ISo. 153.
Zaterdag 28 December 1907.
Derde Jaargang
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRI1DAGAV0ND.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
geïllustreerd zondagsblad
Korte Inhoud Zondagsblad.
De Toestand in Rome.
HIT DE PERS-
Abonnementsprijs per 9 maanden roor Gom (0.76, daarMtea 0.96
Afzonderlijke nummers k contant „0.05
voor abonné'g f 0.371/*, voor niet-abonné's045
BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Adrertenüën ran 15 regels 10.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels roei 25 Ut. i mutaat.
Reclameberichteu 2S Cl. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Platen: Kerstnacht; kerstmisganzen;
zonderlinge deputatie; opvarenden der
„Scheldestroom"de helden Schroevers
op hun botter; de Duitsche keizer te Am
sterdam; de „Hohenzollern" en oorlog
schepen; voor het Kerstfeest der annen;
het Rome der Caesars in gips; portretten.
Met tekst.
Verhaalde Rooverhoofdman.
Onder dit opschrift geeft de „Revue Ca-
tholique du Mois" een interessante be
schrijving van toestanden in Rome en
Italië, die onzen lezers wel reeds groo-
tendeels kunnen bekend zijn, maar waar
van het niet ondienstig ïs ze nog eens
beknopt samen te vatten, zooals de „N.
K." aan de hand van genoemde Revue
doet.
Het was wei onmogelijk een meer vijan
dige daad tegen het Pausschap te stellen,
dan de benoeming van den vroegeren,
grootmeester der Vrijmetselarij tot Burge
meester van Rome, dat ondanks alles, toch
nog altijd de stad der Pausen en het
middelpunt van het katholieke leven blijft.
Zulke benoeming zegt ons ten duide
lijkste, welken geest het meerendeel der
Romeinsche bevolking bezielt.
Sinds korten tijd is er veel veranderd
in de houding van de Italiaansche regee
ring en van het Romeinsche stadsbestuur.
De laatste twee a drie jaren scheen het,
alsof er een meer vredelievende geest
heerschte bij de Italiaansche regeering.
Nauwelijks enkele maanden geleden had
het Ministerie het plan bestreden, om het
bezoek van leekenscholen verplichtend te
stellen. De propaganda voor de vrijmet
selarij in het leger was gestuit.
Daarenboven begon de Katholieke So
ciale Actie invloed te krijgen en kon met
goed gevolg socialisme en vrijmetselarij
bestrijden.
De bestrijding der vrijmetselarij werd
door de loges niet vergeven; zjj zouden
het verteren terrein terugwinnen en be
gonnen daarom plotseling een hevige be
weging tegen de katholieke partij op touw
te zetten; over bet gebeele land begon
tegen de katholieken eene campagne van
verdachtmaking en geweldpleging.
Niets ellendigere dan verdachtmaking!
Herinneren we ons slechts, waarmee de
strijd tegen de kloosters in Frankrijk be
gonnen is.
Het was de gevangenneming van Broe
der Flamidianus, beschuldigd van moord
op een der hem toevertrouwde kinderen.
Geheel Frankrijk sprong op van veront
waardiging, en alle scholen met religieuze
onderwijzers moesten bet ontgelden. Ein
delijk werd de onschuld van dien verdach
ten Broeder klaar en duidelijk bewezen,
maar de volksmeening was gevormd, en
het „weg met de kloosters" bleef de eisch
van het laagste gepeupel.
In Italië zou men hetzelfde doen.
Er bestond een weeshuis, onder beheer
van de beruchte Tumagalli; tegen deze
vrouw was het kerkelijk gezag sinds lang
opgetreden en had het wereldsch gezag
gewaarschuwd.
Toch begon de anti-katholieke Pers de
schandelijke feiten, die in dit weeshuis
zouden voorgevallen zijn, op rekening te
stellen van liefdezusters, »n een strijd ont
brandde tegen alle instellingen, onder be
heer van religieuzen.
De Salesianen werden 'teerst 'tmik
punt der anti-godsdienstige Pers; onmid
dellijk werden in hunne weeshuizen,
geruchtmakende onderzoekingen gedaan
de vreeselijkste geruchten deden de ronde.
En toen weldra niets gevonden werd, wat
tegen de Salesianen kon worden inge
bracht, en hun onschuld volledig bleek,
was het doel bereikt: de volksmeening
was bewerkt ten nadeele der religieuzen
en tegenspraak hielp niet meer.
Op een wachtwoord der vrijmetselarij
ontstonden overal manifestaties tegen de
geestelijkheid.
In volksvergaderingen en couranten
artikelen werden de volkspassies opge
wekt, en weldra kwam het gepeupel tot
de laagste uitspattingen.
