Dinsdag 9 Juli 1907.
Derde Jaargang.
BUITENLAND
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
No. 80.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Een en ander
nog over
te
de
WE ZEEUWS» COURANT
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes fO.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers k contant0X15
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonné's f0.371/,, voor niet-abonné's„045
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 tegels voor 25 Ct. k contant.
Reclameberichten 23 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
De uitslag der gemeenteraadsverkiezing
te Goes heeft aan de pers onzer tegen
partij eenige beschouwingen in de pen ge-
geven, die om meer dan een reden hier
dienen vermeld en besproken te worden.
Zoo schrijft o-, m. de ,,G o e s c h e Cou-
r a n t"
„De uitslag heeft ons in een paar op
zichten verheugd. In de eerste plaats om
de herkiezing van de aflredenden, van
wien we niet één gaarne in den Raad
zouden gemist hebben. Maar in de twee
de plaats, omdat dhr. v. d. Leeuw met
een groot aantal stemmen is herkozen.
Want tegen hem was die geheel» maj-
neuvre van de clericalen, om slechts
op één persoon te stemmen, gericht.
Ai die mooie praatjes over rechtvaaxdig)-
lieid en billijkheid, nu ja, daar weten
we alles van en daarover hebben wc
onze eigen meening. De bedoeling van
het op één persoon stemmen was, den
heer van der Leeuw een zoo gering
aantal stemmen te bezorgen, dat hij een
van de twee was, die in herstemming
moesten komen. Dan zou men bij de
herslemming op den liberaal hebben ge
stemd, de heer v. d. .Leeuw zou zijn
uitgeworpen en de toer zou verricht zijn.
Gelukkig is het anders uitgekomen;
heer v. d. Leeuw heeft kunnen zien,
dat zijn geestelijk onafhankelijk zijn,
zijn vrij durven denken en spreken, ge
waardeerd worden".
De „Goesc-h-e Crt.' 'beweert dus, dat
onze lakliek gericht was tegen den candb
daat van der Leeuw.
Nu willen we wel even meedeialen, dat
in de gecombineerde bestuursvergadering
der drie antiliberale kiesverecnigingen
eenparig besloten werd te adviseeren, om
niet de door F u k k e n's sigarenhandol
zoo prachtig aanbevolen candidatuur-van
der Leeuw te bestrijden.
Intussc-hen om andere redenen, dan uit
sympathie voor dien candidaat!
Maar op het redactier bureau der „G o e-
s c h e Courant" schijnt men niet te
willen of Ie kunnen begrijpen.
Immers een kind kan bevatten, dat, wil
den de Rechtsche partijen de candidatuuri
van der Leeuw, inderdaad bestrijden, zij
minstens hadden moeten uitkomen met
d rie c a ndid a te n.
Omdat het immers als een paal boven
water stond, dal de twee vrijzinnige can-
didaten von Schmidt en van Vlissingen
minder stemmen zouden haten dan dbr.
v. d. Leeuw.
Door het. onzerzijds stellen van slechts
één candidaat kon dhr. v. d. Leeuw
niet bestreden worden.
De ons toegeschreven bedoeling, als zou
den wij eventueel dhr. va.n del' Leeuw
bij herstemming hebben willen wippen,
is geheel bezijden de waarheid.
Gesteld dat dhr. van der Leeuw met een
liberaal in herstemming ware gekomen,
dan zou het bestuur der R. K. kiesvereeni-
ging, zonder eenigen twijfel, hebben .ge
adviseerd tot onthouding van
stemmen, evenals zulks nu geschiedt
hij de herslemming tusschen twee Jibet-
ralen.
En wel eenvoudig hierom, omdat dhr.
v. d. Leeuw 1 i b e r a a 1 i s, en maar steeds
niet vermag in te zien, dat het liberalisti
sche stelsel in flagranten strijd is met de
leer der Katholieke Kerk en met uitspraken
van het meest hooge kerkelijk gezag, hl.
dat van Z. H. den Paus!
En nu mag de „Goesc'he Crt." dit
optreden van dhr. v. d. Leeuw „geestelijk
onafhankelijk" noemen, en hem een pluim
op den hoed willen steken, omdathij
een sbppendrager is van het door onze
Kerk veroordeelde Liberalisme wij1 gun
nen dhr. v. d. Leeuw volkomen deze
pluimstrijkerij.
