locolade.
Bouillon Superieur
Ik
No. 91.
Zaterdag 3 Augustus 1907.
Derde Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-JVOEHSDAG- en VRIJDAGAVOND.
cMMe en wetenschap
BINNENLAND.
ïn's Denkmal
ifenpudding.
A LIT EIT.
ACAO
CAO
ikelmarkt, GOES.
sch geld
ikoop van Effecten.
TH. HEHPR1KSE.
5f Vleeschextracf
KATHOLIEK ORGAAN VOOR OE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Korte Inhoud Zondagsblad.
lis de fijnste
luwen winkelier a 20 ets.
per pakje.
\rh. Broerken,
Vur van Comestibles.
jdiër
'erende PILLEN van
5N, Apotheker, Schei-
blzaete tegen moeilijken
.agzuur, gal en slijmen,
iingen, puisten, keeren
paaktheid.
jos BO cent.
H. VAN AKEN.
Middelburg; verder te
KOOSte VlissiDgen
Lnd bij DE GOFFAU
COCK.
K.CL f 0,85, X K.G. f 0,45.
K G. f 0,55, H K.G. f 0,27'.
0,55, Vio K &- f 0,25.
f 0,60, '/]0K.G. f 0,27'.
eds een aangename drank,
lieh opgewekt en verkwikt,
iden borgtocht,
ftiade.
is in het hotel de Kinderen
cheikundige analyse van Dr.
lijkr en Dr. J. A. J. Tonella
V leeschextract. Ze bevat
iwit en 3.3 stikstof en is af-
de groote Kenmerich fabrieken,
a per flacon f 1,—
je deze prima merken.
wABröerken,-^^
rteur van Comestibles.
4.30
4.40
4.46
4.53
5.05
5.12
5.18
5.23
5.32
5.38
5.50
6.-
6.08
6.17
6.46
1-8.12
7.12
7.24
7.36
te 45
4
O
■it
1°
co
4-3
PM
<5 o
"n t?
O
6.55
7.36
7.04
7.45
7.56
8.13
7.22
8.01
8.27
8.35
8.32
8.47
8.57
9.07
7.57
9.20
9.29
8.10
9.46
8.37
10.50
9.29
11.36
tal naar Hamburg, Z. Duitschl.
ar Nederland via -Roosendaal
er on van 11.20 voor meer dan
10.38
2.6
11.2 i
1.26
11.40
3.09
12.38
3.42
12.54
3.58
1.10
4.12
6.17
6.03
7.26
8.02
8.16
8.33
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes (0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers A contant 0.05
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonné's f0.377i, voor niet-abonné's„045
BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertentiën van 15 regeb f 0.50iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Platen: Burgerwacht in Duitsch-Afrika
tentoonstelling van Gooische oudheden;
bloemencorso te Ammerzoden; in het
droogdok; de schilder van Vliet; tram-
ongeluk bij Helmond; koninklijk bezoek
aan Enschedé; feesten te Hoorn met
tekst.
Verhaal: Mededingers.
Terecht mocht „de Maasbode" dezer
dagen zeggen: „Zij rijzen als paddestoe
len uit den grond, de volks-voorlichters,
die de menschheid nu eens precies op
de hoogte zullen brengen van de leer
der Boomsche Kerk. 't Gekste is, dat die
kerkvaders-van-één-dag allemaal anti-cle-
ricale journalisten zijn, menschen die
misschien nog nooit een oog hebben ge
slagen in welk theologie-boek dan ook".
Het jongste decreet der H. Roomsche
en Algemeene Inquisitie biedt aan dat
soort scribenten weer eene welkome ge
legenheid, om met inkt te gooien naar
de Bruid van Christus. Werd hun ooit
de vraag gesteld: „Kan er van Nazareth
Wel iets goeds komen?" zij zouden het
antwoord aan de wereld willen toe
schreeuwen in één woord: „Neen".
Eén van de voornaamste grieven, wel
ke men aan die zijde meende te mogen
hebben, is de tegenspraak, die er zou
bestaan tusschen geloof en wetenschap.