Gedurende twee dagen was de stad
Spezzia ten prooi aan de anarchie; zelfs
heeft er Woed gevloeid en kostte de onder
drukking van den opstand een menschen-
leven.
Dezelfde gewelddaden hadden plaats te
f'rato, Pisa, Florence, Lïvoma, Xorni eh
elders.
Overal werden priesters beleedigd. en
mishandeld.
Twee aanslagen vooral heeft het wel
denkend gedeelte van het Italiaansche
volk ten zeerste gegriefd, wijl het twee
priesters gold, die de glorie zijn van hun
land.
De bekende priester Perosi, wiens mees
terwerken overal worden uitgevoerd, stajpt
uit den trein; op het stationsplein spuwt
men hem in het gelaat.
Te Florence wandelde een der bekend
ste geleerden, pater Alfani, directeur van
de sterrewacht, op een der boulevards;
op een enkelen namiddag wordt hij tot
tweemaal aangevallen, met steenan gewor
pen en geslagen.
Te Rome zijn de aanvallen van reli
gieuzen, priesters, bisschoppen, zelfs van
kardinalen aan de orde van den dag.
Zelfs heeft men enkele religieuze ge
stichten trachten in brand te steken.
Deze gewelddaden doen begrijpen, waar
om de Paus het besluit heeft genomen,
de ontvangst der pelgrimstochten te on
derbreken.
Wel hebben de anti-godsdienstige bla
den deze beslissing voorgesteld als ieen
bedreiging, als een straf, als een ma
noeuvre.
Maar de feiten spreken te luide, en
stellen den Paus in het gelijk.
Zijne Heiligheid wil niet, dat pelgrims
en priesters, van verre gekomen, om den
Paus te bezoeken en Hem geluk te wen-
schen bij gelegenheid van zijn Jubilé, bloot
zullen staan aan de beleedigingen en de
aanvallen van het opgeruide grauw.
Als men deze plotselinge en op zoovele
plaatsen tegelijk begonnen uitspattingen,
ziet van het Italiaansche gepeupel, dan is
er maai' ééne oplossing denkbaar: bet is
de werking der vrijmetselarij, die sinds
lang hare vertakkingen heeft in geheel
Italië.
Een groot gebrek in Italië is het ont
breken eener sterke katholieke Pers.
De ongeloovige bladen woiden met dui
zenden onder het volk verspreid; en alle
lasteringen en opruiende verhalen doen
geregeld de rondte. Maar weerleggingen
en tegenspraak krijgt het volk niet onder
de oogen, wijl de katholieke bladen niet
voldoende verspreid zijn.
Hoe 'treurig zulke toestand voor het
Opperhoofd der Kerk, voor den Paus vau
Rome is, behoeft niet gezegd te worden.
Daarbij komen de moeilijkheden, die
Z. Heiligheid ook in andere landen on
dervindt.
Het is maar al te waar, wat, zooals de
„Revue Catholique du Mois" verhaalt, on
langs een hooggeplsiatst geestelijke zeide:
„De Paus kan niets meer doen, of men
roept, dat hij misbruik maakt van zijn
gezag.
Verheft de Paus zijki stem, om de een
voudigste waarheden op godsdienstig! en
sociaal gebied te verkondigen, dan wordt
Hij beschuldigd het politiek terrein te be
treden.
Verdedigt de Paus het dogma tegen de
uitspattingen eener valsche critiek, zoo.
beweert men, dat de Paus de wetenschap
verdoordeelt.
Regelt de Paus ©enige zaken van kerke
lijke gebruiken, dan komt men in verzet
in naam van het recht der nationali
teiten.
En als de Paus in zijn vaderliefde zich
richt tot het volk, om hunne nooden te
verlichten en het beloof te bevestigen,
dan wordt het volk tegen den Pairs opge
hitst, alsof de Paus de volksvi ijheden
wilde dooden".
Ja, helaas I zóó gaat het in vele lavndeai.
Maar te midden van al die wederwaar
digheden der Kerk, die niet metvr de
„strijdende" zou zijn, als zij niet werd
aangevallen, wil God toch ook troost goven
bij al hare beproevingen.
En het zijn vooral twee feiten, die adle
katholieken met vreugde vervullen.
Het is vooreerst de Paus zelf, die zoo
kalm 'blijft te midden der ontketende
orkanen en zoo krachtig de handen aan
'troer houdt van 't scheepje van Petrus.
En dan bet heerlijk schouwspel van die
honderden bisschoppen, die vereenigd zijn
in liefde en trouw met den Vader der
geheele Christenheid, met den Herder der
geheele Kudde.
