!fo. 75.
Donderdag 27 Juni 1907.
Derde Jaargang
BUITENLAND
BINNENLAND
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes fO.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers A contant „0.05
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonné's f0.371/», voor niet-abonné's045
Advertenttón van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertenüe 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Middelburg.
't Is gebeurd, zooals we vreesdende
partijen Rechts mochten in Middelburg
niet. de overwinning behalen.
In de 3 vacatures (2 anti-rev. en 1 lib.)
is slechts één anti-rev. gekozen, n.l. de
lieer van Voort huijscn, burgemeester van
Domburg.
Deze uilslag zou, hoewel te bejammeren,
niet van bijzonder groot gewicht, zijn, ware
'I niet, dat mi. Diet© man is uitgevallen,
waardoor een bekwaam en. moieielijkf te ivtery-
vangen man der Rechterzijde voor Ge
deputeerde Staten verloren gaat.
Den heer Dieleman ontbraken een 40-
lal, den beer Lou worse oen 30-tal stem
men.
'tGing alzoo op 't kantje af.
De socialisten hebben een zwaar ge
wicht in de schaal gelegd: unaniem stem
den zij de „anti-clericale" Candida,ten.
Dat. een tot dusver als gematigd liberaal
bekend staand man als de heer v,an Tey-
lingen, op sommatie der sociaal-demokrai-
tie, zich plots ontpopte in een 'politieke
vlinder, die fladdert naar het licht, der
vrijizinnig-democratie, en dat de heer
Sprenger bekende, dat hij was vrijzinnig-
demokraat, heeft tot de nederlaag der on
zen bijgebracht.
Te constateeren valt dus ook hier, dat
de vrijzinnigen door de socialisten
boven water worden gehouden.
Maar toch, de broederlijke hulp der so
cialisten ten spijt, zou, naar onze vaste
meening, mr. Dieleman niet ge
vallen zij:n, indien verschillende anti-
rev. kiezers, zich boven het peil van be
nepen opvatting verheffend, en zich wel
bewust van het beginsel, waarom de
strijd ging, den persoon van den candi-
daat hadden weten te onderscheiden van
het h o o g e beginsel, waarvan h ij
de drager i s.
Persoonlijke, 'in dezen beginselstrijd niet
wel gemotiveerde antipathie van enkele
anti-rev. heeft o. i. mede den val van mr.
Dieleman 'bewerkt, wat wij ten zeerste be
treuren.
Zou hij, door abdiquatie (door afstand
doen) van een ander lid, in zijn vorige
functie kunnen Worden hersteld, we zou
den er ons in verheugen.
Ten slotte: de kiezers in het district
Middelburg hebben nu weer gezien,
van jioe weinig ©en aantal stemmen de
einduitslag afhangt.
Zij deze uitslag ook voor de Katholieken
daar een aansporing Ie meer en, een prikkel
te over, om hun organisatie nog meer
te sterken.
Van goed© organisatie hangt alles a.f
FRANKRIJK.
In Zuid-Frankrijk is 't vrij rustig.
Clemenceau heeft naar het schijnt wel
een handige zet gedaan met Marcelin Al-
bert niet te doen gevangennemen; terug
gekeerd kan niemand beter dan deze pspu
laire leider de gemoederen zijner landslieden
tot bedaren brengen.
Uit Narbonne wordt gemeldMarcelin
Albert verklaarde in eene vergadering van
het comité, dat de minister-president be
reid was als de verbondenen zich weer
begaven binnen de wetteljjke perken, de
gevangenen in vrijheid te stellen, den
landbouw te steunen en de troepen terug
te trekken. De vergadering nam eene
motie aan, inhoudende het besluit om,
daar de nu aanhangige wet onvoldoende
is en de beloften van den minister-presi
dent niet duidelijk omschreven zjjn, den
strijd voort te zetten. Alle ver
bonden comité's worden uitgenoodigd zich
met dit besluit te vereenigen.
