ders
eform t
f 1,00.
ENNING.
ien a. d. Rijn.
Zaterdag 27 April 1907.
Derde Jaargang.
ZIER, Goes.
„Ooievaar" is
te Melksuiker.
igs 7 uur.
aan de hoogste,
bekend
No. 50.
ide Verf
HORN,
[Bröerken,
1 voor GROEPEN
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
ICorie Inhoud Zondagsblad.
BUITENLAND
UIT ZEELAND.
HAAKlIOKDHi
met aatljn omboord.
agailjn en Verfmalerl).
In en bij elke hoeveelheid
or het gebruik gereed.
Lakken en Vernissen,
las, Plakmeel,
j neum, Blackvarnis,
3ruine Teer, Kwasten,
|n, Asphaltdakpapier.
enz. enz.
In mengsel van Kruiden
in Hoofdpijn, Nier- en Lever-
natiek, Jicht en Zenuwlijden,
ziekten (verzweringen, vurig-
uitslag enz Het bloed wordt
einigd en alle slechte stoffen
lm met de urine verwijderd.
maar volgens de wetenschap
Kruiden-mengsel (systeem
rm" geeft nieuwen levenslust,
Ivenskracht. Zijt Sii ziek en
au jeene middelen ot mid-
llpen, gebruikt dan slechts
lien proef levert het bewijs,
jbruiksaanwijzing f 1,50 tegen
Pakketten tegen rembours
Iruiden-geneeskundige,
-jikstr. 103, Amsterdam,
lur 26, ook Zondags.
Dr. H. Gl. DE ZAAIER
Dr. J. A. J. TONELLA
I de medici en scheikundigen
pm hare volkomen zuiverheid
arde.
|e dit vertrouwbare merk.
er groote bus 90 ets.
busjes 25 ets.
[oofd-Depot:
rteur van Comestibles.
iers
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes f0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers k contant 095
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonné's f 0.377., voor niet-abonné's045
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
Reclameberichten 2s Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Platen: Verschillende merkwaardige fo
to's uit Perzië; Koning Eduard en Koning
Alfonso; Koning Eduard gaat aan boord
van een Spaansch stoomschip; eenarmige
muzikanten; koloniale conferentie te Lon
den; een automobielParijsPeking; ten
toonstelling van motorbooten te; Monte-
Carlo; boerenonlusten in Roemenië; het
doorgebroken stoomschip „Suevic" met
tekst.
Verhaal: Mededingers.
*3* Hoelany nog „onjuist?"
't Zal ons op den duur niet mogelijk zijn
alle onjuistheden, die met zekere strek
king door de „Goesche Crt." worden
uitgestrooid, nu de Statenverkiezingen ko
men, te weerleggen.
lo. Zoo beweert dit vrijzinnige blad nu
weer, dat het de heeren Buijse en Dekker
waren, die de candidatuur-Dekker uit
lokten.
Deze bewering is „onjuist"; we verwij
zen hier naar een ingezonden stuk van
den heer Dekker, voorkomende in dit
nummer.
2o. Is de heer Buijse niet voorzit
ter van „Nederland en Oranje", zooals
de „G. C." schrijft.
3o. schreef de „G. C.": „Is het nu
wonder, dat de „Midd. Ct." zei, dat het
altijd een paar heeren zijn, die in het
district Goes de lakens uitdeelen?"
Waar de „Midd. Ct." sprak van „kaar
ten uitgeven" bedoelde zij allerminst de
kiesvereeniging „Nederland en Oranje",
maar de R.-K. kiesvereeniging, en ten op
zichte van deze laatste is door ons reeds
de „onjuistheid" dezer insinuatie weer
legd, zoodat dit Goesche orgaan zich hier
op een „onjuist" getuigenis beroept.
4o. insinueert de „G. C.", dat „de
Zeeuw" dezelfde hoofdartikels plaatst als
de „Roomsche Courant".
Ook dit is „onjuist".