Zelfs ia Frankrijk, waar men het zoo
zeer beproefd heeft, is geen .enkele bis
schop ontrouw geworden.
Deze eenheid in de. Kelk is' het beste
bewijs, dat ook thans, qvenals iij vervlogen
eeuwen, bet Christus is, de Mensch-ge-
worden God, die zijne Kerk bijblijft tot
het einde der eeuwen.
„Irriteerend onhandelbare clericalen".
Deze liefelijke benaming meent de
„Goesche Courant" aan de Rech
terzijde te moeten geven, omdat be
houdens 'n enkele uitzondering de ge
heele Rechterzijde tegen de Oorlogsbe-
grooting heeft gestemd.
We begrijpen er niets meer van.
In de dagen der verkiezingen voor de
Provinciale Staten deed onder de vrijzin
nigen het geroep om een volksleger en
om bezuiniging in legerzaken opgeld.
Ook de „Goesche Crt." zong in het
koor mee.
Bezuiniging evenwel onder dezen be-
windsman kwam niet.
Integendeel, de minister voerde de kos
ten kooger op.
En nu de Rechterzijde o. a. tot die ver-
li o o g i n g van militaire uitgaven niet
wenscht mee te werken, nu heet het
die „irriteerend onhandelbare clerica
len"
Als die menschen doen, wat vrijzin
nigen eigenlijk willen of voorgeven te
wenschen, maar om politieke rede
nen nalaten, dan zijn ze „onhandelbaar".
Ja, wat voor goeds kan men nu ook
van „clericalen" zeggen!....
Zaterdag toonden de vrijzinnigen zich
nog al „handelbaar" 'tis waar; vooral
na 't alarmsignaal van prof. Drucker.
Maar 'twas ten koste van het be
ginsel!
De verwerping der Oorlogs-
begrooting.
„D e T jj d" meent, dat het votum
van Zaterdag, achteraf beschouwd, óók
in verband met de dezer dagen ge
houden beraadslagingen over de begrooting
van oorlog, zóó logisch en rationeel moet
schijnen, dat naar geheime bedoelingen en
naar scherpzinnige politieke berekeningen
niet behoeft gezocht.
Het blad is van oordeel, dat, wanneer
het vertrouwen in eeu bewindsman ont
breekt, de volksvertegenwoordiging vol
komen in haar recht is, indien zij op dien
groDd de bij een begrootingswet aange
vraagde gelden weigert.
Verder schrijft het blad onder meer
Indien ééne meening, ééne overtuiging
algemeen in de Kamer en daarbuiten vast
staat, da» is het deze, dat wjj met onze
weerbaarheid verkeeren „in een moeras",
m. a. w. dat het zóó niet langer gaat; jdat
er hervorming in legerzaken moet komen,
in den een of den anderen zin.
Daarvoor is vóór alles noodig een man
is noodig een Minister, die weet, wat hy
wil; een bewindsman met vaste overtui
gingen, die daarbij, genoeg aangeboren of
verworven parlementairen takt bezit om
zijne overtuigingen door anderen, door de
Volksvertegenwoordiging te doen deeien.
Zulk een man, zulk een bewindsman,
toonde de heer Van Rappard zich aller
minst.
Daarom heeft de Rechterzjjde der Twee
de Kamer o. i. een goed werk gedaan
met hem tot heengaan te dwingen
Onze landsverdediging ook afgezien
van de vele millioenen, welke daaraan
jaarljjks ten koste worden gelegd is
een te hoog belang dan dat de Volksver
tegenwoordiging zou mogen berusten in
een toestand, als die waarin wij den laat-
sten tjjd verkeeren.
Om dit liberale Kabinet te doen aftreden,
is het bij de verwerping van de Begrooting
van Oorlog wjj durven het met zeker
heid zeggen niet te doen geweest. Te
dikwjjls reeds heeft de Rechterzjjde ge
toond, dat de Ministers geen deloyale be
strijding van haar te duchten hadden, om
thans ook maar een oogenblik de mogelijk
heid van dergeljjke bestrijding aan te nemen.
Zal niettemin de aftreding van het ge
heele Ministerie zooals wij waarschijn
lijk achten 't gevolg wezau, de schuld
daarvan treft niet de Rechterzijde, doch
het Kabinet-zelf; in de eerste plaats de
beide daarin opgetreden Ministers van Oor
log, en meer nog den Kabinetsformateur,
die het politieke program, ook in leger
zaken vaststelde.
Het Centrum:
Wat van dit votum de gevolgen zullen
zijn De ministerraad vergaderde Dins
dag 1.1. en had een keus te doen uit de
verschillende wegen, die zich openen.
