PA. S.
straat 231,
aren-Magazijn
EDEN.
Utrecht.
1 5 s
No. 120.
Donderdag 10 October 1907.
Derde Jaargang.
Verschijnt eiken MAA1DA0-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
VERBETERING.
BUITENLAND.
3INNENLAND
en Thee
en Sigaren.
rendskerke
Vetwaren.
ezondste en
/EN CENT.
1 r
3
g» s?
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
ss.
GEN-ROUTS.
ijgbaar
R'S KOFFIE,
eem Prof. LIEBIG,
ïiterst voordeelig in
R'S KOFFIE
J. TOLHOEK.
er Kilo
ilo
veer, per bus f 6.40
rloopig rembours.
EGBERTS A ZOON,
nnenboomen,
en.
pboomen voortdurend
igen hebben daardoor
ngskrachf.
lasbevolen).
)SMRLEN, Kreukel-
nieuwe NATUURZEEP
ijn:
emend,
rdeelig.
als men ze
,rin een lepel
ten, wanneer
ter geplaatst
EEP A. S.
VERK enz.
indien men
DENNEN-
NNENZEEP
5 a
'f
eg in de holte
htig dit met
jd flink rond,
haar is ie
A. S. is ook
te wasschen.
tile flesschen,
P A. S. aan-
ettend),
atiek (zon-
>nd),
5 3
a
cs
N
S g t»
B
pu 7*
cs
ns
2 3 3-
S B et-
P* b e:
cs
v»
B<s
s
:g
•3 i
p r
Os g*
ÉL
2
i
n a»
B
O-
00 <T>
P
y tg
leren, linnen en
en het schoon-
iz.
Abonnementsprijs per 8 maanAen toor Goes (0.76, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers k contant 0.06
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
toor abonné's (0.571/,, toor niet-abonné's045
BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertentiën van 1—5 regels f 0.60iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. h contant
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjje.
Door foutieve plaatsing van één woord
laat de zetter ons in een artikel van het
vorig oio. een enormiteit zeggen.
De zetter laat ons schrijven;
„Immers: moeten de personen, die
den Staat besturen onafhankelijk zijn
van den invloed der Christel ij ke
■leerstellingen, dan moeten deze perso
nen los zijn van eiken invloed van
evengoed wijsgeerige stelsels, als b.v.
van M a r xden vader van het so
cialisme I
Het woord „évengoed" is een regel
te laag ingevoegd en had behooren te
staan in den voorgaanden vijfden regel,
vóór het woordje „los".
Zoodat dus (gelezen moet worden
„Moeten de (personen, die den Staat
besturen (Onafhankelijk fcijn van den in
vloed fier Christelijke leerstellingen,
dan. moeten deze personen evengoed
los ,zijn van eiken invloed van wijsgeerige
„stelsels, fils b.v. van Marx
Dat klinkt "nbeetje anders'
„De Voorhoede".
De lezer zal zich herinneren, dat de
bekende uitgeversfirma „F ut u ra" te
Ledden de uitgave begonnen is van een
Katholiek weekblad, een propaganda-blad,
genaamd de „Voorhoede".
Pas twee nummers van de „Voorhoede"
zagen het licht en kenmerkten haar
om den inhoud als een degelijk blad, dat
wij gaarne in veler handen zouden zien
of een storm van protesten is opgegaan
in een gedeelte der Kath, pers wel niet
tegen den inhoud van het nieuwe orgaan,
maar tegen die wijze van propaganda.
'tls nu de „Voorhoede"... uiid kein
Ende'
Wij wenschen ons met deze kwestie
niet in te laten.
Maar wel veroorloven we ons eenige
opmerkingen pver een beschuldiging van
meer ernstigen aard, die we in de „M aas
bode" van heden aantreffen.
Reeds vroeger heeft dit blad het doen
voorkomen, alsof de „Voorhoede" eigen
lijk een uitgave was van het Centraal
Bureau der K. S. A. te Leiden.