We hebben ons dan ook verstout aan de
redactie der „Goesche Courant" onder
staand ingezonden stuk ter plaatsing aan
te bieden:
„M. de R. 1
In het laatste no. van uw blad meent
u de aandacht der kiezers te moeten ves
tigen op de omstandigheid, dat „de
Zeeuw" dezelfde hoofdartikels zou plaat
sen als de „Roomsche Courant", wat o. a.
naar uw meening „de Protestanten begint
te vervelen, en waarvan de Roomschen
wel onpasselijk moeten worden".
Nu zou u ons verplichten in uw blad
het bewijs te leveren van de juistheid
uwer bewering door wel te willen mede-
deelen, wanneer „de Zeeuw" hetzelfde
hoofdartikel plaatste als de „Roomsche
Courant" (N. Z. Crt.), of omgekeerd.
Wij kunnen ons niet herinneren, dat
ooit eenzelfde hoofdartikel in
beide bladen is voorgekomen".
Hebben we nu geen recht te beweren,
dat van vrijzinnige zijde de Statenverkie
zingen vertroebeld worden?
Men ziet op welke wijze de strijd nu
reeds wordt aangebonden; moge dit voor
ons een spoorslag zijn alle eerlijke midde
len aan te wenden, om onze candidaten
gekozen te krijgen.
Diefstal.
In een liberaal orgaan vonden we de
meening uitgesproken, als zou de schrap
ping van de begrooting voor eeredienst in
Frankrijk wettig zijn, omdat van de gees
telijken geen diensten meer zouden wor
den geëischt.
Zonderling betoog!
Gesteld al, dat men de diensten van
de geestelijkheid niet meer zou wenschen,
dan toch is de schrapping van eeredienst
volkomen onwettig.
Immers er is hier geen loon geweest
voor diensten, die nu niet meer zouden
worden geëischt, doch compensatie i n
renten voor goederen, die eer-
tijds aan de Kerk werden ont
roofd.
Met de diensten door de geestelijken be
wezen of met hun verdiensten in het alge
meen heeft die compensatie alzoo niets,
te makenthans haar niet meer uit te kee-
ren, is eenvoudig diefstal, niets meer,
ook niets minder.
Geheel en al is de scheidingswet een ty-
rannieke organisatiewet, geen wet die,
zooals de naam zegt, eenvoudig bepaalt,
dat men niet meer met elkaar kan omgaan
en dus scheidt, neen, loodzwaar blijft die
wet rusten op de Kerk„Hors les asso
ciations cultuetles, il n'y aura pas de cul-
te" (buiten de vereenigingen voor den
eeredienst, zal er geen godsdienst zijn)
zegt zij, doch, om inderdaad den gods
dienst uit te oefenen, moeten die vereeni
gingen geld hebben, dus moeten zij de
kerke'kas overnemen, doch die
kerkekas is in handen van de kerkfa
briek, aan welker hoofd de pastoor staat
en deze kan en mag het geld niet afstaan
het geld is van de Kerk en de „kerkfa
briek" mag er niet over beschikken.
FRANKRIJK.
Het protest dat de kardinaal-staatssecre1-
ta,ris mgr. Merry del Val aan de mogend
heden heeft gezonden na de huiszoeking
bij mgr. Montagnini en het in beslag ne
men der papieren, is openbaar gemaakt.
Kardinaal Merry del Val deelt in dien
brief van protest in 'tkort de feiten mee,
en dan stelt hij het ongehoorde in het
licht van het optreden der Fransche regee
ring. Zelfs als de diplomatieke betrekkin
gen zijn afgebroken plegen de woningen
der gezanten geëerbiedigd te worden en
bovenal worden de archieven als on
schendbaar beschouwd. Er is geen voor
beeld van, dat men de archieven van den
vertegenwoordiger des Pausen ooit heeft
geschonden, en zelfs in landen, waar die
vertegenwoordiger geen eigenlijk diploma-
tieken post bekleedt, wordt hij met onder
scheiding behandeld.