En toch heeft nog nooit iemand aan
getoond in welke punten die tegenspraak
valt waar te nemen.
Werd het ooit beproefd, dan kon ook
onmiddellijk worden bewezen, dat wat
men tegenspraak noemde, slechts de
schijn er van was. Zelfs durft de Katho
liek het verdedigen, dat er tusschen ge
loof en wetenschap geen tegenspraak
kan bestaanwant de God der openba
ring is ook de God van de natuur, welke
het gebied der wetenschap is.
Maar de diepe ondergrond van al dat
geschrijf van „anti-clericale journalisten"
tegen de Katholieke Kerk is de strijd te
gen het bestaan van God zelf, geen
godsdienst, maar een menschendienst.
Wij meenen dat er onder die moderne
„kerkvaders" zeer velen zijn, die het ar
tikel van de geloofs-belijdenis, dat spreekt
van een „gelooven in den Almachtigen
God, Schepper van hemel en van aarde
en van al wat er is", het liefst door een
blanco-artikel zouden vervangen zien.
Wanneer men echter het bestaan aan
neemt van een persoonlijken God, zooals
de Katholieke Kerk dat doet, aan
neemt, dat diezelfde God de eeuwige
Waarheid is, dan zal men ook moeten
erkennen, dat er tusschen geloof en we
tenschap geen waarachtige tegenspraak
kan bestaan: want het gebied van bei
den komt voort van den eenen God.
Vandaar dan ook, dat men te midden
van den vooruitgang van de ware weten
schap, tevergeefs zal zoeken naar eene
waarheid, die met het hedendaagsch Ca-
tholicisme niet meer is overeen te
brengen.
Wat heeft men al niet beproefd, meer
dan 200 jaar lang, om de Boeken van
het Oude Testament te veroordeelen voor
de rechtbank der „Wetenschap". Wat
heeft men al niet aangedurfd, om de vier
Evangelisten van dwaling te overtuigen,
om aan het ontstaan van het Chris
tendom elk goddelijk karakter te ontne
men, om toch maar vast te stellen,
dat Christus niet was de ware en na
tuurlijke zoon van God. En waar is dit
alles op uitgeloopen?„Ik zal met
„haar zijn tot aan het einde der eeuwen
„en de poorten der hel zullen haar niet
„overweldigen". Nog staat de Katholieke
Kerk even krachtig als ooit te voren.
'Diezelfde wetenschap, die men had op
geroepen om tegen het Catholicisme, te
getuigen, werd hare warmste verdedigster.
In naam van die wetenschap moest o. a.
de Leidsche hoogleeraar prof. Blok, spre
ken van „de vrijzinnige verordeningen
van Paus Leo XIII, toen deze het pause
lijk geheim-archief maakte tot „een'der
„meest toegankelijke archieven van de
„wereld"; zoo toegankelijk, dat er op
den 4 Mei 1903 reeds 125.000 documen
ten gepubliceerd waren.
Zóó beschermt de Katholieke Kerk we-
derkeerig de ivebenschap. Daardoor werd
het haar mogelijk kinderen voort te bren
gen, wier namen in werkelijk wetenschap
pelijke kringen met eere worden genoemd.
Wij bepalen ons tot Pasteur, Secchi,
Piazzi, de Rossi, Deuifle, Dr. Ludwig
Pastor; maar zouden nog zooveel andere
kunnen voorbrengen, als men maar ge
noemd wil hebben.
„Het hedendaagsch Catholicisme kan
„met de ware wetenschap niet overeen
stemmen" deze beschuldiging is zoo
dom, dat men zich afvraagt, of men er
nog een wooi-d aan verspillen zal.
Die ze uit of onderschrijft, mag het
woord van Thiers overwegen, dat hij
sprak in 'het Fransche parlement, toen
men de bemerking maakte, dat de Kerk
de vijandin 'is van de v r ij h e i d van
denken: „Ik bevond tot op den hui-
„digen dag, dat de godsdienst alleen de-
„zulken in hun denken hinderde, die niet
„tot denken geschapen waren".
