OEK.
r
KOFFIE
DE ZWALUW" I
issiyii,
roef met onze
„DE ZWALUW"
Het Spook in het Keizersslot.
Ditisdag 20 Augustus 1907.
Derde Jaargang.
Advocaat
J DEK,Goes
FEUILLETON.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
NTVANGEN:
i flambards,
- Goes.
)0.
en GUIRLANDES.
No. 98.
DOES.
>MELK,
terziekte.
KATHOLIEK ORtiAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
geïllustreerd zondagsblad
voor abonné's f 0.371/,, voor niet-abonné's,,045
Mijnt alken MAANDAG-, WOEHSOtG- en VRflDAGArONB.
De „Sociale week" in Holland.
i geladen waren" toide '°°ten
leg^tSn^fnTeT^T; 2
iMIJNE KAAS
ct. per pond.
E KAAS
i 40 ct. per pond.
SPEK
ct. per pond.
end,
ELBURG
Delft 89,
.e Nieuwstraat.
van de
beveelt.
LSSEN, enz.
p-
ES van
R.
i worden.
d aanbevelend.
ANO'S
LERLE1 PRIJZEN.
NBETALIJIfi.
IIGE GARANTIE,
temmen.
ziekte te 's Gravenhage.
ing te Weenen 1906
te ZOETERMEER
)lsward.
izen, Draineerbuizen.
selsteenen.
■■■■■HM
•ijgbaar bij 3
XI 25, 32, 35, 40, 45
per pond - - - -
elend,
DELBURG
e Delft 89,
de Nieuwstraat.
aaan le Coinlre, Goes.
NIK ZEEUWSCHE (001111111
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers A contant 0.06
BureauLANGE V0R5TSTRAAT, GOES.
Advertenüën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Wij lezen in het „Handelsblad van
Antwerpen" het navolgende artikel:
De katholieken in Holland maken zich
gereed om voor de tweede maal in groote
scharen op te trekken naar één punt, om
daar, gezeten aan de voeten van hunne
voormannen, lessen op te doen, van so
ciale wijsheid niet alleen, maar ook van
organisatie.
Het vorig jaar trokken ze met hon
derden naar de grijze bisschopsstad
Utrecht. Van 2 tot 9 September waren
daar hijeen: geestelijken en leeken, hoo-
gen en lagen, mannen en vrouwen, in
het vereenigingsleven vergrijsden en
hoopvolle jonge werkers voor de toe
komst, zwoegers uit de zwarte fabriek
en mapnen van het frissche land.
Bijna iedere vergadering waren er een
300-tal hoorders, en des avonds, als de
arbeid meerderen vrijliet, wel 600.
Daar werd les gegeven in den echten
zin van het woord.
De in machtige hersens gerijpte stu
dievruchten werden schoon en gaaf, maar
toch op eenvoudige schalen voorgediend,
zoodanig, dat ze iedereen, ook den min
der ontwikkelde, smaakten.
Er was ten slotte een geestdrift, als
waartoe men de Hollanders niet in staat
achtte.
Die sociale week was een openbaring
geweest, eene openbaring van wat er
verhevens en grootsch was onder de
Roomsche werkers, eene openbaring te
vens van arbeidslust en arbeidsmoed.
En dit jaar komen ze weer bijeen, zeer
J dicht bij onze grenzen: in Breda, een
andere bisschopsstad, zal nu de verza
melplaats zijn.
Een rijk program wordt weer aange
boden voor de dagen van 1 tot 8 Sept.
Het Centraal Bureel van de Katholieke
Sociale Actie te Leiden, heeft wederom
de leiding van deze schouwing.
Zondag 1 September zal de voorzit
ter van de Katholieke Sociale Actie, Jhr.
Mr. O. van Nispen tot Sevenaer, de ope-
ningsrcde uitspreken, waarna professor
magister J. V. de Groot, O. P., van de
Amsterdamsehe universiteit, de groote
kenner en kampioen van de Thomistische
wijsbegeerte en als zoodanig ook voor
de Vlamingen geen vreemde, eene rede
zal houden over het katholicisme als le
vens- en wereldbeschouwing.
