No. 32.
Donderdag U Maart 1907.
Derde Jaargang.
'„GOES".
D".
Itische
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
,lu precies,
akend
overtreft
middelen
krd beslist
oor alle
[ingen.
j. egberts.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Mijnt eiken MAANDAG-, WOENSBAG- in VRUDAGAÏOHD.
BCUTENLANÖ
AHHOKOt:]!
IJn omboord.
BERGEN,
Iten-Generaal
BESTUUR.
flen verzocht eene
i met 25 'aart.
in het Octaaf en
Ir Novene.
I (1 j e in een Kerk
in de Basiliek
Ide Kerk van de
CULEN, Boekhan-
alravkn te Hoe-
en bij de Dames
Amsterdam.
(.DER, L. LA
1 bij J GROH-
fWIELERte
per bns
hij 8 stuks.
per kilo-
f 0.60
- 0.58
- 0.72
- 0.70
- 0.63
- 0.62
- 6.50
115
0.96
O.90
en niet, manden en
lbours.
ie gezonden.
itere. 519.
Li Cointre, Goes.
NIH HEME COURWn
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes f0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers a contant 0.05
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonné's f0.3772, voor niet-abonnë's„045
Bureau: LANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertentiën van 15 regels f0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Zuivering of Lokmiddel?
„Wanneer één ding duidelijk is gebleken
uit de politieke crisis van bet oogenblik"
schrijft V. D. in de „Middelburg-
burgsche Courant" „dan is het
zeker wel, dat ingrijpende hervormingen
van ons staatswezen dringend noodzake
lijk zijn, wil niet telkens en telkens weer
de wetgevende machine worden slop ge-
zot".
Het doodo punt, waarop onze politiek
thans slaat wordt, door dezen schrijver
vooral geweten aan de antithese, „aan het
kunstmatig coaliseeren", zooals hij zegt,
„van confessioneel© partijen op vage en
onderling voortdurend bestreden geloofs
begrippen".
V. D. doet dan zijn uiterste best, om te
betoogen, da,t katholieken en anti-revolu
tionairen niet samen behooron te gaan
en dal zij elkander slechts steunen uit
eigenbelang.
Dit betoog munt niet uit door nieuw
heid. Sinds jaar en dag wordt van liberale
on Bronsveldiaansche zijde storm geloopen
op het zoogenaamde Monsterverbond.
En wanneer dan ook V. D. ons komt
verzekeren, dat de coalitie dier Rechter
zijde eigenlijk niet mag beslaan, wijl zij
ons politiek leven brengt in een „deplora-
belen" toestand en slechts een „stumpe
rige halfslachtige wetgeving" kan leveren,
dan herkennen wij daarin onmiddellijk een
voortzetting van de oude tactiek, welke
het „verdeel en faeersch" in toepassing
trachtte te brengen, schrijft een blad, waar
voor de „Midd. Crt." veel respect heeft,
n.l. „h et C e n t r u m".
Op welke wijze V. D. daarbij te werk
gaaf, kan onder meer blijken uit de vol
gende zinnetjes
„Voor de winst, voor hel. katholieke
geestelijk onderwijs behaald, was men
(de katholieke partij) gaarne bereid tot
steun aan de voorheen, fel bestreden
Calvinisten. En omgekeerd werd die
winst waarschijnlijk slechts noode ge
gund aan hel, uit protesfantsch gezichts
punt, volkomen verwerpelijk roomsch
onderwijs, maar de hulp bij de stembus
kon niet worden gemist".
Het is dus louter partij-egoïsme en
winstbejag, insinueert V. D., welke de par
tijen van Rechts doet samengaan. Hij laat
het zelfs voorkomen, alsof de samenwer
king dier partijen enkel een stembusac-
coord is, dat spoedig verdwijnen zou, wan
neer door invoering van Evenredige Ver
tegenwoordiging zuiverder stemmingen
mogelijk werden.
Maar hij vergeet dan toch, dat de christe
lijke partijen reeds tweemalen gezamenlijk
aan de regeering zijn geweest en ook pis
minderheden getoond hebben, dat hun sa
mengaan aan de stembus de voorbereiding
is van hun samenwerking in het Parle
ment! Een hoogen dunk van het waar
nemingsvermogen zijner lezers laat V. D.
in dit artikel niet blijken.
Grappig ook is, dat hij enkel gewaagt
van de Winst voor het katholiek onderwijs,
in ruil waarvoor do Roomsehen op Cal
vinistische candidaten zouden stemmen.
doen de Hooger Onderwijs-wet in behan
deling kwam, werd ons van liberale en
vrijzinnig-democratische zijde juist het
tegenovergestelde voorgehouden.
