JVo. 119.
Dinsdag 8 October 1907.
Derde Jaargang.
BUITENLAND.
BINNENLAND,
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Nationaal Congres van den Ned.
Boerenbond te Nijmegen.
Abonnementsprijs per 3 maanden vQor (Joes f0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers A contant 0.05
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonné's f0.37l/j, voor niet-abonné'sOAS
Advertentiën van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Te Franeker is herstemming tusschen
een sociaal-demokraat en een anti-revolu
tionair.
Zonder de hulp der liberalen kan de
socialist er niet komen.
Maar komen zal hij er, omdat de vrij
zinnigen hun rooden broeder piet in den
steek zullen laten.
Het oude liedje.
Dat evenwel niet altijd voor 'tpubliek
gezongen wordt.
Het is eerlijk, maar ook teekenend, dat
de „Middelburgsche" en „Goe-
sche Courant" openlijk zeggen liever
een sociaal-demokraat te hebben dan zoo'n
vertikte „clericaal I"
Wij nemen deze openlijke uitspraak te
baat om onze lezers en speciaal de ar
beiders op dit advies te wijzen.
Het geeft een beeld van de machteloos
heid, de inzinking der liberale partij, die,
om de vrijzinnige regeering op bet kussen
te houden, haar toevlucht zoeken moet
bij de anders zoo verfoeide socialisten.
Het advies toont nóg aan, dat men aan
vrijzinnigen kant liever in de regeerings-
lichamen ziet mannen van het onge
loof de economische leer van Marx is
immers niet van zijn materialisme, zijn
stofvergoding te scheiden dan diezelfde
vertikte „clericalen", die ook in het be
stuur van den Staat aan den Schepper
medezeggenschap willen zien toegekend,
en de christelijke beginselen in de Neder
landsche wetgeving willen neerleggen.
Maar zegt "men 'tis gebleken nog
dezer dagen uit het alweer nieuwe
program der oud-liberalen: de kerkelijke
leerstellingen mogen geen invloed uit
oefenen op het bestuur van den Staat.
De grootste onzin: want menschen
besturen den Staat en op geloovige
menschen hebben die kerkelijke leer
stellingen invloed.
Zoodat dus volgens die oud-liberale re
deneering geloovige menschen, menschen,
die nog hechten aan „kerkelijke leerstel
lingen", beter doen bij moeders pappot
te toeven, dan zich in het politieke leven
te bewegen.
Alweer 'toude liedje: ze worden uit-
gestooten.
Maar dat liberalisme is verbazend in
consequent.
Immersmoeten de personen, die den
Staat besturen onafhankelijk zijn van den
invloed der Christel ij ke leerstellingen,
dan moeten deze personen los zijn van
eiken invloed van evengoed wijsgeerige
stelsels, als b.v. van M a r xden va
der van het socialisme
Dan moet ook voor liberalisten en so
cialisten de poort van het regeerkasteel
gesloten.
Geen verweer.
Mr. A(alberse) schrijft in het K. S. W.
„Daar zijn aanvallen, zoo grievend grof
en van zoo geniepige oneerlijkheid, dat
men zichzelf zou beleedigen door er zich
tegen te verdedigen.
Tot dit soort reken ik, hetgeen sommige
katholieke bladen naar aanleiding van de
Encycliek „Pascendi dominici gregis" over
mij schreven.
Waar daden trouwens geen bewijskracht
meer hebben, wat zullen woorden daar
vermogen
Wij lezen nog al enkele katholieke or
ganen, maar slechts in één blad troffen
we een geniepigen aanval aan op mr.
Aalberse.
De lezer weet al in welk blad: „de
Maasbode".
Inderdaad, mr. A. heeft gelijkzulk
soort geschrijf gaat men voorbij.
- Jk Jl
(Slot.)
Het arbeidscontract.
Des avonds om 8 uur sprak de heer
Oostdam, uit Den Haag, over het arbeids
contract.
Spreker begon met te wijzen op het
rapport, indertijd door den Boerenbond
over het arbeidscontract gepubliceerd, en
betreurde het, dat met dat rapport in de
Kamer zoo weinig rekening gehouden
werd. De groote fout schuilt in de ge
lijkstelling van de industrie met den
landbouw.
Aan de hand van ©enige bepalingen
gaat spreker nn na, in hoeverre het ar
beidscontract voor den boer van belang is.