Welk een diepingaand onderwerp I
Wat moet het een heerlijk genot zijn, en
vruchtdragende arbeid tevens, te hooren
ontwikkelen, dat de katholieke levens- en
wereldbeschouwing zich in wezen onver
anderd en onverouderd ontplooit door
alle eeuwen in altijd nieuwe toepassin
gen harer beginselen, dat de bestrijding
harer vijanden en het rusteloos streven
der volkeren haar eene gestadige aan-
ii)
Tot in de minste bijzonderheden maakte
"J ?u a' z'Jn plan op. Zonder zich van
de hulp van eenige soldaten te bedie
nen, die hem slechts hinderlijk konden
j worden, was hij besloten om geheel al
leen met de Writte vrouw af te rekenen,
voor t geval deze zich dezen nacht ver
wonen mocht.
I ,w'!r^ ,sl€e<ls later en in gedachten
verzonken, liep de jonge officier in zijn
kamer op en neder. Hijwist, wat er
voor hem op het spel stond en terwijl
I daar buiten de wolken, door den storm
voortgezweept, zich steeds dreigender
1 samenbalden en reeds een dof gerol het
I f,^aiiet ^achtelijke onweer aankondigde,
Hal' i^m langer hoe duidelijker,
stript m 1 ,°°SenWik af voor hem een
I tafel la noodlot begon. Op een
gansche gestalte moest inhullen. Buiten
dien had hij zich een kleine dievenlan
taren verschaft die zich gemakkelijk on-
der den mantel liet verbergen.
HOOFDSTUK IV.
De Witte vrouw.
Nog een half uur en dan zoude het
middernacht zijn.
leiding zijn tot rijker ontvouwing harer
innerlijke levenskracht.
Vervolgens zal het sociale vraagstuk
in het algemeen besproken worden door
Mgr. Dr. W. H. Nolens, en in verband
daarmee de voornaamste onderdeelen
daarvan, achtereenvolgens door Mr. E.
R. H. Regout, het „Middenstandsvraag-
stuk"; door Dr. G. J. Liesker, van de
Katholieke hoogeschool te Freiburg, het
„Arbeidersvraagstuk"; en door rector Tb.
van der Marck, het „Landbouwvraag
stuk".
Maar ook de machten, die deze vraag
stukken moeten oplossen, worden bespro
ken. Die machten zijn de staat, de Kerk
en de organisatie. Prof. J. D. J. Aenge-
nent bespreekt de taak van den staat;
Prof. Dr. Ch. van Dam, de taak van de
Kerk; terwijl 'tvereenigingswezen weer
is toevertrouwd aan specialiteiten in de
afzonderlijke deelen; zoo spreekt pater
G. van den Eisen, O. Prem., over „Land
bouworganisatie"; Prof. Dr. J. Kouwens,
O. Prem., over „Middenstandsorganisa
tie" en Mr. Dr. D. A. P. N. Kooien,
over „Arbeidersorganisatie".
Deze onderwerpen worden achtereen
volgens besproken op Maandag, Dinsdag
en Woensdagavond, telkens 's morgens,
's middags en 's avonds.
De Donderdag is aangewezen voor
„Werkstaking", door Mr. A. Baron van
Wijnbergen, en het „Voorkomen van
Werkstaking" (door collectieve contrac
ten en scheidsgerechten), door Jhr. Mr.
O. van Nispen tot Sevenaer.
De Vrijdag is ingenomen door de on
derwerpen: de „Vrouwenbeweging" (hi
storisch), door Mr. P. J. M. Aatberse;
het „Vrouwenvraagstuk" (principieel),
door Prof. J. D. J. Aengenent; „Alcoho
lisme, Criminaliteit en Armoede", door
Pater Emmanuel, 'O. C. „Alcoholisme en
Arbeidsduur", door Jhr. Mr. Ch. Ruys
de Beerenbroeck.
