No. 125. Maandag 21 October 1007 Derde Jaargang. Virsckqnt tlktn MAANDAG-, «OEHSOAG- in VRI1BAGAV0ND. BUITEN LAND. BINNENLAND KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN. Een waar en waardig woord. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes fO.75, daarbuiten f 0.95 Afzonderlijke nummers A contant„0.05 GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor abonni'a f0.371/», toot niet-abonnè's„045 BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES. Advertentiön ran 15 regels 10.50; iedere regel meer 10 Ct Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant. Reclameberickten 23 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjr Een bloedloos ding. Dat is 'n ding zonder bloed, lin 'n ding zonder bloed is 'n ding, waarin geen leven zit, waarvan geen kracht meer kan uitgaan, 'n dood ding, 'n lijk Mag men nu „de Maasbode" geloo- ven, dan is de Nederlandsche Kathoi lieke Sociale Actie zoo'n „bloed loos ding"! Treedt aan dan mannen, gij, die onze door de Bisschoppen goedgekeurde Katho lieke Sociale Actie geestdriftig hebt be groet als een glorende dageraad, welks purperen gouddoorvloeide stralen het ge- heele Katholieke Nederland, broederlijk vereend en geharnast, zouden beschijnen. Gij allen, die hebt gedroomd Treedt aan allen, gij, die heil gehoopt hebt van en zegening hebt afgebeden over de werking en werkkracht onzer K. S. A. Gij allen, die zijt teleurgesteld Treedt dan aan, gij alle Katholieke mannen en vrouwen van Nederland, gij; die althans nog éénige goede verwachting hebt gekoesterd van de K. S. A„ de in binnen- en buitenland door geestelijken en leeken zoovéél en zoozéér geprezene en hooggewaardeerde instelling. Gij allen, die in uw verwachtingen zijt bedrogen En scheurt uwe kleederen, en bestrooit uwe hoofden met asachie, wantde Ka tholieke Sociale Actie is een „bloed loos ding". Bereidt u ter begrafenis, zet de huile balk op en hult u in het meest sombere gewaad Want de K. S. A. is overledenti „D e M a a s b o d e" heeft het gezegd Nadat bovenstaand stukje geschreven was, troffen we in den „Nieuwe Koe rier" (Red. Rector v. d. Marck) de vol gende pegelen aan „Onder de verschillende bladen, die ge toomd hebben tegen de „Voorhoede" en de Kath. Soc. Actie, staat, helaas! een Dagblad, „De Maasbode", op de eerste rij. Waar de Paus in zijhe Encycliek Gra ves verboden heeft, dat de christelijke de mocraten streven naar eene verande ring in den Re geerings vorm, daar maakt de „Maasbode" van, dat de Paus verboden heeft „politiek te drijven" en beschuldigt Mr. Aalberse, dat hij „tegen pauselijke voorschriften in, „de Kath. Soc. Actie politiek laat drijVen „in een met zijn hulp gestichte, onder „zijn toezicht geredigeerde en door zijne „actie verspreide courant". En dit alles, omdat de Kath. Soc. Actie indertijd een vragenlijst omtrent de Kath. pers heeft rondgezonden, en voor verschil lende Kath. couranten heeft propaganda gemaakt. Hoe blind en roekeloos de oppositie van de „M a a s b o d e" is, moge ten slotte blijl- ken uit deze woorden, den 17 October ge schreven De Katholieke Soc. Actie, de „Voorhoede", of hoe die bloedlooze dingen nog meer heeten, kunnen het er mee doen. die bloedlooze dingen! alleen het respect voor het Doorluch tig Episcopaat, dat de Kath. Soc. Actie goedkeurde en zoo warm aanbeval, moest de „Maasbode" voor zulke buitensporigheden behoed hebben". In „De Noordbrabander" van Dinsdag 15 Oct. vinden wjj het volgend artikel 'au den HoogEerw. Heer C. C. Prinsen, pastoor te 's Hertogenboscb. „Ik wil „De Maasbode" niet volgen in bet opsporen van de diepere gronden £ie bet Algemeen Verzet tegen „De Voor. boede" hebben moet. Mjj, die niet wan trouwend ben aangelegd, en meen de zaak geheel belangeloos te kunnen beoordeelen, komt het nog altjjd voor niettegenstaande bet rumor in casa" dat er gemaakt is bij de verschijning van „De Voorhoede", dat de eenige grond voor