De bekende bepalingen over reglemen
ten, boeten, loon, staangeld, opzegging
der dienstbetrekkingen, al welke bedin
gen een schriftelijk arbeidscontract
eischen, worden vervolgens door spreker
op duidelijke wijze nagegaan.
Van belang vooral is voor den boer de
wijze, waarop het loon moet worden uit
betaald, en ook dit wordt aau de hand
der wetgeving door spreker op heldere
wijze uiteengezet.
Ten slotte hoopt spr. dat de wet, wan
neer ze eens in werking is, toch wel in
de practijk zal medevallen.
In het debat dringt de heer Kellenaers,
Meerlo, aan op het vormen van een ver-
eeniging van landarbeiders, die zich bet
sluiten van een collectief arbeidscontract
ten doel stelt. De voorzitter deelt mede,
dat de Nederi. Boerenbond met dit voor
stel rekening zal houden. De conclusies
werden vervolgens aangenomen. De derde
gewijzigd als volgt:
De Ned. Boerenbond dringt er bij zijne
leden op aan zich nauwkeurig op de hoog
te te stellen van de bepalingen dezer wet,
ten einde onaangenaamheden en gelde
lijk nadeel te voorkomen".
Tarief en accijnswetgeving.
In de Donderdagmorgen om 9 uur ge
opende vergadering sprak de heer J. C.
E. Slotemater, inspecteur der invoerrech
ten en accijnzen te Amsterdam, over den
invloed der Nederlandsche tarief- en ac
cijns-wetgeving op de volksvoeding. Hij
wees op tal van bepalingen in onze tarief-
en accijnswetgeving, die de ontwikkeling
van land- en tuinbouw belemmeren, door
dat zij den invoer van minderwaardige
producten uit het buitenland bevorderen
en de vervalsching van voedermiddelen
hier te land© in de hand werken.
Hij geeft de meest treffende staaltjes
van de inconsequentie waaraan onze fis
cus zich schuldig maakt en toont aan, dat
men ook hij het heffen van uen invoer
recht op graan onzen belangrijken door
voerhandel kan behouden. Hij is voor vrij
ruilverkeer, als overal de economische
slagboomen worden opgeruimd. Hij toont
aan het verschil tusschen tarief en dou
anerechten.
Hij toont ook aan dat de vleeschaccijns
een bescherming is voor het buitenLand-
sche vleesch en in het belang van onzen
boer moet worden afgeschaft. Hij bepleitte
ook nog de belasting, die geheven moest
worden van den kunsthoning naar rato
van 't procentgehalte der suiker, welke hij
inhoudt om zoodoende den Nederland-
schen ijmker te beschermen en ten slotte
kwam hij tot de kwestie der suikeraccijns
en toonde aan hoe inconsequent ons land
bij de conventie handelde, waardoor wij
gevaar loopen met ruwe suiker uit den
vreemde overstroomd te worden. Spr.
eischte aan het slot zijner rede afschaffing
van den suikeraccijas.
Zijne conclusie stelde dan ook als eisch,
dat al die bepalingen in onze tarief- en
accijnswetgeving moeten gewijzigd worden
en werd onder algeheel© instemming der
vergadering aangenomen.
Boerenleenbanken.
Om 11 uur sprak A. J. van Benthem,
lid van de Prov. Staten te Alkmaar, over
de Boerenleenbanken.
Na een krachtig pleidooi over het nut
en de noodzakelijkheid van Boerenleen
banken ingericht naar het systeem Raif-
feisen, waarin het christelijk beginsel der
naastenliefde de grondtoon is, betoogde
hij dat het noodzakelijk is, dat de ban
ken dat christelijk beginsel behouden of
zoo zij op neutralen grondslag gesticht
zijn, het in hun statuten alsnog opnemen.
Een krachtige 'steun daartoe wordt gevon
den als 'de leenbaken verbonden blijven
met de 'Centrale Banken; er bestaat reeds
een federatie tusschen de banken van
Eindhoven en Alkmaar, beide op één
grondslag gevestigd.
Het hoogste ideaal voor een krachtig
boerencrediet is federatie van de centrale
banken. Aldus georganiseerd is de Neder
landsche landbouwer gewaarborgd tegen
elke catastrophe en staat hij machtig in
zijn organisatie.
