Sigaretten
iNDSCh
IMAGAZIJH.
No. 85.
Zaterdag 20 Juli 1907.
Derde Jaargang.
S1'
J DER,Goes
Ibraband.
loievaar" is
Melksuiker.
EKBANK,
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Bij dit MMer Moort een Bijvoegsel.
's Denkmal
mpudding.
[BINGEN-ROUTS.
IEDENIS
denklooster en
int Ste Marie,
Jte WAALWIJK.
|en gevraagd.
oers 98 pet.,
Coupon 1 Juni
ilelne Kade.
terdam.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Korte Inhoud Zondagsblad,
VERKIEZINGSLEER.
B UI TEN LAND.
UIT ZEELAND.
fe fijnste
an winkelier a 20 ets.
ar pakje.
Rrnprkpn
I ar oer Ken, CR0NW0EII
Iran Comestibles.
[Heeren, in alle prijzen.
Aanbevelend,
Ichenen
LN HET
JYBERGEN.
j)rd, keurig gebonden en
Jlz., franco per post f 2.75.
ate soort
[JN en JENEVER.
Verzekering op 't leven.
bpgericht 8 Maart 1843.
Iby Koninklijk Besluit
uli 1895, No. 41.
tfiappelijk kapitaal f300 000.
1904: fl.374.679.625.
Ir. H. G. DE ZAAIER
|>r. J. A. J. TONELLA
medici en scheikundigen
I hare volkomen zuiverheid
me.
It vtrfrouwbare merk.
rroote bus 90 ets,
jes 25 ets.
>fd-D«pot:
löerkcn,
kr van Comestibles.
Me
Van Rotterdam;
d. 'smorg. 'smidd.
12.15
12.15
12.15
12.15
1.-
1.30
2.30
11.-
11.30
6.-
10.30
11—
11.30
12—
12.15
12.15
1
12.15
12.15
12.15
12.15
12.15
12.15
1—
2—
12.15
12.15
1—
12.15
12.15
12.15
HE ZEEUHSCHE MOT
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes 10.75, daarbuiten 0.95
Afzonderlijke nummers h contant 0X)ö
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonaé's £0.377,, voor niet-abonné's,.046
BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertenttón van 15 regels £0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
PlatenEerste steenlegging van het gast
huis te Assen door H. M.de Koningin op
een wandeling; gymnastiekfeest te Haar
lem; politiehonden; feesten te Workum;
automobielweek te Scbeveningenarresta
tie van twee dieven; concours hippique
te 's Gravenhagede gevatte inbreker
Walther, (Richter); spoorwegongeluk bij
Stettin; een wandeling van zeven jaar
met tekst. Verhaal: Mededingers.
„Het Centrum" geeft een nabetrach
ting over sommige gemeenteraadsverkie
zingen.
Het is een feit zegt het blad, dat het in
een district of gemeente, waar men tot de
minderheid behoort, nuttig en noodig kan
zijn, slechts 'één of enkele candidaten te
stellen, al zijn er meerdere zetels te be
zetten.
„Door deze tactiek te volgen,
schrijft „het Centrum", werden in ver
schillende plaatsen overwinningen be
haald, o. a. in Goes, waar door de
samenwerkende partijen van Rechts een
katholiek in den 'raad werd gebracht, wat
daar nog als een nieuwigheid
golden mocht.
Door niet 'te veel candidaten te stellen
zal men ook meermalen voorkomen, dat
zich hij de herstemming het anti-elericale
bloc in volle kracht doet gelden. Komen
bijv. vijf liberalen in herstemming met vijf
katholieken en anti-revolutionairen, en zijn
de socialisten of vrijzinnig-democraten bij
eerste stemming uitgevallen, dan zullen
dezen in den regel de liberalen te hulp
komen tegen ons. En omgekeerd heeft men
hetzelfde te duchten. Zijn echter alle par
tijen bij de herstemming batrokken, dan zal
ieder zooveel mogelijk voor zichzelf moe
ten zorgen en is het anti-clericale „bloc"
minder te vreezen.
Dit is een les, welke de jongste verkie
zingen ons niet onduidelijk hebben ge
geven.
Wij zullen ér ons voordeel mee kunnen
doen in de toekomst. Maar daarvoor is
dan ook 'noodig, dat onze organisatie zich
tot het volmaakte toe vervolledige, eu dat
het een regel wordt zonder uitzondering,
om zich 'te houden aan het wettig ge-
nomen besluit der wettige organisatie".
Met de 'wenken in bovenstaande regelen
gegeven, kunnen we ons, in 't alge
meen, geheel vereenigen.