Zaterdag spreekt Mr. Dr. Ch. Raayma-
kers, S. J., over „Arbeidsduur van vol
wassenen", terwijl het verdere deel va»,
den dag toegedeeld is aan de socialisten,
en als sprekers optreden M. Alb. van
der Kallen, over „Sociaal-democratie en
Godsdienst", en M. Souren, Pr., over
„Sociaal-democratie, Anarchisme en Vak
beweging".
Zondag spreekt, na de plechtige H. Mis
met Te Deum, M. A. H. J. Engels, over
de „Katholieke Sociale Actie in de ste
den", en Mr. P. J. M. Aalberse, over de
„Katholieke Sociale Actie op het platte
land".
Daarna sluiting.
ITALIË.
De onverwachte dood van kardinaal
Svampa heeft den H. Vader, die zeer aan
George von Walden greep zijn pistool,
stak haar in de gordeltasch, waar hij
haar gemakkelijk bij de hand had, en
maakte den degen in de scheede los. Een
geheel ongewone ernst lag er, op zijn ge
laat uitgedrukt, dat eenigszins bleek
scheen. Het was hem, als moest hij juist
op dit oogenblik van Anna, aan wie zijne
ziel met eene onuitsprekelijke liefde hing,
eene toeroeping vernemen of eenige re
gels ontvangen. De gedachte was zeer
zeker zoo ongerijmd mogelijk, maar toch
kwam zij telkens weder bij hem op.
Juist toen hij den mantel omsloeg, waar
onder hij de nog niet aangestoken lan
taarn had bevestigd, werd er aan de deur
geklopt.
De officier opende zelf en zag daar
buiten een soldaat staan. Deze hield in
zijne hand een klein, sierlijk briefje.
Voor den luit'nant! zeide de soldaat
en maakte terstond rechtsomkeert, toen
zijn superieur hem het papier had afge
nomen.
Een donkere blos vloog er over het
gelaat van George. Zijne hand beefde
licht, toen hij met den brief in de nabij
heid van het venster trad, waar het licht
stond.
Haastig opende hij hem en las de wei
nige woorden
Geliefde. Ik ben vervuld met een
onbeschrijfelijken angst en een groote
zorg voor jou, zoodanig, dat ik geen rust
in dezen nacht en geen slaap zal vinden.
Het is mij voortdurend, alsof je iets ge
vaarlijks gingt ondernemen. Aan mijn va
der durfde ik hiervan niets te zeggen,
.want hij zoude mij ongetwijfeld uitlachen.
hem gehecht was, diep getroffende over
ledene was inderdaad ook een der meest
aanzienlijke prinsen der Kerk en werd
langen tijd beschouwd als de opvolger
van Leo- XIII. Hij was zeer populair te
Bologna, hoewel daar levend in een moei
lijke omgeving.
De oorzaak van zijn dood is te wijten
aan de inspanning welke hij verduurde
op zijn jongste herderlijke visitatiereis.
Zijn laatste woorden waren: „Ik beken
een gerust geweten te hebben, want ik
heb altoos getracht het goede te doen".
Toen de handen opheffende, riep hij uit:
„Ik ga naar den hemel".
Een troep Italiaansch gepeupel anar
chisten volgens het agentschap Stefani -
heeft zich niet ontzien den kardinaal-
staatssecretaris des Pausen aan te vallen.
Toen Zijne Eminentie naar Castelgan-
dolfo, de voormalige pauselijke zomerre
sidentie, terugreed uit Marino, waar hij
een bezoek had gebracht aan het Schot-
sche seminarie, werd hij door een aantal
lieden uitgefloten, uitgescholden en met
steenen geworpen. Een der velocipedis-
ten, die het rijtuig vergezelden, werd ge
kwetst. De politie, die tusschenbeide
kwam, raakte met het gespuis handge
meen en nam 15 personen in hechtenis.
De Italdaansche anti-clericalen hebben in
derdaad „eer" van hun werk!