De tegenwerping, dat de nuntiatuur niet
meer zou beslaan sedert het Concordaat
is afgeschaft, en dat het archief van vóór
het afbreken der betrekkingen terug zal
worden gegeven, wat de regeering in de
Kamer heeft verklaard, heeft, naar kardi
naal Merry del Val zegt, geen waarde.
Vooreerst is het Concordaat nooit amb
telijk aan den Paus opgezegd, maar boven
dien begrijpt ieder da,t die belofte van
teruggeven niet afdoet aan het feit van
de schending, en dat de Fransche regee-
ling vóór de teruggave kennis kan nemen
van alle stukken.
Maar afgescheiden van overwegingen
van diplomatieken aard, is het duidelijk,
dat de Paus, als hoofd van de katholieke
Kerk, de gewone onmiddellijke geestelijke
jurisdictie heeft over alle katholieken,
geestelijken zoowel als leeken; diensvol
gens heeft hij de bevoegdheid met of zon
der bemiddeling van een tusschenpersoon,
in verbinding te staan met de katholieken.
Dat recht van den Paus, gegrond op de in
stellingen der, Kerk, is openlijk geschon
den door de Fransche regeering.
Fransche rechtspleging. Onze
lezers kennen 't proces tegen abbé Jouin
beschuldigd van overtreding van art. 35
der Wet van 9 December 1905 op de Schei
ding van Kerk en Staat, d. w. z. van uit
lokking tot verzet tegen de uitvoering der
wet of tegen wettige handelingen van de
bevoegde macht. Zij vinden een uitvoerig
verslag van deze strafzaak in de „Ga-
zette des Tribunaux" van 12 en van 13
April. Zooals daaruit blijkt, liepen de de
batten tusschen O. M. en verdediger
slechts kortelijk over de vraag, of in de
geïncrimineerde woorden eene strafbare
uitlokking gelegen was; vooral het re
quisitoir van het Openbaar Ministerie be
stond grootendeels uit aanhalingen uit het
vermaarde dossier Montagnini, dat naar
het oordeel' van den verdediger, Me. Danet,
in beslag genomen was in strijd met alle
bepalingen van den Code d'instruction
criminelle betreffende de inbeslagneming.
De „G. des T." van 13 April bevat ook
een uitvoerig advies van den advocaat
Hannotin, waarbij de vraag of het betrok
ken artikel in deze van toepassing kon
worden geacht, ontkennend werd beant
woord. Zooals bekend, heeft de rechtbank
een schuldigverklaring uitgesproken, doch
slechts tot een boete van fres. 16 ver
oordeeld.
De in deze door de Fransche Justitie
gevolgde methode van rechtspleging wekt
niet algemeene bewondering. Wij wijzen
hier op de „Chronique de Paris", van de
hand van mr. Auclair, en opgenomen in
het „Journal des Tribunaux" van 14 April.
Ook naar zijn oordeel is de wijze, waarop
men bij de huiszoeking, bij de i(n beslag
neming van de papieren van den Pause
lijken vertegenwoordiger en vooral bij la
tere gebruikmaking van deze is te werk
gegaan, met de wet in strijd.
De rechtspleging blijft in Frankrijk, naar
het schijnt onder elk regime, de die
naresse van de politiek.
(W. v. h. R.).
Verschillende Fransche bladen zijn van
meening, dat de branden te Toulon meer
dan verdacht zijn, en dat het zeer moeie-
lijk is aan louter toeval te gelooven.
Zelfs de socialistische minister Viviani
verwerpt de mogelijkheid van kwaadwil
ligheid niet, maar kan niet inzien, dat
ideeën als de zijne tot dit soort anarchie
voeren.
De geest van revolutie leeft in Parijs
het hart van Frankrijk thans sterker
dan sinds geruimen tijd het geval is geweest.
In de staking der bakkers is nog weinig
verandering gekomen. Zij hebben thans
besloten op communistischen grondslag soep
kokerijen in te richten en de agitie voor de
staking met meer kracht door te zetten.