Een ander vrijzinnig blad vertoeft op
den Helicon, en schrijft, deze bombast:
„De heldere opvlammende outervlam
op het altaar onzer beginselen te be
hoeften voor het gelijkworden aan een
rockende vlaswiek, is en zal ons stre
ven blijven".
BrrrI
Een opvlammende vlam van een altaar
op een altaar!
Ziehier hoe bv. do „G o esche Crt."
die „opvlammende outervlam" even uit
dooft
„Als men, schrijft dit blad, zooals wij,
op den dag der stemming des morgens
om kwart over zeven een herinnering in
zijn bus vindt, die begint met de woor
den: „bij het toezenden van deze her
innering, had u uw stembiljet nog niet
ingeleverd", terwijl het. stemlocaal 'pas
om acht uur geopend wordt, dan is zulk
werken totaal onvruchtbaar, tenzij1 voor
d en drukker van he t bi I je t. De
kiesvereeniging geeft haar geld uit voor
niet en er wordt niets mee be
reikt. Bij de verkiezing voor een lid
der Stalen kwam precies hetzelfde voor,
terwijl bij iemand die geen kiezer was
's avonds om half zes, dus een half
uur na. het sluiten der stemming, een
dergelijke herinnering in de bus werd
gedaan.
Dit is zenuwachtig werken, in plaats
van met kalmte en overleg. Wij hopen
op een meer geschiklen tijd nog eens
terug Ie komen op de organisatie van
de vrijzinnigen hier ter stede, maar dit
willen wij voorloopig reeds zeggen, dat
h e I. h o o g noodigisd a I m a n n e n
van meer gewicht en g r o o t e -
ren invloed, zich met de zaak be
moeien, dat dezen niet alleen hun geld,
maar ook hun persoon in dienst stellen
van het vrijzinnig beginsel, zal dit in
de toekomst hij de gemeenteraadsverkie
zingen blijven triompheeren".
Wij wisten wel, dat de vrijzinnige kies
vereeniging niet bijzonder goed georgani
seerd was en dat juist de mannen van
gewicht en invloed daarin ontbraken; maar
dat er op een wijze gewerkt is, slechts
vruchtbaar voor den drukker
van het biljet, vernemen we nu pas.
Er zal dus nog al wat moeien verande
ren om de „rookende vlaswiek" aan
te wakkeren tot een „opvlammende outer)
vlam".
Een uitspraak.
Een rechtzaak van moer dan delicaten
aard heeft de laatste dagen veler gemoedet
ren, niet slechts te Brussel, waar de zaak
diende, maar ook daarbuiten, bewogen en
gevangen gehouden.
Het was de zaak Balmaceda,-Wadding-
ton.
Om de ©er zijner zuster te wreken schoot
Waddington met 10 revolverschoten in koe
len bloede Balmaceda dood.
En welke straf kreeg deze moordenaar?
Hij weid door de jury vrijgesproken
Door deze uitspraak is eén voor elk
beschaafd land geldend grondbeginbel, jdat
niemand zich zelf recht mag doen, met
voeten getreden.
Nog meer.
Door deze uitspraak is .een antecedent
geschapen.
Daardoor is gerechtvaardigd de pian,
die gedood heeft om „de eer zijner zuster
te wreken".
Terecht sprak mr. Bonnevie tot de leden
der jury in zijin pleidooi:
„Gij wilt Waddington vrijspreken, pm-
dat hij gedood heeft olm «de eer der zijnen
te verdedigen? Wat zult gij doen, morgen,
als gij een staker te oordeelen hebt, die
geschoten heeft om te verdedigen, wat hem
óók heilig ishet brood van zijn wouw
en zijn kinderen
Men zal inzien hoe verstrekkend voor
de maatschappij de gevolgen van zulk een
uitspraak zijn kunnen.
In Nederland zou in dit geval vrijspraak
niet hebben kunnen plaats hebben, omdat
wij geen „jury' 'kpnnen.
Gelukkig maar
FRANKRIJK.
De g o d s d i en s 11 o oz e school.
