n
-CACAO.
«alen
«EN
a ii
In aken.
>N,
••••••••••f
ZOON, Goes.
E N
ruiver.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Be trek naar de steden en Kath. Soc. Actie
op het platteland.
BUITENLAND
BINNENLAND
UIT ZEELAND.
*0. 60.
G03S.
I K D P u R-
agsten nood
le, liet eenige
Vaagt en uit
ziekten.
Ie gunst door
li aken's
Ie N hekomen
AAN.
Jrg; verder te
te Vlissingen
goffau;
ri
lt hi C 12.
Ipeii,
aglttzcu,
A lain,
.oreclirlft
'kijkers,
trosropen.
ruiouietera.
hoort.
JNDIGEN.
lAAlMAOHINES
rbeteringen.
AAIM ACHINKS
zwaar gras eu
IAAIMACHINKS
ter dan machines
od ellen en worden
,e eigenschappen
plaats verzekerd,
fabrikaat Levering
erouderde systemen
löther's Paarden-
en één- en twee-
mdwaarb.-
tij-,
Co. te Amsterdam,
t 1809,
g en tegen vaste
illijke tarieven.
:omen bij dhr. JACs.
e Heinkenszand, Cor-
voor Westel. Zuid-
ilo f 1.25.
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes fO.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers h contant 0.O5
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonné's f0.371/,, voor niet-abonné's„045
Ad verten tón van 15 regehS f 0.50iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 8 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. h contant.
Reckmeberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Evenmin valt het te betwijfelen, dat
juist die trek naar de stad een flinke
organisatie van het platteland zoo drin
gend noodig maakt.
Ik moet hier in een korte herhaling val
len. Dezelfde reden immers, waarom ik
in mijn voorgaand artikel aandrong op
krachtige katholieke sociale, actie in de
streken, waaruit velen naar Duitschland
trekken, geldt voor het geheele platteland,
voor alle dorpen met 'toog op hen, die
daar vertrekken maar binnen onze lands
palen blijven.
Zooals gezegd, het eenigst begrip van
nog zeer veel dorpelingen pn be- oners van
het platteland omtrent vereeniging is veelal
niets anders dan: samenkomst in de her
berg. Dat komt er van jongsaf in, en met
dat idéé begeven zij zich naar de stad.
Maar de herbergen en café's in de stad
zijn niet even onschuldig als die op de
dorpen. Daar hooren de jongelui meer,
daar zien zij meer, daar ontmoeten zij
ander gezelschap, daar kent niemand hen,
daar is do verleiding veel grooter. En
het gevolg? Het duurt niet lang of zij ne
men het zoo nauw niet meer met den
godsdienst, allerhande socialistische idee-
en zetten zich spoedig in hun geest vast,
zij kennen al heel gauw den weg naar de
befaamde buurten, zij komen overal be
halve in de R. K. Bonds-gebouwen en
li. K. V'ereeuigingslokalen.
Wij constateeren maar 't liefst feiten.
Priesters, die jarenlang aan het zielen
heil in de steden hebben gearbeid, onder
vonden steeds, dat het geloof en de zeden
van zeer veel buitenmenschen in de stad
schipbreuk leden, dat vele plattelanders
zelfs binnen zes maanden na aankomst
in de stad reeds totaal bedorven zijn.
Personen, die op de hoogte zijn, heb
ben -rij verzekerd, dat het erge Mis ver
zuim en de aanzienlijke verwaarloozing der
Paaschplichten in Rotterdam voor eengroot
gedeelte te wijten is aan de immigratie van
Noord-Brabantsche en Zeeuwsche
katholieken.
De propagandisten der katholieke ver-
eenigingen in de steden kunnen ernog
wel eens in slagen, proselieten te maken
onder hen, diej niet uit uitsluitend ka
tholieke streken afkomstig zijn; doch al
vorens zij hen, die op het katholieke plat
teland werden opgevoed, op het spoor
zijn, zijn dezen dikwijls at veel te ver
afgedwaald.
De lijsten der leden trouwe-bezoekers
der R. K. Militairen-vereenigingen leggen
hier ook een onafwijsbaar getuigenis af.