Ook de hotelbedienden hebben besloten
tot een algemeene staking.
Door den auti-militaiien bond en den
algemeenen arbeidsbond te Parijs zjjn Maan
dag biljetten aangeplakt, waarin de militai-
len worden aangespoord om, zoodra er een
algemeene staking uitbreekt, die naar ge
zegd wordt, het voorspel voor de revolutie
zal vormen, aan de officieren gehoorzaam
heid te weigeren en zjo noodig tot andere
nog krassere maatregelen over te gaan.
De biljetten werden ten spoedigste door
de politie verwijderd. Over deze verregaande
baldadigheid der politie zal een of ander
socialistisch afgevaardigde de Regeering
dienen te interpelleeren.
ITALIË
Niet op 13 September, den eigenlijken
wijdingsdag, maar op 16 November zal het
priesterjubiié van Pius X gevierd worden.
Laatstgenoemde dag is óók een historische
datum in zijn leven, wijl Joseph Sarto op
16 November 1884, in de St. Apollinaris
kerk te Rome, door wijlen kardinaal Parocchi
tot bisschop van Mantua werd geconsac
reerd. Een pontificale Mis in St. Pieter,
ziedaar het voornaamste of liever éénige
nummer op het korte feest-program. Overi
gens hoegenaamd geen ceremonie's of festi
viteiten. Zoo ten minste daaronder niet mag
worden gerekend de nieuwe Vaticaansche
tentoonstelling, uitsluitend van kerksieraden
die geschikt en bestemd zijn voor arme
kerken in Italië.
Zoowel door wat er opstaat als door wat
er niet in voorkomt, zal mettertijd dit
feestprogram alleen boekdeelen vol kunnen
spreken over den bij uitstek eenvoudigen
en priesterlijken man Gods, die het begin
der 20e eeuw op den Stoel van Petrus
aanschouwde.
DUITSCHLAND.
Toen prins Eitel Friedrieh op het oefe
ningsterrein Docberitz den dienst hij zijn
compagnie wilde beginnen, werd zijn
paard schichtig door de roode signaalvlag.
Het hief brieschend den kop omhoog en
sloeg den prins zóó hevig tegen den neus,
dat hij bewusteloos uit den zadel viel. Het
bericht, dat de prins een hersenschudding
kreeg is ongemotiveerd. Hij klaagde over
hevige hoofdpijn, die echter reeds minder
geworden is. De toestand is over 't geheel
zóó vooruitgegaan, dat de prins waar
schijnlijk Zaterdag naar Potsdam kan te
rug keeren.
Gemengde huwelijken. Dat ook
in Duilschland de Katholieke Kerk de noot-
lottige gevolgen ondervindt van het gemengde
huwelijk, kan blijken uit een staatje, dat
wij over dit onderwerp in een Duitseh
periodiek aantroffen.
Dertig duizend kinderen gaan jaarlijks
in Duitschland voorde Katholieke Kerk ver
loren Volgens de laatste volkstelling in
1905 waren in bet koninkrijk Pruisen
116.673 gemengde huwelijken gesloten, waar
van de vader protestant, de moeder katho
liek is, en 139 129 omgekeerd. In die van
de eerste soort leefden 215 635 kinderen
van 1 tot 16 jaar, met name 107,840 jon
gens en 107.795 meisjes. Van de jongens
waren er 64.168 protestant, 43.654 katho
liek, van de meisjes 57.421 protestant en
50.374 katholiek, totaal 121.607 protestant
tegen 94.028 katholiek.
In de gemengde huwelijken van de twee
de soort (vader katholiek) waren 254 358
kinderen beneden de 16 jaar, en wel
126 818 jongens en 127.510 meisjes. Van
de jongens waren 65.760 protestant, 61.058
katholiek; van de meisjes 71 301 protestant
en 65.239 katholiek totaal 137.061 protes
tant, 117 297 katholiek.