Door de ijvervolle zorgen van minister Cle-
menceau is men in Frankrijk zoover gep
komen, dat binnen kort, uiterlijk 1 Sep-
temb'er, alle scholen leekenpörsoneel zul
len hébben. Dan zal aan het verlangen
der bl ok ma nnen zijn voldaan. Van gods-
dienst, of wat naar godsdienst zweemt,
zal voortaan in de school niet meer gerept
worden. Daar is geen gevaar voor. Het
nieuwe geslacht va.n onderwijzers en on
derwijzeressen is zoover en degelijk ont
wikkeld, dat het openlijk blijkgeeft, zich
om geen goddelijke of christelijke wetten
te bekreunen. Hel gevolg daarvan is, dat
het wereldlijk gezag weinig in tel is, en do
eerbied voor 's lands wetten met den dag
afneemt.
Het oude spreekwoord: „Zoo meester,
zoo school", doet thans in Frankrijk op-
geld. Wij hebben" het onlangs hij Parijs
gezien, waar de straatvlegels, zonder de
minste aanleiding,' een geestelijke en de
jongens van zijn patronaat met do revolver
aanvielen, den geestelijke wondden en een
der knapen doodden.
Er gaat schier geen dag voorhij, dat
de jeugd zich niet door verregaande bui
tensporigheden kenmerkt.
Onlangs had te Saint,-Lég-er-sous-Bré-
viandes in de kerk eene verregaande ont
heiliging plaats. Een knaap en een meisje
van 11 en 9 jaar, na het altaardoek tot
kleine stukken te hebben gesneden, for
ceerden het tabernakel en ontheiligden de
ciborie.
Bij onderzoek naar hot misdrijf beken
den zij hunne misdaad. Toen men don
burgemeester verzocht, als hoofd der po
litie, de zaak voor den rechter te brengen,
verklaard© hij zich geenszins met de zaak
te willen bemoeien.
Dat de verontwaardiging der goede ka
tholieken hierover buitengewoon is, bo-
grijpt ieder. Te weinigen echter beseffen
wat het gevolg zijn zal van eene opvoe
ding der jeugd zonder opleiding tot chris
telijke en maatschappelijke deugden.
Briand heeft een bepaling gemaakt,
waarbij acten van terugeisching alleen kun
nen worden ingesteld door reohts-treek-
sche erfgenamen en dan nog binnen zeel-
korten termijn. Nu bedenke men, dat het
gewoonlijk kinderlooze personen zijn, die
hun goederen of groo-te gedeelten daarvan
aan de Kerk vermaken. Anderen hebben
immers jegens hun kinderen te zware ver
plichtingen en zoo kan dan ook met Arthur
Loth in den „Univers" veilig worden aan
genomen, dat negen tiende cïer acties door
deze nieuwe roofbepaling zullen worden
verijdeld.
Want het is een echte roofbepaling: men
stelle zich voor, dat A beslag legt op het
huis van B en daarbij! verklaart, dat de
goederen van C, die zich daarin bevinden,
alleen door C zelf of zijn kinderen kunnen
worden teruggehaaldmet andere erfgena
men, rechtmatige eigenaars dus, heeft hij
niets t© maken. Het lijkt een grap van
een dronken geweldenaar; het is een daad
van de huidige Fransche regeering.
Daarbij komt nog iets.
In vele bisdommen bestonden fondsen
en tehuizen voor o-ude priesters. Vele die
naren deir Kerk hebben jaren lang bijge
dragen om zich op die wijze een rustigen
ouden dag te verzekeren en vooral nu 'de
Staat hen uit pastori© en parochie heeft
verdreven, hadden vélen hun hoop op deze
bewaring voor armoede gericht.
Welnu, ook daaromtrent heeft Briand
een „maatregel" genomen.
Alleen zij, die den 15en December 1906
reeds huisvesting of uitkeering genoten,
zullen kunnen blijven, anderen, al droegen
ze ook tientallen van jaren tot deze ouder-
domsverzekering bij, zullen nooit een franc
daarvan terugzien; het geld gaat naar de
departementale kas.
Men stelle zich .een maatschappij' van
levensverzekering voor, die zoo iets deed.
Hier, zegt de „Univers", past het beter
te spreken van de daad eener dievenbende
dan van de wet in een beschaafd land.
RUSLAND.