Clemenceau heeft zjjn toevlucht genomen
tot «en vinnig anli-clericaal besluit, krach
tens hetwelk op 1 September a. s. zal
evergegaan worden tot het sluiten van
een heel nieuwe reeks scholen en klassen,
door honderd-zeven-en dertig congreganis-
tische instellingen bestuurd en over zes-
en-twintig departementen verdeeld.
Die draconische maatregel, die tien jaren
nog volgens de wet had kunnen worden
uitgesteld verwekt overal groote wanorde,
daar men niet weet, waarheen nu de kin
deren ter school te moeten zenden.
Zelfmoord. Een van de soldaten
van het veelgenoemde 17de, Zondag uit
de kazerne weggeloopen om een vrijen
dag te hebben ondanks het verbod van
zijn meerderen, is niet levend in de kazerne
teruggekomen. Hij was naar Béziers ge
gaan, waar zijn ouders wonen. Den middag
bracht hij door met een modiste, met wie
hij geengageerd was. Met schrik zag deze
weggeloopen soldaat van het 17e de zen
ondergaan. Voor het verstrijken van den
dag had hij in de kazerne van Agda terug
willen zijn. De ongelukkige soldaat kon
het niet over zich verkrijgen, van zijn ge
liefde te scheiden en naar Agda terug te
keeren waar woede en straf hem dreig
den. De soldaat en het naaistertje namen
het ongelukkig besluit, door den dood een
eind aan het angstig bestaan te maken.
Met een revolver gingen zij een wijngaard
binnen. Daar heeft de soldaat tweemaal op
zijn geliefde geschoten en daarop schoot
hij zichzelf voor liet hoofd. Hij was on-
middelijk doodzij leeft nog, maar zal
hoogstwaarschijnlijk niet in het leven
blijven.
Is het geval niet teekenend voor den
toestand van opwinding en wildheid, waarin
de soldaten van het 17de zich bevinden
En voor hun geloof?
RUSLAND.
Reuter meldt uit Warschau
Een nieuwe aera van onderdrukking is
begonnen voor Polen. Het zingen van
vaderlandsche liederen is verboden en het
houden van openlucht-meetings dito.
Te Warschau heeft zich een dramatisch
incident voorgedaijn. Een aantal agenten
drong een huurkamer binnen, waar een
schilder woonde, om een huiszoeking te
houden. De schilder sprong uit angst uit
het venster van de vierde verdieping en
viel op de straatsteenen te pletter.
Dreigbrieven. Stolypin moet bijna
dagelijks dreigbrieven krijgen. Hij woont
op het eiland Jelagin als in een vesting.
Dag en nacht wordt zijn woning door
Kozakken, agenten en speurders bewaakt.
Hij komt zelden buitenshuis. Slechts twee
keer per week begeeft hij zich naar Peter
hof tot den Tsaar. De stoomboot, waarop
hij zich bevindt, wordt dan steeds door
twee torpedobooten begeleid.
Roof en moord. Te Odessa is door
een werkman een bom geslingerd naar den
directeur eener raffinaderij. De directeur
bleef ongedeerd. De dader wondde twee
zijner vervolgers en joeg zich daarna een
kogel door het hoofd.
In dezelfde plaats is in een particuliere
school een bom ontploft die op een der
lessenaars gelegd was. De stoffelijke schade
is aanzienlijk, maar daar de school leeg
was, toen de ontploffing plaats had, zijn
er geen persoonlijke slachtoffers te be
treuren.
In een der straten van Lodz is het lijk
van een werkman gevonden. Op zijn borst
die met kogels doorboord was, was een
papier gehecht met de woorden„voor
verraad".
Te Tiflis deden twee keurig gekleede
jonge mannen, in een elegant rijtuigje
gezeten, een tramwagen stoppen, terwijl zij
den conducteur met den dood bedreigden,
in geval hjj weigerde. Vervolgens lieten
zij alle reizigers uitstappen, behalve een,
die pas aan het station een bedrag van
1500 roebel geïnd had. Zij ontnamen hem
zijn geld en gingen daarna in hun rijtuig
er van door.