Of in gedachten honden, wat de be
roemde natuuronderzoeker Pasteur zoo
vrijmoedig beleed, toen men hem vroeg,
hoe hij als man der wetenschap, zulk
een ijverig Katholiek kon zijn: „Juist om-
„dat ik grondig gestudeerd heb," ant-
„woordde Pasteur, „ben ik zoo gelukkig
„het geloof van een Bretagner boer te
„bezitten, en had ik nog meer kunnen
„studeeren, ik had er het geloof eener
„Bretagner 'boerin nog bij gehad".
Inderdaad, de wijste mensch wordt dom,
zoodra hij begint tegen God te redeneeren.
J. v. W.
ITALIË.
Satanisch an ti - cl eri cal i s me
te Rome. De anti-kerkelijke elementen
te Rome benutten het schandaal te Milaan
(kinderexploitatie door een misdadige
vrouw, die zich als non uitgaf, maar tegen
wier handelingen de kerkelijke overheid
de politie herhaaldelijk gewaarschuwd had)
om aan 'het Vaticaan vijandige betoogingen
te houden. Dinsdag had wederom een
groote vergadering plaats, waarin heftige
redevoeringen tegen den H. Stoel en de
kloosterorden werden gehouden.
Volgens de „Corïispondenza Romana"
zou Z. H. de Paus, met het oog op deze af
schuwelijke beweging, welke door de Re
geering oogluikend wordt toegelaten, zijn
priesterjubilé hebben uitgesteld.
Over de hierboven bedoelde anti-cleri
cale betooging vinden we nog de volgende
bijzonderheden medegedeeld. Zij had Dins
dagavond plaats op initiatief van de ver-
eeniging Giordano Bruno in een botani-
schen tuin waar door ongeveer vijf duizend
personen op luidruchtige wijze wettelijke
maatregelen werden geëisoht tegen de gees
telijke orden. Na afloop der betoogingen
■yolgden de onvermijdelijke botsingen met
de politie op het Corso Vittorio Emma-
nuele.
Doch op denzelfden dag zorgde de katho
lieke vereeniging van Trasteverre ervoor,
dat ruim 60.000 strooibiljetten werden ver
spreid, waarin de ware toedracht der
schandalen te Milaan duidelijk werd uit
eengezet, en o. a. het optreden der kerke
lijke autoriteiten met de datums erbij werd
in het licht gesteld, alsmede de schuld der
politie, die 'de gewetenlooze practijken van
„zuster" Fumagalli in de hand werkte.
Het schijnt, dat bij het schandaal hoog
geplaatste ambtenaren zijn belrukken, ter
wijl gebleken moet zijn, dat de stichtingen
van het vrouwrncnsch Fumagalli in ver
binding stonden met de vrijmetselarij. De
geheele schandaal-geschiedenis en de daar
uit ontstane anti-clericale beweging blijkt
nju reeds niet anders te zijn dan een dui-
velsche toeleg, ten einde onder 'tvolk ver
bittering te wekken tegen de kloosteror
den en haar werkzaamheid. De anti-oleri-
calen in Italië smachten naar de „lauwe
ren" in Frankrijk behaald door een Com
bes, en een Clemenoeau. Doch de Katholie
ken zijn vastbesloten, de geheime bedoelin
gen der secte in deze zaak te ontmaskeren
en in het volle licht te stellen.
De Rom. oorr. van de „Teinps seint
nog, dat de ltaliaansche anti-clericalen
ijverig 'bezig zijn in de wereld der religieu
zen allerlei schandalen'op te visschen, die
er zouden zijn voorgevallen en deze exploi-
teeren. 't Eerste was de ontdekking van
schandelijke daden in een instituut te Mi
laan, bestuurd door v a 1 s c h e religieuzen.
Do anti-clericalen spannen nu alle krach
ten in, om op de volksmeenmg invloed
te oefenen, en zullen te Milaan en te Rome
groote vergaderingen bsleggen, om te
eischen de verleekirig van alle in
richtingen van onderwijs en
van liefdadigheid, die door reli
gieuzen bestuurd worden.
