No. 107.
Dinsdag 10 September 1907.
Derde Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
T Z A K E N.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
De Sociale Week.
t partijen het eens zijn,
tract er is, dat de vrede
at moet men dan doen?
redo g t. e e k e n d wor-
eonlract met alle voor-
Schrift e 1 ij k worden
rite vage uitdrukkingen
orden vermeden. Daarin
I gewaagd worden over
■ringen aard". Over zoo'u
'slie ontstaan,
lig, dat. de hoogte van
'enomen en dat weder-
eerlijlk wordt, nageleefd,
i vakvereaniging moet.
ten, dal. ze hot vak be
vitten patroons geen colt.
luiten. Tevens is 't een
reereonigingen, dat. men
er het. sta.ndaardloon sta,
arbeid.
coll. overeenkomst, ge-
deze niet zoo spoedig
geschillen te voorkomen
a b r i e k s r a. d e D, een
Lg uit ,het personeel,
en geven oen goed con-
troon en personeel,
mdpleegd worden bij hel
i reglement, en toezicht
ïaleven ervan.
in een meer uitvoerige
die fabrieksraden, geeft
waarom de soc.-demo-
-tfrt, en weerlegt deze
r. de vraag, wat er bij
en gedaan. Hij1 omschrijft
1 der geschillen, en geeft
ter oplossing Scheids-
eten worden in het. leven
beter, dan dat men naar
;r ,gaat.
n .staande buiten, of
collectief arbeidscontract
die in het buitenland
beproefd, maar die hier
tien kunnen worden door-
hier Ie lande de organisa-
ils daar.
buiten!andsche inrichtin-
invoeren, men zou hier
au kunstmatige scheppin-
nog Ie ver vooruit zijn.
n we (leze lotsverbetering
Ie Middelburg heeft giste-
vegens
0. S., 20 jaar, Bchoen-
Middelburg tot 1 maand
in A J. JL, 11 jaar en J.
beiden zonder beroep te
tot een berisping, subs,
ichool wanneer zij na 2 jaar
uldig maken
i n g A. M., 34 jaar, voer-
20 jaar, werkman te Hulst
ideu en de 2e tot X maand
en A. v. d. P., 26 jaar,
elande tot f7 boete subs.
ng en wederspa n-
I. V., 26 jaar, timmerman
;ië) en C. L. d. N., 26 jaar,
oei (België) de le tot li
sstraf en de 2e tot f 10
agen hechtenis
ligheid: P. P. d. P,
Boschkapelle tot 14 da-
raf
g van een ambte-
>1 jaar, landbouwersknecht
(Camperland) tot 14 dagen
n handelingen door
l a r A. P. B., 33 jaar,
Vtissingeu tot 14 dagen
k e n J. B., 53 jaar, koop
je (Kuitaart) beklaagd van
^berichten-
ddelburg, 5 Sept. 1907.
kt was heden een ruime
waren als vólgt:
e voor: jarige tarwe f 9.-—
i tarwe f7.50 a f8.pei'
gge 16.a f 6.25nieuwe
A f 5.25haver f 0.4
oonee f Af tuin-
f0.witteboonen gelezen
oruine boonen ronde f 0.—
Inge f 0.A f 0.kroon-
flO.— a f 11.— koolzaad
i; karwijzaad f 16Per
|iij staat is de prijs p. H.L.
marktzetters, handelaren.
1 f0.626 por '4 kilo.
per 100 stuks,
ieeuwsche Landb. Maatseh.
i f0.623 per '4 kilo.
per 100 stuks.
Aardappelen Zeeuwscbe
f2,80; idem bsnte f 1.75
RUSSINGEN, 6 Sept.
kilo f 0,65.
104 stuks.
ZIERIKZEE. 5 Sept.
0,80 cent per halve kilo-
fl,I5 de 26 stuks.
HE ZEEUWSCHE COUP
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes 10.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers A contant 0.05
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonaé'g f0.371/,, voor niet-abonné's>.045
Bureau LANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 2d Ct. A contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Wegens het K o n i n k 1 ij k bezoek op
Vrijdag a. s. zal dit blad piel op dien
dag, maar Zaterdagnamiddag ver
schijnen.