De lotelingen uit katholieke dorpen
schitteren niet zelden door hun afwezig
heid. Mij is altijd bijgebleven, wat ik eens
voor eenige jaren las in „de Maasbode"
omtrent de feestviering, ik meen het zil
veren stichtingsfeest, van de R. K. Militai-
ren-vereeniging te Gorinchem. Het was een
luisterrijk feest, waaraan velen deelnamen
maar, zoo werd geklaagd, jammer dat geen
enkele katholiek van de overzijde, d. i. uit
Noord-Brabant aanwezig was.
Tegen feiten valt nooit te redeneeren;
maar tegen zulke feiten, dunkt me, zeker
niet.
Wij zeggen het daarom ten volle Mr.
Aalberse na: „moge het ernstig ver*
maan, door de feiten gegeven, overal
worden verstaan".
Laat men toch nooit meer zeggen:
bij ons zijn het allemaal brave en een
voudige menschen; wij hebben geen pa
tronaten, bonden en vereenigingen noodig.
Dien tijd hebben wij gehad, 't Is hoog
tijd, dat overal; flink gewerkt wordt en
op alle manieren krachtige sociale actie
worde gevoerd, en niet het minst op het
platteland.
Geschiedt dit, wordt de landelijke jeugd
voor het leven opgevoed en ontwikkeld in
en door de patronaten, worden zij daar
godsdienstig goed onderlegd en met nut
tige kundigheden verrijkt, worden zij daar
gevormd tot wakkere strijders voor „Eer
en Deugd" en gewonnen voor de drankbe
strijding, leeren zij daar sparen, en wor
den zij zoodoenjde- geknipt voor het ver-
eenigingsleven, en is) dit op de dorpen
in vollen bloei, dan zal «le trek naar de
stad een tegenwicht hebben; want dan
worden de dorpers afgericht voor den ko
menden levensstrijd en trekken zij naar
de stad, dan zullen zij zich niet terstond
laten medeslepen en over halen, doch
moedig strijden en, wij twijfelen niet,
ook zegevieren. De een of de ander moge
dan nog eens slukken maken of een
scheeve schaats rijden want dat voor
komt men nooit doch wij maken ons
sterk, dat men toch over het algemeen
niet zooveel geloofsafval, verwaarloozing
van den godsdienst, onverschilligheid en
onmatigheid onder de. katholieke platte
landers in de steden zal te betreuren heb
ben, maar dat velen zullen behouden blij
ven voor het geloof.
(Slot volgt.)
SPANJE.
Het kleine Alfonsje is Zaterdag gedoopt
in de kapel van het paleis. Alle groot-
waardigheidsbekleeders, op 't schitterendst
gekleed, waren aanwezig. In plechtigen op
tocht werd de doopeling door de markiezin
van Salamanca van zijn wieg naar de ka
pel gedragen, tusselien kardinaal RinaJdi,
die den paus-peet vertegenwoordigde, en
de koningin-moeder van Spanje, de peet
grootmoeder. Daarachter aartshertog Eu-
genius, de hertog van Oporto, prins Arthur
van Connaught en prins Frederik Leopold
van Hohenzollern, vertegenwoordigers van
vier peet-vorsten; dan kwamen de infan
tes Eulalia en Isabella, en andere prinsen
en prinsessen en het heele koninklijk huis
en de muziek van de hellebardiors, die
het schreeuwen van het kind moest over
stemmen. Er werd veel bij de plechtig
heid geschoten met kanonnen.
Bij den ingang van de kapel werd de
stoet verwelkomd door de hooge geeste
lijkheid. De kapel schitterde van het goud
der galajassen. Mgr. Sancha, aartsbisschop
van Toledo, verrichtte de doopplechtig
heid. Het kindje werd gedoopt met. water
van de Jordaan.
RUSLAND.
Reeds eenige dagen geleden deelden we
mede, dat er een complot was ontdekt,
dat zich ten doel stelde een aanslag op
den Czaar voor te bereiden en uit te
voeren. Door de trouw van een edelman,
aan wien medewerking was verzocht, was
het te danken, dat een groot aantal
samenzweerders werd gevangen genomen.
