ard,
No. 61.
Zaterdag 25 Mei 1907.
Derde Jaargang.
'S
vaar" is
lksniker.
m
Bij flit iim behoort een BüvopL
BUITENLAND.
3INNENLAND,
iUIT ZEELAND.
tICHS S. J.
rrankrijk.
EGBERTS.
!R,Goe5
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Verschijnt eiken MAANDAG-JTOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Korte inhoud Zondagsblad.
De Vrijzinnige Partijdag.
>or Katholieke
e Goes.
n 26»ten MEI,
des avonds oui'
CZING houden
[dijk voor vreuwen
cent de persoon,
bij de volgende
KOSTERS.
[OOKELAAR.
MUDDE.
Iterugreis 6 Juni,
I o r t ij d. Kaartjes
ELS te Zierikzee,
|ST KALMTHOUT,
l?5 2e klas bij den
brhorst den Berg,
President,
eveen,
Secretaris.
per kilo.
f 0.60
- 0.58
- 0.72
- 0.70
- 0.61
- 0.60
- 6.25
- 1.15
- 0.80
- 0.85
liet, manden en
■ïrs.
per bus
stukg.
izonden.
ire. 519.
DE ZAAIER
J. TONELLA
en scheikundigen
Iolkomen zuiverheid.
ouwbare merk.
us 90 ets.
25 ets.
i p o t:
Arnhem.
Groningen.
'omestibles.
iel van Kruiden
jijn, Nier- en Lever-
•ht en Zenuwlijden,
Terzweringen, vurig-
l.). Het bloed wordt
alle slechte stoffen
urine verwijderd.
;ens de wetenschap
inengsel (systeem
|ieuwen levenslust,
zilt jij «lek en
middelen ot mld-
pruikt dan slechts
levert het bewjjs,
vjjzing f 1,50 tegen
tegen rembours
R N,
eeskundige,
Amsterdam,
lok Zondags.
8ort
JENEVER.
iLe Cointre, Goes.
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes f0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers k contant „0.05
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonné's f 0.377», voor niet-abonné's„045
Bureau LANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertentiën van 15 regeli f 0j50 iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Platen: Gevangenneming van den Rus
Law; de catacomben van het capucijnen-
klooster te Palermo; een held geriduerd;
inboorlingen van Oost-Afrika aan de
naaimachane; verplaajsuare wielerbaan;
het wrak der „Dakota"; gezichten uit
Java; Paiijsche kindervermaken met
tekst.
Verhaal: Mededingers.
Uit het verslag der „Goesche Crt." over
dezen dag wenschen wij eenige bloempjes
te plukken.
lo. Zao sprak de heer Treub, dat de
reehterpaitij steeds komt aandragen met
de antithese.
Dit is onjuist. Niet de rechterzijde,
maar de liberalen zijn het, die zich
steeds van de antithese bedienen, en het
„verdeel en heersch' in toepassiiig bren
gen. Ze hebben deze dan ook noodig bij
elke verkiezing, bij gemis aan positieve
leuzen.
2o. Zei dhr. Treub„Men zou moeilijk
kunnen verlangen dat een tegenstander
van het algemeen kiesrecht, hoe
wel vrijzinnig, zou stemmen op een ander
vrijzinnige, die voorstander was van dit
recht."
Laten de oud-liberalen tegenstanders
van algemeen kiesrecht retelling hou
den met het verlangen des heeren Treub;
dan behoeven ze niet meer te stemmen
op vrijz. democraten en socialisten.
3o. De heer Treub sprak: „Bijna zeker
kan men verwachten dat deze grondwets
wijziging (bedoeld is 't blanco-artikel) in
de Tweede Kamer een meerderheid zal vin
den, doch zonder twijfel zal de Eerste Ka
mer die hervorming tegenhouden, indien ile
kiezers tenminste in de Eerste Kamer niet
een linksche meerderheid brengen".
Men mag in e.en rede veel zeggen, maar
deze uitspraak is ons toch wat kras.
Wij zouden juist het omgekeerde ver
wachten.
Eerstens kan het den spreker moeielijk
onbekend zijn, dat de oud-liberalen nu
juist niet met het blanco-artikel dwepen,
en vervolgens moet een man als dhr. Treub
toch weten, dat men een grondwetwijziging
zoo maar niet tot stand krijgt door de
goedkeuring der helft plus een van de
Tweede Kamer.
Bij de huidige politieke constellatie zou
het blanco-artikel ongetwijfeld naar den
kelder gaan.
4o. Nog maakte dhr. Treub een compli
ment aan de Eerste Kamer.