Te Belelno in Polen hebben roovers een
pastoor vermoord. Daarna beroofden
zij hem van alles wat hij bij zich had en
maakten zich uit de voeten.
DUITSCHLAND.
Een criminalistisch geleerde, professor
aan de universiteit te Bonn, heeft onder
zocht, wat er terecht is gekomen van de
afstammelingen van eene vrouw, die 40
jaren zich regelmatig aan dronkenschap
overgaf. Deze stammoeder is in 't laatst
der 18e eeuw gestorven, en de geschiedenis
omtrent hare drankzucht was eensluidend.
Op 834 nakomelingen kon deze Duitsche
professor 72 moordenaars, inbrekers of ver-
valschers van geldswaardig papier aan
wijzen en 147 opgesloten in verschillende
asylen. Als gevolgtrekking kan men dus
besluiten, dat de alcohol de kortste weg
is, die naar de gevangenis leidt.
STATENVERKIEZINGEN.
Noord-Holland.
AMSTERDAM II. Aantal kiezers 389G;
uitgebracht© stemmen 2493; 'hiervan be
kwamen D. Goedkoop (L.) 1403, mr. P. A.
Diepenhorst (A.-R.) 1158, mr. H. Smeenge
(L.) 1209, mr. H. J. van Ogtrop (R.-K.)
1052.
Zoodat gekozen zijn Goedkoop (L.) en
Smeenge (L.).
AMSTERDAM III. Aantal kiezers 12,443;
uitgebrachte stemmen 7655; hiervan be
kwamen prof. D. Josephus Jitta (L. aftr.)
3595, H. Wertheim (V.-D.) 3510, F. M.
Wibaut (S.-D.) 3930, S. I. Pothuis (S.-D.)
3806.
Zoodat gek o- z e n zijn Wibaut en Pot
huis (beiden S.-D.).
AMSTERDAM V. Aantal kiezers 11907
uitgebrachte stemmen 5807hiervan be
kwamen G. P. Wijnmalen (L. aftr.) 3479,
Jos. Ingenohl (V.-D. aftr.) 3293, T. H. van
Eeghen (A.-R.) 2347, mr. dr. C. F. Sch'och
(C.-H.) 2209.
Zoodat gekozen zijn Wijnmalen (L.)
en Ingenohl (V.-D.).
AMSTERDAM VIII. Aantal kiezers 4589;
uitgebrachte stemmen 1273; hiervan be
kwamen mr. D. P. D. Fabius (A.-R. aftr.)
809, P. H. Kuppert (C.-H.) 457.
Zoodat gekozen is Fabius (A.-R.).
AMSTERDAM IX. Aantal kiezers 16293;
uitgebrachte stemmen 9625; hiervan ver
kregen Th. M. Ketelaar (V.-D. aftr.) 5441,
W. H. Vliegen (S.-D.) 5179, T. H. van
Eeghen (A.-R.) 4031, A. J. Joling (R.-K
3621.
Zoodat gekozen zijn Ketelaar (V.-D.)
en Vliegen (S.-D.).
HAARLEM. Aantal kiezers 9283; uitge
brachte stemmen 5629; Buve (R.-K.) 2670,
't Hooft (L.) 2775, v. d. Mersch (L.) 2833,
De Vries (A.-R.) 2614.
Zoodat gekozen zijn 'tHooft (L.) en
v. d. Mersch (L.).
HAARLEMMERMEER. Aantal kiezers
4498; uitgebrachte stemmen 3634; hiervan
bekwamen J. II. M. Evelein. (L.) 1415, J.
M. van Meetelen (A.-R.) 2219.
Zoodat. gekozen is J. M. van Meete
len (A.-R.).
HELDER. Aantal kiezers 5684; uitge
brachte stemmen 3466; Staalman (C.-D.)
1520, Zur Mühlen (L.) 1946.
Zoodat. gekozen is Zur Mühlen (L.)