Deze wenken moeten o. i. opgevat als
algemeene regel, bijgevolg niet zoo,
dat er nooit of te nimmer anders zou
mogen worden gehandeld.
Vooral bij gemeenteraadsverkiezingen,
welker politiek karakter trouwens min-
der „hervorragend" is, gaat het bezwaar
lijk om vaste lijnen uit te stippelen.
Invloeden, toestanden, omstandigheden
van plaatselijken bard leggen hier een ge
wicht in le schaal; en de kiesvereenigin-
gen zullen wijs doen de zwaarte van dit
gewicht niet te onderschatten.
Vooral in plaatsen, waar de gecoaliseer-
de Rechterzijde in slagorde staat tegen
het vrijzinnig bloc, is het raadzaam, op
dit stuk 'de noodige voorzichtigheid te be
trachten en uiterst taktisch te werk te
gaan.
Zonder prijsgeving van eenig
beginsel aan welke zijde ook, zal een
goede taktiek, een taktiek, die gericht is
op het cardinale punt: versterking der
Rechtsche partijen onderling, moeten mee
brengen, dat men door een verstandig
„geven en nemen" bevorder© het geza
menlijke eigenbelang, wat in niets anders
is gelegen dan in versterking der
Rechterzijde. j
En zoo is het dan gebeurd, dat in G oe s
èn de Staten- èn de gemeenteraadsverkie
zingen een Succes waren voor de Christe
lijke paxtgen.
Het cement, dat de Rechtsche partijen
hecht aaneen metselt, moet duurzaam zijn
en v"ast, opdat een bres te schieten in
onzen burcht den vrijzinnigen een onmo
gelijkheid zij:
Het doel hunner pers is: in de nog
versche kalk van ons hier opgezet ge
bouw het breekijzer te hanteeren, de wigge
te drijven; de Christelijke partijen onder
ling te verdoelen, om zelf te heer-
schen I
Gelukkigdaarvoor zijn er wakers
aan de kust!
Nog een andere opmerking werd door
„het Centrum" gemaakt, jü. eene, be
treffende de candidatuur van een werk
man.
Daarover schrijft 'het blad o. a.
„En niet alleen in zwakke, maar ook
in sterke, kansx'ijke, vaste districten
moeten werklieden, die daarvoor in de
termen vallen, worden gecandideerd.
Al is het niet altijd gemakkelijk, een
arbeider te vinden, die niet slechts vol
doende onderlegd is, maar ook tijd, lust
en gelegenheid 'kan vinden zijn partij
in een openbaar lichaam te vertegen
woordigen, de werkzaamheid van den
kloeken Volksbonder Smit in den Am-
sterdamschen gemeenteraad bewijst, hoe
nuttig de afvaardiging van een man uit
de arbeiderskringen naar een dergelijk
college kan zijn Geen kleingeestig
standsbegrip, geen opgeblazen klasse-
waan 'het kenmerk, van den parvenu
mag ons weerhouden, in onze verte
genwoordiging ook aan den werkman te
geven wat hem toekomt. Onder onze
banier is plaats voor allen en onze
beginselen sluiten niemand uit. Bur
gers en hooggeplaatsten behooren der
halve, overeenkomstig de eischen der
katholieke wapenbroederschap, evenzeer
op een werkman te stemmen, als de
arbeiders op een burger of hooggeplaat
ste, wanneer deze als vertegenwoordiger
onzer partij gesteld is.
Het is de kracht van onze Duitsche
geestverwanten, dat zij dit altijd uitne
mend hebben begrepen en uitnemend
in practijk gebracht. En 'tis een der
oorzaken van de armzalige positie der
katholieken in Frankrijk, dat zij de ver
schillende geledingen, waaruit een goed
georganiseerde partij moet bestaan, niet
hebben weten bijeen te brengen en Jnjepn
te houden.
Zoo raakte een groot deei der burgerij
in liberaal en een niet minder groot deel
der arbeiders in socialistisch vaarwa
ter verdoold, om er niet meer uit terug
te keeren".
Wij nemen niet alleen deze regelen over,
maar wij onderschrijven ze ten volle.
Steeds zullen wij er bereid toe gevon
den worden mede te helpen, om een
werkman in den Raad te bTengen, die
behoorend tot de Partijen Rechts, tevens
voldoende bekwaam en genoeg
zaam onderlegd is, om de alge
meene gemeentelijke belangen te behar
tigen, mits die werkman voldoende kans
heeft gekozen te worden.
Want daar komt 'tojp' aan.
Te Zaandam deed zich het curieuse
feit voor, dat een arbeiders-candidaat werd
gekozen tegenover den candidaat der so
ciaal-democraten. (R e d.)