Het debat was vooral gewijd aan de
bespreking en de verdediging van het
christelijk karakter der boerenleenbanken.
De conclusiën werden onveranderd aan
genomen.
In deze vergadering deed de voorzitter
voorlezing van een dankbetuiging van H.
M. de Koningin voor het Woensdag afge
zonden telegram.
Pachtcontract,
Om 1V2 uur voerde Mr. P. A. Diepen
horst, professor aan de vrije universiteit
te Amsterdam, bet woord over het pacht
contract.
Spr. betuigt (Jen Ned. Boerenbond dank
voor den steun verleend aan de protest-
vereeniging Boaz bij haar onderzoek naar
de werking van het pachtcontract.
Uit die samenwerking kan invloed ten
uitgaan.
Zijne inleiding zou er niet toe strekken
een votum uit te lokken, doch bedoelen
belangstelling te wekken voor het vraag
stuk.
Den wensch van velen, dat het pacht
stelsel worde opgeheven, dat de boer
eigenaar worde van het land achtte spr.
verkeerd, al kon hij de waarde van het
ideaal erkennen.
Het pachtstelsel is in beginsel goed, al
leen moet het beter ingericht. Er moet
getracht naar herziening van de betrekke
lijke bepalingen van het burgerlijk recht,
waarvan men niet om de daaraan verbon
den moeilijkheden mag afzien.
De heer Lovink, directeur-generaal van
landbouw, gaf het bestuur van den boe
renbond in overweging ervoor te zorgen,
dat de red© van den inleider, waarmede
hij zich in hoofdzaak vereenigt in ruimen
kring worde verspreid, omdat het gespro
kene ernstige overweging verdient.
De stellingen worden onveranderd aan
genomen.
Zedelijke vei heffing van den Boerenstand.
In de slotvergadering sprak Mr. A. Ba
ron van Wijnbergen, lid der Tweede Kapoer
en ©erelid van den Bond, over de zede
lijke verheffing van den boerenstand. Op
voortreffelijke wijze, meermalen warm toe
gejuicht, verdedigde hij de volgende stel
lingen, die zijne rede beknopt weergeven.
1. De Nederlandsche Boerenbond be
oogt wel de behartiging der stoffelijke be
langen, maar in niet mindere mate de ze
delijke verheffing van den boerenstand.
2. Daarom zal de boerenbond al wat
daartoe strekken kan krachtig hebben te
bevorderen, o. a. Zondagsrust, bestrijding
van het drankmisbruik, aankweeken van
den spaarzin, verstrekken van goed dege
lijk onderwijs, niet het minst de instand
houding van het christelijk huisgezin.
3. Vergeten zal daarbij echter nimmer
mogen worden, dat juist vermeerdering
van stoffelijke welvaart ook in niet ge
ringe mate strekt tot zedelijke verheffing.
In warme bewoordingen herinnerde de
heer van Wijnbergen aan de belangrijke
diensten door den directeur-generaal van
landbouw, den heer Lovink, aan den land
bouw bewezen. Hij sprak den wensch uit
dat de heer Lovink nog vele jaren den
lande zou mogen dienen. Daverend ap
plaus.
De stellingen van den heer van Wijn
bergen werden aangenomen.
Ook nam de vergadering een motie aan,
die den wensch uitspreekt, dat het hoofd
bestuur bij de Regeering blijft aandringen
op een jachtwet in den geest der conclu
siën van het eerste congres. Pater Ildefon-
sus, Babberich, vestigt de aandacht op het
voornemen van de oprichting van een cen-
traal-bureau voor de trekkende bevolking
van het platteland naar Dnitschland.
De heer Lovink betuigde als vertegen
woordiger van den minister van landbouw
dank voor de woorden, Donderdag dooi
den voorzitter en Woensdag door den heer-
Van Wijnbergen tot hem gericht. Hij gaf
de verzekering, dat het blijken zal, dat
de belangrijke besprekingen op dit con
gres van groote beteekenis zijn.
En ook, dat hij zoolang hij in zijn te
genwoordig© betrekking zou werkzaam
blijven, zal ijveren voor de verbetering
van den landbouw in 't algemeen en voor
de verheffing van den boerenstand in 't bij
zonder. Hij bracht hulde voor de uitste
kende organisatie van dit congres en
hoopte dat meer dergelijke congressen
zouden worden gehouden.