Het heette toen, dat, wij1 Roomschen lie
pen in het gareel van dr. Kuyper en
ons warm maakten voor de Vrijb Universi
teit. De katholieken hadden geen belang
bij hel Calvinistisch drijven.
En thans heet het weer, dat eigenlijk
de Roomschen in onderwijszaken de be
voorrechte partij' zijn
Als men tóch tendentieus schrijven wil,
moet men consequenter wezen I
*1t* Predikanten lij de ramp
Een paar ingezonden stukken in de „N.
R. C." gaven onzen confrater „d e
Zeeuw" aanleiding om zijn bekend ver
wijt aan hel adres der predikanten, uit den
omtrek van den Hoek van Holland in te
(rekken.
Die intrekking had, naar onze meening,
niet, behoeven plaats te hebben.
Zeker, de predikanten wc twijfeleïi
er niet aan hebben hun plicht gedaan
te 1 a li d.
Maar zij zijn niet meegegaan in de bran
ding bij de redding der schipbreukelingen.
En de Katholieke geestelijkheid trotseer
de de gevaren der zee, om haar hoogeln
plicht paar behooren ,te vervullende Kath.
geestelijkheid was tegenwoordig op de
„Wbdan", de boot, die de drie laalste
schipbreukelingen van hot wrak heeft ge
haald, onder leiding der Sperlings. (Zie
verslag „Telegraaf").
En nu mag 't een of ander liberaal or
gaan beweren, dal een predikant „verstan
dig" handelt uit een reddingsboot te blij
ven en daarmee den predikant de moge
lijkheid af le snijden in de stervensure
hulp en troost te verleenen en stervens
moed in te spreken, ieder goloovig pro
testant zal tegen dusdanige koude opvat
ting protest aanteekenen en wenschen, dat
er in zijn laatste levensuur eeu predikant
aanwezig zij, om in die stonde zijn hart
los te maken der aardsche dingen en te
trekken naar Omhoog; hem den troost
van den godsdienst te brengen dan, wan
neer die het meest noodig is.
FRANKRIJK.
Dr. Vincent, schrijver van „Moet men
Lourdes in naam der hygiëne (gezond
heidsleer) sluiten? Antwoord van 2350
dokters: NEEN!" heeft van Z.E. kardinaal
Merry del Val de mededeeling ontvangen
dat Z. H. de Paus den schrijver hartelijk
dank zegt voor dit fraaie werk en zich met
hem verheugt, in het groot succes er door
behaald.
In twee maanden van den eersten dag
des jaars tot den 28sten Februari, zijn
in Frankrijk, neen, in Parijs alleen, 88
moorden en pogingen tot moord begaan.
De Temps, over dit feit schrijvend, ver
klaart, dat zulke misdaden soms worden
begaan om de nietigste reden; de arbei
der, die met enkele franken op zak des
avonds een donkere straat doorgaat, loopt
kans ter wille van dit kleine bedrag zijn
leven te verliezen. „Het komt zelfs voor
dat een moord wordt bedreven eenvou
dig bij wijze van sport."
In 't vorig jaar werden in de lichtstad
443 politieambtenaren en beambten bij do
uitoefening van hun beroep zwaar ver
wond, dat is meer dan vijf procent van
het geheele aantal. En het is onlangs
voorgekomen, dat binnen den tijd van vier
dagen door de boevenbenden, die den
naam van Apachen voeren, twaalf huizen
geheel werden leeggeroofd.
Hot i.s niet alleen te Parijs, dat deze
verwildering van zeden zich gevoelen
doet: te Marseille bleven in een jaar 3900
misdrijven ongestraft, wijl men de daders
niet kon vinden; hoeveel er werden be
gaan vinden we niet, maar 't is ongeveer
te berekenen.
Ook de straffen, die wél worden uitge
sproken, zijn soms bijna nieuwe misdrij
ven te noemeneen Seminarist, die zijn
vader ging bezoeken en door het dragen
van zijn kleedij den toorn opwekte van
eenige socialisten, werd door deze man
nen, waarschijnlijk uit neutrale welwil
lendheid jegens den godsdienst, aange
vallen on mishandeld, zoodat hij met 28
wonden opgenomen moest worden.
Drie der schuldigen kregen drie dagen
gevangenisstraf en de mishandelde zelf
moest van den rechter het verwijt hoo-
ren, dat hij, door zich te verdedigen, de
heeren geprikkeld had.
