isblad De Nieuwe Zeeuwsche Courant laldwijk, >iit op het No. 147. Donderdag 13 December 1906. Tweede Jaargang. FEUILLETON, SLAVENKETENEN. RELLER, ttoomhouf Zagerij alifeif [t KACHElKBim FOKKE, Goes, ad-Scbelvisch, ICHOL, Co., IJmuiden. 5uid-Beveland". Vl2 cent lestland, geld >p van Effecten. borgtocht. HENDRIKSE. rtraaf, Goes. KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN. Vtrschijnl eiken MAANDAG-, WOENSDAG- te VRIJDAGAVSHD. Nieuwe Abonné's, De Nieuwe Zeeuwsche Couraut voor Goes slechts f0,75 daar buiten fO,95. prachtig Geïllustreerd Zondagsblad. BUITENLAND, HAABHOEUEHI satijn omboord. imetjes van 5 tot 5H Ct. Prachtige van tot 8 18 zwaar, net minder als 2 stuks, 120 ct kosten bij. Utrecht, Singel. i Schaverij. ekomen vrij aan huis jicurrent". Kilo 11.20 Kilo 11.25 lil Nederland, na ont (el ot' rembours 10 cent koop bij 25 kilo lager. sche dienst. rdam-Gouda-A msterdam tutschenliggende pliltten. I van O O ES iddag 12 uur. I AMSTERDAM orgen 5 uur. 1 ROTTERDAM vond 8 uur. (msterdam bij W. DE jtSCHURE, Kloveniers- im bij de Directie J. en I, te Dordrecht bij S. te Goes bij den Agent el nieuws en illu S>EDKOOP is. DE DIRECTIE. jnicanessen. leeren en Oames. lelijk. I Heer L. M. J. VAN |et Gesticht. het hotel de Kinderen NIEUW! ZEEUWS» COURANT Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes £0.75, daarbuiten f 0.95 Afzonderlijke nummers a contant0.05 GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor abonné's f voor niet-abonné's045 Bureau LANGE VORSTSTRAAT, GOES. Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. contant. Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs. voor het volgende kwartaal, ontvangen de nog voor Jan. verschijnende nrs. van heden af gratis. is het moest gelezen R.K. blad in Zeeland. Het heeft zijn lezers in grooten getale hier, in de omstreken, in de geheele provincie, in vele plaatsen buiten de provincie. verschijnt driemaal 's weeks en kost per kwartaal Tegen den geringen prijs van STH cent per kwartaal ontvangen de abonné's er bij het Men kan zich abonneeren bij de Agenten, Boekhandelaars en Brievengaarders. Alweer een twistpunt? In de Kamerzitting van 28 November heeft de voorzitter der Katholieke Kamer- club, mr. Kolkman, mede uit naain zijner politieke vrienden, verklaard, dat hij .was vóór een definitieve kiesrecht regeling. Het kan jnoeielijk anders, of dusdanige regeling van het kiesrecht-vraagstuk moet ook de Katholieke Staatspartij nauw aan 't hart liggenimmers in de Troonrede treft men dezen passus aan: „Ten einde den gewonen wetgever Vrijheid te geven bij de regeling der kies bevoegdheid, zal een herziening worden voorgesteld van de daarover handelende bepalingen in d® Grondwet". Hoe men dus ook over de regeling van het kiesrecht .moge denken, feit moet toch wel zijn, dat deze zaak bij elke staats partij een .onderwerp qitmake van ernstige overweging en studie. Niet aldus deelt de „Maasbode" dit in zicht. Immers, dit Rotterdamsch Katholiek or gaan schrijft ,o. a. over hetgeen door den heer Kolkman in zake het kiesrecht- vraagstuk gezegd werd: „Want men diene toch wel te weten, dat wij> (katholieken, in onafzienbaren tijds niets piet het 'kiesrecht uitstaande hebben. De quaestie is alleen gemoveerd onder de zweep van Troelstra. 