de verschijning van „De Voorhoede" moet gezocht worden in het ernstig streven en den krachtigen wil om aan het Nederlandsche volk brood te verschaffen, dat het hard noodig heeft n.l. goede lectuur tegen een minimum prijs. Dit geschiedt althans in de uitgave van „De Voorhoede en moge dit dan al geschieden onder onmiddellijk toezicht van Mr. Aalberse, daarvan kan hem geen grief gemaakt worden. Integendeel, als het waar is, dat dit blad een schepping is van Mr. Aalberse, dan is het een nieuw bewjjs dat hjj begrijpt en inziet wat er noodig is goede en goedkoope lectuur, en ik kan niet inzien, waarom Mr. Aalberse daartoe niet zou mogen meewerken, al is hij dan Alg. Secretaris van de K. S. A. Wellicht zal binnenkort ook nog beweerd worden, dat de Alg. Secretaris van de K. S. A. geen lid van de Tweede Kamer mag zijn. Verder wil ik mij niet inlaten met den strijd in de katholieke pers over „De Voorhoede", maar wel wil ik verklaren, dat het mjj en velen met mij, innig leed doet dat de K. S. A. bij de zaak betrok ken wordt en dat men van deze gezochte gelegenheid gebruik maakt om te bestrijden eene instelling, die met zooveel moeite is tot stand gekomen, die reeds vele vruchten heeft afgeworpen en nog meer vruchten zou afgeworpen hebben, als ze niet was tegengewerkt van eene zijde, van waar men met alle recht krachtigen steun had mogen verwachten. Ik spreek van bestrijden van de instelling, dus van de K. S. A. zelve immers als men bij iedere gelegenheid den persoon bestrijdt die de leiding van eene instelling in banden beeft, dan mag men wel zeggen de instelling een goed hart toe te dragen; toch zal er wel eens aan getwijfeld worden. Wat mij echter in den strijd over „De Voorhoede" het meest grieft, en wat mij noopte tot schrijven, is dat deze gelegen heid wederom wordt aangegrepen om den Alg. Secretaris van de K. S. A. aan te tasten in wat hem het dierbaarst moet zijn, n.l. zjjn zuiver katholieke overtuiging. Ik heb meegemaakt alle voorbereidende vergaderingen tot oprichting van de K. S. A., op eene enkele uitzondering na was ik altijd tegenwoordig bjj de vergaderingen van het Centraal Bureau, ik meen dus be voegd te zijn mede te oordeelen over den geest, die in het C. B. heerscht, en in het bijzonder over de richting en het streven van den Alg. Secretaris, en dan verklaar ik uit den mond van Mr. Aalberse voort durend deze ernstige waarschuwing te heb ben vernomen Laat ons boven alles het gezag der bisschoppen hoog houden, en laat ons toch buiten de politiek blijven. Omdat ik zoo innig overtuigd ben dat Mr. Aalberse met die woorden de diepste gevoelens van zjjn hart openbaart, komt het mjj onverklaarbaar voor hoe het te rgmen is met de christelijke liefde den Alg. Secretaris van de K. S. A. en in hem de K. S. A. zelve de tegenovergestelde bedoeling toe te dichten. Of meent men niet dat het diep treurig moet zjjn, vooral in onze dagen, zoo kort na de verschijning van de Encycliek «ver het Modernisme, voor iemand, die zich niet alleen genoemd maar ook altjjd getoond heeft de nederige zoon van de katholieke Kerk, de meest consequente volger der bisschoppen in de sociale actie te zijn, althans bedekteljjk beschuldigd te worden van modernistische strevingen in de sociale actie, en veelt men niet dat men op die wjjzedeK S. A. een gevoeligen slag toebrengt? Om dit laatste te voorkomen heb ik deze woorden geschreven, niet om Mr. Aalberse te verdedigen, zjjne daden spreken voor hem en hij heeft mjjne verdediging niet noodig." 