De vrouwenbeweging (historisch)
door Mr. P. J. M. Aalberse.
Wij mannen van de kath. soc. actie
worden soms versleten voor mannen van
pure theorie, maar wij kunnen toch ook
wel eens practisch zijn. En toen na de
sociale week aan verschillende personen
gevraagd werd, wat zij op deze sociale
week gaarne besproken zouden zien, kwa
men er zeer velen met het verlangen ook
het vrouwenvraagstuk te behandelen.
Het blijkt steeds duidelijker dat wij in
onzen tijd staan voor een breed© krachtige
vrouwenbeweging. Sprekers taak is het
vrouwenwaagstuk historisch te beschou
wen. Spr. wil beproeven, uiteen te zetten
het wezen der moderne wouwenbeweging
als zijnde voortgekomen uit het moderne
vrou wenvraa gstuk
Het wouwenwaagstuk is een onderdeel
van het sociale vraagstuk en ten deele
van het arbeidersvraagstuk. Immers het
is airereerst ontstaan tengevolge van de
doorwerking der antichristelijke ideeën se
dert de Renaissance in Staat en Maat
schappij,
Door het samengaan van twee oorzaken,
do ontwikkeling van de ideeën en de ont
wikkeling der feiten is de sociale kwestie
ontstaan.
De groote uitvindingen van stoom en
electriciteit, fabriekswezen, de wereldhan
del enz. heel deze maatschappelijke ont
wikkeling was de vruchtbare bodem, waar
op 't individualisme welig tierde. Het indi
vidualisme bracht de wouw in de fabriek
en was aanleiding tot het wouwenvraag-
stuk.
In het Romeinsche Rijk werd in den
oudsten tijd het huwelijk hoog gehouden;
de vrouwen geheel staande onder de macht
van den man, streefden naar verbetering.
Het nieuwe huwelijk in den Romeinschen
tijd was eigenlijk een eenvoudig contract,
waarhij men zich verplichtte tot wederop-
zeggens toe met elkander tie leven. Op
zulk een wijze blijft er van het huwelijk
niets over.
Het katholicisme Eieeft de vrouw uit hare
vernedering opgeheven om haar de eer
volle plaats te geven, waarop natuur en
openbaring haar gesteld had. In de middel
eeuwen tot aan de reformatie wanen het
de kloosters, die de vrouwenkwestie op-
losten. In de reformatie is Luther in zijne
teer over het vrouwenvraagstuk, steeds
meer en meer afgeweken van de kath.
beginselen.
In 'bepaalde gevallen achtte hij' zelfs
bigamie niet ongeoorloofd. Ook in econo
misch opzicht ging de positie der wouw
in de 16e (eeuw achter-uit. Door de 18e
eeuw naderen we de Fransche Revolutie.
Het bederf aan het hof en in de hoog©
kringen is genoeg bekend. Na Luther heeft
misschien Jean Jacques Rousseau den
meesten invloed uitgeoefend. Maar dq man
nen der revolutie, die de rechten van den
mensch moesten vaststelten, vergaten de
wouw.
V an Frankrijk sloeg de vrouwenbeweging
over naai' Duitschland. Spr. wijst op Kant
en Hegel, die pen grooteu invloed op de
vrouwenbeweging hebben gehad. Het ge
volg dier beginselen was, dat er spoedig
over de emancipatie der vrouw gespro
ken werd. Nadat de emancipatie-ideeënl
steeds meer voedsel hadden ontvangen),
dook in 1830 de emancipatie voor goed op.