41). „Ik had daartoe nog geen tijd", stot terde de jongeling; „maar acht gij het noodig „Volkomen onmisbaar". „Zal de bende op het oogenblik wel aan iets anders denken dan aan haar ge vallen aanvoerder?" „O! Ik ben overtuigd da,t, hoezeer zij wellicht, ook ;aan hem verkleefd waren, hunne persoonlijke veiligheid voor ben verre boven hun leed, om zijn verlies gaat. en die veiligheid zullen zij aller eerst bedreigd achten door de mogelijke onthullingen van de jonge vrouw, die door u gered werd. Hun belang brengt mee dat zij zoo spoedig mogelijk verdwijme." „Goede Hemel 1 En ik zelf ka,n niet naar haar toesnellen!" „In elk geval moet gij zorg dragen dat haar tegenwoordig verblijf nacht en dag bewaakt worde." „Hoe wilt gij dat dit geschieden zal? Buiten, op vrij verren afstand van een dorp waar men een of twee veldwachters heeft, die niets van politietoezicht af- I weten „Hoe het ook zij, gij moet er nog heden avond den officier van justitie der naastbij- liggende stad over schrijven, en hem alle Daar zijn immers voor ons in de toe komst heel .andere zaken aan de orde, die opperbest zonder kieswetwijziging of grondwetsherziening zijn af te doen". Deze opinie is dus in flagranten strijd met de verklaring van mr. Kolkman, den voorzitter der Kath. Kamerclub. Wij, Katholieken, (hebben in afzienbaren tijd wel degelijk „iets" met de oplos sing van bet kiesrechtvraagstuk uitstaande. Niet alleen „iets"; maar, naar onze be scheiden meening, zelfs zeer veel. En dit hebben wij, met uitvoerige rede nen reeds betoogd in ons nummer van 19 April jl. De UnieJiberale partij nam vóór lang het vraagstuk in studie; de antirevolutionaire partij heeft dit voorbeeld gevolgd; de vrij zinnig- en sociaal-democraten dienden voorstellen in tot grondwet-herziening, in verband met de regeling van ,het kiesrecht. De Katholieken zijn toen achteraan gekomen,... hoe is 't toch mogelijkI Maar gekomen zijn ze dan toch, al schijnt dit aan de „Maasbode" onbekend te zijn. Want de Katholieke Kamerclub heefL on geveer een jaar geleden uit haar midden gekozen een commissie, die tot taak had het kiesrechtvraagstuk te .bestudeeren, en rapport uit te brengen omtrent hare be vindingen. Ook de Algemeene Bond van R. K. kies verenigingen heeft een commissie be noemd, die haar oordeel omtrent dit vraag stuk zou uitbrengen. Alzoo de Kath. Kamerclub, en de alg- Bond van R. K. kiesverenigingen zeker wel twee niet te wraken corporaties zijn van oordeel, en wij zijn het met haar, dat ook voor de Katholieke partij eeni goede oplossing van ,de kiesrecht-quaesüe gewenscht is niet alleen, maar op afdoe ning wacht. He|t is dan ook onbegrijpelijk, hoe de „Maasbode" schrijven kan, dat de Katholieken „in onafzienbaren tijd niets met het kiesrecht uitstaande hebben". Uit deze verklaring van het Rotter- damsch blad heeft het vrijz.-dem. orgaan „Land en Volk" reeds munt geslagen, toen het schreef dat men aan de „rechterzijde" met het kiesrecht verlegen zou fitten. Maar ten slotte staat vast dit: dat, ten spijt van de „Maasbode", de Katholieke Staatspartij een goede, definitieve oplos sing van het kiesrechtvraagstuk pn zulks binnen ,zoo kort mogelijk tijdverloop inwacht, en met geestdrift zal be groeten. mogelijke bewijzen leveren hoe onmisbaar het is dat men die hoeve streng bewafe. Ik geloof van u vernomen te hebben, dat die vtouw bijzonder schoon is, niet waar?" „Ik heb zelden iemand gezien die haar daaromtrent nabij kan komen." „En is zij nog jong?" „Bij oogenblikken geeft zij den indruk nog slechts een kind te zijn; o(p andere uren drukt haar gelaat heel de smartelijke ondervinding uit eener vrouw". Silvian .teekende zijne antwoorden op en nam afscheid met de woorden: „Zorg dat zij ons niet ontsnappe. Naar alle waarschijnlijkheid is zij eene afvallig medeplichtige der bende en kan zij ons als zoodanig de grootste diensten bewijzen". „Zij ook schuldig?" riep Ernst veront waardigd uit. „Aan vroegere misdrijven, ja, mijn waar de heer", antwoordde de dectectiwe pp beslisten toon: „Ik ben daarvan zoo diep overtuigd, dat, indien zij zich op Engel se-hen bodem bevond, ik niet aarzelen zou haar in hechtenis te laten nemen". Nog lang na zijn vertrek zat Nieuwen- jheim