In de Maandag gehouden zitting van
de Rijksdoema is deze aanslag ter sprake
gebracht door een interpellatie van de
rechterzijde.
De minister-president Stolypin deelde
hierop het volgende mee:
„In Februari 1907 heeft de Petersburg-
sche veiligheidspolitie bericht ontvangen,
dat een vereeniging was gevormd, welke
ten doel had een reeks terroristische aan
slagen te volvoeren. Den 13en April zijn
28 leden van deze vereeniging in hechte
nis genomen. Het onderzoek heelt tot dus
ver aan het licht gebracht, dat velen dier
personen zich hebben aangesloten bij de
revolutionnaire socialisten, om een aan
slag te plegen op het leven van den
Czaar en gewelddadigheden te plegen te
gen de grootvorsten Nicolaas-Nicolaje-
vitszj en den minister-president Stolypin.
„De leden der vereeniging hebben be
proefd het keizerlijk paleis binnen te drin
gen, doch zijn daarin niet geslaagd".
Omtrent den beraamden aanslag op den
Tsaar wordt nog uit St. Petersburg ge
meld, dat behalve den soldaat die gevan
gen genomen werd, op Tsarskoje Selo nog
een kozakken-onderofficier, behoorende tot
de lijfwacht van den Tsaar, en een can-
didaat-hofzanger van de kapel in hechte
nis zijn genomen. Ook zij bekenden schul
dig te zijn en tot de samenzweerders te be-
hooren, die een aanslag op den Tsaar
wilden uitvoeren. Op hun aanwijzing wer
den vervolgens nog 3 militaire en 30 bur
gerlijke personen gevangen genomen, die
allen behoorden tot de revolutionaire par
tij. Het zwaarst weegt de schuld van den
kozakken-onderofficier, die de wacht hield
bij den Tsaar, en tot taak had den moor
denaars toegang tot zijn vertrekken te
verschaffen.
Te Lodz heerschen nog alles behalve
idyllische toestanden. In de voorstad Ba-
loety werden de lijken van drie jonge
mannen gevonden, op wier kleederen pa
pieren waren vastgespeld met het op
schrift: „Door de arbeidersorganisatie ge-
doode bandieten". In de politic-gevangenis
te Lodz werden twee politieke gevangenen
door do wachthebbende soldaten doodge
schoten. Er is op het oogenhlik daar ter
stede ook weder een nieuw soort terro
risme in zwang gekomen, ditmaal gericht
tegen de eigenaars1 van huizen, die de
huurprijzen verhoogen en tegen huurders,
die een huis betrekken voor een hooge-
ren huurprijs dan; er vroeger voor be
taald was. Deze personen ontvangen n.l.
brieven vol waarschuwingen en bedrei
gingen.
De inhechtenisnemingen op Tsarskoje
Selo worden, naar uit Petersburg wordt
bericht, voortgezet. De politie doet in de
laatste dagen voortdurend huiszoekingen.
Onder de gevangen genomen personen be
vinden zich verscheiden leeraren van het
keizerlijk lyceum. Groot opzien verwekte
de ontdekking van een mijn op Tsarskoje
Selo, gevuld met zeer krachtige ontplof-
fingsmiddelen, waaronder pyroxaline.
Te Odessa is dicht bij het hoofdcommis
sariaat politie een helsche machine
ontploft. De inspecteur van politie en
twee rechercheurs werden gedood, terwijl
zeven anderen ernstig gewond werden. De
daders waren op een verschrikkelijke ma
nier verminkt.
E e r b e w ij z e n. De Tsaar heeft aan
den Katholieken aartsbisschop van Wars
chau, mgr. Popièl, een brief gericht, waar
in hij hem de Alexander-Newski-orde ver
leent als belooning voor zijn trouwe en
ijverige diensten.
De Russische minister-president bij den
H. Stoel, Sassonoff is tot staatsraad be
noemd met den rang van kamerheer.
Voorts heeft de Tsaar den domheer
van 't aartsdiocees Mohlen, mgr. Endmann
een gouden ring met brillanten en zijn
naam als blijk van bijzondere waardee
ring laten overhandigen.