Dan zou het beginsel van dit Bureau
in 't gedrang zijn gekomen, hetwelk be
paalt, dat de K. S. A. zich niet zal be
zighouden met de politiek.
Aanstonds dan ook is door het Centraal
Bureau tegen deze voorstelling geprotes
teerd en duidelijk gezegd, dat het pro
paganda-blad zou worden uitgegeven door
„Futura".
Wat is nu het geval?
Dr. Brom schrijft in het jongste num
mer een artikel, waarin hij o. a. zegt, dat
de „Voorhoede" voor de verwezenlijking
harer plannen „een solieden waar
borg heeftin hetonmiddellijke
toezicht van mr. Aalberse".
We nemen aan, dat het is, als dr. Brom
schrijft,
Ziezoo, redeneert nu de „Maasbode",
dus gaat de „Voorhoede" uit
vanhetCentr. BureauderK. S. A.
te Leiden.
Wij begrijpen deze logica niet.
De redeneering zou opgaan, indien mr.
Aalberse warehet Centr. Bu
reau der K. S. A.
Maar dat is mr. A. niet.
Mr. A. is slechts de uitstekende alge-
'neene secretaris van dat Bureau.
En deze functie blijkt hem niet te b-elet-
ten nog andere functies waar te ne-
Bien en zich met de hiem eigen werkkracht
en werkkunde nog mtèer te geven aan de
Katholieke zaak door, niet als mr. A„het
Centr. B.ureau, of plgemeen secretaris der
K. S. A., maar als mr. A„ den privaat
persoon, die mede in de journalistiek „van
zessen klaar" is, het onmiddellijke toe
zicht op de „Voorhoede" op zich te nemen.
Wij wenschen er het blad geluk mede
en betreuren het, dat er in eigen kamp
gevonden worden, die er op schijnen te
azen mr. Aalberse en zijn werk op minder
nobele manier te beoordeelen, te bevitten
en verkeerd te belichten.
ITALIË.
Het echtpaar Toselli. De „Italië"
zet nog eens beknopt en duidelijk uiteen
wat men volgens de katholieke leer, over
dat zoogenaamde „huwelijk" van de ex-
gravin Montignoso met den pianist Toselli
te houdem heeft. „Wy herhalen", schrijft
het blad, nog eens dat al de berichten be
treflende zoogenaamde onderhandelingen
over de nietig-verklaring van het huwelijk
der gravin Montignoso met den koning van
Saksen, haar eenigen en wettigen echtge
noot, verzonnen zijn. Het huwelijk, gesloten
tuBschen den tegenwoordigen koning van
Saksen en aartshertogin Louise is onver
breekbaar, wyl er geen enkele kanonieke
reden bestaat om het ongeldig te verklaren.
In 1902, toen het eerste schandaal publiek
werd, raadpleegde het Hof van Saksen
daaromtrent den H. Stoel, en onmiddellijk
liet men weten dat elke poging nutteloos
zou zijn, omdat een gesloten en voltrokken
huwelijk (tusschen Christenen) niet kan
worden verbroken, ook niet door den Paus.
Het Vaticaan erkent gravin Montignoso
als de wettige en wettelyke echtgenoote
van den koning van Saksenhet geeft toe
dat er een scheiding kan plaats hebben
van tafel en bed, d.w z. dat zij niet meer
met den kening samenwone, maar noch
Pius X, noch eenige Paus kan haar geven
of zou haar kunnen geven de vrijheid om
een tweede huwelijk aan te gaan. Zij is en
zal blijven de gescheiden echtgenoote van
haar man, maar gebonden evenals haar
echtgenoot door de eerste verbintenis,
die onverbreekbaar is zoolang de beide
partyen in leven zijn.
Van katholiek standpunt beschouwd bljjffc
gravin Montignoso, al huwt zy voorde
wet nog driemaal, of laat zy zich even
dikwyls voor de wet scheiden - de eenige,
wettige en wettelijke echtgenoote van den
tegenwoordigen koning van Saksen en leeft
zjj in concubinaat met Toselli of met zijn
opvolgers.