Op zijn verzoek werd door de vergade
ring gezongen het „Wien Neerlandsch
Bloed".
Daarna sloot de voorzitter Ridder de
van der Schueren met -een opgewekt woord
het tweede nationaal congres van den
Nederlandschen Boerenbond.
ITAEIË.
Verduistering ten nadeele
eener kerk. Aan den Oaservatore Ro-
mano" wordt uit Turijn gemeld, dat het
kapittel der kathedraal van Aosta aangifte
heeft gedaan van de vermissing van 60.000
lire (andere bladen spreken van 600.000
lire) aan effecten uit de brandkas. De effecten
werden in genoemde stad aan verschillende
personen verkocht. In verband met dit feit
zijn gearresteerd zekere geestelijke, Alexan
der Jacod genaamd, leeraar in de wis- en
natuurkunde aan het koninklijk gymnasium,
en kanunnik Dominico Nousso, beiden in
Aosta zeer bekende en geachte personen,
die door de openbare meening aan de ver
duistering onschuldig worden geacht
en bij hun arrestatie dan ook verklaarden,
aan het misdrijf volkomen onschuldig te
zijn. Er werden Donderdag te Aosta nog
meer arrestaties verwacht.
Kerk en Staat. De „Osservatore
Romano" bevat een nota, waarin weerlegd
worden de beweringen van verschillende
dagbladen, volgens welke de richting der
Italiaansche katholieke actie op politiek
terrein zou gewijzigd worden in den zin
eener werkelijk parlementaire actie.
De nota verklaart, dat niets veranderd
is in de gedragslijn, aan de Itaiiaansche
katholieken voorgeschreven voor hunne
eventueele deelneming aan den wetgevenden
arbeid in de tegenwoordige omstandigheden.
Niets is veranderd in de voorschriften
des Pausen, vervat in de Encycliek van 11
Juni 1905. Deze voorschriften moeten streng
worden nageleefd.
FRANKRIJK.
Daar de pastoor van Mouzieys-Panens
order heeft gekregen van den maire om de
pastorie te ruimen, en zijn parochianen een
veel te onvoldoend sommetje bijeengebracht
hebben voor zijn levensonderhoud, ziet hj
zich verplicht de gemeente te verlaten.
En de pastoor van Tresselines heeft zjn
parochie moeten verlaten, omdat de gemeen
teraad hem uit zijn woning gedreven heeft,
waar nu het postkantoor gevestigd is, en
hij in de gemeente geen ander beschikbaar
huis vinden kon.
Ook de pastoor van Nozeroy werd met
behulp van 60 rijksveldwachters, 6 sapeurs,
1 kapitein der marechaussees, 1 onder-pre
fect, en van den commissaris van Saint-
Cioude uit zijn pastorie gezet.
AMERIKA.
Z. H. de Paus heeft aan mevrouw Tho
mas J. Eyan, de vrouw van den bekenden
financier en bankier te New-York, den
titel van Romeinsche gravin verkend. Deze
titel is haar verleend als belooning voor
hare groote weldaden en giften aan de
Kerk, welke bj elkander reeds meer dan
drie millioen dollars bedragen. Met haar
echtgenoot heeft zij de kathedraal van Rich
mond in Virginia gebouwd, terwijl zij ver
der nog kerken gesticht heeft te Plymouth,
Danville en Pall Churen. Verder stichtte
zj nog voor de paters Jesuïeten eea kerk
te St. Andrew aan de Hudsoneen kerk
te Suffern, N.-Y., behalve de talr jke kerken
en kapellen waarvan zj geheel of gedeel
telijk de bouwkosten betaalde in het Zuiden
en Zuid-Westen. Ook liet zij nog een klooster
met kapel bouwen veor de Zusters dei-
Eeuwigdurende Aanbidding.
BEEGIË.
De koning van België heeft de nieuwig
heid ingevoerd ministerraad te houden in
het buitenland. Niet tevreden met gedurig
naar het buitenland te reizen en te trek
ken heeft hij er ook in den laatsten tijd
zijn ministers ontboden om buiten België
met hen over de Belgische aangelegenheden
te eonfereeren. Zoo hebben minstens vier
bijeenkomsten van vorst en raadslieden der
kroon plaats gehad in Parijs, waar men
samenkwam in een particulier salon van
het Grand Café. Voor die vergaderingen
kwam koning Leopold van Rogat waar
Z. M. op het oogenblik verblijf houdt, en
de ministers moesten zich uit Brussel naar
Parijs begeven.