's-Bosch. C. O. Prinsen, Dioc. Adv. v. d. K. S. A. *4,* Rectificatie. Mr. A. schrijft in het „K. S. W.": „Naar aanleiding van het in ons vorig nummer vermelde geval, dat een katholiek blad, waarin ter gelegenheid van de Ency cliek Pascendi op de katholiciteit van een met de vinger aangewezen persoon een smet was geworpen, terwijl de Redac tie van datzelfde blad later in de „Corres pondentie" mededeelde een ingezonden stuk van denzelfden persoon niet te wil len opnemen, onder bijvoeging van eenige bekende spreekwoorden ,als „wie zich ver ontschuldigt, beschuldigt zich", .enz., naar aanleiding van dat geval verzocht de Redacteur van het bedoelde blad, mede te doelen „dat bedoelde correspondentie geen ge volg is geweest van het niet-plaatsen van een verweer van den aangevallene |door ons artikel over de Encycliek, maar ver band hield met andere ingezonden stukken, welke ook niets gemeen hadden met ons artikel over de Encycliek P a s c e n d i". Hiermede vervalt dus onze opmerking omtrent het op de medegedeelde wijlze openlijk weigeren van een verweer op een persoonlijken aanval op iemands katholici teit. Wij blijven echter afkeuren, wanneer re dacties van bladen zich tot rechter verhef fen over de katholiciteit van bepaald aan gewezen peTsoncn, a, fortiori wanneer zij dit doen met een beroep op een pauselijke beslissing, waaraan zij een geheel ave rechtse he uitlegging geven". Eerlijkheidshalve nemen we ook dit stukje over. Maar we moeten opmerken, dat de on schuldige „Correspondentie-ru briek in „Zelandia," lang niet zoo onschuldig is, als deze behoorde te zijn. Zoo stond in het laatste nummer van „Zelandia" onder die rubriek een onheb belijke en totaal onware insinuatie, die naar onze overtuiging gericht was tot ons blad. En nu moge „Zelandia" weer gaan put ten uit haar rijken spreekwoordenschat, en b.v. beweren„gissen doet missen", ons best; we zullen dan alweer maar aan nemen, dat het „gunst nee, 't sloeg op heel iets anders" de waarheid is. Maar dan is het toch voor het ver volg allerdringendst gewenscht ,dat het blad ook in het zoo onnoozele correspon dentie-rubriekje eiken SCHIJN vermijd© van kieinzieligen aanval in den i-ug, en zich beperke tot zulke zakelijke correspon- ties, die tot geen enkel misverstand aan leiding kunnen geven. FRANKRIJK. De treurig© berichten van rampen, door do overstrooming in Frankrijk veroorzaakt, blijven aanhouden. Een ijselijk tafereel van den toestand hangt de berichtgever van den „Matin" op uit Gourdagues (Gard.) Uit alle punten van het arrondissement Uzés, zoo verhaalt hij, kwamen officieele telegrammen, kort maar verontrustend, over den voortdurenden was van de Rho ne, die per uur 27 c.M. hooger werd. Uit Gourdagues was een laatste telegram ge komen; het deelde mede, dat de telegraaf toestellen weldra onder den aandrang van het water zouden bezwijken en dat het personeel, dat halverwege in het water stond, genoodzaakt was zich Ojp de hoo- gcre verdiepingen van het telegraafgebouw in veiligheid te brengen. Met een ouderwetsche stevige schuit be gaven de onderprefect van Uzés en de correspondent zich op weg naar de ge teisterde streek. Daar wachtte hun een hartvel-scheurende aanblik. Mannen en vrouwen, in de onmogelijks te kleeren, in derhaast bijeengezocht, druk pratende, be- toogend, om hulp smeekend, zagen met angst, hoe de .Cèze voortstroomde, tien meter hooger dan op het gewone peil. De rivier was zoo plotseling en onverwacht gewassen, dat sommigen op de brug door de overstrooming verrast werden en zich aan weerszijden den terugtocht zagen afge sneden. De storm zweepte het water voort, het rees hooger en hooger, men vreesde ieder oogenblik, dat de geheel© bevolking door het woeste element verzwolgen zoude worden. Maar de lantaarns, boven de huizen uit gehangen en heen en weder bewogen door den wind, wezen den redders aan, waar zich nog menschen bevonden, die vol angst en ontzetting hunne bevrijding te gemoet zagen. Met bootjes werden de ongeluk- kigen over het overstroomd© land naar hooger gelegen gedeelten gebracht, terwijl andere schuiten de uitgehongerden voor zagen van voedsel en drank. Uit Cannes wordt bericht, dat weder een berg aan het verschuiven is, thans in bet kanton St. Aubaz. Reeds zijh een huis en de pastorie vernield, acht andere huizen loopen gevaar elk