Te Coeocale, aan de Russische grens,
ontdekte de politie een hoinmenfabriek,
waarin een groot aantal afgewerkte bom
men aanwezig was. De politie nam 11
Russen, waaronder 6 studenten in hechte
nis, dit dien gewapend waren.
Eon d '"lal roovers overvielen te
Lodz, midden in de stad, een postwagen,
dooden 2 beambten en verwondden de
anderen; zij maakten zich daarop van een
deel der zich in den wagen bevindende
stukken meester. Er werden troepen ge-
requireerd, die een huiszoeking in de na
burige huizen instelden. Zij schoten op
een aantal arbeiders in een fabriek, waar
van er 20 gedood en 'verscheiden ver
wond werden.
MACEDONIË.
De Turksche troepen zijn er in geslaagd
een van de krachtigste steunpunten van
de Bulgaarsche benden te vermeesteren,
gelegen aan het meer Yenidsche. De Bul
garen verloren vijftig man en beweren,
dat dezen door de Turken werden afge
maakt. De Turken hadden zeven dooden.
De Bulgaren dreigen thans alle Griek-
sche en Turksche dorpen plat te branden.
Te Sofia is een Macedonische meeting
gehouden, waarin een spreker klaagde
over de uitroeiiUgspolitiek, die Grieken en
Serviërs onder de geheime medewerking
van de Turken tegenover de Bulgaren
drijven.
Er werd een motie aangenomen, waarin
de groote mogendheden, het Bulgaarsche
volk en de regeering, worden aangespoord
den strijd tegen de Turken en hun aan
hang te aanvaarden.
AMERIKA.
De vervalsching der moraal schijnt
vooral in Amerika ontzettend te worden.
Men twist daar nu over de quaestie of
getuigen voor den rechter een meineed
mogen begaan, indien door het zeggen
van de waarheid de goede naam van een
vrouw zou worden benadeeld. Tot onze
verbazing lezen we, dat zelfs rechters
zulk een meineed goedkeuren. Die men
schen moeten toch stekeblind zijn, ,om
niet te zien, dat zoo de fundamenten der
samenleving totaal worden ondergraven
om nog van het goddelijk gebod dat de leu
gen verbiedt te zwijgen.
Koninklijk bezoek. Omtrent het
bezoek, dat H. M. de Koningin en Z K. H.
Prins Hendrik in de eerste helft van
September zullen brengen, vernemen wij
het volgende:
De eerste dag zal geheel gewijd zijn
aan Walcheren, waarbij in hoofdzaak Mid
delburg en Vlissingen zullen worden bezocht.
Des avoDds diner" aangeboden door de
Prov. Staten van Zeeland.
De tweede dag: rijtoer naar Veere, van
daar per Prov. boot naar Zijpe en verder
per stoomtram naar Zierikzee. Na een bezoek
aan deze plaats gaat de tocht verder per
Prov. boot langs het Katsche Veer naar
Goes en van hier uit, na een bezoek aan
de stad, per spoor terug naar Middelburg,
alwaar de gemeenteraad het Koninklijk
echtpaar een diner zal aanbieden.
De derde dag per spoor naar Vlissingen,
van daar per Prov. boot naar Breskeus,
verder met het salonrijtuig van den stoom
tram naar Oostburg met een kort opont
houd te Schoondijke.
Na in Oostburg eénigen tijd vertoefd
te hebben, gaat de tocht terug naar Bres-
kens. Van darr per boot (lunch aanboord)
naar Ter Neuzen. Bezoek aan de stad
Van daar per spoor naar Hulst (te Axel
zal de trein ter begroeting stoppen.)
Na de ontvangst ten stadhuize, rijtoer
door de stad en daarna per spoor terug naar
Apeldoorn of naar 's-Gravenhage, indien
het bezoek zal plaats hebben in de tweede
week van September. (Z
Rijksmiddelen. De staat van ont
vangsten der Rijksschatkist over de maand
April yvijst weder een kleine (oeneming
aan. Daardoor is het voordeelig verschil
met de eerste vier maanden yRu het vorig
jaar geklommen tot ruim 1.3 jnillioen.