Deze is, sprak hij, een verzameling
„oude heeren"; een beletsel voor de
vrijzinnige hervormingen.
Deze vrijzinnig-demokiaat, niet de eer
ste de beste in zijn partij, wil dus de Eerste
-Kamer gewoonweg opdoekenI
Maar van „vrijzinnige hervormingen"
gesprokende vrijzinnigen zijn in ons land
een heele reeks van jaren aan 't bewind
geweest; waren dus volop in de gelegen
heid hun vrijzinnigen hervormingszin te
luchten.
En tochvalt daarvan weinig meer
dan niets te bespeuren.
11 at hebben de liberalen al die jaren
voor den arbeider gedaan? Wat voor
de sociale wetgeving?
5o. De spreker Fabius maakte er zijn
gehoor opmerkzaam op, dat de Eerste Ka
mer bij bijna zuiver Rechtsche stemming
het voorstel van Staal verwierp.
Dit is waar. Alleen pleit het... tegen
do vrijzinnigen.
Bij het debat in de Eerste Kamer over
den maatregel van! het blijvend gedeelte
bleken verschillende vrij zinnige leden
bezwaren te hebben tegen den maatregel;
maar tóch stemden ze vóór, om hun geest
verwant Staal te redden!
6o. De heer Roodhuijzen, de grappenma
ker, de man van „wat heeft nou 'n dooie
aan pensioen" sprak een waar woord, n.l.
dit: dat het blanco-artikel een bindmiddel
was voor de groepen Links.
Zeer juist. Door dat povere blanco-arti
kel werden o. a. de sociaal-de m o-
k r a t e n in 't net gevangen.
Overigens zal het zelfs den heer Rood-
hiiijzen wel niet onbekend zijn, dat de
bindmiddelen bij uitnemendheid bestaan
in 2 negatieve bestanddeelen, n.l. Kuyper-
vrees en „clericalen"-haat.
Dat is 't cement, wat de vrijzinnigen
houdt aaneengebonden.
De heer Roodhuijzen nam nog de Ta-
riefwet-Harte onder vuur. Dat is zijn recht.
Maar dat hij daartegenover stelde de heer
lijke belastingwetgeving van zijn vriend
Treub, achten we minder eerlijk.
Al was 't alleen maar- hierom, dat we
niet te maken hebben met de plannen-
Treub, maar wel met de plannen-De Mees
ter. Wij hebben rekening te houden met
hetgeen uit det keuken van minister de
Meester komt, niet met dat, wat Kamerlid
Treub belooft, als hij ooit eens minister
worden zal, wat we overigens voor ons
volk niet hopen.
En dat de Meester een goed financier
is zullen bijzonder alle middenstan
den ondervonden hebben, toen deze mi
nister de schatkist onnoodig spekte met
de 10 opcenten uit hun zakken I
7o. Tot slot want alle bloempjes te
plukken zou te veel ruimte vergen nog
een voorbeeld hoe de „Kuypervrees" bij
de liberalen er in zit.
Dr. Kuyper moet toch wel 'n groot man
zijn, dat hij zoo gevreesd wordt!
Dhr. Roodhuijzen beweerde dan, dat
elke liberaal, die niet stemt op een vrij
zinnige dr. Kuypersteunt! Boemi
Als men deze punten beziet, krijgt men
een flauw idéé, waarover die vrijzinnige
heeren zoo al hebben gesproken.
Men zou daaruit afleiden minstens voor
Tweede Kamqr-verkiezingen te staan.
Toch gaat de strijd alleen om de Pro
vinciale Staten.
Hoe verbitterd ook om. deze zetels de
strijd zal worden gevoerd, kan worden
afgeleid uit wat door de vrijzinnigen er
met de haren wordt bijgesleept.
Zij dit voor ons een prikkel om tot den
laatsten man op te komen voor onze can-
didaten.
FRANKRIJK.
Over drankmisbruik in Frankrijk heeft
de hoogleeraar in de geneeskunde, Brunon
te Rouaan, een belangrijke voordracht ge
houden. Vooral in Normandië is het mis
bruik van sterken drank door de jeugd
schrikbarend.