Abessynië en deH. Stoel. Maan
dagmiddag heeft Z. H. de Paus in de
troonzaal van het Vaticaan het Abessynisch
gezantschap ontvangen, De gedelegeerden
van keizer Menelik waren gekleed in hun
ryke galagewaden. De eerste afgevaardigde
naderde den zetel van Z. H. met de drie
voorgeschreven kniebuigingen en kuste den
ring des Pausen. Vervolgens las hy een
toespraak voor, waarop de Paus antwoordde
o.a. zijn dank betuigende voor de welwil
lendheid welke keizer Menelik betoont je
gens de katholiake missionarissen en erop
wjjzende dat dezen door hun pogen om
goede Christenen te vormen ook goede
onderdanen trachten te vormen van den
Staat. Na de leden van het gevolg aan
den H. Vader te hebben voorgesteld, begaf
de gezant zich met de voornaamste gede
legeerden naar een der particuliere vertrek
ken des Pausen, waar hy met den H. Vader
een afzonderlijk onderhoud had. De gezan
ten bezochten daarna kardinaal Merry del
Val.
De Salesianen gerechtvaar
digd. Door de provinciale schoolcommis
sie js de heropening gdlast van de on
derwijsinstellingen der Salesianen te Va-
razzo pu te Bsaggio. In dezen maatregel
ligt ide officieele erkenning van de on
schuld dezer religieuzen, die, naar men
zich Jierinnert, ten gevo'lge der lasterlijke
verzinsels ,vau zekere vrouw Besson en
haar zoon, en onder de uitbarsting van
anti-clericalisme, zoo zwaar te lijden heb
ben gehad.
FRANKRIJK.
Over Frankrjjks zedelijken toestand, in
Parijs met name, schreef dezer dagen de
.Matin" als volgt:
„Dertigduizend apachen zijn meester van
de straat te Parya. Er wordt gemoord,
geplunderd, en de kranten geven het op,
alles mee te deelenmet drie regels moeten
ze zich van een moord afmaken. Op klaar
lichten dag wordt er met messen en revol
vers gevochten en aangevallen niet alleen
op de buitenboulevards, maar midden in
de stad op de place de la Bastille worden
jonge meisjes geschaakt; op twee stappen
van de Halles worden ze met geweld in
een slecht huis gesleurd. Bandieten, die
geen mensch te pakken kunnen krijgen,
oefenen zich in het verminken van paarden
en het vivisecteeren van honden.
Razende dronkenschap, beestachtige
wulpschheid, wreedheid, gemeenheid, alles
hangt logisch aan elkaar.
De gevangenis la Santé zit zoo vol, dat
za zich moet ontlasten in de gevangenissen
der provincie, en in sommige gevangenissen
moet men drie of vierj gevangenen in één
hok zetten.
Om ruimte te maken en ook wat uit te
sparen, wordt eutomatisch de voorwaarde
lijke invrijheidstelling toegestaan aan de
gevaarlijke schurken De verbanning, waar
door de hoofdstad gezuiverd werd ten na-
deele van eenige koloniën wordt niet meer
toegepast bij gebrek aan geld.
De jonge boosdoeners, die gestolen of
gemoord hebben „zonder kennis des onder
scheids", gaan naar een verbeterhuisom hun
misdadige studies voort te zetten en komen
er op twintig- jarigen leeftijd uit als vol-
leerda misdadigers.
Dat gaat dan zoo een lang artikel door.
RUSLAND.