De H. Vader heeft onlangs aan de Ka
tholieke Vereeniging van de Fransche
jongelingschap een schrijven gezonden, dat
op het Congres le Bordeaux is voorgele
zen en thans door den Univers openbaar
gemaakt.
„Het doel dat de vereeniging zich voor
stelt, behoort tot. het nuttigste en nood
zakelijkste wat thans geschieden kanin
een tijd, waarin de vijandschap legen hel,
geloof on de christelijke zeden steeds toe
neemt, kan deze organisatie haar leden
voor zulk gevaar bewaren en door hen
ook redding bieden aan andere jonge
monschen in Frankrijk, lot welken stand
der samenleving zij ook behooren.
De middelen om dit doel te bereiken,
zoo gaat de H. Vader voort, zijn uit
nemend openlijk een voorbeeld geven van
christelijke deugden, zich buiten de twis
ten en hartstochten der politiek houden,
zich met warmte wijden aan sociale waar
heden en hare toepassing maar vóór
alles moet de onderlinge eenheid worden
bewaard.
De geestdrift en de heilige vrijheid wor
den door de tegenwoordigheid der pries
ters niet gehinderdhij is slechts aan
wezig als leeraar, als raadsman, als gids.
„Moed dus, dierbare zonen," zegt de
H. Vader tot deze jonge strijders voor do
goede zaak. „Wij bidden God u le steunen,
met wie de hoop op een betere toekomst
grooter wordt"
RUSLAND.
Zaterdagochtend werden te Kula.is (Kau-
kasus) door een onbekende drie bommen
geworpen naar het rijtuig waarin een rent
meester met twee politieagenten en een
ambtenaar geld transporteerde, terwijl ook
revolverschoten op hen gelost werden. De
rentmeester, do koetsier en de agenten
werden gedood, vijf andere personen ge
wond. De daders gingen met 15.000 roebel
aan den haal.
Door een toeval zijn in het bijkantoor
Odessa van de Russische Bank voor Bui-
fenlandschen handel vijf groote bommen
met pyroxiline gevuld ontdekt vóór er een
ongeluk kon gebeuren.
TWEEËRLEI HART.
Aan onzen Prins.
De Deugd vraagt niet om loon;
doch die haar op zien treden
In nederige majesteit,
En dan haar werkzaam zien
in 't helpen, (roosten, zeeg'nen,
Bewonderen haar heerlijkheid;
Maar worden krachtig ook
door geestdrift aangedreven,
Om dank en liefde haar te biên;
Prins! hoor met liefde en dank
alom uw' lof verheven;
'tVolk heeft uw hart gezien!
N. v.d. D. Dr. E. Laurillard.
„Men exploiteert dat wee
het Koningschap ten baat!"
Zoo lasterde „Het Volk",
dat God en Meester haat,
Toen onze brave Prins
zijp medelijden toonde,
Verachtelijk, nietwaar?
Maar 't heeft zijn nut misschien,
Dat ook dit vuig orgaan
liet volk zijn hart liet zien,
Toen 'Lzoo, niet slechts den Vorst,
maar heel de Natie hoonde.
Licht dat nu de oogen open gaan
Voor dezen helschen geest
en zijn gevloekt bestaan.
(Geïllustreerd Volksblad).
De crisis. Volgens de jongste, geloof
verdienende, berichten worden pogingen
aangewend tot vorming van een Cabi
net d'affaires door iemand die niet
behoort tot hel. parlement noch tot een be
paalde staatkundige partij'.
Voorlichting. We knippen even dit
zinnetje uit de „Goesche Crt.", die schrijft
over den strijd in Frankrijk:
„De geheele strijd loopt, dan ook alleen
over eenige formaliteiten en hiervan trekt
het Fransche volk zich niets aan, waarin
het^ groot gelijk heeft".
Formaliteiten I
Evenveel, als men den strop om den
juds van een misdadiger een „formaliteit"
in een rechtzaak noemen kan.
Huldeblijk aan Prins Hendrik.
Naar aanleiding van het bericht, dal zich
een centraal-comité voor bovenomschreven
doel had samengesteld, is een schrijven
aan dit comité gezonden van den volgen
den inhoud
Mijne Heeren!
Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins der
Nederlanden, in de dagbladen gelezen heb
bende, dat. zich een centraal-comité ge
vormd heeft met het doel Hoogstdenzelven
een huldeblijk aan te bieden, heeft mij
opgedragen, uwe commissie mede te dee-
len, dal Zijne Koninklijke Hoogheid ten
hoogste de bedoeling uwer commissie
waardeert en zee r dankbaar is voor de
wijze, waarop het Nederlaudschc volk zijne
pogingen om tot redding der ongelukkige
slachtoffers van de ramp aan den Hoek
van Holland mede te werken, op prijs stelt.
Maar aangezien Zijne Koninklijke Hoogheid
heslist vermeent, zijne daad niet andiers te
kunnen beschouwen dan het vervullen van
zijn plicht als Nederlander, heeft Zijne
Koninklijke Hoogheid tot Hoogstdeszelfs
groot leedwezen het vaste besluit moeten
nemen zoodanig huldeblijk niet te aan
vaarden. Voldoende aan de bevelen van
Zijne Koninklijke Hoogheid, heb ik het
centraal comité voornoemd Hoogstdeszelfs
groote erkentelijkheid en diiepgevoelden
dank over le brengen, voor al hetgeen in
dit comité in dezen reeds is verricht.
Dit schrijven was door zijn secretaris
onderteekend.
Geen anirn o. Naar men uit den Haag
meldt, komen do gelden of toezeggingen
der gelden voor het huldeblijk aan Admi
raal M. A. de Ruyter zóó schaars in, dat
het Nationaal Comité bezwaarlijk eenigen
flinken steun zal kunnen verleenen aan de
plannen, die zij voor de De Ruyler-hulde
ontwierp.
De Zeevaartschool te Vlissingen, de De
Ruyter-meda,ille, het Historisch Maritiem
Museum te Amsterdam en eene verbeterde
uitgave van De Ruyter's leven door
Brandt, eischen een veel krachtiger finan-
tieelen steun, dan het Nationaal Comité
tot nu toe van de natie mocht ontvangen.
Geheele provinciën en tal van groote
steden onthielden zich tot dusverre van
eenige hulp, het bleek zelfs in vele plaat
sen niet mogelijk een De Ruyter-Comité
samen te stellen.
De Paus en de Vredesconfe
rentie. Gedurende het korte bezoek, dat
prof. De Marlens, de vredes-makelaar van
den keizer aller Russen, aan Rome bracht,
heeft; hij geen audiëntie aangevraagd bij
het Vaticaa.n, waaruit men mag concludee-
ren, dat dus het Russische gouvernement
opnieuw in gebreke zal blijven, den H.
Stoel op de Vredesconferentie uit te noo-
digen.
De oppositie zegt men komt dit
maal niet van Italië, zooals in 1899, maar
van de Fransche regeering, die aan Rus
land heeft doen weten, dat zij zich ver
zetten zou tegen die uitnoodiging.
GOES. Hedenmiddag reed in het Rijfe-
Iaarsfraatje een wagen geladen met hooi,
en nam een daar hangende lantaarn mee,
die verbrijzeld werd.
De Commissaris da' Koningin heeft
eervol ontslag verleend aan dr. D. J. His-
sink als lid der gezondheidscommissie
zetel Goes.
In het café Boudeling waren Dinsdag
middag 24 slagers uit Goes en omslreken
bijeen, ter bespreking om een bond op te
richten, om onderling te contribueeren
voor eventueel verlies va,n varkens die
onder het transport sterven. Men ging
daartoe over, omdat den vorigen zomer
nogal eens sterfgevallen voorkwamen. Ter
ontwerping van een concept reglement
werden gekozen de heeren M. Daane,
Kloetinge, J. Dierkx, Goes, Joh. de Vriend,
Walhelminadorp, P. Maas en C. Lavooy,
beiden te Kruiningen.
Naar wij vernemen heeft ook de heer
J. B. van Kalmthout zijne benoeming als
bestuurslid van de aid. Goes voor kinder-
herstelling en vacantiekolonies niet aan
genomen.
We ontvingen het 38e jaarverslag der
coöp. voorschotvereeniging en spaarbank
to Goes. Daaruit blijkt, da,t de vereeniging
op 5 Febr. 1907, 271 leden telde. Op dien
datum bedroeg het aandeelenkapitaal
f 20215.61 en het reservefonds f 15575.725.
Ingebracht werd f 63718.475 en uitbe
taald f 69189.555, zoodat aan spaargelden
in de bank overbleef f 134203.115. Op het
einde van het jaar waren 1343 boekjes in
omloop. Er werden 263 voorschotten ver
leend tot een bedrag van f240320, waar
door de geheele voorschotrekening be
draagt f 372530.