Een eeuw geleden, zoo zeide spr. o. a.,
leverde die provincie de meeste kurassiers
thans heeft men de maat moeten ver
lagen en vindt men bij de Normandische
regimenten herhaaldelijk jonge soldaten,
die tengevolge van drankmisbruik niet rus
tig kunnen staan. Bij de loting en keuring
zijn drankgelagen dan ook regeldriekwart
der jongelieden is dan beschonken. Velen
staan te waggelen bij het geneeskundig on
derzoek en eveneens wordt men getroffen
door de roode gelaatskleur der dorpsbur
gemeesters, die er bij moeten zijn. Wel
wordt in het leger zelf het misbruik krach
tig tegengegaaa}, maar de soldaten komen
er als drinkers. De volharding van de
drankbestrijders heeft sedert 20 jaren veel
uitgewerkt onder de burgerklasse, de offi
cieren en de studenten; maar onder de be
dienden, de arbeiders: en de landlieden
neemt het misbruik steeds toe, met name
ook bij de vrouwen. En dit werkt na op de
kinderenal meer en meer wordt door het
jonge geslacht absinth gedronken.
Het is besluit de heer Brunon
hoog tijd stelselmatig het misbruik te
bestrijden door middel van de school, de
Kerk en het leger; een kwart eeuw is
daarvoor ten minste noodig. „Anders zal
Frankrijk weldra weerloos zijn".
ITALIË.
Een merkwaardig schrijven.
Het liberale blad „Giornale d' Italiapu
bliceert den volgenden brief, aan hare
redactie gericht:
„Ik ben protestantsch geestelijke in Wee-
nen, verblijf nu voor een wijl in Rome en
dweep met de Eeuwige Stad en met Italië.
Veroorloof mij, dat ik mijn groote verbazing
uitdruk over het voorstel, dat gisteren een
student van de Universiteit alhier deed,
om n.l. het stoffelijk overschot van Leo
XIII tot teeken van protest wegens de
politiek der regeering uit te fluiten.
Afgezien nog van het vlegelachtige, dat
er in de plompe gedachte ligt tegen een
doode te beginnen, die zicb niet kan ver
dedigen, is het ook volstrekt onlogisch
een paus uit te fluiten, die nooit of te
nimmer een verzoeningspolitiek met de
regeering wilde drijven, die zich zelf getrouw
blijvende, (de geschiedeis zal beoordeelen
terecht of '.e onrecht) zich nooit voor 't minste
vergelijk liet vinden. Ik hoop, dat de stad
Rome haar goed zedelijk gedrag ook nu
zal blijven gestand doen, en dat zij met
volle eerbiediging zal laten voorbijtrekken
het stoffelijk overschot van een grijsaard,
die gestorven is onder de eerbiedsbetui
gingen van de geheele wereld. Moge het
eeuwige Rome altijd zijn naam hoog houden
Herman Foster, bedienaar der Luthersche
Kerk te Weenen, Burgstrasse."
Do financiën van het Vatii-
c a a n. Er was bericht, dat de Ameri-
kaansche katholieken den Heiligen Stoel
een jaarlijksche bijdrage van een millioen
dollar hadden toegezegd. Het Vaticaan ver
klaart deze mededeeling voor een inven
tie, blijkbaar bedoeld om de Europeesche
katholieken te doen gelooven dat de Hei
lige Stoel hun geld ontberen kan.
RUSLAND.
Een correspondent te Lodz zond aan
de „Petit Bleu" een foto van een begra
fenis, van een nationalistisch arbeider:
Op een ruwen wagen door een paard ge
trokken en voorafgegaan door een gees
telijke, staat de kist. En daar rond om
heen loopen een achttal mannen, ieder
met een revolver in de hand, en schich
tig naar alle zijden rondkijkend, alsof ze
ieder oogenblik een aanval uit het publiek
verwachten.
Zoo'n enkel feit geeft een beter begrip
van den toestand dan telegrammen, waar
in het aantal dooden en gewonden te groot
is, om werkelijk begrepen te worden door
menschen die in een ordelijk land wonen.
Een tooneeltje als het bovenstaande kan
men als het ware in gedachten in eigen
omgeving brengen.
Uit alle streken van Rusland komen
telegrammen over toeneming van het aan
tal moorden en plunderingen.
Een bende van 25 gewapende personen
overviel het postkantoor te Obvechowo,
10 K.M, van Petersburg verwijderd. De
roovers doodden een gendarme en een
wachter. Toen hulp kwam opdagen namen
zij de vlucht met medeneming van de kas.
Nog altijd nadere bijzonderheden over
het verijdelde komplot tegen den Tsaar.
Het heet, dat ook de kleine troonopvolger
en do broeder des Tsaren, grootvorst Mi
chael, ten doode opgeschreven waren. On
der de 80 tot dusver gearresteerde perso
nen bevindt zich, naar men zegt, ook een
Doema-lid der uiterste linkerzijde. In het
vereenigingslokaal der sociaal-democrati
sche partij is een huiszoeking gehouden,
die den geheelen nacht duurde. De in be
slag genomen papieren wogen ongeveer 60
kilol Men moest ze op een wagen trans
porteeren.