daar als geheel versaft ter neer. Het 'vermoeden van den geheimen agent was tot dusverre geen oogwenk bij hem opge: rezen. Hij had haar steeds zoo hoog ge plaatst, in zijn verbeelding haar het slacht offer gewaand eener bende ellendelingen, en nu beschuldigde men Kaar plotseling in zijn hijzijn hunne handlangster te zijn ge- Censuur van tooneelstukken. De sociaal-demokraat Tak heeft in de Tweede Kamer, wat hij noemde, de cen suur over tooneelstukken ter sprake ge bracht. Hij had het o. a. over de „opvoe~den- de kracht" die van het tooneel uitgaat, aan welke kracht velen met recht zullen twijfelen, die weten, wat voor soort pro ducten tegenwoordig met voorliefde voor het tooneel mét zorg worden uitgekozen. Hij 'bracht ook ter sprake het verbod van den burgemeester van Goes, om „Allerzielen" op te voeren en jbe- weer'te, dat het .subjectief oordeel v,an bur gemeesters geen doorslag mag geven in zaken, rakende de ppenbare orde pf ze delijkheid. Er zou volgens hem niet pre ventief, maar' repressief moeten worden opgetreden. Daarom vroeg hij herziening van ar'- 188 der Gemeentewet welke minister Rink terecht onnoodig achtte en wilde, dat de ministers den burgemeesters zou aanschrijven, dat zij in deze zaak een zelfstandig oordeel hebben .te vellen. Dit laatste is zeer juist. De burgemeester moet zich ean zelf standig oordeel vormen, pf hij op grond van art. 188 |der gemeentewet de opvoering van een tooneelstuk pipet .verbieden; en o. i. zal hij idoor zulk zelfstandig gevormd oordeel geleid, er altijd toe moeten over gaan een tooneelstuk te verbieden, waarin de godsdienstige overtuiging van ingeze tenen wordt aangerand, wijl daardoor immer gevaar ontstaan kan voor .ver storing der openbare prde. En den vrijzinnigen, die zeggenmaar nog nooit is ,<loor de opvoering de orde verstoord, kan onmiddellijk den mond ge snoerd wonden door er op te wijzen, dat daarin ligt opgesloten ide raad: zoo ver stoort dan de orde! De heer Tak noemde het verbieden der opvoering van een tooneelstuk een gebrek aan verdraagzaamheid 1 Maar hoe moet dan dezelfde heer Tak het noemen, wanneer een iooneehverk ge schreven wordt met het doel .anderen in hun heiligste gevoelens te kwetsen. Dat is volgens dezen socialist wèl ver draagzaam 1 V Tot slot.. „De Tijd" heeft onze weerlegging van hetgeen haar iemand schreef omtrent den op te richten Bond van R. K. k ie s- vereenigingen in Zeeland o ver wees t. Hij poogde te glimlachen over hetgeen een misgreep van den anders zoo slimmen agent moest zijn; maar die los daarheen geworpen aanklacht was voldoende ge weest om hem eene menigte kleine zaken voor den geest te roepen, die hij aanvanke lijk over het hoofd had gezien: de soort afschuw welke de ongelukkige voor zich- zelve scheen te gevoelen; de zorg waar mede zij vermeden had haar naam of ge schuwing dat zij ongeluk aanbracht over boorteplaats op te geven; hare;perste waar schuwing voor gevaar voor hen, wie be lang in haar stelden. Indien het eens werkelijk zoo ware en zij was daardoor zijne liefde ten eens male onwaard? Maar neen, neen, hij wilde het niet gelooven; het kon niet; hij zou haar eens geknield vergiffenis afsmeeken ook maar eene seconde aan haar getwijfeld te hebben, en thans zou hij nog van verre over haar waken, door aanstonds den brief te schrijven, waarover Silvian hem gesproken had. Den volgenden morgen bevond hij zich in zijn hotel, toen de detective boven kwam en haastig zeide „Kom mede, beneden wacht ons een rij tuig. Ik heb het huis gevonden". „Goddank! Gaan wij er heen?" „Zoodra gij gereed zijt mij te volgen. Steek voor alle voorzichtigheid uw revol ver bij u. 