Socialistische onderivijzers.
Het is een feit, dat er onder de open
bare onderwijzers te Amsterdam en in
het Noorden van ons land veel socialisten
schuilen.
En dat in de overige openbare onder
wijzerswereld op veel plaatsen het socia
lisme is doorgedrongen, heeft men bij' de
verkiezingen kunnen opmerken.
Het ligt voor de hand, dat het socialisme
ook onder de onderwijzers welig kan tieren
deze „proletariërs met 'n hoed op" worden
niet al t|e iruim gesalarieerd; ze zijn on
tevreden, en een ontevreden mensch zon
der godsdienst is al 'n halve socialist.
Daarenbo.ven, velen vinden het „ge
kleed" staan socialist te zijn!
Bij de afgeloopen verkiezingen is het
op verschillende plaatsen gebeurd, dat de
openbare onderwijzers moreelen en ook
finantieelen steun boden aan den socia-
listischen candidaat.
Zoo b.v. ook te Middelburg. Daar
trok de afdeeling een som gelds uit, om
de candidatuur-Sannes te steunen.
Men beseft welk gevaar er voor gods
dienst, natie en maatschappij gelegen is
in een zich meer en meer vermeerderend
aantal socialistische openbare onder
wijzers.
Men zegt wel, dat de onderwijzer in de
school geen socialist is; dat hij daar vol
komen neutraal onderwijs geeft wij be
lieven dat niet te geiooven: een mensch
blijft een mensch, en zelfs onwillekeurig
kan een socialistische onderwijzer in de
school propaganda maken voor zijn denk
beelden ,wat trouwens te verwachten is
van menschen als socialisten, wie propa-
ganda-maken in 't bloed zit.
Voor een groot deel zijn de socialis
tische onderwijzers in Frankrijk de schuld
van den ongelukkigen toestand, die daar
hcerscht.
De onderwijzer vormt, naast de ouders,
het kind; en wie het kind heeft, heeft de
toekomst.
Reden voor de ouders om hun kinderen
zooveel mogelijk Christelijk bijzonder on
derwijs te doen genieten.
Rebus.
Volgons de sociaal-democraten is de
Eerste Kamer hunnerzijds zoo vaak
betiteld als rem, verdedigster der brand
kast, enz. van nature gekant tegen eiken
socialen maatregel.
Zij moest dus tegen het Arbeidscon
tract hebben gestemd.
Zij stemde er vóórl
De socialisten zijn natuurlijk vóór
eiken socialen maatregel. (Dat heeft men
in Iluitsohland gezien, waar zij tegen
ongeveer de heele sociale wetgeving heb
ben gestemd.)
Daarom stemden de roode heeren hier
tegen het arbeidscontract!
Dat arbeidscontract deugde niet, beweer
den ze.
Uitstekend
Maar „het Volk" schreef, dat de be
staande toestand (datt is de toestand gondier
arbeidscontract) niet zoo had kunnen
blijven.
Die toestand deugde dus heelemaal niet!
Aangezien een verstandig mensch van
twee kwaden het minste kiest, en wij de
socialisten geen onverstandige menschen
mogen noemen, hadden zij moéten stem
men vóór het arbeidscontract.
Ze stemden tegen.
Hoe zit dat?
FRANKRIJK.
Mgr. De Beauséjour, bisschop van Car
cassonne, heeft Dinsdag terecht gestaan
voor de rechtbank dier stad wegens het
inzegenen van een kerkelijk huwelijk, voor
dat het paar voor de wet getrouwd was.
De vader van de echtgenoote legde uit, dat
wegens het ontslagnemen van den burge
meester en het stilstaan van alle openbare
ambten het onmogelijk was geweest, voor
de wet te trouwen. Hjj had den burgemees
ter door den deurwaarder een sommatie
gezonden, maar vergeefs. Het huwelijk nu
was door de familie bepaald op 1 Juli en
in de onmogelijkheid voor de wet te trou
wen, had hij den bisschop verzocht, zijn
kind te trouwen.
De bisschop was in persoon tegenwoordig,
gekleed in paarsen toog, paarse handschoe
nen aan, en den gouden ketting met het
borstkruis om den hals. De voorzitter vroeg
aan den bisschop „Waarom hebt gij dit
vergrijp gedaan, was het om de wet te
schenden
„Volstrekt niet," antwoordde de prelaat,
„na nagedacht en een rijp overwegen be
sluit genomen te hebben, heb ik gemeend,
dat in de tegenwoordige omstandigheden,
daar de gemeenteraden alle of bijna alle
hun ontslag genomen hadden, de wet niet
meer bestond. Ik handelde slechts door
overmacht gedwongen.