ZAANDAM. Aantal kiezers 9608; uitge
brachte geldige stemmen 4376; hiervan be
kwamen K. Cz. de Boer (L. aftr.) 2960, P.
B. J. Ferf (L. aftr.) 2852, K. de Vries Cz
(A.-R.) 1414, K. Baas Gz. (A.-R.) .1366.
Zoadat gek o-zen zijn De Boer en Ferf
(beiden L.).
Overijsel.
ZWOLLE. Aantal kiezers 4033; uitge
brachte stemmen 3416; hiervan, bekwa
men G. M. Cromme (R.-K.) 1432, F. do
Herder (V.-D. aftr.) 1810, H. Loehnis (L.)
1754, J. J. van Sc.huylenburg (A.-R.) 1501.
Zoodal, gekozen zijn de heeren De
Herder (V.-D.) aftr.) en Loehnis (L..
ENSCHEDE. Aantal kiezers 12,942; uit
gebrachte stemmen 11,817G. Bonnink
(S.-D. aftr.) 3744, G. Elhorst (A.-R aftr.)
5743, H. .1. E, Van Heek (L.) 3163, E.
Jacobs (L. aftr.) 3160, R. A. de Monchy
(L.) 2744, J. F. Tijhof (S.-D. 3437.
Zoodal. gekozen zijn Bennink (S.-D.),
Elhorst. (A.-R.) en Tijhof (S.-D.).
Utrecht.
MARKET,O. Aantal kiezers 3040; G. II.
Ileiligersig (L. aftr.) 1494, A. H. Ier Horst
(L. aftr.) 1211, J. Kok (S.-D.) 926, G.
Rohaan (A.-R.) 716.
Zoodat gekozen zijn Heiligersig (L.)
en Ter Horst (L.).
UTRECHT 1. Aantal kiezers 8024; uitge
bracht. 6325 geldige stemmen; hiervan be
kwamen mr. H. W. L. S. Bililerdijk (A.-R.)
2632, J. F. Blom van Geel (C.-H.) 2607,
mr. G. II. van Bolhuis (L. aftr.) 3266,
F. H. Coblijn (L. aftr.) 2739, J. II. Th. 0.
Kettlitz (L.) 2798, mr, M. Mendels (S.-D.)
137,3, mr. I). Ragay (L. aftr.) 2892, jhr.
mr. C. A. J. van Sasse van Ysselt. (R.-K
23G1. v
Zoodat gekozen zijn mr. G. H. ten
Bolhuis (L. aftr.), F. 11. Coblijn (L. aftr.),
J. H. Th. 0. Kettlitz (L.) en mr. Ragay
(L. aftr.).
UTRECHT II. Aantal kiezers 6198; uit
gebrachte stemmen 4896; hiervan bekwa
men H. van Andel (A.-R. aftr.) 2185, H. F.
Kol van Ouwerkerk (L.) 1377, mr. M. Men-
dels (S.-D.) 1727, mr. W. L. P. A. Molen
graaf (V.-D. aftr.) 1356, mr. W. II. .1.
Royaards (L.) 1293, jhr. mr. C. A. J. van
Sasse van Ysselt (R.-K.) 2056.
Zoodat gekozen zijn II. van Andel
(A.-R. aftr.), jhr. mr. C. A. J. van Sasse
van Ysselt (R.-K.) en mr. M. Mendols
(S.-D.).
Friesland.
FRANEKER. Aantal kiezers 10,946; uit
gebrachte stemmen 9896. Hiervan bekwa
men S. Braudsma (V.-D. aftr.) 5073, A.
Draisma de Vries (1,. aftr.) 5058, S. Hanne-
ma (L. aftr.) 5082, J. Ii. van Harinxma
(L.) 5040, J. Kramer (C.-H.) 4076, A. van
der Meer (R.-K.) 4686, II. Oberman (A.-R.)
4736, P. Peereboom (L. aftr.) 5010, F.
Terpstra (C.-H.) 4692, W. Tulp (A.-R.)
4657.