'Wij weten niet of het huis genomen, tevens daarbij eenige opmerkin gen makend. Zoo zegt „de Tijd", dat haar correspon dent beter dan „de Nieuwe Zeeuwsche Courant" weten kan, dat er „voor de zoo- veelste maal" sprake is van de stichting van een Bond. Dit is makkelijk gezegd; maar wij zijn zoo vrij dit zonder verder bewijs volstrekt niet aan te nemen, en handhaven, dat het i;s voor de eerste maal, dat men wil komen .tot de oprichting van een Bond. Verder zegt „de Tijd", vermoedelijk met de bedoeling haar berichtgever te verdedi gen, dat, om te weten, hoe de Katholieke, kiezei's in Zeeland georganiseerd zijn, pu bliek geen ander middel ten dienste staat dan.de Pius-almanak 1 De opgaven van dezen almanak zijn wat deze zaak aanbelangt, onvolledig! Ons is het echter onverklaarbaar, hoe „publiek", met slechts de gegevens uit den Pins-,almanak, het publiek durft in lichten over eep zaak van zoo groot aan belang; temeer, daar „publiek" van uit Middelburg sc-hrijft en dus in Zeeland bekend moet zijn. Tegen onze rectificatie, dat de zelfstan digheid der kiesverenigingen gehand haafd blijft toch wel een cardinaal punt wordt en kan ook niets worden ingebracht. En dan zegt ,„de Tijd", dat er voor ons niet zoo heel veel reden tot verbazing schijnt te bestaan. Jammer, dat de enkele opmerkingen van het blad die verbazing nog hebben ver groot. FRANKRIJK. De scheidingis voltrokken. De regeering heeft een gerechtelijke huiszoe- king doen houden in de nuntiatuur te Parijs. Volgens geruchten, loopende in de gan gen van de Fransche Kamer, zou de secre taris van de nuntiatuur uit Frankrijk zijn gezet. Bij monseigneur Montagnini, officieus vertegenwoordiger van den Heiligen Stoel, is een gerechtelijke huiszoeking gedaan. Mgr. Montagnini is een vonnis van uit zetting beteekend, en hij is naar* de grens vervoerd. Clemenceau, een interpellatie van Groussau over de vervolging van de nun tiatuur beantwoordend, verklaart dat de vervolgingen zijn ingesteld door de justitie, omdat het concordaat verbroken is. Het gebouw van 'de nuntiatuur staat onder de Fransche wet. Hij' weet niet, onbewoond is of niet". „Hoe zult gij er dan binnen gaan?" „Als men niet open doet,'met de mid delen die ons ten dienste staan. In een rijtuig .achter het onze bevinden zich twee agenten, waarvan er een hel smidsvak volkomen verstaat". Binnen de vijf minuten waren zij op weg. {hnst was geheel opgetogen over de snelheid waarmede alles in het werk was gegaan en zeide dit aan zijn metgezel, er bijvoegende hoe verwonderd hij zich ge voelde dat de schrandere detective zelf er niet blijde over was. Silvian haalde met een droefgeestig lachje de schouders op. „Ik wordt oud, mijnheel-", zeide hij zuchtend, „en dat is een Ieelijk ding voor iemand van mijn vak; het is niet dat •de krachten mij te kort schieten; maar met 'ieder jaar dat men langer leeft, komt er ook wat meer verdriet tot ons, en op het laatst gaat men voortdurend aan zijn eigen leed denken, en raakt men daardoor verstrooid". „Het spijt, mij dat ook gij niet gelukkig zijt", sprak de jonge man, die vol mede- jijden zag hoe de lippen van den anders zoo flihken man beefden. „Denk er geen tweemaal aan; het is de moeite niet waard", zeide Silvian, boos op zichzelven zijne aandoening verraden te hebben. „Laat mij u liever vertellen hoe ik het. huis ontdekte: Ik ging van mor welke papieren zullen worden teruggege ven en welke achtergehouden zullen wor den. Men had eerder een eind moisten ma ken aan de correspondentie tusschen Mon tagnini en de geestelijkheid. Wij ïespec- teeren den godsdienst, maar zullen alles, wat naar politieke actie van Rome zweemt, zonder mededoogen bestrijden! Montagnini, die order aan de bisschop pen gaf de Fransche wet te schenden(l) is in staat van beschuldiging gesteld. Drie Parijische geestelijken zullen vervolgd