Niet alle onderdeelen hebben hiertoe mede
gewerkt en bij sommigen is de invloed
der heerschende gelderisis duidelijk merk
baar. Daardoor toch hebben de indirecte
belastingen 21/2 ton minder opgebracht,
niettegenstaande de hieronder behooren
de successierechten ruim 2 ton meer pp-
brachten. In de afbetaling der directe be
lastingen was een schommeling waar te
nemen, waardoor grondbelasting en per
soneel achter, maar bedrijf»- en vermom
gensbelasting ver vooruit waren. Een
goede figuur maken de Rijksdiensten van
posterijen, telegraphic en loodsdiensten,
waarmede alleen reeds de meerdere op
brengst van 1.3-millioen is verkregen.
„Voor Eer en Deugd". Deze ver
eeniging is thans opengesteld ook voor
gehuwde mannen.
Dientengevolge zal zij in twee secties
verdeeld zijn: 1ste sectie: Afd. „Mannen",
2de sectie: Afd. „Jongelingen".
Het wezen der vereeniging blijft onver
anderd: in beide secties wordt hetzelfde
doel nagestreefd. In Statuten en Huishou
delijk Reglement zijn alleen die wijzigin
gen gebracht, welke gevorderd worden
door den leeftijd en de maatschappelijke
positie der nieuwe leden en door de actie-
naar-buiten, waar deze noodzakelijk ge
oordeeld wordt.
Als grondbeginsel geldt ook voor de Af-
deeling „Mannen", dat voor alles het gods
dienstig en kerkelijk karakter der vereeni
ging moet op den voorgrond treden.
Er zijn altijd nog menschen, die mee-
nen, dat patronaten voor de jeugd
niet noodzakelijk zijn of dat uitgebreid
godsdienstonderwijs overbodige weelde is.
Nu dat zij dan leeren van onze vijanden.
Een Duitsch dominé bevond na een gron
dig onderzoek, dat Berlijn met een net
van „sociaal-democratische" vereenigingen
voor de j e u g d is overdekt. Daar worden
de jongens opgekweekt tot een georga
niseerd ongeloof. Ze worden gedrild
in spitsvondigheden en haat legen geloof
en christendom. En moeten wij dan slapen
of de onzen tot verweer uitrusten Of aveer
achteraan hinken?
Geen Katholiekendag. Dit jaar
wordt in 't Bisdom Haarlem geen Katholie
kendag gehouden.
Aan dr. Kuyper is als vader der Drank
wet een pluim op den hoed gezet door
niemand minder dan dr. Blooker, den oud-
liberaal, die in de jongste vergadering
van den Nederl. Vrouwenbond mededeelin-
gen deed over den handel in „chanteuses,.
en uit een Fransch werk over de behande
ling der chanteuses (zangeressen) de ver
pletterende uitspraak voorlas dat Neder
land in de rjj der onzedelijke natiën op
Frankrijk en Rusland volgt.
Dies prees dr Blooker de Drankwet,
welke in haar artikelen 28 en 47 gelegen
heid biedt om aan dien slechten naam te
ontkomen, dewijl daarin paal en perk ge
steld wordt aan 't afschuwelijk bedryf der
tingeltangels, die kweekplaatsen van onze
delijkheid en toevluchtsoord voor aan lager
wal geraakte lichte kooien.
En die goede Drankwet is door de heele
Linkerzijde in de Eerste Kamer, en door de
gansche Linkerzijde in de tweede Kamer
op Roëll en v. Rarnebeek na, als prulwerk,
óf uit politiek? afgebteind; terwijl haar
grootste tegenstander, de groote Rink, die
haar als minister eens op haar plaats zou
zetten, tot heden nog niets vinden kon om
haar te verbeteren 1
Om te onthouden.