Intusschen ontvangen de Salesianen te
Varazze wier belastering in heel deze
lage campagne de hoofdrol heeft gespeeld,
voortdurend hulde- en dankbetuigingen
van oud-leerlingen, hun ouders en fami
lieleden als protest tegen de uitgebrachte
aantijgingen. Een der oud-verpleegden
van de Congregatie, dr. Giuseppe Micheli,
voorzitter van den Bond van oud-leer
lingen der Salesianen te Parma, heeft aan
zijn gevoelens van erkentelijkheid jegens
zijn oud-leermeesters en opvoeders na
mens alle oud-leerlingen uiting gegeven
in een open brief, welken hij ook inzond
aan den „Memento" van Turijn, en die
door dat blad ook werd opgenomen.
Verscheidene anti-clericale bladen
trachten zich nu, wat de schandelijke ex
ploitatie van het vrouwmensch Besson en
haar ondeugend zoontje betreft, te red
den door de verklaring dat eerstgenoemde,
naar gebleken is, niet toerekenbaar moet
worden geacht. Intusschen hebben zij door
middel van deze „ontoerekenbare"' hun
doel bereikt. Donderdag is te Rome dooi
de Justitie het Instituut Santo Filippo ge
sloten, in welk instituut, gesticht door een
weldadig en zeer bemiddeld katholiek, den
heer Leonori, verlaten knapen verpleegd
worden, algemeen lager onderwijs ontvan
gen en \vorden opgeleid voor een am
bacht. Er worden tegen dit instituut in 't
geheel geen beschuldigingen ingébracht.
Doch de anti-clericale hartstocht eischt
nog altijd voedsel I
Waarom kwam je dezen avond niet voor
hij, om mijn angst te verdrijven? Doe
het ter liefde van mij en onderneem geen
gevaarbrengenden stap, ik zal voor je
bidden, opdat ik morgen, wanneer de
heldere zon schijnt, weder in je aange
zicht kan zienl
De officier loosde een diepen zucht,
vouwde het papier te zamen en stak het
in den, borstzak. Somber staarde hij op
den grond. Wat hem als een voorgevoel
voorzweefde, was thans werkelijkheid ge
worden. Kort vóór hij tot de uitvoering
van dit zonderlinge bevel overging, ont
ving hij eene waarschuwing van haar.
Mocht hij zich daar echter aan storen?
Was hij niet officier en. verplicht om het
bevel van den commandant onvoorwaar
delijk en zonder eenige bedenking ten
uitvoer te brengen? Ja, hij moest het
zelfs als eene bijzondere eer beschouwen,
dat niet een ander er toe uitverkoren
werd om der Keizerin een dienst te be
wijzen. Het gevaar, dat Anna natuurlijk
slechts vermoedde, daar zij toch immers
niets weten kon, bestond alleen in hare
verbeelding. Waarschijnlijk speelde het
nachtelijk onweer hierbij een rol en van
daar die zonderlinge angst en zorg.
De officier richtte zich met een ruk
op en zijne oogen schitterden.
Ik mag niet meer terug, Anna, sprak
hij, even alsof de geliefde vóór hem
stond. Wanneer ik je alles vertellen zou
de, zou je mij gelijk geven, jij en je va
der. Wat zou ik dan ook te vreezen heb
ben? Aan geesten geloof ik niet en vóór
deze geestenhand mij aanraakt, hoop ik
haar met een degenslag verpletterd te
FRANKRIJK.
Dezer dagen stond er weer een priester-
schandaal in de liberale kranten, dat .won
der boven wonder hier nog niet is ge
ïmporteerd: „Te Rijssel had Salens, een
oud pastoor, zich een kogel door den kop
gejaagd. Hij was wegens aanslag op de
zeden gedagvaard". Wat is er nu van
waar?
Salens is een afvallig priester; al ja
renlang geschorst, die te La Madeleine
bij Rijssel als landbouwer leefde en han
del dreef in gevogelte. Hij was reeds her
haaldelijk gedagvaard voor min betame
lijke zaken, doch telkens ontoerekenbaar
verklaard en 'moest „als gek" worden op
gesloten. Ten slotte is hij vermoord en
de vermoedelijke dader zit achter slot en
grendel.