wor den voor schending van de wet van 1905. Men wil met hen een voorbeeld stellen. Het was gisteren de dag jwaarop de Wet op de Vereenigingen te werken begon. En nu de H. Vader ook heeft verboden aangifte te d'oen voor bet houden van den eeredienst, is plotseling de' ware aard der tijdelijk fluweelzachte politiek van Hriand aan den dag gekomen ten heeft hij zich vertoond zooals hij is. Briand verklaarde aan eenen dagblad schrijver, dat, indien'de katholieken het hevel van den Paus opvolgen, het een strijd zal zijn tusschen de Kerk en de wet, en het gouvernement zoo' krachtda dig zou handelen, dat het laatste; woord aan de wet bleef. De minister verklaarde verder, dat men het volgens hem aanliegdje op burgeroorlog, «naar dat hij reeds een aantal maatrege len had voorbereid, die hij zijnen collega's van het kabinet eerlang zou voorleggen. Clemenceau verklaarde van zijnen kant dat, zoo de Kerk oorlog wilde, zij dien zou hebben. Sommige prelaten hadden voor stellen gedaan om de bisschoppelijke palei zen te huren, maar het, gouvernement heeft besloten, gezien de omstandigheden, al die voorstellen te wijzigen. Al de gebouwen, fiahoorende aan den Staat en thans be woond door leden der geestelijkheid, zullen van af 11 December aan den Staat k'omen. Het schijnt niet in 't voornemen te lig gen ,de kerken te sluiten, maar wel alle priesters gerechtelijk te vervolgen. Door de Scheidingswet, toegelicht en verrijkt met Briands ministerieele circulai res, is de Fransche Regeering leverancier ster geworden van rouwversieringen voor uitvaarten in de katholieke kerken. Van daar dat de prefect van het Seinedeparte- ment in een eerste aankondiging betref fende de 'toepassing der Scheidingswet, mededeelt, dat van den 13den af degenen die draperieën en andere henoodigdhedén wenschen voor rouwversiering van gebou wen voor den Eeredienst bij lijkdiensten, zich te vervoegen hebben niet tot die kerk besturen, maar tot den maire van hun ar rondissement. Eenzelfde meedeeling zal de prefect ook kunnen doen voor versieringen bij 'huwe lijksplechtigheden en voor ide leverantie van stoelen. Uit. deze dingen blijkt, hoe prachtig de nieuwe toestand van scheiding- is tusschen Kerk en Staat. Niettegenstaande de laatste alle banden met de eerste heeft verbroken, hoeft hij zich het monopolie toegeëigend van het leveren der decoraties voor de plechtig- gen vroeg naar verschillende verhuurkan toren in Kensington, en liet overal het portret van den doode zien, er mij wel voor wachtende te zeggen welk doel mijn onderzoek had. Indien de brave lieden in mij Silvian den defectieve hadden herkend, zouden zij geen woord losgelaten hebben, want een perceel waarop een moord heeft plaats gegrepen, wordt niet weder betrok ken. Ik had (dus een zeer ouderwetsch pak aangetrokken en een Vreemden tong val aan mijn lEngelsch gegeven, om des te beter te schijnen wie ik voorgaf te zijn, een rijke holland.sche hoer, Jacob van jder Kaas, wiens dochter wat al te sterk hot hof was gemaakt door een Engelschman, die haar den 'vorigen zomer 'te Bcheveningen had ontmoet, ik kwam 'eischen dat hij haar trouwen zou, want het ongelukkige kind was gedwongen gewieest ,mij haren toe stand te bekennenechter hardnekkig wei gerde zij mij zijn naam en adres op te geven. Het eenige wat ik in stiltehad; kunnen bemachtigen was zijn portret, en :ik moest mijn verhaal tot in het oneindige toe uitkramen, zonder dat iemand dok maar een oogenblik vermoedde dat ik het was die hen beet nam. Ten laatste op het. vierde kantoor waai' ik kwam, zeide de eerste klerk „Zeer zeker herken ik hem; bet is de lange Ier, van Notting-Hill-road". Ik sprong van blijdschap op. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1906 | | pagina 1