Joderemoorden in Odessa. Er
komen weer berichten over Jodenmoorden
uit. Odessa. De voorzitter van het Vei^o-nd
van waarlijk Russische lieden, graaf Ko-
nownizin, had aldaar eene vergadering uit
geschreven. Hem was namelijk hel. (val-
sche) gerucht ter oore gekomen, dat de
Joden van plan waren het stadhuis te plun
deren. Nauwelijks had de graaf dat bekend
gemaakt, of met revolvers, dolken en gum
mistokken gewapend, ging inen de straten
afzoeken. Een oude Joodsdh-e uitdrager
werd doodgeschoten; zes Joden werden
doodelijk gewond. Eerst toen kwam de
politie het moord looneel met hare aan
wezigheid vereeren en verstrooide de leden
van het Verhond. In hun lijforganen ver
klaren de leden van het Verbond van waar
lijk Russische lieden, dat zij voortdurend
op deze wijze tegen de Joden zullen voort
ageeren. De toestand der Joden is uiterst
treurig, daar niemand zich tegen deze bar-
baarsche handelingen ernstig verzet.
De jongst© „Jodencirculaire", door Sto-
lipin uitgegeven, bevat de volgende nieu
wigheden Joden, die vóór den len Augus
tus 1906 vestigden in een gebied, dat vol
gens de wet voor hen gesloten is, kun
nen daar blijven, indien ze zulks voor
goed van plan waren. Dit verlof kan ech
ter slechts dan verleend worden, als de
bewuste persoon niet gevaarlijk is voor de
maatschappij. De politie heeft het recht
hierover te beslissen.
Do revolutie in 't Russische
leger. Bij den generaJen staf Ie Peters-
burg komen telkens nieuwe berichten van
desertalies. In de maand Juli was het
aantal vluchtelingen grooter dan ooit te
voren. In Simferopol en Baktsjisarai wer
den geheime drukkerijen ontdekt, waarin
honderdduizenden revolutionaire manifes
taties gereed lagen. Iri eerstgenoemde stad
werden 180 leden van den revolutionair-
fnilitairen bond gearresteerd en 3800 val-
scho passen, massa's revolutionaire ge
schriften en patronen in beslag genomen.
DUITSCHLAND.
Het einde dor actie bij: Krupp.
De actie, gevoerd door de werklieden
der Germania-werkplaat sen te Kiel, die één
oogenblik een reusachtigen omvang dreig
de aan te nemen, schijnt haar einde te na
deren.
De klinkers hebben de directie verzocht,
van den 8en Juli af weer in dienst !te
kunnen treden, mits de directie hunne
eischen in overweging zal nemen. De di
rectie van haar kant heeft beloofd den
toestand te onderzoeken en de werklieden
die zich aanmelden, weer in dienst te
nemen.
BRITSCH-INDIE.
De Eugelsche bladen publiceeren alle
gelijkluidende berichten uit Calcutta en
Simla, die aantoo.nen, dat de ontevreden
heid onder de inboorlingen steeds toe
neemt.
Europeanen krijgen anonyme brieven,
waarin hun de raad gegeven wordt spoe
dig te vluchten, indien ze eenige waarde
aan hun leven hechten.
De regeering heeft, drie schendbladen
gerechtelijk doen vervolgen. Op de meest
schandelijke wijze wordt de Eugelsche re-
geering hierin aangevallen. Inlandsche
sprekers houden publieke redevoeringen,
waarin zo verklaren, dat d-e Engelschen
weldra de slaven, ja zelfs de trekdieren
der inboorlingen zullen zijn. Kenschet
send voor de Eugelsche regeering is het,
dat ze dergelijke speeches straffeloos duldt.
Eerste Kamer. De behandeling van
het arbeidscontract werd voortgezet. De
minister van justitie vervolgde zijn rede ter
verdediging van het ontwerp, dat na de
pauze nader bestreden werd door den heer
Van Houten die ontkende dat het ontwerp
eigenlijk neerkomt op codificatie van het
geen thans geschiedt onder den bestaan-
den toestand.
De heer Rego-ut keurde af dat die heer
Van Houten zijn verbittering keert tegen
hen die niet in het afstemmen van het
ontwerp willen volgen.
De heer Van der Biesen door den mi
nister gerustgesteld dal. het ontwerp geen
schadelijken invloed voor kerkgenoot
schappen en d-e Zondagswet, zal hebben,
verklaarde zich thans voor het ontwerp.
Aangenomen werd met 18 tegen 17
stemmen een motie van dhr. Rengers
strekkende tot schorsing van de beraad-
slaging over het arbeidscontract tot een
nader te bepalen dag, teneinde de re
geering gelegenheid te geven twijfel om
trent enkele bepalingen alsnog op te heffen.