Langzamerhand ontstonden er in Frank
rijk vele wouwenvereenigingen, waarvan
zich sommigen op economisch, andere op
politiek gebied bewogen. Sinds enkele ja
ren heeft er zich ook een katholieke wou
wenbeweging gevormd, die het vrouwen
vraagstuk erkent en het op Christelifken
grondslag tracht op te lossen. In Engeland
en Amerika wordt door de (vrouwenbe
weging op sociaal gebied ontzaglijk veel
goeds gedaan, hoewel zij lo,s is van alle
godsdienstige beginselen. Dte moderne Duit
sche vrouwenbeweging dateert uit de woe
lige jaren 1840-1850. Spr. bespreekt de
spreekt de werkzaamheid van Mevrouw
Otto Peters, die er in 1865 toe kwam een
vrouwenvereniging 0p te richten. Thans
heeft men m Duitschland de allgemeine
Deutsche Frauenvierein., die ©ene gelijk
heid ml met den man voor all-q vakken,
uitgenomen de militaire. Men tracht voor
al de vrouwen te winnen ,voor klein ar
beid op sociaal en economisch gebied. Veel
wat door deze Duitsche vrouwen wordt
gedaan, kunnen wij van harte toejuichen.
Zij' dringen op sociale hervormingen aan,
zij' trekken zich aan het lot van arme en
verlaten kinderen, zij brengen geldelijke;
offers voor vacantiekoloniën, zorgen voor
een ontbijt voor arme kinderen en zoo
veel meer te veel om te noemen.
Alleen dit betreuren wij dat door deze
werkzaamheden niet stroomt het warme
godsdienstige gevoel, waardoor wij' aller
eerst handelen uit liefde tot God. Velen
was het voorzichtig streven van dezen,
bond niet naar |den zin en na enkele jaren
ontstonden er meer vooruitstrevende wou
wenvereenigingen, terwijl de meest radi
cale vrouwenbeweging de socialistische is.
Spr. geeft de eischen aan, die de laatste
vereeniging stelt, als gelijk kiesrecht voor
alle inwoners van het Rijk, die boven de
20 jaar oud zijii enz.
De Nederl. wouwenbeweging dateert
van 1860 en stond onder den invloed van
de ideeën van den bekenden schrijver Mul-
tatuli. Van 1888 dateert het optreden van
Mej. M. Drucker, die in 1889 de bekende
Vrije Vrouwenbeweging te Amsterdam
stichtte en over deize beweging veel ge
schreven heeft. Over het algemeen komt
de Nederlandsche wouwenvereeniging met
de Duitsche overeen. Van katholieke zijde
is in vroegere jaren ten ontzent de fout
begaan, dat men om eenige niet te mis
kennen buitensporigheden, de wouwen be
lachelijk maakte. Daardoor verzwakt© men
zijn eigen positie, en ging de vrouwenbe
weging steeds vooruit. We zien echter in
ons land de beginselen van den opbouw
eener katholieke vrouwenbeweging, vooral
op liefdadig gebied.
In de laatste jaren is vooral op den
voorgrond getreden de Vereeniging tot be
scherming van Meisjes, die spr. warm aan
beveelt. De vrouw heeft ook veel steun
vonden in de kloosters, waarover ;spr.
breedvoerig uitweidt. Toch werd de arbeid
dezer vrouwen niet gewaardeerd dooi' de
regeeringen; spr. wijkt op de verdrijving uit
Frankrijk. Wij weten wat door de klooster
zusters op alle gebied, vooral op het ge
bied der ziekenverpleging is gedaan pn
herdenken dat hier met groote dankbaar
heid. (Applaus).
Spr. hoopt ten plotte, dat hij duidelijk
g.emaakt heeft, dat het woord van J. Mül-
ler waar is, dat het (vrouwenvraagstuk
de revolutie tot vader en de sociale toe
standen tot moeder heeft. De Roomsche
vrouwen moeten den man steunen in, den
strijd, en de dag kan komen, dat ook de
vrouw genoodzaakt zal zijin om na,ast den
man te gaan strijden voor de hoogste goe
deren dei- menschheid. (Uitbundige toe
juichingen).
Het vrouwenvraagstuk
door prof. D. J. Aengenent.