oogenblik verwoest te worden, terwijl de overige huizen door het steeds wassende water worden bedreigd. Uit Fréjus, uit Nice, uit Draguignan, uit alle punten van die streek komen berichten over de zware schade, door onweders aan gericht. Te Méounes, dicht bij Brignoles, heeft een aardverschuiving plaats gehad, een stuk rots is daar naar beneden gegle den en heeft op zijn weg een aantal hoo rnen vernield en verschillende personen gekwetst. In Frankrijk bezocht president Faillié- res de door overstroomingen geteisterd© streken en o. a. ook het gasthuis van Vil- leneuve, waar hij vier zusters decoreerde om haar toewijding. Morgen worden die zelfde Zusters hier of elders weggejaagd als staatsgevaarlijk 1 De uitdrijving van Zusters uit haar kloosters en van pastoors uit hun wonin gen duurt steeds voort. D.och de gevolgen blijven niet uit. Heele benden roovers trek ken stelend en moordend rond en maken de straten van Parijs onveilig. Misdaad en zelfmoord nemen alom toe. 'Gedurende de negen eerste maanden van 1907 hebben alleen in het departement Yonne vier en negentig zelfmoorden plaats gehad, dat is gemiddeld één om de drie dagen. Bovendien hadden er 25 pogingen tot zelfmoord plaats. Yonne nu is de voorhoede van het anti- clericalisme en van het socialisme: Aan de vruchten kent men den boom! Te Cogolin had de maire, zooals de meeste maires uit den omtrek, verboden de klokken te luiden vóór 7 uur 's mor gens en na 5 uur 's avonds. Maar daar 5 uur voor da parochianen van den pastoor- van Cogolin te vroeg was in de week, luidde de pastoor in de Meimaand heel eventjes tegen 7 uur 's avonds, wat lede ren keer een proces-verbaal ten gevolge had. Slotsom, 32 processen-verbaal en 416 francs onkosten en boeten. Dat was te veel voor den ouden pastoor, die niet opgewas sen was tegen de plagerijen van den maire. Van dien tijd af ging hij aan het sukkelen, en eenige dagen geleden stierf hij'. De pastorie van Bourg-Saint-Maurice is het eigendom geworden van een herber gier uit die piaats. Ook de pastoor was bieder, maar de kroeghouder kon hooger gaan ,als de geestelijke en dus bleef fte pastorie aan hem. Maar had hij' ze niet gekocht, aan den pastoor was de pastorie toch 'niet gebleven, want de anti-clerical© afgevaardigde van dat arrondissement bood ook en meer dan de arme pastoor. RUSLAND. Te Odessa moet het een onhoudbare toestand wezen. Dieven en zoovers hebben, dazik zij hun lidmaatschap van den Bond van het Rus sische Volk, het recht revolvers, messen en dolken te dragen en daarmede gewa pend, doen zij voortdurend overvallen op de weerlooze bevolking, in het bizonder op de Joden. Dagelijks bevatten de bladen tal van berichten over aanvallen door le den van de „Zwarte Honderd" op rustige wandelaars. Maar op Zon- en feestdagen spelen de bandieten in het bizonder den baas. Zij rijden dan door de stad, schie ten met hunne revolvers op de voorbij gangers, doen invallen in Joodsche win kels en plunderen naar hartelust. SERVIË. De gekke kroonprins. Dit op schrift zet de „Hamb. Neu. Nachr." boven een berichtje, dat de toestand aan het Ser vische hof in een eigenaardig licht plaatst. Na het diner in het paleis te Belgrado, dpzer dagen, had er een formeel© ruzie plaats tusschen den kroonprins en den kommandant del- lijfgarde Doenjitsj, die door den veelbelovenden koningsspïuit werd beschimpt en uit 't paleis gejaagd. Wegens voortdurende mishandeling van het hofpersoneel door den kroonprins indertijd maakten we uitvoerig melding van 's prinsen zonderlinge sport moet binnenkort ook een mutatie der opperste hofambtenaren plaats hebben. Vandaar ook, dat de prins, op bevel van zijn va der, het paleis moet betrekken. Het eenige middel om zien opgewonden kwant te be telen merkt de „Hamb." hier zeer onhof felijk bij op, zou zijn, hem ook eens een kleine „mishandeling" te doen ondergaan. Ondertusschen heeft zich alweer een nieuw incident