Dat is de waarheid. Maar zullen de li
berale bladen hun eerste bericht in dien
geest rectificeeren
Er hangt nu weder de Kerk een wet
boven het hoofd, waarbij opzegging van
Concordaat en Scheiding van Kerk en
Staat vergeleken maar kinderspel zijn
iu het sectarisch plan. .der vervolging,
dat in Frankrijk geheel afgewerkt schijnt
te moeten worden.
Sedert de Scheiding kunnen do kleine
seininariën niet anders meer bestaan
als middelbare onderwijsinrichtingen, dié
zich, op straffe van opheffing, dezelfde
maatregelen moeten getroosten als de ge
wone onderwijsinrichtingen.
Nu dreigt een andere wetsbepaling die
seminariën met den dood; men wil ze
het bestaan onmogelijk maken door te be
palen, dat alle inrichtingen van middel
baar onderwijs bestuurd zullen moeten
worden door leeken, met uitzondering van
priesters, congreganisten en oud congre-
gaiiisten. Als zulk een bepaling wet werd,
zou het gedaan zijn, met de opvoeding
van jongelingen tot den geestelijken stand,
want de Kerk kan; de opvoeding harer
toekomstige priesters niet aan leeken toe
vertrouwen.
RUSLAND.
Russisch fanatisme. Een af
schuwelijk staaltje van Russisch fanatis
me en bijgeloof geeft Ignotus in de „N.
Crt.". Hij schrijft:
Aan profeten op 't platteland ontbreekt
het ook niet; in het dorp Sicoieff (pro
vincie Mogileff) gebeurde 't volgende
Den 29 Juli jl. verzamelde de landbou
wer Michail Koltjewski, die in 'tdorp als
de meest kundige gold, de overige dorpe
lingen (30 man) en verklaarde hun dat
hij zich geroepen gevoelde profeet te
worden; hiertoe was echter noodig om
den in 'tdorp aanwezigen Anti-christ te
dooden. De boeren verklaarden zich be
reid hem hierin hij te staan en vroegen
dat hij hun den Anti-christ zou aanwij
zen. Koltjewski bracht hen in het huis
hebben. Vrees voor menschen ken ik
evenmin. Ben ik niet meer dan voldoen
de bewapend Wanneer de plichtvergeten
schildwacht zich soms door een nevel-
streep of een bedrieger schrik liet aan
jagen en uit ontsteltenis zelfs over de
borstwering sprong, dan kan mij datzelf
de niet overkomen, want ik hen op alles
voorbereid.
De tijd verstreek meer en meer en Ge
orge mocht niet langer aarzelen. Hij
blies in zijn kamer het licht uit, trok
den mantel vaster om zich heen en trad
naar buiten de gang op. De deur sloot
hij voorzichtig en sloeg terstond de rich
ting in naar de op zulk een uur verla
ten gangen van den ouden burg. Hij had
zich in den loop van den dag hij onder
scheidene personen nauwkeurig maar on
bemerkt georiënteerd over de plaatsen,
waar gewoonlijk het spook der Witte
vrouw opgedoken zoude zijn. Alle mede-
deelingen kwamen daarin overeen, dat
de Witte vrouw uit de oude slotkapel
kwam, die ook de doodkisten van meer
dere leden van het Keizerlijk Huis be
vatte. Bovendien de kapel bevond zich
aan de rechterhand, juist bij die lange, half-
gewelfde gang, waar de verongelukte
schildwacht op post stond. Daarboven
zoude dus meestal de ontmoeting plaats
hebben, wanneer de Witte vrouw er ten
minste niet de voorkeur aan gaf, om.
door gesloten deuren zich naar de inwen
dige vertrekken van het huis te begeven,
om daar iemand te waarschuwen en den
naderenden dood aan te kondigen.
Hoe vaak het spook vóór eene cata
strophe verscheen, dit .was niet vast te
van den moejik Gorbatjewski en wees op
diens zoon, een frisschen, gezonden jon
gen. De vader gaf hem zijn zoonen
het ongelukkige kind werd in 'thuis zelf
gedood; eerst geworgd en vervolgens in
stukken gesneden.