De zuivere winst der bank bedraagt
f2627.75.
De aftredende commissarissen, de hee
ren W. Duvekot en J. de Witt Hamer
Gzn. werden herkozen.
Naar men ons meedeelt is alhier op
gericht eene schietvereeniging met den
naam van G. 0. E, S. (geduld, oefening en
schietvaardigheid): haar doel is, oefening
niet buks, rijksgeweer model 95, revolver
enz. Een gezellig schietlokaal met gevaar-
vrije banen zullen worden aangelegd in
den luin van het „Pension Zeeland" van
den heer Koopman op do Beestenmarkt
aldaar. Het bestuur bestaat uit de heeren
A. G. L. Panhuijzen, J. K. Verhoek pn
A. F. de Paauw, allen te Goes.
MIDDELBURG. In de vacature van wij
len den heer W. Maas is bij enkele candi-
daatstelling tot lid van de Provinciale
Staten van Zeeland gekozen verklaard de
heer J. Maas te Serooskerke.
De candidatenlijst was geteekend door
W. A. de Rijeke Sr. en 59 anderen.
Daar' voor het alhier vanwege de
Vereeniging „Uit het VolkVoor het Volk"
op den 2en en 3en Pinksterdag te houden
Muziekconcours alleen in de 3de afdeeling
voldoende deelneming was, is besloten het
uit te stellen tot het volgende jaar.
Voor een Hink bezette zaal trad de
Z.Eerw. heer Teule Maandagavond op in
het St. Vincentiushuis met het onder
werp „De Katholieke Partij." De Voor
zitter heette allen welkom en met het
oog op den invloed dien de vrouw kan
doen gelden op den man, ook in verkie
zingsdagen, waren ditmaal ook dames uit-
genoodigd, een opwekkend woord tot de
leden der Kath. Kiesvereeniging te hoo-
ren spreken.
De onmiddellijke nabijheid der Abdjj, dat
monument uit den ouden Roomschen tijd,
voerde den Z.Eerw. spreker in den geest
terug naar de Katholieken uit die dagen.
Een groote tijdsruimte ligt er tusschen de
tweede helft der 16e eeuw en de 20e,
welke wij beleven. Gedurende meer dan
twee eeuwen werden de Katholieken slecht
geduld en was hun alle mede-zeggenschap
in do landsregeering ontzegd. Zij verdienen
dan ook onze eerbiedige bewondering voor
den moed, waarmede zij het Kath. geloof
hebben bewaard. Eerst zeer langzaam is
in de vorige eeuw de Kath. partij tot ont
wikkeling gekomen. En thans zijn wij
overtuigd, dat onze beginselen de beste
zijn, waarnaar het land kan worden gere
geerd, en dat wij, juist omdat wij katho
liek zijn, ons door niemand in liefde tot
het vaderland laten overtreffen. (Applaus).
Tegenover de valsche leerstellingen van
het liberalisme huldigt de katholieke par
tij de leer, dat ook de burgerlijke maat
schappij en dientengevolge ook het gezag
van goddelijken oorsprong is, erkennen wij
het organisch karakter van den Staat in
tegenstelling van het door de liberalen
gehuldigde individualisme. De Staat be
staat niet uit individuen, maar uit ge
zinnen, waarvan de grondslag is het door
God ingestelde huwelijk. Tegenover het
valsche begrip van vrijheid erkent de
kath. Partij de vrijheid als het recht van
iederen burger om onbelemmerd het doel
te bereiken waarvoor hij leeft. (Applaus).
Do revolutie heeft de maatschappij af
gebroken en zelfs de grondslagen ver
woest; wij katholieken staan voor de taak
om ze weder op te bouwen. Strijd en ar
beid dus: strijd tegen wie wij de vijan
den van kerk en vaderland achten, en
arbeiden om de Maatschappij op de chris
telijke grondslagen weder op te bouwen.
(Applaus).
In het tweede gedeelte wees de Z.Eerw.
spreker op de middelen, die de katholieken
hebben aan te wenden. Paus Leo XIII, die
gedurende meer dan 25 jaren de christe
lijke wereld heeft beheerscht, heeft ze bij
verschillende gelegenheden aangewezen.
Vooreerst eenheid onder de leiding van
bisschoppen en Paus. Dat hebben de ka,
tholieken van Frankrijk niet willen begrij
pen; van daar hun treurigen toestand.
Hoe sterk integendeel zijn de katholie
ken in Duitschland, dank hun onwrikbare
eenheid.