„Daar de deuren der gemeentehuizen ge
sloten waren, had men in dezen abnormalen
toestand geen rekening te houden met dit
wetsartikel, waaraan in gewone tijden de
geheele geestelijkheid zich steeds onder
worpen heeft.
Daar het burgerlek kuwelijk niet kon
plaats hebben, ben ik overgegaan tot het
godsdienstig huwelijk. Ik ben, vervolgde
de bisschop verrast, dat een vervolging is
ingesteld. Ik had mijn verdediger kunnen
belasten, mij hier te vertegenwoordigen,
maar ik heb er de voorkeur aan gegeven,
zelf te komen, ik heb gedacht, dat mijn
tegenwoordigheid op deze plaats beter de
eerlijkheid van mjjn gedrag zou aanwijzen
en tevens ook, dat de rechtbank beter het
vertrouwen zou kunnen toonen, dat ik heb
in de rechtvaardigheid van mjjn land".
De rechtbank nam aan, dat de bisschop
zich te goader trouw aan de overtreding
van artikel 199 had schuldig gemaakt, maar
zij overwoog dat hij desalniettemin geen
recht had gehad het kerkelijk huwelijk te
sluiten, voordat hij het bewijs van de slui
ting van het burgerlijk huwelijk had ont
vangen.
De bisschop is voorwaardelijk veroordeeld
tot 50 frank boete.
Bandeloosheid van soldaten.
Te Perpignan hebben koloniale soldaten
zich bandeloos gedragen. Er was een paar
dagen geleden een vechtpartij geweest
tusschen een paar kolonialen en eenige
burgers. Dat was herhaaldelijk voorgeko
men de laatste maal hadden de soldaten
een duchtig pak slaag opgeloopen Zjj be
sloten zich te wreken. Op een bepaald punt
van de stad verzamelden zij zich bij kleine
troepjes, en toen er vijftig bijeen waren
maakten zij ruzie met burgers. Zoodra er
zooiets van ruzie was klonk de kreet„pak
aan", de soldaten trokken de bajonet en
vielen op de burgers aan. De burgers vlucht
ten overijld. Velen kwamen terecht in een
koffiehuis. Terwijl de soldaten dat café met
steenen bombardeerden slipten de vluchte
lingen door een achterdeur weg. Een van
de burgers had echter de onvoorzichtigheid,
uit een raam op de soldaten te schieten.
De soldaten werden toen heelemaal dol,
holden naar de kazerne, kwamen ten ge
tale van 300 terug, bajonet op het geweer
en brachten de heele stad in rep en roer.
Ieder vluchtte in huis en grendelde ramen
en deuren toe.
Met moeite wist de politie de overhand
te krijgen en de soldaten te bewegen, in
de kazerne terug te keeren.
Uit een oogpunt van tucht bekeken, lijkt
ons het bedenkelijke van het geval, dat
de soldaten met geweer en bajonet de ka
zerne zijn uitgeloopen, ondanks de wacht
post, ondanks de onderofficieren en gen
darmes, die hun verboden te vertrekken.
Dinsdag is in Frankrijk de wet afgekon
digd, waarbij wijziging wordt gebracht in
de termijnen, vastgesteld voor de geschei
den vrouw om te hertrouwen. Voortaan
mag de gessheiden vrouw terstond na de
ontbinding van het eerste huwelijk trouwen,
als er maar 300 dagen verloopen zijn sedert
het eerste voorbereidend vonnis, interlocu
toir of au fond, dat in de zaak gewezen is.
Is een scheiding van tafel en bed veran
derd in echtscheiding, dan mag de vrouw
in 't vervolg dadelijk daarna trouwen.
't Komt al op losser schroeven
ITALIË.
Zaterdag (morgen) is het vier jaar geleden,
dat Z. H. Leo Xlll. gestorven is. Dien
dag zal een plechtige Requiem-Mis ge
celebreerd worden in de Sixtyngche kapel
van het Vaticaan. De Paus zelf zal de
absolutie geven.
BELGIE.
Om tien millioen. België had een
geschil met Venezuela.
En het Haagsche Arbitragehof veroor
deelde de Zuid-Amerikaansche republiek
tot het betalen van tien millioen francs.
Venezuela schijnt de weigeren.
Of België niet 'ns 'n deurwaarder zen
den kon, werd Dinsdag in het Parlement
gevraagd.