Het voorbeeld van Frankrijk vindt al
lengs navolgers I
Er zijn tal van berichten over anli-cle-
ricale betoogingen in Italië. Op sommige
plaatsen zijn er wanordelijkheden voor
gevallen. Volgens de Matin heeft men le
Epezzia in een kerk alles kort en klein
geslagen en daarna allerlei voorwerpen
op het plein verbrand. De troepen kwiunen
er aan tp pas en tien menschen werden
gewond. Te ,Varezze heeft men stoelen
en banken van een kerk verbrand, en hij
een klooster de vensters ingeworpen.
Een P a u s e 1 ij k s c h r ij v e n. Z. H.
Paus Pius X heeft aan kardinaal Vincen-
tius Vannutelli een brief gericht over het
eucharistisch congres van Metz, waarheen
de kardinaal als hijzonder legaat van den
Paus gezonden wordt.
„Ontler alle godsdienstige pi'actijken, zoo
zegt de Paus o. m. in dat schrijven, is hij
zonder heilzaam en vruchtbaar-in-gevolgen
het gebruik zich op bepaalde tijden en in
groot getal te vereenigen om te beraad
slagen over de middelen, die genomen
moeten worden om de harten meer en
meer op te wekken en te doen ontvlammen
in practischen eeredienst en vereer.ng,
jegens het verheven Sacrament.
„Inderdaad, het centrum van Christe
lijk leven en om zoo te zeggen de giel
van de Kerk is de H. Eucharistie. Hoemeer
de Katholieke volken ontvlammen in liefde
jegens dat Sacrament, hoe meer zij in
overvloed deel zullen hebben aan het leven
van Jezus Christus, hoc meer zij den
vooruitgang van den Christelijken gods
dienst zullen bevestigen in iedere ziel in
het bijzonder en in de maatschappij in
't algemeen. Indien er één zaak is, den
bijzonderen steun van Ons gezag waardig,
dan is het ongetwijfeld en op bijzondere
wijze 't werken van de organisatoren van
deze congressen ter eere van het H. Sacra
ment
De Paus spreekt dan ook het vertrou
wen uit, dat het congres te Metz zeer
vruchtbaar wezen zal en in practische be
sluiten van de grootste beteekenis. Aan
allen, die het congres dan ook zullen hij
wonen, verleent 2. H. den Apostolischen
zegen.
BELGIE.
St. Vincentiusa Paulo. Verleden
Zondag hoeft te Ans een indrukwekkende
plechtigheid plaats gehad in de kapel waar
thans het overschot rust van den grooten
H. Vincentius a Paulo. Meer dan 1200
Vincentianen uit België waren daar bijeen
bij de relequien van hun grooten patroon.
Onder de H. Missen van 7, 8 en 9 uur
naderden zeer veten tot de H. Tafel voor
het altaar, waar de vader der armen rust.
Daarna droeg de bisschop van Luik pon-
tificaliter de Hoogmis op en hield de domi
nicaner pater Kuhn een fcestpredicatie.
Ook de bisschop hield nog een toespraak
en spoorde de Vincentianen aan om hier
dikwijls te komen bidden.
RUSLAND.
Het complot legen den Czaar.
Over het pas ontdekte complot tegen den
Czaar en andere hooggeplaatsten worden
nu nadere bizonderheden gemeld.
Het tot dusver ingestelde onderzoek
heeft aan 't licht gebracht, dat een groep
revolutionaire socialisten een gansche
reeks van politieke moorden besloten
had. Ter dood veroordeeld waren o. a. de
militaire procureur Paflot, commandant
Von der Launitz, minister Doemowo en
de grootvorsten Wladimir, Alexandowitsj
en Nikolaas Nikolajewitsj. De reeks van
moordén zou met dien op den Czaar
bekroond worden.
Reeds na de vermoording van Paflof
echter kwam de politie den daders op
't spoor. Er werden groote bommenwerk-
plaatsen ontdekt, alsmede een gewichtige
briefwisseling, die veel bizonderheden
omtrent het complot aan het licht bracht.