Uit alle gemengde huwelijken te zamen
waren er toen 469.993 kinderen beneden
den leeftijd van 16 jaar, waarvan 258 668
protestant, 211.325 katholiek. Gesteld, dat
de kinderen om de helft den godsdienst
volgden hunner ouders, dan zou dat voor
eiken godsdienst 234.966 geven. Zoodat
voor Pruisen alleen 23.671 kinderen aan
aan de Katholieke Kerk onttrokken worden
voor het gezamelijke Duitsche Rijk zal dus
het cijfer 30.000 wel niet te boog geschat
zijn.
Het ongunstigst voor de Katholieke Kerk
zijn de huwelijken, waarin de vader protes
tant is, gelijk door bovengenoemde cijfers
weer eens duidelijk wordt aangetoond.
Bebelmilitarist' August Bebel, de
leider der Duitsche sociaal-democraten,
heeft te Glogau een rede gehouden waarin
hij, over het militarisme sprekende, den
algemeenen militairen dienstplicht verde
digde.
Het is noodig, zeide hij, het vaderland
te verdedigen. Wij' beschouwen dit als een
plicht, die vanzelf spreekt. Het socialisme
gelooft ook, dat de militaire dienst noodig
is uit een physiek en hygiënisch oogpunt.
Maai- de diensttijd kan van drie jaar tot
twee jaar en nog minder verkort worden,
als men de jeugd bijtijds oefent. Wij zijn
geen vijanden van het leger, maar wij wil
len het democratiseeren. Wij willen er een
werkelijk volksleger van maken. Wij zijn
evenmin vijanden van het vaderland, want
het vaderland behoort zoo goed aan socia
listen als aan conservatieven en natio-
naal-liberalen. Wij willen van het land
een vaderland maken, zoo schoon als men
hel zich maar kan voorstellen.
Wat zullen van deze denkbeelden Bes
bel's partijgenooten in Frankrijk enin
Nederland wel zeggen. Is het militarisme
niet, zooals zij zich plegen uit te drukken,
een van de steunsels der „verrotte ka
pitalistische maatschappij?" De heeren
mogen dien Bebel wel eens geducht onder
handen nemen i
RUSLAND.
Dat het in de gevangenissen van de
Baltische provincies verschrikkelijk is toe
gegaan blijkt wel uit enkele voorbeelden
uit het rapport der Doema commissie
Een commissaris van politie trapte op den
18-jarigen Laspa, die op den grond werd
uitgestrekt, tot de dood volgde.
Een andere, Stradynia, werd getrapt op
de dijen, tot de lappen vleesch er afbiEgeD.
De gefolterde lieden werden gewoonlijk
'8 nachts gefusilleerd.
Zekere Weinberg werd met de beenen
omhoog gehangen en door 4 kozakken ge
slagen tot de vloer rood zag van bloed.
Men trok nagelen en haar uit, verbrijzelde
de beenderen en sloeg op bepaalde lichaams-
deelen.
Zekere Vitol werd, afschuwelijk gefolterd,
naar den hulpprocurenr Bouslo gebracht
en daar met terugzending naar ziju beulen
bedreigd als hij geen bekentenissen deed.
Menschen, wier rug open lag van de
slagen, werden met zont bestreken.
Grunning, 22 jaar oud, werd op den rug
geplaatst, een plank er over gelegd en twee
agenten wipten er op, tot den ongelukkige
de ruggegraat was gebroken.
Hij werd gefusilleerd, onder voorwendsel
dat hij wilde vluchten, doch enkel om de
historie der foltering te verbergen.
Een meisje van 8 jaar, dat weigerde de
schuilplaats van haren vader bekend te
maken, onderging dezelfde folteringen.
Vier terroristen hebben, volgens een te
legram uit Odessa, Sacharin, direc teur van
de politieke gevangenis, vermoord, welke
ambtenaar verontwaardiging had gaande
gemaakt door zijne slechte behandeling
van politieke gevangenen. Een van de
moordenaars pleegde zelfmoord, toen men
hem nazette, een tweede werd gevat en
de twee anderen, zijn ontkomen.