De Minister van Buitenlandsche Zaken
deelde in antwoord hierop mede, dat het
juist is, dat Venezuela heeft medegedeeld
zich niet te onderwerpen aan het vonnis
van het Haagsche Hof, waarbij het ver
oordeeld werd 10,000,000 frs. te betalen aan
de Belgische schuldeischers.
Indien die betaling geweigerd werd, zou
de regeering voorstellen maatregelen te
treffen, want het vonnis is onherroepelijk
en de zaak der scheidsrechterlijke oplossing
van geschillen zou er een knak door krijgen.
De regeering zal niet nalaten alle pogingen
in het werk te stellen, om aan de Belgische
belangen de overwinning te verzekeren.
RUSLAND.
In de gevangenis in de YViborgsche wijk
te St. Petersburg zijn ongeregeldheden voor
gevallen. Een gevangene weigerde zich aan
het reglement te onderwerpen en bedreigde
den oppasser. Deze haaide toen zijn revol
ver te voorschijn en schoot den weerbarsti-
gen gevangene dood. Dit was het sein voor
een algemeenen opstand der gevangenen,
die echter vrij spoedig bedwongen werd.
Een in allerijl ontboden afdeeling soldaten
wist, zy 't ook na eenige moeite, de orde
te herstellen.
GOES. Op 18 Juli werd. door de Werk-
liedenvereeniging „Eigen Hulp" de gewone
ledenvergadering gehouden. Uit het ver
slag bleek, dat was uitbetaald aan zie
kengeld f300,25 verdeeld over 10 leden,
f30 voor 1 sterfgeval, de ontvangsten be
droegen f 541,69, uitgaven f 389,67, meer
ontvangen als uitgegeven 1152,02, Saldo
31 Maart f3592,26. Zoodat het totaal be
zit op 30 Juni f3744,28 bedroeg, het aan
tal leden was op 30 Juni j.l. 334.
Woensdagavond meldde zich ten po-
litiebureele alhier aan de 18-jarige C. D.
voorgevende dat haar moeder haar niet
in de woning wilde toelaten, en dat zij
aanhoudend door de moeder wordt mis
handeld.
Zij weid voor dien nacht bij de buren
onder dak gebracht, en de moeder op
merkzaam gemaakt, dat zij daarmede een
strafbaar feit pleegt, n.l. het in hulpbe
hoevenden toestand brengen van iemand,
waarvoor zij verplicht is te zorgen.
MIDDELBURG. Een commissie was hier
gevormd om aan den heer J. A. Fre-
deriks, architect der rijks Abdij-gebouwen
eu lid van de rijkscommissie voor de be
schrijving der monumenten, bij zijn ver
trek uit Middelburg een huldeblijk aan
te bieden. Zij vond daarbij steun van een
140 ingezetenen. In een der loka
len van het Schuttershof had de aan
bieding er van plaats. Het huldeblijk
bestond in een som van f 646.50, door den
heer Frederiks naar eigen goeddunken aan
te wenden, en was vergezeld van een map
bevattende eene opdracht en de namen
der deelnemers. De heer Frederiks ver
klaarde dit bedrag te bestemmen voor
het fonds der vereeniging tot instandhou
ding van oude gebouwen in Middelburg.
De opdracht, versierd met fraaie pen-
teekeningen van de door den heer Frede
riks gerestaureerde gebouwen, geteekend
door den heer Jac. Hollestelle te Dord
recht, luidt als volgt: „Aan Jan Adri-
aan Frederiks. In dankbare erkentenis
van het vele dat hij heeft gedaan tot her
stel der oude schoonheid van zijn vadex--
stad Middelburg en tot opwekking van
den kunstzin bij zijn medeburgers. Zijne
vereerders. Middelburg 1 Juli 1907".
Woensdag had in de Brakstraat al
hier een ongeval plaats, dat vrij goed is
afgeloopen. De echtelieden Wouters waren
op hunne bovenwoning op de eerste ver
dieping, achter, bezig hout te hakken op
een overloop waar ook kolen worden be
waard, juist boven de gang der beneden-
bewoners. Plotseling is de zoldering, reeds
niet al te stevig, door de overbelasting
over een lengte van eenige meters inge
stort. Het echtpaar stortte mee omlaag,
van ongeveer een hoogte van 2l/2 a 3
meter. De man kwam er met een paar
onbeteekenende wonden af, maai- de vrouw
klaagde over pijn in den rug. Gistermid
dag werd zij naar het gasthuis overge
bracht. Het behoeft geen betoog dat bei
den zoo zwart waren als een moriaan,
terwijl de slag, behalve veel stof, ook
een groote ontsteltenis bij de buren ver
wekte.
Voor twee jaar is benoemd tot rech-