Te St. Petersburg drongen acht met
revolvers gewapende mannen een bank
van leening binnen. Nadat zij de voor
deur gesloten hadden, beroofden zij de
kas en maakten zij zich meester van een
bedrag van 4000 roebel. Bij de vervol
ging kwam het tot een bloedig gevecht
tusschen de roovers en de politie. Het
gelukte der politie, waarvan drie man ge
dood werden, slechts één roover in hech
tenis te nemen.
Dicht hij het station Slawjanka op de
Nikolai-lijn ontplofte onder den trein,
waarin grootvorst Peter Nikolajewitsj ge
zeten was, een bom, zonder echter scha
de aan te richten. De trein kwam be
houden te St. Petersburg aan. Een on
derzoek is ingesteld.
Te Lodz, al lang een middelpunt van
veel revolutie, is 'tweer eens hevig uit
gebarsten. 20,000 arbeiders van een veer
tigtal fabrieken zijn een staking begonnen.
Arheidswilligen werden doer agitators uit
elkaar gedreven. Het tramverkeer staat stil
tengevolge van de staking in de electrische
centrale; de tramwagens worden door
troepen bewaakt. Militaire- en politie-pa-
trouilles op straat zijn weer versterkt.
Na zooveel repetities zal daar toch ze
ker de openbare uitvoering van den toe
komststaat wel moeten slagen.
MAROKKO.
Het begint er in Marokko ernstig uit te
-zien. Raisoeli, de roover-troonpretendent,
«ie zijn gevangene Mac Lean reeds met
den dood bedreigd had, jndien Moham
med el Torres, de minister van Buitenl.
Zaken, aan de troepen van den Sultan
niet het bevel zou geven het grondgebied
van den stam der Kmas te ontruimen,
schijnt er nu in geslaagd te zijn een soort
heiligen oorlog uit te roepen en alvast
het begin te organiseeren van een slach
ting onder de Europeanen. Bij den wed
strijd in het winnen van sympathie der
stammen of liever in het uitoefenen van
terrorisme over hen, wint Raisoeli Jtxet
yoarleopig.
Europeanen werden'vermoord te Casa
blanca.
De inboorlingen verklaarden, dat bin
nen 5 dagen de stammen uit den omtrek
zich van de stad zouden meester maken
en de Franschen, die de haven aanleggen,
zouden vermoorden.
Toen vielen zij onze landgenooten 'aan
met stokken en messen en verbrandden
de lijken.
Eerst 's avonds konden verscheidene
Europeanen vluchten.
De Fransche consul bleef op zijn post.
Men seint nog uit Casablanca, dat tal
rijke inboorlingen ter markt kwamen on
der voorwendsel graan te verkoopen. Te
gen den middag verzamelden zij zich aan
de haven en beschimpten de wachten,
die zij ten slotte sloegen en doodden.
De Europeesche werklieden, die gewapend
naar buiten kwamen, werden aangevallen
en vermoord.
De Joden sloten hun winkels en vlucht
ten op een Duitsch schip.
Volgens een uit Tanger verzonden tele
gram heeft de Fransche censul te Casa
blanca zich naar 'den Pacha (gouverneur)
hegeven en dezen om soldaten verzocht,
als escorte.
De Pacha antwoordde met een uit
vlucht}© n.l.dat hij geen munitie had,
maar op aandringen van den consul gaf
hij dezen een escorte alsmede aan een
aantal andere Franschen, die de stad ver
lieten. Bij het zien van zes opeenges ta
pelde lijken konden de Franschen hun
verontwaardiging nist bedwingen en gaven
daarvan blijk. Dit was voor de soldaten
van den Pacha een aanleiding om de
Franschen te bedreigen met. de wapenen.
De Franschen namen nu de vlucht, ver
volgd door de menigte, maar slaagden erin
te ontkomen. De consul verzamelde do
Franschen in het consulaat en liet te Tan
ger om de onmiddellijke afzending van
den kruiser „Galilée" vragen.