Door aanneming met 18 tegen 15 stem
men van een voorstel van den heer Meinesz
werd nader besloten Dinsdagmiddag de
behandeling van het arbeidscontract voort
te zetten.
Angst-gemanoevreer. De aanne
ming door de Tweede Kamer van de no
velle op de Drankwet, is ergerlijk. Met
zuivere partijstemming is doorgedreven,
wat ieder voelen moest dat stuitend was.
Met voldoening mag geconstateerd, dat
zelfs een pur-sang liberaal blad het
geknoei, waaraan de groepen Links zich
hiermee schuldig maakten, gebrandmerkt
heeft.
Het eerlijk gevoel komt er tegen op.
En waarom men dan toch dit lakens
waardig -pel doordreef?
Waarom anders, dan wijl men na de
Statenverkiezing in bestendigen angst ver
keert.
Rink kan geen duwtje velen, en met
dit wetje ware in drank-doende gegadigden
te lijmen.
Twee redenen voor één om, met de oogen
goed dichtgeknepen, er v o o r te stemmen.
Stand.
Na natuurlijk eerst de „clericalen" te
hebben gekap'piteld, schrijft „het Volk" on
derstaande liefelijkheden aan 'laidres der
vrijzinnigen
„Gij, vrijzinnigen, wat hebt gij nog van
de toekomst te hopen?
Veel arbeiders misleiden met uw holle
vrijlheidsfrase, hebt gij nooit gekund.
Ook bij u begint heli lij t-e Verio-open, en al
sjouwt gij u ook in 't zweet om de bakens
te verzetten uw karakter is begrepen cn
veroordeeld door de arbeidende klasse;
gij hebt afgedaan. Gij kunt vertrekken.
Mocht, gij het nog niet aan rezelf beken
nen, wij zullen zorg dragen, dat u dat
steeds duidelijker wordt gemaakt".
GOES. Woensdag 17 Juli heeft de her
stemming voor den gemeenteraad plaats
tusschen de twee vrijzinnige ca.ndi-
dafcen von Schmidt en van Vlissingen.
'I, Zal de Katholieken vrijwel koud laten,
wie van deze twee hoeren in den Raad
komt.
Hot bestuur der R.-K. kiesver
eeniging verzocht o.ns mede te doelen,
dat het den kiezers adviseert zich van
stemmen te onthoud,en.
Bij dit, advies sluiten wij ons aan.
N i e m a n d onzer ga dus 17 Juli ter
stembus I
Alhier circuleert een adres met het
verzoek aan H. M. de Koningin o-m den
heer L, A. E. Liebert, notaris te Kapelle,
in (toes benoemd te krijgen in de vacafure-
Muloc.k Houwer. Of 'thelpen zal?
Door de zuslervereeniging uit Mid
del b u r g en door den heer Mannhardt
alhier zijn aan de veteeniging „Handels
belangen" medailles toegezegd voor de- in
Augustus alhier te houden tentoonstelling
voor reclame-artikelen.
Met het oog op het aanstaande bezoek
van de Koningin en den Prins aan onze
stad, wordt er door een aantal ingezetenen
een bereden eerewac-ht gevormd, "die de
vorstelijke bezoekers zal inhalen.
Do bedoeling is de ©erewacht te vormen
tot -een sterkte van 24 personen. Op het
■oo-genWik hebben er zich reeds 14 per
sonen aangemeld, zoodat het plan in elk
geval doorgaat.
Een aantal eigenaars van paarden heb
ben reeds toezegging gedaan paarden ter
beschikking van de- ©erewacht te zullen
stellen.
Een pikeur uit Middelburg, die meer
malen dergelijke eetewachten organiseer
de, zal do ©erewacht hier ter stede komen
oefenen.
De deelnemers zullen gekleed zijn in
rok, witte rijbroek en rijlaarzen of schach
ten. (G. C.)
Bij den heer P. MaaTtense v-e'rgaderdei
gisteren de St. Jozefs-vereeniging. Aan
wezig waren 52 leden en de Weleerwaarde
Kapelaan.
Na lezing van de notulen, bracht de
Penningmeester verslag uit over de drie
maanden. Ingekomen was aan contribu
tie f 107,40, aan hoe-ten f2.40; uitgegeven
aan zieke leden f39, aan diversen f29,50,