Er is inderdaad meer dan één oplossing
mogelijk.
Het Kabinet kan bljjven en den heer
Van Rappard vervangen door een anderen
titularis voor oorlog, gelijk het de heeren
Staal en Cohen Stuart verving, maar waar
schijclijk lykt ons dit niet. Meer voor de
hand ligt, dat het en bloc der Koningin
zjjn ontslag aanbiedt en een taak Deer-
legt, die het niet anders dan wankelend
en worstelend, nu eens steun zoekend
Links, dan weer hulp vindend Rechts,
vervullen kon.
Zal dan een ander ministerie uit de
Linkerzijde optreden? De samenstelling
der Tweede Kamer heeft geen verandering
ondergaan sinds, na de Staal-crisis, het
Kabinet op zjjn aanvraag om ontslag terug
kwam. Toch heeft de politieke constellatie
sindsdien in zooverre zich ontwikkeld, dat
de zwakheid der samenwerking ter Linker
zijde nog duidelijker aan het licht is ge
treden, door den uitslag der Staten-ver-
kiezingen de meerderheid der Rechtsche
groepen in de Eerste Kamer werd ver
sterkt en het prestige der regeering ge
heel en al verloren ging.
Goed beschouwd staat de Tweede Kamer
op het doode punt en is de „meerderheid"
van het bonte gezelschap der Linkerzijde
er meer dan ooit tot een fictie geworden.
Feitelijk zou dus eeu Cabinet d'affaires de
leiding van 's lands zaken in handen moe
ten nemen, een ministerie, dat slechts een
administratief bestuur voerde. Maar van
zulk eeu Kabinet gaat uiteraard geen
kracht uit en het belooft met name weinig
voor de sociale wetgeving
Bo'-endien, de toestand van onvastheid
en slappe onzekerheid, waarin wjj nu sinds
bijna twee en een half jaar verkeeren.
heeft lang genoeg geduurd. Het wordt
hoog tjjd, dat wjj geraken uit dit moeras,
dat er een meerderheid komt, waaraan
men houvast heeft, en een Kabinet met
beenen om op te staan.
„De Maasbode" schrjjft
Wat nu?
Want wij veronderstellen, dat het ge
heele Kabinet zich de verwerping der
begrooting van dezen tweeden Oorlogs
minister zal aantrekken.
Wij ontveinzen ons geenszins de moei
ljjkheden, waarin een Kabinets-crisia ons
op dit oogenblik brengen zal.
Doch dit is allerminst redeD, dat de
houding der rechterzijde afkeuring zou
verdienen.
Langer uitstel had ods wellicht voor
nog grootere moeilijkheden geplaatst.
In elk geval schijDt de rechterzjjde
aangewezen, om de regeertaak op zich te
nemen, en met name de heer Heemskerk
de aangewezen wan, om zich met de for
matie van een nieuw kabinet te belasten.
Kamerontbinding zal dan wel niet kun
nen uitbljjven.
Maar ook, wanneer het ministerie van
opinie mocht zijn, dat het niet in zijn
geheel getroffen is door het Kamervotum,
zal Kamerentbinding uiet achterwege kun
nen bljjven.
In elk geval schjjnt een stembuscam
pagne onvermjjdeljjk.
Over dien strjjd die nog geduchter
zijn zal dan in 1905 of 1907 zullen
wij in de naaste toekomst wel gelegenheid
vinden, een en ander te zeggen.
De Gelderlander schrijft o a.
Hoe stoelvast dit Kabinet dusver moge
gebleken zjjn, dat het na den Zaterdag
toegebrachten slag nog voor de Staten-
Generaal zal durven verschenen, is nauwe
lijks denkbaar. De onwaarschijnlijkheid
reeds, dat nog een Nederhindsch hoofd
officier bereid zal worden gevonden, de
portefeuille van oorlog te aanvaarden,
zoolang het Kabinet-De Meester zitting
heeft, vormt een ernstig beletsel voor
verdere pogingen tot levensrekken.
ITALIË.
Z. H. de Paus heeft Dinsdag de leden
van het H. College in audiëntie ontvangen.
Kardinaal Oreglia bracht de Kerstwen-
sclien uit naam der Kardinalen over.
Pius X dankte met een toespraak, waar
in hij den vooruitgang van het geloof over
de geheele wereld constateerde, niettegen
staande de moeilijkheden, ontstaan door
den oorlog tegen de kerk.
fBAXKRIJK
Abbé Lemire. De „Univers" keurt
in een hoofdartikel scherp de houding af,
door abbé Lemire aangenomen in de dis
cussie over de wet op de overdracht der
kerkelijke goederen. De woorden, door
abbé Lemire gesproken, beteekenen voor
ons de grootste bitterheid, die wjj sma
ken moesten, zegt het blad.