Een talrijk publiek van dames was aan
wezig. Wij allen zijn eenstemmig van over
tuiging, zegt .spr. dat er bestaat een© so
ciale kwestie, dat er toestanden zijn, die
om verbetering vragen. Het staat vast, dat
er dus ook voor de vrouw een kwestie,
een vraagstuk bestaat. Ook het vrouwen
vraagstuk befhoort tot het sociale vraag
stuk. Het is vjoor den katholiek geen vraag
stuk van absolute, gelijkheid van vrouw en
man. De gehuwde vrouw ziet in, dat in het
huwelijk arbeidsverdeeling noodig is, dat
er een gezag behoort le zijn, en dat is
in het huisgezin de man, zooals spr. aan
geeft uit de brieven van den apostel Pau-
lus. De vrouw 'ziet in, dat zij heeft te zor
gen voor haar huisgezin en voor de op
voeding der kinderen; de vrouw weet ook,
dat do man niet is de absolute heer, maar-
dat man en vrouw in onderlinge liefde
het gezin besturen, terwijl in laatste in
stantie de beslissing aan den man blijft.
Het is dus geen slavernij, maar de toe
stand is dezelfde als waarin de Kerk zich
bevindt ten opzichte van haar Goddelijk
ken Stichter.
Door de onontbindbaarheid van het hu
welijk heeft de Kerk gezorgd, dat de vrouw
wordt geëerbiedigd. Op de vrouw rust de
taak hot huisgezin gezellig te. maken, de
kinderen de verheven waarden van don
godsdienst te leeren kennen, hen te vor
men tot flink© menschen in de maat
schappij. Geen enkele taak is zoo verhe
ven en heilig als de taak van de christe
lijke huisvrouw. (Applaus). Het is ook dui
delijk dat mindere Rechten niet .duiden op
mindere waarde in de maatschappij1. Spr.
bewijst ook dat het recht van bevelen (van
den man) volstrekt niet een© hoogere so
ciale waarde in zich sluit.
De katholieke vrouw ziet ook dat zij
alleen de bevoorrechte vtouw is, want de
zelfde regels die haar de onderwerping
aan d--n man leeren, leeren tevens, dat
zij in menschenwaarde den man gelijk is.
Dat is een opvatting door het christendom
in de wereld gebracht. Ziji wordt be
schouwd ais één met den man, om even
als hij te komen tot de opwekking tot
een glorieus leven.
De katholieke vrouw zoekt ook niet het
kiesrecht te veroveren, omdat het streven
naar dit kiesrecht niet logisch samenhangt!
met de oplossing der sociale kwestie. Ten
gevolge der verandering des- toestanden
hebben veten in fabrieken en andere be
drijven werk moeten zoeken. Een der fac
toren om het sociale vraagstuk op te los
sen is niet het algemeen stemrecht; dat
staat niet op het programma. Wel hebben
de vrouwen het recht een even good be
stuur te hebben als de man, maar daarom
is dit nog geen reden voor vrouwenkies
recht. Immers, wanneer de vrouwen het
recht van riezen kregen, zouden zij ook
het recht moeten hebben om actief mede
te regeeren. Bovendien is de drang naar
vrouwenkiesrecht bij de meesten niet
groot.
Hoe is de verhouding, waarin de vrouw
is gekomen ten opzichte der economische
behoeften. Hoe kan de vrouw op passende
wijze in een of ander beroep werk vin
den? Op economisch en wetenschappelijk
terrein late men de vrouw toe tot die
beroepen, waarvoor zij physieke en intel
lectueel© geschiktheid bezit.
Een arbeidsvrouw moet hebben de ge
schiktheid, b.v. voor confectie, kunst
bloemen, handschoenfabricage is zij ge
schikt. Maar de belangen van het liuis-
geizin mogen daardoor geen schade lijden.
Voor de gehuwde vrouw is het vlakweg
onmogelijk, dat zij den dag in de fabriek
doorbrengt; hoe zal zij: dan zorgen voor
de gezelligheid in het huisgezin en de
opvoeding der kinderen? Spr. sluit zich
aan bij den wensch om gehuwde vrouwen
te verbieden in de fabrieken te arbeiden.