Op een postkantoor te Sewastopol heb
ben twaalf gewapende mannen 100.000
roebels in bankpapier en 14.000 roebels
in geld gestolen. Men heeft hen niet kun
nen pakken.
GOES. Het vijfjarig meisje alhier, dat,
naar gemeld is, Maandag aan het linker
oog werd verwond en in het ziekenhuis
voor ooglijders te Utrecht onder behande
ling werd gesteld, zal dit oog, volgens
bericht aan de ouders, moeten missen.
Moeders past op uwe kin
deren, vooral op nw kleine, die gij vroe
ger wel eens de buitenlucht in zondt,
met de vermaning„niet buiten de markt
komen, hoor", of „niet huiten het plant
soen gaan". De markt is tegenwoordig
zeer onveilig vanwege de fietsen, die, om-,
dat de noodige borden door de gemeente
daar maar niet geplaatst worden, nu
overal zich mogen bewegen. Zelfs stoonr-
fietsen rijden dwars over de markt.
In de plantsoenen op de bekende bank
jes konden uw kinderen vroeger veilig
zitten en er bij spelen: maar nu komen
ook daar de fietsers en juist de minst
bezadigden, die er niet noodig hebben,
maar die het nu prettig vinden daar ook
eens te rijden.
't Is verschrikkelijk leuk, om op de
Oost wal langs den waterkant van die
glooiïngen af te snorren en dan aan den
anderen kant er weer op: 't is zoo iels
van een Montague russe vroeger op de
kermis.
Dat gaat natuurlijk zeer snel; met een
snelheid, die niet te matigen is, zonder
gevaar in de vest terecht te komen.
Past daarom op uw kmdaren A., r
toch konden zij wel eens worde.» vva, üc-i
spreekwoord noemt: het kali, dai eais
verdronken moet zijn, alvorens men de
put gaat dempen.
Gisterenavond bracht het harmonie-
gezelschap „Hosanna" haar afgetreden di
recteur, dhr. L. de Beste Wz, bij gele
genheid van zijn 50en geboortedag een
serenade met fakkellicht. Hem werd door
de leden der harmonie een vogelkooi met
standaard en een bloementafel met sier
plant geschonken.
Na afloop der serenade deed het mu
ziekgezelschap nog een wandeling' door
de stad, wat natuurlijk een groote massa
volk op de been bracht.
- Door de werkliedenvereeniging
„Eigen Hulp" werd Donderdagavond de
driemaandelijksche algemeene vergade
ring gehouden. Uit het verslag bleek, dat
het aantal leden op 31 Dec. 1906 bedroeg
327. Uit de vereeniging traden 12 leden,
terwijl er 18 nieuwe toetraden, zoodat op
31 Maart j.l. de vereeniging 333 leden tel
de. De ontvangsten bedroegen f 589.26, en
de uitgaven f963.37. Onder den post uit
gaven werd f 785.50 aan ziekengeld uit
betaald over 38 personen en f 60 aan 2
overledenen. Alzoo f374.11 meer uitge
geven dan ontvangen. Het kassaldo op
31 Dec. 1906 bedroeg f3763.39. Totaal
in bezit 31 Maart 1907 f 3389.28. De re
servekas bedraagt f202.98.
MIDDELBURG. Op de Woensdagavond
gehouden vergadering van „Handelsbe
lang" is definitief besloten tot de oprich
ting van een „Spaarkas" ten einde:
a. contante betaling te bevorderen.
b. te voorkomen dat door lieden die
buiten den middenstand staan ten eigen
bate een spaarkas zal worden geëxploi
teerd.
c. te beletten dat een deel van de koop
kracht dezer omgeving voor den Middel-
burgschen middenstand te loor gaat.
De spaarkas is ingericht op den grond
slag dat noch de belangen der spaarders,
noch die der leverende winkeliers worden
geschaad.
Wie wenscht te sparen, wordt wekelijks
bezocht door den bode daartoe aange
steld die zoovele malen een zegeltje