De Montags Ztn. verneemt uit Peters
burg dat in verband met de samenzwering
tegen den Tsaar, ook de generaals Noste-
woi en Kaulbars wegens het aanzetten tot
een complot in hechtenis genomen zijn.
Tegelijkertijd werden 6 officieren en 32
manschappen van de keizerlijke lijfwacht
gevangen genomen. Allen werden in de
Peter en Paulvesting gevangen gezet.
Een bommenfabriek ontdekt.
Over de ontdekking van een bommenfa
briek te Koeskala (Finland) wordt uit Ber
lijn gemeld, dat 20 Russen een villa ge
huurd hadden, voorgevende, dat deze zou
dienen om er 19 patiënten te verplegen.
In de villa werd een bommenwerkplaats
opgericht. De aandacht der buren werd ge
trokken door het feit, dat men in de villa
met een zekere geheimzinnigheid te werk
ging. De politie werd gewaarschuwd en
drong op een nacht het huis binnen. Zij
nam 13 personen in hechtenis, waaronder
2 vrouwen en 6 studenten. Vier groote
manden met afgewerkte bommen, een
groote massa ontplofbare stoffen van al
lerlei aard, werden in beslag genomen. Zes
bewoners zagen kans te ontvluchten; de
overigen werden naar de gevangenis te
Wiborg overgebracht. Allen behoorden tot
de revolulionnaire organisatie.
DUITSCHLAND.
Sociaal-democratische tyran-
nie. De sociaal-democratische kellners
van Leipzig hebben hun patroons medege
deeld, dat bij het aanstellen van personeel
gebruik moet worden gemaakt van het
plaatsingbureel hunner organisatie, als de
patroons er prijs op stellen, dat hun loca-
liteiten door arbeiders worden gebuurd
voor festiviteiten enz. Het tegenwoordige
personeel moet, zoo wordt verder geëischt,
door de patroons voor de keuze worden
gesteld zich aan te sluiten bij de soc.-dem.
kellnersorganisatie of te worden ontslagep.
PERZIE.
In Perzië is openlijk een revolutie uit
gebroken. In de stad Sjirah. heerscht vol
slagen anarchie; in Resjt beschoten de
revolutionairen de douane- en de tele
graafkantoren. De broeder van den Sjah
heeft zich aan het hoofd der troepen ge
steld en zet de nomadenstammen tegen
de opstandelingen aan. Alle Belgische be
ambten bij de postadministratie werden
uit hun betrekkingen ontslagen.
Tweede Kamer. Aangenomen is het
wetsontwerp waarbij de belastingdirecteur
bevoegd is verklaard om aan den brander
of distillateur die na voorafgegane waar
schuwing binnen 5 jaren toch weder mis
bruik maakt van zijn recht op accijns-kor
ting, voor 5 jaren dat recht te ontzeggen.
Door een aangebrachte regeeringswijziging
is echter het beroep op den rechter tegen
de aanzegging door den directeur mogelijk
gemaakt.
Vervolgens is aangevangen het debat
over het ontwerp voorschrijvende de ver
plichte keuring van het voor uitvoer be
stemd vleesch.
Bij verschil in het keurings-systeem
hier en elders verwachtte de heer Lief-
tinck niet veel van het ontwerp, dat door
den heer Reyne verdedigd werd en de
minister verzekerde dat 't aan raadpleging
met belanghebbenden niet zal ontbreken
en er rekening gehouden zal worden met
bijzondere omstandigheden. Vrijstelling
voor verduurzaamd vleesch zal in ruimen
zin worden toegepast.
Bij het verder debat over de interpel
latie De Klerk over het reddingwerk aan
den Hoek van Holland verzekerde minis
ter Veegens dat de in te stellen staats
commissie het vraagstuk van het reddings
wezen in zijn geheelen omvang zal onder
zoeken, met volkomen vrijheid van han
delen.
Een door den heer De Klerk voorgestel
de motie werd weder ingetrokken met het
oog op deze verklaring.
Aangenomen is het wetsontwerp tot ver
plichte keuring van vleesch voor uitvoer
bestemd.
De heer Hugenholtz interpelleerde over
de weigering van den minister van marine
om een request van den mariniersbond
te behandelen. De interpellant zag hierin
schending van do vroegere regeerings-ver-
klaringen in 1905 ten aanzien van de
vakorganisatie.
De minister ontkende zulks.
De heer Hugenholtz stelde een motie
voor om de Kamer te laten uitspreken
dat de minister in strijd heeft gehandeld
met de bedoelde regeeringsverklaring, af
gelegd door minister De Meester.