Wij moeten zorgen, dat het loon van den
man zoodanig zij., dat- hij zonder den ar
beid zijher vrouw, in de behoeften van zijn
huisgezin kan voorzien. (Luid applaus).
Wij moeten beginnen met te zorgen voor
verkorten arbeidsduur in de fabrieken.
Huishoudscholen beboeren te worden op
gericht, waar ook de fabrieksmeisjes zich
de huismoederlijke plichten kunnen aan-
lee'ren. Ook in den middenstand moet de
vrouw hebben de geschiktheid. Militaire-,
zeevaart-, of politiediensten kan zijl niet
uitoefenen.
Wel is zij bijzonder geschikt voor het
opvoeden der jeugd, ook de practische
ziekenverpleging en de gezondheidsdienst
kan door haar met succes worden waarge
nomen.
Ook voor post-, telegraaf en telefoon
dienst zijn de vrouwen geschikt. Ook hier
moet de Staat tusschen bedde komen, door
wanneer de vrouw huwt hen dergelijke
betrekkingen te ontzeggen. Immers dan
zou zij hare huishoudelijke plichten niet
meer voldoende kunnen waarnemen. Bij
gelijke praestatie moet de vrouw een even
groot loon ontvangen als de man. Het
afwijken van dezen regel der rechtvaar
digheid is geweest een bron van ellende
zoowel voor den man als voor de vrouw.
Diep treurige gevolgen heeft dat stelsel van
minder betalen voor gelijk arbeids-praes-
tatie gehad zoowel voor mannen als vrou
wen. Wat moeten wij denken van het.
streven der vrouw om een universitairen
graad 'te behalen. Ook hier gelden dezelf
de regels. De vrouw moet alweer de ge
schiktheid bezitten en de belangen van
het huisgezin mogen niet geschaad wor
den. Men moet echter niet meenen, dat
alle vrouwen evengoed als de mannen
tot de hoogere studie geschikt zijn, om
dat hunne physieke geschiktheid gewoon
lijk minder is. Ook hier zou de staat moe
ten zorgen, dat gehuwde vrouwen derge
lijke betrekkingen niet mogen uitoefenen.
Vooral op het gebied der sociale actie
ligt voor de katholieke vrouw een uitge
breid arbeidsveld open, waarop zij zegen
rijk kan werkzaam zijn. Het komt aan de
vrouw toe de strenge rechtvaardigheid,
waarvan de Paus spreekt, te verzachten
door hare liefde. In onze katholieke maat
schappij is de klacht van verveling door
de vrouwen niet groot, Want wij' weten
het hoevelen onzer zich gaan wijden aan
een heilig kloosterleven, aan de beoefening
der Christelijke deugden. Maai- toch er
moet nog zooveel gedaan worden op mo
reel gebied; de vrouwen kunnen nog zoo
veel doen om hunne zusteren uit de mo-
reele ellende op te heffen. In onze dagen
kan men de vrouwen ook voor de sociale
actie gebruiken bij de openbare armen
en wezenverpleging, maar zij moetgn zich
ook organiseeren. Spr. wiist op de St.
Elisabethsvereenigingeii en de Moederver-
eenigingen, die de kinderen niet alleen
van leden maar ook van anderen een
goede Christelijke opvoeding trachten te
geven. Verder kunnen de vrouwen ook
fverkzaam zijn voor hunne zusters door
hot oprichten eener vereeniging voor goede
lectuur, door te strijden tegen het alco
holisme enz.
Bij de opvoeding der vrouw houde men
rekening met de taak, die zij later zal te
vervullen hebben als bestuurster als
opvoedster van het kind als levensge
zellin van 'den man of als zelfstandige
vrouw in een of ander bedrijf. Het js
een euvel, dat een meisje te vroeg naar
de fabriek gaat en de huishouding niet
.leert. De hoogste ©n de heerlijkste taak
bij onze opvoeding komt too aan onze
moeders, daarom moet zij zich verwerven
kennis van den tijd en den tijdgeest, van
het leven en zijpe gevaren en bovenal
eene gronige kendnis van onzen heiligen
godsdienst.