Hetdienstboden-vraagstuk. Tot
de vele moeilijk op te lossen vraagstukken
behoort het dienstboden-vraagstuk. Met de
Aaltjes, de Mietjes, de Neeltjes. de Uien
tjes zijn de goede uoeduuizhem n oek e-
raakt Trouw, eerlijk, busvasi, zinnelijk,
werkzaam waren de gedienstige geesten
onzer grootmoeders, ais ze met trouwden
met een even eerlijken werkzameu timmer
man, of verder pleegden ze tot hun dood
in één en denzelfden dienst te blijven. Nu
zjjn 't Alida's, Marie's, Nelly's Dina's gewor
den en óók de hoedanigheden zijn de oude
niet meer. Aan klagen over ,.het volk"
geen gebrekwilde men de klachten geloo-
ven, dan zouden de „mevrouwen in 't alge
meen toonbeelden zijn van alles wat slecht
is. De gelukkigste mensch of liever de
gelukkigste vrouw, wordt dan ook zij ge-
heeten, die met geen personeel te maken
heeft. En de beklagenswaardigen die veel
hulp noodig hebben, spreken van een „nood
zakelijk kwaad". Nu kan niet elkeen 't zon
der vrouwelijke hulp stelleu en de indienst
neming van mannen voor wat vrouwwerk
is, althans zoodanig geldt, wil er nog niet
goed in. Een Jan of Piet of Hein past dan
ook niet precies in een Hollandsche keuken
die eenigzins in stijl is
Nu is de kokerij, de dagelijks terugkee-
rende behoefte aau warme spijzen, een
belangrijk punt van overweging van elkeen,
die aan „zelfhulp" denkt, die heel geen
dienstboden houden of 't „kwaad" tot het
allernoodigste beperken wil. Zoo is men
dan gekomen in Amerika in Denemarken,
in Noorwegen tot den bouw van één ]reu-
kenhuizeu, dat wil zeggen huurhuizen, waarin
zich slechts één keuken bevindt voor alle
huisgezinnen samen. Er is nu een maat
schappij gevormd te Berlijn, die in Duitsch-
iand's hoofdstad 't zelfde wil invoeren voor
huizen met twee, drie en vier kamer-wo
ningen. Eén gemeenschappelijke controle
keuken dient vo.r de bereiding der spijzen,
ten gebruike van alle bewoners, door een
personeel onder leiding van den huiseigenaar,
dat ook voor de reiniging van het huis
zorg draagt. De woningen krygen stoom-
verwarming, warm waterleiding, stofzuig-
reiniging, gas en electriciteit, lift, telephoon
enz. En alle bewoners krygen tegelijkertijd
hun maaltijden door liften in hun eetkamer.
Nu verliest ieder gezin wel iets van zijn hui
selijkheid, vryheid en vertrouwelijkheid door
het stelsel en het gaat wel een weinig op
een hotel leven gelijken, maar in de eerste
plaats is men te Berlijn zoo heel huiselijk
niet, in de tweede plaats is men van het
dienstboden vraagstuk af en in de derde
plaats kan niet elk modern vrouwtje koken
of heeft zij er lust in.
GOES. Op de boter- en eierenmarkl ont
stond gistermiddag tusscheu 2 Belgische
eierenhaiuielaars een vechtpartij. De han
delaar Penneman werd door den zoon van
den handelaar Emkens mishandeld. Tegen
den laatste werd. procesverbaal opge
maakt. (Z.)
In een openbare vergadering trad
gistermiddag de heer A. S. i'alma, lid der
Tweede Kamer op. Reeds voor den aan
vang der vergadering was de mooie zaal
van de Prins stampvol.
Dhr. Talma nam. terstond het woord
over de quaestiën Staal, waaraan hij ech
ter een inleidend woord liet voorafgaan,
in verband met het verslag der redevoe
ringen door de heeren Treub, Roodhuijzon
en kapt. Fabius gehouden op den liberalen
Partijdag van Pinkstermaandag, uit welk
verslag bleek, hoe deze heeren wel aan
de kiezers hadden verteld wat zij wel, of
liever niet moesten doen want zeggen,
wat zij wel moesten doen, is voor een
vrijzinnigen spreker niet gemakkelijk I
dóch verzuimd hadden hun de beteekenis
van hun stem duidelijk te maken.
En dat kan ook niet; want de vryzinni-