Uit inlichtingen, verstrekt door de be
manning van een Duitsch schip blijkt, dat
het aantal dooden acht bedraagt, onder
wie vijf Franschen. De slachtoffers wer
den bovendien nog verminkt. De „Galilée"
is vertrokken.
Heel de Parijsche pers idringt aan op
het eischen van onmiddellijke en schitte
rende voldoening.
KOREA.
Het doodvonnis over Korea's onafhan
kelijk bestaan is bekrachtigd door de af
kondiging van het besluit waarbij de Ko-
reaansohe troepenmacht wordt ontbonden.
Het land is dus thans geheel overgeleverd
aan de militaire macht der Japanners.
Een telegram door het staatsde-
p ar lemen t te Washington van den con
sul-generaal te Seoul Thomas Sammons
ontvangen, bericht, dat gister veertig Ko-
reanen zijn gedood of gewond. Er ont
stond namelijk een gevecht met de Japan
ners naar aanleiding van de ontwapening
van het Koreaansche leger. Het aantal ge
kwetsten aan Japansche zijde is gering.
Minister van Marine. Met zeker
heid kan worden medegedeeld, dat met
ingang van 5 Augustus benoemd is tot
Minister van Marine vice-admiraal J. Went
holt, directeur en marinecommandant te
Willemsoord, tevens commandant der stel
ling van Den Helder.
Door een aantal ingezetenen van Breda
is hij breed gemotiveerd request aan den
raad verzocht de stemming nietig te ver
klaren, waarbij de heeren Bom en dr. v.
d. Brink zijn gekozen tst leden van den
gemeenteraad, daar zoowel bij de eerste
stemming als 'hij de herstemming door den
voorzitter van |het stembureau, den heer
A. P. Schel tus, zou zijn gezondigd tegen
art. 76 der kieswet, waarin wordt voorge
schreven, dat de voorzitter het stembiljet
gevouwen aan den kiezer overhandigt.
Zoowel bij de eerste stemming op 9 Juli
als hij de herstemming op 19 Juli is het
stembiljet ongevouwen uit de handen des
heeren Si bellus ontvangen en ongevou
wen weer in de bus gestoken.
Hierdoor zou het geheim der stemming
zijn geschonden.
Een nieuw Katholiek Blad.
De „Maasbode" deelt mede, dat door
het Centraal Bureau der Katholieke
Sociale Actie de uitgave wordt voor
bereid van een nieuw blad, dat den naam
van „De Voorhoede" zal voeren.
Aanvankelijk weekblad, zou later ge
streefd worden om te komen tot „een
groot algemeen Katholiek dagblad voor
Nederland, waarover reeds zoovele jaren
geruchten gaan".
De „Maasbode" voegt hieraan op iet
wat schamperen toon toe, dat de K. S. A„
die volgens hare statuten niet aan poli
tiek mag doen, zich nu in een politiek
weekblad met diezelfde politiek zal ver
staan.
Naar aanleiding hiervan kunnen wij
mededeelen, dat. de „Voorhoede" niet zal
uitgaan van de K. S. A„ maar van F u-
tura, en dat bedoeld is de uitgave van
een weekblad in den geest van het week
blad de „Amsterdammer".
Nog kunnen wij melden 'tis een pu
bliek geheim dat er zeer ernstige plan
nen bestaan voor de uitgave van een
groot Ochtenddagblad, van Katho
lieke zijde.
Een „Toelichting".
Wij lezen in de „Nederlander":
De heer F. van der Goes heeft in „Het
Volk" geschreven, dat de arbeider moet
drinken, wil hij vreugd kennen en op
kracht blijven. Tenzij de arbeider so
cialist wordt. Hij kan dan vroolijk en
sterk zijn ook buiten den drank. Con
clusie: het alcoholisme zal overwonnen
worden „niet !in het toeken van de blauwe,
maar in dat van de roode vaan", m. a. w.
niet door de rechtstreeksche drankbestrij
ding, wier taak een onmogelijke is, maar
door het socialisme!
In het jongste nummer van „Het Volk"
deelt de heer van der Goes een merk
waardige „bevestiging" (als zoodanig ziet
hij het althans aan) van zijn zienswijze
mee.