voorgedaan. Toen de kroon prins het paleis verliet, verzuimde de wachtcommandant, luitenant Doenjitsj, de militaire eerbewijzen te doen uitvoeren. De kroonprins raasde een poos lang tegen den luitenant, die beweerd,: zijne hoogheid door de duisternis niet te hebben gezien. Een ander bericht da,t eenigen twijfel aan de ongesteldheid van des prinsen hersenen wettigt is, dat hij plan heeft, naar Amerika te gaan, om daar een rijke erfdochter te bemachtigen. TRANSVAAL. Kruger'sgraf geschonden. Een pijnlijken indruk maakt het bericht, dat het graf van Kruger op het kerkhof te Pre toria geschonden is. De wit marmeren buste van den oud-president is van het granieten voetstuk gerukt. Het gelaat was zwart gemaakt en de buste werd op onge veer een yalrd afstand van den grafsteen gevonden. De schouders zijn in stukken geslagen en ook de neus is gebroken. Ver der is de zerk op 't graf van Kruger's kleinkind, dat in de nabijheid ligt, bescha digd, doordat de statuette, vooi-stellende een engel, die zich erboven verheft, van het voetstuk werd afgeslagen. De laatste beschadiging heeft waarschijnlijk plaats ge had bij het wegdragen van de buste van Kruger, die zeer zwaar is. Het feit, dat ook twee meest nabijlzijnde graven min ef meer geschonden zijn, pleit daarmede voor. Er is geen reden, aan te nemen, dat de schending haar oorzaak vindt in rassenhaat. De omstandigheden wijizen er op, dat het doel is geweest de bust© te stelen, in de hoop haar tegen belooning weer terug te kunnen bezorgen. De gan- sche politie is op de been om de daders op te sporen. Het laatste station. De Katholieke School" bespreekt in een kort artikeltje de school toestanden in Frankrijk. Zooals men iveet, viert de vrij zinnigheid daar haar triumfen. In Frankrijk kent men toestanden, waarnaar ook velen onzer vrijzinnigen watertanden. De staats school is er oppermachtig. Het Christelijk onderwijs geweldadig onderdrukt. Den weg waarlangs dit staatsonderwijs leidt, vindt men in Frankrijk dus zeer düideljjk geteekend. Men is er al bjj het laatste station aangekomen. Dezer dagen toch werd. naar de „Katholieke School" mededeelt, te Pont-Croise een nieuw school gebouw feestelijk geopend. Bij deze gelegenheid hield de school- inspecteur Chanteclair een redevoering, waarin hij o. a. zeide „Onze tegenstanders beschouwen onze scholen als scholen zonder God. G e- lukkig verdwjjnt het denk beeld van een God onder ons meer en meer en het zal spoedig geheel verdwenen zjjn." Dit is geen buitensporigheid van dezen school-inspecteur. Want dezelfde leer vindt men wekelijks in de „Revue de l'Enseig- nement primaire", het orgaan dat de school politiek der regeering vertegenwoordigt. Daarin heet het o. a. „Neen, er zjjn geen wezenlijk zedelijke waarheden, er is geen algemeene zedewet er zijn geen denkbeelden van 't goede, waarop wij ons beroepen kunnen, evenals de rechter zich op de wet beroept. Geweten en moraal zjjn dus niet anders dan vooroordee- 1 e n, die voor den onderwijzer der wereldlijke scholen niet bestaan „Wij zijn zeker, dat er geen Voor zienigheid bestaat; dat er ook geen schepping geweest is en dat de werken der natuur niet zijn geordend tot een tepaald doel." De „Katholieke School" voegt hieraan toe: Moge de toon in enkele onderwijsbladen ten onzent al niet zóó straf zijn, in wezen verschillen de denkbeelden, die we ook bjj ons wel eens ontwikkeld vinden, maar weinig van wat hier de Fransehe „verlichting" publiek durft neerschrijven ot zeggen. Frankrijk heeft slechts dit ééne voor, dat die denkbeelden reeds ambtelijk en half officieus verbreid wor den. Dat is de schoolopvoeding, waarop als uiterste punt de galg staat voorden jeugdigen misdadiger. De vreeselijke toename van misdrijven door de jeugd in Frankrijk toont ons de vruchten van dit „mooie" opvoedingssysteem. Moge Nederland bjjtjjds ontwaken 1

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1907 | | pagina 1