Zoodat gek o zen zijn Braudsma, Drais
ma de Vries, Hannema, va;n Harinxma,
Peereboom (allen vrijzinnig).
SCHOTERLAND. Aantal kiezers 10,894;
geldige stemmen 7167. Gekozen de
Haan 3240, K. de Jong 3136, L. de Jong
3238 en v. d. Vegte 3054 stemmen (allen
S.-D.).
Verder bekwamen Nijenhuis (A.-R.)
2345, Bruins Slot (A.-lt.) 2324, Meek (L.
aftr.) 2339, Gerritsma (L.) 2241.
Groningen.
BEDUM. Uitgebracht 5947 geldige stem
men. Beishuizen (S.-D.) 2790, Dijkhuis (L.
aftr.) 3145, Elema (L. aftr.) 3135, Tim
mer (L.) 3151, van der Hoop (A.-R.) 2778,
Ivadij'k (A.-R.) 2663, Rietema (A.-R.) 2563,
Zijlstra (A.-R.) 2568.
Zoodat gekozen zijn Beishuizen, Dijk
huis, Elema, Timmer (allen L.).
De herstemmingen in N o o r d-
Holland, Utrechten O ver ij s e 1.
In Noord-Holland hebben de vrijzinnige
partijen eenige zetels aan. die socialis
ten moeten inruimen, dank ziji het „II a n-
dels blad" van den zoetsappigen Bois-
sevain. Amsterdam III, waar twee libe
ralen afteden, zal voortaan door twee
socialisten worden vertegenwoordigd. De
liberalen hebben 'het hij de herstem
ming afgelegd. Amsterdam IX heeft
eveneens een vrijzinnige voor een soci
aal-democraat verruild.
De andere Noord-Hollandsche districten
waar herstemming was, blijven wat zij
waren. In Helder won de vrijzinnige candi-
daat het tegen den heer Staalman. Haar
lem vaardigde de beide aftredende libera
len weer af. Zaandam eveneens. Haarlem
mermeer blijft gelijk voorheen, aan de
christelijke partijen toebehooren.
Ook Overijsel gaf den socialisten
wins t. Te Enschede traden afeen li
beraal, een anti-revolutionair, een sociaal
democraat. Voorlaan zal het een anti
revolutionair en twee so ei a a Memo
er a ten in de staten hebben. Zwolle koos
de twee vrijzinnigen, die in herstemming
kwamen; Markelo dito.
tn de Staten van Overijsel zullen dus
20 liberalen, 25 christelijken en 2 sociaal
democraten zijn.
Als derde in den bond, heeft Utrecht
aan de sociaal-democraten één
zetel in de Staten-vergadering bezorgd. In
Utrecht 11 traden twee rechter mannen
af, en één vrijzinnig-democraat. Daarvoor
komen in do plaats twee chri s te 1 ij|-
k o n en één socialist. De ee-nige vtrijl-
ziniug-democraat uit do Ulrechlschc Stalen
is hiermee uitgeworpen, en door een so
cialist vervangen.
Utrecht I herkoos vier vrijzinnigen. Er
traden vier vrijzinnigen af.
Tweede Kamer. Met 33 tegen 29
stemmen is verworpen een wetsontwerp
betreffende aanleg lijn GoudaSchoonhoven.
Met 48 tegen 14 stemmen is aangenomen
een wetsontwerp tot onteigening van staats
mijnen en aanleg spoorweg SittardHer-
zogenrath, in verband met rijksopsporing
van delfstoffen, [nadat de heer De Etm
had ontraden hiermee voort te gaan, wan
neer op 1000 meter de boringen geen re
sultaat geven, doch de heer v. Kol krach
tiger staatsexploitatie had aangeraden, ten
einde te zien wat er in den grond zit.
Opnieuw is aan de Staten-Generaal aan
geboden een wetsontwerp inzake de weg
zending van het blijvend gedeelte, met
volledige toelichting zoowel betrekkelijk
het beginsel als wat aangaat de wijze van
uitvoeren, en geheel in den geest van het
Kabinet.