Een jschier ongelooflijk klinkend bericht,
dat pchter toch schijnt waar te zijn, komt
uit Petersburg. Er staat niets meer en
niets piinder in dan dat - niet zoo heel
lang geleden de geheele Amoer-vloot
verbrand is. Tijdens den oorlog met Jap Ai
was p.l. besloten een vloot van kanon-
neerbooten voor den dienst op de Amoer
te b°uwen. Het bevel over die vloot zou
kapitein K'lado worden opgedragen. Sinds
heeft men echter niets meer van die Vloot
gehoord. En nu komt het bericht, dat
einde Juli in Sretensk zeven kanonneer-
booten een prooi der Vlammen zijn ge
worden. Zij waren nog niet van stapel
geloopen.
Het gist te Sewastopol, of liever bet
gist in geheel Zuid-Rusland. Telkens wor
den geheime bommenwerkplaatsen en wa
pendepots ontdekt en men kan er zeker
van zyn dat de ontdekte depóts geen tiende
gedeelte bedragen van die, welke er in
werkelijkheid zjjn. Dat weet de overheid
ook wel en daarom is ze allerminst op haar
gemak. Alwat we lezen van de maatrege
len der autoriteiten, getuigt van zenuwach
tige onrust. Er worden in den blinde weg
huiszoekingen gehouden, waarvan de meeste
zonder resultaat zijn Hoe de revolution-
nairen de overheid weten te verschalken,
blijkt o.m. op frappante vrijze hieruit dat
onlangs in een schuurtje in e6n der bui
tenwijken twee machinekannonnen werden
gevonden, die uit de kazerne waren weg
gehaald! Men weet nog niet, hoe ze er
gekomen zyn. De revolutionnaire comité's
verzekeren in vlugschriften, die ze aller-
wege weten te verspreiden, dat het nog
slechts een kwestie van tyd is en er zal
een algemeene gewapende opstand uitbreken,
waaraan de bemanning der schepen zoowel
als de vesting-artillerie en het grootste deel
van het garnizoen zal deelnemen.
Het Kiesrechtrapport.
Wy lezen in „De Post":
Naar wy uit goede bron vernemen, is de
Commissie, benoemd door het bestuur van
den Bond van R.-K. Kiesvereenigingen in
Nederland, tot het samenstellen van een
rapport betreffende het Kiesrechtvraagstuk,
met haar taak gereed en zal voor November
haar rapport aan bedoeld Bestuur in
dienen.
Spoorwegpersoneel.
Door het Roomsch-Katholiek secretariaat
van spoorwegpersoneel „St. Raphael" en
den Protest.-Christelijken bond van spoor-
en tramwegpersoneel is een commissie van
9 personen benoemd, welke tot taak heeft
de onderscheidene wenschen en bezwaren
ten aanzien van het „Reglement Dienst-
voerwaarden 1907," alsmede over dienst-en
rusttyden, en te verzamelen en in een
rapport samen te vatten, hetwelk te be-
voegder plaatse zal worden ingediend, ten
einde verbetering in de positie van het
spoorwegpersoneel te vei krijgen.
Deze commissie ving hare werkzaamhe
den reeds den 25sten September 11. te
Utrecht aan, terwijl een tweede commissie,
bijgestaan door rechtskundige adviseurs,
de wenschelijkheid zal onderzoeken, om het
nieuwe „Arbeidscontract" ook toe te passen
op het spoorwegpersoneel.
Ter toelichting diene, dat vorengenoemde
vereenigingen niet deelnemen aan het door
de Nederlandsche Vereeniging van Spoor-
en Tramwegpersoneel uitgeschreven Spoor-
wegpersoneel-congres in November a.s.
'tDuitsche keizerpaar naar
Nederland. „De Norddeutsche Zei-
tung" schrijft: Het besluit van den keizer
en de keizerin om aan Koningin Wilhel-
mina een bezoek te brengen, is gevolg
van de warme, vriendschappelijke gevoe
lens, die ons keizerlijk paar voor de jonge
Koningin koestert, hetgeen aan de Hollan
ders zoowel als aan ons volk bekend is
en door hen als een waardevolle band
tusschen Holland en Duitschland wordt
aangemerkt.