In zijn antwoord op de interpellatie
van den heer de Klerk betreffende den
onvoldoenden toestand van het reddings
wezen aan den Hoek van Holland heeft
minister Veegens meegedeeld, dat een
staatscommissie in wording is om te on
derzoeken welke maatregelen noodig zijn
om beter te voorzien in de redding van
schipbreukelingen op onze kust van af den
vasten wal.
Onderhandsche verkoop van
een deel van het zg. „Eiland" te
Vlissingen aan de Kon. Maatij.
„De Schelde" aldaar.
Bij het afdeelingsonderzoek van het
wetsontwerp betrekkelijk dezen onder-
handschen verkoop werd vrij algemeen de
wensch geuit, dat de regeering alsnog een
situatieteekening mocht overleggen, waar
uit duidelijk zou blijken, hoe het verkochte
terrein gelegen is ten opzichte van de
overige bij „De Schelde" in gebruik zijnde
terreinen van de spoorbaan en van de
buitenharen.
Voor eene juiste beoordeeling werd het
noodzakelijk geacht de aangeboden over
eenkomst te beschouwen in verband met
do tusschen het rijk en de vennootschap
bestaande verhouding, met name in ver
band met het erfpachtscontract, oorspron
kelijk goedgekeurd bij de wet van 8 Sep
tember 1875.
Deze leden herinnerden er aan dat de
Maatschappij de bevoegdheid heeft telkens
na 2 jaren de erfpacht te doen eindigen.
De staat is alsdan verplicht jalle op het
erfpachtsterrein gestelde gebouwen, getim
merten en vaste inrichtingen over te ne
men tegen een prijs, welke door schatting
zal worden bepaald.
Opgemerkt werd dat deze bepaling van
den staat belangrijke financieele offers
zou kunnen vergen, vooral omdat ver
zuimd is in het contract te vermelden op
welken grondslag de schatting zal plaats
vinden.
Eenige leden wenschten overlegging van
liet contract, zooals het luidt na de daarin
sedert 1875 aangebrachte wijzigingen.
Verder werd gezegd, dat de regeering
niet alleen niet heeft weten te verkrijgen
dat het bestaande contract door een voor
den staat minder bezwarend werd ver
vangen, maar zelfs door de nieuwe over
eenkomst den staat ten opzichte van de
maatschappij in nog vrij wat ongunstiger
toestand heeft gebracht dan waarin hij
reeds verkeerde.
Op grond van een en ander bestond bij
verscheidene Leden bezwaar tegen goed
keuring van den plaats gehad hebbenden
onderhandschen verkoop.
GOES. Tot ontvanger der registratie en
domeinen te Bolsward, is benoemd dhr.
D. H. C. Ittmann, thans surnumerair bij
dat dienstvak en commies ter directie
der registratie en domeinen te Amsterdam.
Wij herinneren nog eens aan de rede,
die Zondagavond 7 uur door pater Hen-
drichs, S. J. zal worden uitgesproken over
den toestand in Frankrijk; een onderwerp
leerrijk, belangwekkend en ten-voorbeeld-
strekkend als weinig ander.
Waar Z. D. H. de Bisschop van Haarlem
op den Delftschen Katholiekendag ons
Frankrijk ten afschrikwekkend voorbeeld
stelde, daar behoeft het verder geen be
toog, dat het aanhooren van pater Hen-
drichs' woord goede vruchten zal afwer
pen, 'en ons pantseren zal tegen leugen
achtige voorstellingen, die wal Frankrijk
betreft, zoo kwistig zijn en worden ver
spreid.
Onze hulde aan het comité der K. S. A.,
dat de gelegenheid open stelde een zóó
interessante rede te aanhooren.
Gisterenmiddag viel het 2-jarig doch
tertje van zekeren S. alhier in een onbe
waakt oogenblik in een vrij diepe mod
dersloot in de z.g. Poel. D«or het ge
schreeuw der buren opmerkzaam gemaakt
had de moeder het geluk het kind, dat
kopje onder lag, van een zekeren dood te
redden.
Heden middag zaten enkele personen
op een bankje in het plantsoen aan den
wandelweg alhier. Opeens hoorden zij een
vervaarlijk gekraak boven hunne hoofden.
Opzien en tegelijkertijd op de vlucht gaan
was voor hen het werk van een oogenblik,
want boven hen was een boomtak losge-'
scheurd ter dikte van ruim een decimeter
in omtrek. Dit geval liep gelukkig goed af.
Toch was het wel wenschelijk, dat de hoo
rnen daar eens gezuiverd werden van doo
de takken, want nu het wandelseizoen is
aangebroken, loopt men de kans dat er