Tijdens bet Kamerdebat der vorige week
had Lemire de hatelijke revolutiewet ge
noemd „een organieke wet op de funda
ties". Toen door een lid der rechterzijde
daartegen geprotesteerd werd, antwoordde
Lemire„In de oogen der rechterzijde ben
ik een scheurmaker, een ketter. In die
meeste hiërarchische katholieke kringen
heerschten ten aanzien der Scheidingswet
twee stroomingende meer verzoenende
van Coutelnau, en die van De Mun, door
wien reeds lang voor den Paus verklaard
was: de wet is schismatiek. Maar ik was
voor 'de vredelievende richting, getrouw
aan de tradities van Montalembert, die
de theorie voorstond: „De vrije Kerk in
den vrijen Staat". Ik behoorde dan ook
niet tot degenen, die een scheiding beoog
den tusschen het Katholicisme en de Re
publiek. Ook als priester mag ik dit wel
zeggen, niet waar? (De afgevaardigde De-
lahay riep: Als priester renegaatl) Ja, zoo
behandelt ge mij in uw bladen wanneer
men niet met de wolven in het bosch huilt,
wordt men door de hyëna's gebeten. Maar
ik kies niet de zijde der politiek-verbit-
terden. En ik vind het niet edelmoedig,
onze tegenstanders te verwijten, dat zij
de dooden van hun rechten berooven!
Geen wonder waarlijk, dat Lemire's,
voor het katholieke gemoed pijnlijke woor
den, herhaaldelijk door de Linkerzijde wer
den toegejuicht. Noch als Katholiek, noch
als priester blijkt deze abbé in de Fran-
sche Kamer op zijn plaats te wezen.
De „Figaro" noemt de aangenomen
roofwet „een brutalen aanslag op alle be
ginselen van het recht".
„De Staat", schrijft het blad, „maakt
zich mees ter van goederen, die geschonken
waren niet ais vrije gift, maar aan kerke
lijke instellingen onder de uitdrukkelijke
voorwaarde dat sommige bepalingen zul
len woTden uitgevoerd, bijv. dat Missen
zullen worden gelezen. Dat de republikein-
sche en anti-clericale Staat zonder zich
belachelijk te maken zich niet belasten
kan met het laten lezen van Missen, nie
mand die zulks betwistte'. Doch de Staat
kan het geld teruggeven. Zóó doet in het
leven elke mandataris of rechtschapen erf
genaam, die zich in de onmogelijkheid be
vindt de voorwaarden te vervullen van een
contract of een testament. En dit weigert
de Staat beslist. De wetten, die gelden)
voor iedereen, zijn voor de regeering niet
gemaakt. Zij zal den wil der dooden niet
vervullen en evenmin de geldsommen
teruggeven, welke zij hebben vermaakt
onder fonneele bepalingen
Alleen de socialisten zijn in overeen
stemming gebleven met hun leerstellingen
door te stemmen voor deze wet van be-
rooving en rechtsverkrachting, die voor
hen een prachtig precedent vormt. Deze
wet zal voor hen een feit zijn waarop
zij zich kunnen beroepen om op alle for
tuinen toe te passen de behandeling van
de godsdienstige fundaties, welke de Ka
mer zich veroorlooft. Dan zal de sociale
revolutie compleet zijn".
Onder de Fransche Socialisten is weer
een nieuw soort ruzie ontstaan, en wel
eene van heel leerzamen aard. Drie roode
Kamerleden, die tot de „vereenigden" be
hoorden zjjh uit de partij1 gestooten, wijl ze
weigerden van hun „salarisverhooging" de
helft aan de partijikas af te staan. Zij wil
len niet gedwongen worden en verlangen
dat deze belasting progressief zal zjjn
voor de rijke partjj'genooten hooger dan
voor de armen.
Dat welen we dus al weer van den toe
komststaat.
Het zoeken van schandalen in kloosters
en pastorieën is toch een genot.
De anti-clericale bladen van Macon
vergastten zich dezer dagen weer aan
een opsluiting van een jong meisje in.
een klooster.
De rechterlijke macht ging er dadelijk
op af en vond, dat 5 Dec. i.l. een jong
meisje van 25 jaar opname had verzocht
bij de Trappistinnen van Saint-Clément,
dat de overste haar als postulante had
aangenomen, maar haar den 12en, dus
een week later, verzocht had het klooster
te verlaten, omdat het ter oore van de
ovorete was gekomen, dat de familie zich