Het genoemde blad verwerpt de berich
ten in de Fransche pers als zou aan het
bezoek een ander motief ten grondslag
liggen en zegt dan, dat do staatkunde
van het jonge Duitsche rijk reeds zijn vas
ten, aan eiken politicus bekende, over
leveringen heeft, die door geen enkele
hatelijkheid van buitenlandsche dwarskij
kers in twijfel kan worden getrokken.
Men verneemt, dat H. M. de Koningin
en Z. IC. H. de Prins der Nederlanden
zich voorstellen het Duitsche keizerpaar
bij aankomst te Vlissingen aldaar te
verwelkomen en naai- de residentie te ge
leiden.
De Vredesconferentie niet
uit gedineerd.
De „Midd. Ct.* bevat het volgende ver
haal van haar Haagschen Torenwachter
De Vredesconferentie is nog maar steeds
niet uitgedineerd.
De vermelding van de „gastmalen" blijft
nog een vast nummer in de bladen en de
hotelhouders, benevens de attaché's en
secretarissen, die bij de feesten de „den
kende hoofden" zyn, raken bijna uitgeput
in het verzinnen van nieuwe schotels en
nieuwe arrangementen.
Men hoort anders curieuse dingen over
het leven en de avonturen der heeren.
Hier in ons burgerlijk landje zal men b.v.
eenigszins vreemd opkyken over het feit,
dat er een kleermaker is, die al de Rus
sische heeren bedient in dier voege, dat
steeds een coupeur tusschen Parijs en
Den Haag reizende is met een koffer,
soms twee koffers, waarin de spulletjes
zitten. Elke week komt de man om de
„orders" op te halen en die koffer met
broeken en jassen circuleert by de Russen
precies als bij ons een leestrommel. Die
heeren houden er dus wel van zich met
fraaie gewaden te omhangen. Verleden
week heeft men den armen coupeur t-yna
den nek laten breken. Een van de klanten
was n.l. niet tevreden en die ontevreden
heid uitte zich op een manier, dat het
slachtoffer langs verschillende wenteltrap
jes, evenals een bal naar beneden werd
gegooid.
Terwijl de coupeur beneden wat opge-
frischt werd, stapte een kwartier later de
voorname klant het hotel uit, sigarette in
den mond, met een gezicht, alsof er
niets gebeurd was.
Rare klantjes toch om den „wereldvrede"
tot stand te brengen; ja, zelfs tot „huma
niseering van den oorlog" zou men zoo
zeggen, dat zulke gasten niet precies de
geëigende personen zijn.
Maar men meet billijk zijn. Wie zou
er in Rusland nu ook niet boos worden
als een broek niet goed zit? Iemand
die hem zoo iets levert, moet men bepaald
de ruimte geven.
Vredesconferentie.
De eerste Commissie van de Vredescon
ferentie is Vrijdag gereed gekomen met
het vraagstuk van de regeling der rechten
en plichten van de onzijdige mogendheden
bij gelegenheid van een zeeoorlog.
Zaterdag was in dezelfde commissie aan
de orde het gewichtig vraagstuk der ver
plichte arbitrage, het verplichtend stellen
van een scheidsgerecht. Den geheelen dag
liep daarover de beraadslaging. Het b-ssluit
was, dat het beginsel der verplichte
arbitrage is aangenomen, zooals dat in een
Engelsch-Amerikaansoh voorstel was ge
formuleerd. Dus niet deze verplichting
zelve. Een zeer groot verschil. Want het
is nog heel wat anders of men zegtWij
verbinden ons, bij onderlinge oneenigheid,
ons te onderwerpen aan de uitspraak van
een scheidsgerecht, dan welHet zou toch
wel aardig zijn, als wij zoo deden. Tot
dit laatste hebben de heeren zich bepaald.
In het eerste geval zou er van oorlog nooit
meer sprake kunnen zijn. Maar ook dit
goedkeuren van het beginsel van verplichte
arbitrage, hoe goedkoop deze aardigheid
ook moge zijn, wilde er bij allen nog
niet in.