De stukken werden in een mand aan
den staart van het paard gebonden, waar
op de „profeet" ging zitten; onder het
zingen van gebeden en door een ikona
van St. Nicolaas voorafgegaan, trok de
optocht, waaraan alle dorpelingen deel
namen, vervolgens door het dorp, waar
op het lijkje aan het uiteinde van het dorp
werd begraven. De profeet beloofde den
volgenden dag om 8 uur 's morgens een
wonder te zullen verrichten, en toen dit
natuurlijk uitbleef, werd hij door de boe
ren van bedrog beschuldigd en aan de
politie uitgeleverd. 30 deelnemers zijn ge
arresteerd, daaronder een grijsaard van
102 jaren.
MAROKKO.
De toestand begint thans zeer drei
gend te worden. Reeds maakte Reuter in
het kort melding van het feit, dat een
bode in Casablanca is verschenen, waar
hij namens de Kabylen aan generaal Dru-
de kwam mededeelen, dat de Franschen,
zoo zij zich niet onmiddellijk overgaven,
in de pan zouden worden gehakt. Deze
bedreiging verkrijgt te meer beteekenis,
waar de stam der Kabylen bekend staat
als uitermate woest, en voor geen enkel
gevaar terugdeinzend ook niet voor de
dood en verderf verspreidende Fransche
mitrailleuses.
Generaal Drude heeft een batterij ar
tillerie van stukken van 75 m.M. tot zijn
beschikking, waarom hij, naar 't schijnt,
niet gevraagd had, maar die door den
minister van Oorlog toch maar zijn gezon
den. Het zal blijken, dat die thans te pas
zullen komen. Want het is geen handjevol
Marokkanen, dat zich tegen hen gaat kee-
ren, wanneer althans de Kabylen-bode
geen grootspraak bedreef; honderd; dui
zend man kunnen opstaan, wanneer de
Heilige oorlog tot uitbarsting komt; hon
derd duizend man, die elkaar bevochten,
maar die als één hechte muur zullen zijn,
wanneer het tot een algemeenen strijd
komt; honderd duizend man, die razend
van godsdienstijver en teugeloozen moed,
naar de kust zullen strooincn in tallooze
horden I
Diocesaan-Katholiekendag
voor het Bisdom Haarlem.
Op initiatief van het Uitvoerend Comité
van |den in Oct. 1906 te Delft gehouden
Katholiekendag, vergaderden op 15 Aug.
j.l. te 's Gravenhage een aantal heeren uit
verschillende plaatsen van het Bisdom
Haarlem, ten einde te komen tot eene vaste
stellen, want in dit opzicht liepen de
meeningen zeer uiteen. In elk geval zoude
niet meer dan drie malen de maan van
gestalte verwisselen, nadat de Witte
vrouw zich vertoond had, tot het offer
den laatsten snik gaf.
Na eene wandeling van tien minuten
was George in het oudste gedeelte van;
den Burg aangekomen. Hij wist, dat ook
heden hier een soldaat op post stond
en had zelfs gezien, hoe de man op wacht
trok. Het was een snuiter, die geen vrees
voor spoken 'kende en steeds, zooals Ge
orge wist, met dergelijke dingen den draak
stak. Het kon niet anders, de officier
moest den man wel voorbijgaan. Er be
stond hier geen tweede toegang tot de
slotgalerij. Het was thans kort vóór
middernacht. Op de marmeren tegels, die
van tijd tot tijd schel door een opvlam-
menden bliksemstraal verlicht werden,
welke de donkere wolkenmassa's aan den
hemel kliefde, klonken de voetstappen
van George maar zeer zacht. Hij had
zijn rinkelende sporen afgedaan, teneinde
geen noodeloos gedruisch te maken. Be
halve het steeds sterker wordende rol
len van. den donder en het fluiten van
den wind, was nog alleen 't steunen en
kermen te vernemen, dat van de in het
donker gehulde daken van den Burg
kwam. De weerhanen, draaiden nog steeds
als razend om hunne stangen en veroor
zaakten dit geluid. Hoeveel moed de
jonge officier ook bezat, de huivering
wekkende nacht en zijne geheele donkere
omgeving stemden hem recht melancho
liek.
(Wordt vervolgd.)