In andere tijden zou zoo iets aanleiding
hebben gegeven tot een oorlog.
RUSEAND.
Bijna geen dag gaat voorbij, of we hoo-
ren van nieuwe gevallen van roof en
plundering. In Omsk drongen drie
roovers het telegraafkantoor binnen, juist
toen den beambten hun salaris werd uit
betaald. De roovers doodden een telegrafist,
wondden vjt anderen en maakten zich ver
volgens met een aanzienlijke geldsom uit
de voeten. We lezen, dat het dezen keer
waarlijk gelukt is de daders te arresteeren.
Mogelijk is 't daarom, dat het telegraaf-
agentschap de zaak publiceertEen roof-
bericht, waarin de arrestatie van den dader
gemeld wordt, is wel een witte raafBij
de vervolging der roovers schoot zich een
door 't hoofd, toen hij zag dat er geen kans
meer was te ontkomen. De beide anderen
werden gepakt met het geroofde geld.
BRITSCH'INIIIË.
Oproer te Calcutta. Te Calcutta
had Woensdagnacht een ernstig oproer
plaats. De menigte, die een meeling had
bjgewoond, waar ophitsende redevoeringen
waren gehouden, wierp met steenen naar
de politie, die de meetinggangers wilde
verspreiden.
De oproerlingen, die zich in de aangren
zende straten herhaaldelijk verzamelden,
wierpen de politie van de daken met stee
nes. Allerhande straatgespuis voegde zich
bij de menigte en viel iedereen op straat
aan, plunderde de winkels en mishandelde
de politie.
Tengevolge van de opgewondenheid der
menigte zijn Zaterdagavond in het noor
delijk gedeelte van Calcutta de onlusten
opnieuw begonnen. Studenten en straatge
spuis verzamelden zich ep de daken der
huizen, wierpen met steenen naar de tram
wagens en voorbijgangers en mikten in 't
bijzonder op de Europeanen. Vele wagens
werden beschadigd en de conducteurs ge
kwetst. De kranten der inboorlingen laken
de houding der politie en beschuldigen haar
van ruw optreden en zeggen, dat zij de
gemeentelijke beambten vergunde te plun
deren.
Ziekenverpleging op het Platteland.
Bij de beantwoording van de vraag
wat kan de Katholieke Sociale
Actie op het platteland doen, noemden
wij onder meer het vraagstuk der zieken
verpleging. Hoe is zjj op 't platteland ge
regeld? Kan daar niet iets georganiseerd
worden als de dus genaamde .wijkver
pleging" in de steden? Zou een, door ver
schillende landelijke gemeenten gezamenlijk
op te richten, ziekenhuis niet kunnen be
staan
Reeds bleek ons, dat in ons land op dat
gebied al een en ander tot stand gekomen
is, dat onze volle opmerkzaamheid verdient.
Wij hopen daar spoedig uitvoeriger op
terug te komen.
Om echter over zooveel mogelijke gege
vens te kunnen beschikken, zouden, wij tot
onze lezers graag deze vraag richten
„Is er bij u reeds iets gedaan,
om een behoorl ij ke ziekenver
pleging teverkrijgen? Indien
ja wat, met welk resultaat, en
met welke kosten?
Zeer zal men ons met een antwoord op
deze vraag verplichtenwij zullen ze
indien de schrijver of schrijfster ons daar
toe verlof geeft gaarne met vermelding
van hun naam, dan zoo spoedig mogelijk
verwerken tot een artikel over de z i e k e n-
verpleging op het platteland.
In Duitschland is deze ziekenverpleging
enorm verbeterd door den invloed der
ziekenkassen, die er belang b(j hadden,
om ook op 't platteland voor een goede
verpleging harer zieke leden te zorgen.
Dezelfde reden die hen dreef, om kostbare
sanatoria voor teringlijders op te richten,
leidde hen er ook toe, voor ziekenverpleeg
sters op 't platteland te zorgen.
De hoofdfout, die aanvankelijk overal
gemaakt werd, was deze: men wilde't op
't platteland precies zoo doen als in de stad.
En men vergat, dat de omstandigheden er