Een complimentje voor onze godloochenaar*.
Indien de Schepping is een brief, een
boek, vol geschrifts, waaruit kan gelezen
worden van het vernuft en het wezen des
Schrijvers,
dan zijn de godloochenaars gelijk aan
die papiermotten, die in onze boeken
huizen, ervan eten, er zich van vet voeden,
en doorkruipen links en rechts maar
het schrift kunnen zy niet begrijpen, en
van den schrijver hebben zy geen notie.
Want de papiermotten eten Vondels verzen
op, maar zij weten niets van Vondel.
Zoo ook de godloochenaars. Zij wonen
midden in den Brief, het Boek der schep
ping, zij wonen tusschen de letters, de
volzinnenzij loopen dwars over de letters
heen, voeden hun buik en hun gansche
leven uit den Boek, doorsnuffelen het van
hoeken tot kanten, met mikroscoop en
teleskoop maar zy begrijpen het
wezen des Schrifts nieterkennen den
Schrijver niet, gelijk een hunner gezegd
heeft„Ik heb met den verrekijker den
hemel doorzocht, maar God niet gevonden.
Ja, ziende, verstaan zij niet de
papiermottenD s. B a k e 1 s.
De vlag van den schoolstrijd
weer in top. InVolksonderwijs
is de vraag aanhangig gesteld, of het niet
geraden is aan alle subsidieering van het
byzonder onderwijs opnieuw een eind te
maken, en alzoo terug te keeren tot den
toestand van vóór 1889.
Dit is op het standpunt van de heeren
die in dezen kring den toon aangeven, be
grijpelijk.
Zij zijn vrienden van den dwang, ze
kunnen de vrijheid niet dulden, en de nu
reeds opgedane ervaring, toont hun, dat,
hergeeft men aan het volk inzake het onder
wijs de vrijheid, het Christelijk beginsel er
weer boven opkomt.
Zij toch zijn voor en boven alles de man
nen van de antithese.
Zy zyn het, die bij het Lager onderwijs
door hun wet van 1857 de antithese gesteld
hebben en nu, dank zij de actie van Rechts,
het gelukt is, om althans op dit terrein
aan de antithese de scherpste punt af te
slijpen en een meer verzoenenden toestand
in het leven te roepen, maken ze zich aan
stonds op, om de antithese weer met volle
kracht naar voren te schuiven.
Of Volksonderwijs nu reeds in dit
aas bijten zal, is onzeker. Voorshands wordt
er daarom alleen op gewezen, dat deze
vraag aan de orde gesteld iswant dit
reeds teekent.
Na de Novelle van 1905 hebben we er
terstond op gewezen, dat men onzerzijds
niet kon of mocht inslapen, want dat de
tegenpartij, zag ze de kans maar schoon,
ons al wat we gewonnen hadden weer zou
ontnemen.
Scholen bouwen, overal waar we
slechts even kunnen, moet daarom de door
tastende tactiek zyn, en dat scholen bouwen
moet zoo lang en zoo energiek worden door
gezet, dat we ten leste de vrjje school in
de balans doen overwippen.
Maar 't schijnt of dit juist in de tenten
der tegenstanders prikkelt, om niet langer
een afwachtende houding aan te nemen.
(„Stand.")
Isreed s gescheurd. De Zutphen-
s c h e (waaraan Borgesius is verbonden)
wijst tegenwoordig gedurig met een glim
lach op de coalitie van Rechts en roept
dan spotziekhet scheurt.
Ze is voor die coalitie zoo bang, dat ze
reeds schik heeft als er maar een steek
losgaat, en komt dan hier of daar van de
losse steek een torn, dan klapt ze van poli
tieke pret in de handen, zet haar fantasie-
bril op, en noemt een torn een scheur.
Zoo zijn er meer, die altoos op anderer
kleed turen, en nooit letten op hun eigen
Ook de coalitie van Links toch draagt
een tabberd, waarin niet minder dan drie