De artsenwet kwam hierop in behande
ling.
Dr. B1 o o k e r is het eens met den
minister dat maatregelen moeten genomen
worden tot het tegengaan van den verkoop
van geneesmiddelen en vergiften door on
bevoegden. Deze wet is daartoe een voor
bereiding.
De wet is aangenomen.
Aan de orde komt het wetsontwerp
suppletoire marinebegrooting tot lotsverbe
tering van het corps mariniers en geleide
lijke opheffing van dat corps.
De heer V e r h e ij bestreed het ontwerp
wat de de opheffing betreft.
De heer Duijmaer van Twist laakte
's miaisters onbegrijpelijke, veranderlijke
houding.
Thans is de minister voor, waar hjj 6
maande?, geleden tegen was
De heer De Waal Malefijt zegt
dat zijn vertrouwen in 's ministers beleid
zeer is geschokt.
Hij wenscht dat het corps op sterkte
blijft. Daarom is bij tegen het ontwerp.
De heer H u g e n h o 11 s is er om de
zwenking van den minister juist voor.
Door zijn stem wenscht hij echter niet
geacht te worden in te stemmen met't be
leid van den minister of meer vertrouwen
te stellen in dezen bewindsman.
Hoe zit dat? De „N. Rott. Ct." en
de „Nieuwe Ct." hebben er op geroemd,
dat er bij de jongste stembus van een ver
gelijk tusschen liberaal en socialist geen
sprake is geweest in Zuid-Holland, en met
name ook niet te Botterdam.
Het feit hebben wij erkend en gewaar
deerd.
Maar wat leest men nu in „Land en
V o 1 k", welks hoofdredactie zeer nauw
verbonden is aan het gemengd vrijzinnig
verkiezingscomité, dat in Zuid-Holland de
hoofdleiding had
„Gedeeltelijk is dit (n.l. de nederlaag
in tweede instantie), zooals wij voorspol-
den, te wijten aan de ondoorgrondelijke
kerstemmingstaktiek der sociaal-demo
craten Waren zij voor overleg toegan
kelijk geweest, dan ware wellicht de
heer Spiekman te Rotterdam gekozen en
ware Dordrecht vrijzinnig gebleven.''
Hieruit zou volgen, dat het uitblijven van
het vergelijk niet aan de liberalen, maar
aan de socialisten gelegen heeften dat,
wanneer b.v. in Dordt de soc.-dem. candi-
datuur bij de herstemming maar ware terug
genomen, de liberalen in Rotterdam I zou
den hebben geadviseerd rood te stemmnn.
Wanneer deze opvatting juist is, en
uit de geciteerde woorden iets anders te
lezen, schijnt wel onmogelijk dan is het
niet logisch van liberale zijde te roemen
op het uitblijven van een vergeldt, dat
slechts uitgebleven is omdat de socialisten
niet „voor overleg toegankelijk"
waren. („Ned.")
Friesland.
De uitslag der herstemming is hier, dat
de „anti-clericalen" de meerderheid behiel
den zulks alleen bij de „gratie" der
socialisten.
De verhouding is thans 22 vrijzinnigen,
20 christelijken en 8 soc.-democraten.
De mogelijkheid bestaat nu dat ook in
de Fierste Kamer, de „kapitalistische", een
soc-democraat zijn „entreé de chambre"
maakt
Verheffend schouwspel
Pro v. Statenverkiezingen. Het
liberale „Handelsblad", dat indertijd bij
eene Kamerverkiezing in Amsterdam IX
de kiezers opwekte tegenover den heer
Troelstra de candidatuur-Bijleveld (A. R.)
te steunen, beveelt thans voor de herstem
ming in datzelfde district tegenover de
Christelijke oandidaten o.m. aan den heer
W. H. Vliegen (sociaal-democraat) 11
Andrew Carnegie. De heer Car
negie is in de residentie aangekomen en
heeft zijn intrek genomen ten huize*van
den gezant der Vereenigde Staten, den heer
Hill, wiens gast hij is.