Als levensgezellin van den man eischt
de tegenwoordige tijd ook meer dan vroe
ger. Een ernstiger schooi is noodzakelijk.
Zij moet met den, man kunnen medespre-
ken over zaken, die den man interessee
ren. Ten slotte v.fijst spr. naar de geze
gende onider alle vrouwen, naar de H.
Maagd, die wij aften als een model moe
ten kiezen, al k-unnen wij haar niet
evenaren. Ook zij heeft haar medelijden
met de armen getoond en zoodoende haar
socialen arbeid over de menschheid uit
geoefend.
Dat zij en hlijve steeds het model der
katholieke vrouw.
Alcoholisme en misdaad
door Pater Emmanuel 0. C.
Bestaat er een veq-band tusschen drank
en misdaad, vraagt spreker. Niemaudl loo
chent het meer. De invloed van het alko-
holisme op de kriminaliteit is middellijk
en onmiddellijk. Middellijk door erfelijke
belasting; drinkers hebben dikwijls drin
kers tot ouders gehad, en hun zedelijk
bewustzijn is in hun aard verzwakt. Dik
wijls zijn ze vroeg rijp voor de misdaad,
het worden dikwijls misdadigers uit. in
stinkt. 30 of 70 pCt. had drinkers tot
ouders.
Dronkaards brengen een abnormaal,
prikkelbaar en zwakzinnig geslacht voort.
De kinderen der dronkaards worden voorts
opgevoed tot dronkaards. D)e vrees voor
politie en rechters vergaat .weldra; van
grove onzedelijkheid zijn ze getuige.
In ons klein land zijn in 19G'4 niet min
der dan 138 volslagen dronkaards wagens
misdaad veroordeeld en die '.varen nog
niet 21 jaar. De alcohol is de kiem van
misdaad zegt Van Hamel.
De alcohol werkt verlammend op de
hersens. Ep toch wekt zij tot snel hande
len op. Dat doet de daad aan de gedachte
vooruitloopen. En dit is de oorzaak van
veel misdaden.
Spreker geeft een groot aantal cijfers,
waaruit blijkt, dat hij het onderzoek van
vele duizenden misdadigers ongeveer 50
pCt. dronkaards waren. Bovendien zijn
in ons land in 1905 niet minder dan 10.000
veroordeeld wegens dronkenschap, en die
niet veroordeeld zijn, beloopren nog wel
3 maal meer.
Patet Mathieu verminderd e door zijn
kruistocht het aantal misdaden van 12000
tot 700. Dergelijke feiten bewiist spreker
nog verschillende, dloor allerlei statistie
ken. De Bossche rechtbank hieoft getuigd
dat de misdaden er verminderetn sinds
de drank weer er werkt; als d.e drpnkweer
doorwerkt kan men de gevangenis inrich
ten voor een arbeidsbeurs en een der
tuchtscholen voor een vakantiehuis.
(applaus).
Ook voor de zedelijkheid is de alcohol
verdervend. De. Verantwoording der ouders
is hier groot. Erger dan slech te boeken
werkt het alcoholisme. De aanslagen op
de zeden vinden hun grond in dim alcohol.
Met Dr. Schoenerberg zegt spreker: wie
de misdadigheid bestrijden wil huiten den
den alcohol is iemand, die met verroeste
wapens strijdt.
De sociale actie, die streeft naar sociale
verbetering, ontmoet in 't alcoholisme een
der grootste hinderpalen, want het is een
oorzaak van armoede en achteruitgang hij
pile standen; vooral middenstand, boeren-
en arbeidersstand, .waarvan het terecht
de „doodgraver" genoemd is. Het kweekt
pauperisme, en neutraliseert de beste
loonsverhooging.
Armoede en alcoholisme zijn tweeling
broeders. Groote zaken vergaan door den
drank, doordat de energie wordt gedood,
en de ondernemer minderwaardig wordt.
Ook de middenstand liidt kwaad van den
drank; gaat de baas vooruit naar de
kroeg, dan gaat üe zaak achteruit naai
de armoede.
Ook de boer wordt bedrogen door deal
drank bij koop en verkoop. En de werkman
verteert ook veel te veel in drank dat
spreker door cijfers weer bewijst.. Door
al deze cijfers zegt spieker aangetoond
te hebben dat alcoholisme de moeder is
van armoede. Wordt het alcoholisme niet
bestreden, dan geeft ook loonsverhooging
niets.
Spreker besluit als volgt: Bestaat' er
verband tusschen alkoholisme, kriminali
teit en armoede, dan moeten zij vooral
strijden tegen het alcoholisme, die den
plicht hebben of zich geroepen gevoelen
te werken aan de oplossing der Sociale
Kwestie wat haar godsdienstige en ekono-
mische zijde betreft zooals:
1. De Priesterj
2. Dt opvoeder en onderwijzer;
3. Godsdienstige vereenigingen
a. Alle soorten van bonden, die hoofd
zakelijk sociale doeleinden nastreven;
b. De Vincentius-vereenigingen en
dergelijke;
Alcoholisme en Arbeidsduur
door Jhr. Mr. Ch. Ruys de Beeren-
b ro uck.
Alcoholisme is niqt het misbruikj van den
enkeling, maar hel veelvuldig gebruik, dat
misbruik geworden is. Van arbeidsduur
is moeilijker een definitie te geven; er is
handen- en geestesarbeid.
Spreker heefl slechts den handenarbeid
der mannen op het oog. De fabrieksarbeid
der vrouw verwoest het huisgezin. De
mensch beschikt slechts over een bepaalde
arbeidskracht, die eenmaal uitgeput raakt.
Dan is voedsel en rust noodig. Wanneer
nu? Wanneer matheid, rusteloosheid zich
van hem meester maakt. Dan moest hij
den arbeid neerleggen. Doch overmatige
arbeidsduur belet hem dat. Dan heeft hjj
een prikkel noodi.g, dien hij vindt in den
alcohol, die toch op geen enkel voedende
kracht aanspraak mag maken. De alkohol
verdooft. De gevolgen blijven dus niet Uit.
Want de arbeider gaat opnieuw werken en
misbruikt zijn krachten. De kracht der
alkohol houdt op, ook de krachten weer.
Weer een glas alcohol en weer worden
de 'krachten verdoofd, doch allengs min
der en minder. In de praktijk is vooral 't
stukwerk aanleiding tot overmatigen ar
beidsduur. Spreker toont uit statistische
gegeven aan dat het drankverbruik bjj 't
arbeidersvolk groot is; doch nergens leest
men, dat men tracht het te voorkomen,
De overmatige arbeidsduur dient ver
minderd de ontwikkeling dient bevorderd,
dan zal 't alcoholisme met vrucht bestre
den worden. Ook de patroon dient ont
wikkeld. Hij kent wel zijn machines, be
halve de menschelijke machines in zijn
fabriek. Er wordt weinig gelet op de be
langen van den arbeider bij de uitvoering
van werken.
In de bestekken moet naast minimum
loon en maximum arbeid ook iets geplaatst
worden, waardoor het alcoholisme be
streden wordt. De arbeider dient algemeen
ontwikkeld te worden, ook inzake 't alco
holvraagstuk. Dit kan best geschie Tan in
de vakvereeniging wier leiders noodzake
lijk een alcohol-cursus moeten volgen. Zij
móéten welen wat alcoholisme is en "hoe
het bestreden moet worden. Elke leider
van vakvereenigingen moét tevens drank
bestrijder zijn. Hij vo'ede zijn kinderen op
in geheelonthouding, opdat zij zoo ener
giek mogelijk worden. Van den leider
wordt gevergd veel kracht maar nog meer
karakter, opdat hij den zwaren arbeid
volhoud©.
Jfele arbeiders die zwaar en onaange
naam werk verrichten, zullen een nood
zakelijken ziekelijken trek krijgen naar al
cohol!, temeer wanneer het lichaam slecht
