eel.
en HOORNVEE
ulden.
leltiaiÉl,
rkt
ezand.
Courant.
No. 132.
Donderdag 8 November 1906.
Tweede Jaargang.
FEUILLE
BUITENLAMP.
Boerenhoedenfabriek.
toomhouf
Zagerij
Schaverij.
eiwit en vet.
100 K.G.
- GOES.
LOTING
1906 nadert.
van f1.-
en twee vette Ossen,
n omstreken
tiid-Beveland".
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Verschijnt eiken MA1HDAG-, WOENSDAG- en VRI1DAGAV0HD.
OOSTBURG.
SLAVENKETENEN.
UIT DE PERS,
'EED ZUIVER.
Venn.
Besl. van 9 Mei I906,
52.)
Ovezand plaats
jrloting, met v
LIJZEN, als
erkrijgbaar.
de
che dienst.
dam-Gouda-Amsterdam
usschenlioaende plaatsen,
van GOES
ddag 12 uur.
AMSTERDAM
>rgen 5 uur.
ROTTERDAM
zond 8 uur.
ïsterdam bij W. DE
5CHURE, Kloveniers-
n bij de Directie J. en
te Dordrecht bij S.
Goes bij den Agent
le Cointre, Goes.
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes f0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 contant„0.05
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonné's f 0.371/2, .voor niet-abonné's„045
Bureau LANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. 5 contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Een actief CORRESPONDENT
gevraagd te
Statenverkiezing.
Het volgend jaar, in 1907, zullen weder
om plaats hebben de verkiezingen voor de
provinciale staten, welke invloed uitoefe
nen op de samenstelling der Eerste Kamer.
Verkiezingen dus, niet van belang ont
bloot, ook voor de Katholieken van ons
gewest.
Zeer goed te begrijpen is het, dat van
den kant onzer geloofsgenooten hier stem
men opgaan, om bij deze verkiezing te
veroveren ©en, zetel voor een Katholiek
afgevaardigde ter provinciale, staten.
Volgens numeriek© verhouding, kan nie
mand hun het recht betwisten ep te
komen met een eigen candidaat.
Dit toegegeven.
Of een goed© opvatting van tactiek in
casu zulks toestaat, is een andere zaak.
Niet vergeten mag worden, dat, zoo een
Katholiek candidaat gesteld werd, men
onze anti-revolutionaire wapenmakkers ge
weld zou aandoen.
Want de zaak staat niet evenals bij de
candidatuur-Timansmen heeft nu te ma
ken met zitting hebbende en a f-
tredende anti-revolutionaire Staten
leden.
Mochten de Katholieken komen met een
eigen candidaat, die om kans van slagen
te hebben, noodwendig den steun aller
anti-revolutionairen en christelijk-histori-
schen behoeft, dan zou een der aftre
dende a.-r. leden zich niet meer her
kiesbaar moeten stellen.
Een ander punt van grondige overwe
ging is, of een Katholiek candidaat, wan
neer men een geschikte gevonden heeft,
zelfs bij steun onzer politieke geestver
wanten, goede kans zou hebben om ge
kozen te worden.
Want, dit laatste moet vast staan.
Laat men in elk geval met beleid te
werk gaan, ©n niet in de kaart spelen der
vrijzinnigen.
Onderkruipersdiensten.
De anti-rev. „Rotterdammer" heeft ook 'n
artikel over de ioopersstaking pan „Het
Volk", waarin het blad, evenals wij reeds
eerder deden, vooral den nadruk legt op
het feit, dat de ambtenaren van de post
voor. onderkruipersdiensten werden ge
bruikt.
Naar socialistische leer doen dus die
33).
De onbekende hield nog eenige sekonden
la,ng den doek voor Overbeek's gelaat,
en hem toen zoo goed als bewusteloos
ziende, na,m hij hem in de armen en droeg
hem de woning binnen, waarvan de deur
zich reeds voor hem geopend had. De
enkele voorbijgangers die dit opmerkten
dachten niet anders of die forschge-
bouwde man bracht den een of anderen
bloedverwant of vriend naar huis nadat
deze onderweg ziek was geworden, en on
bekommerd zette; ieder zijn tocht voort.
Toen Maurits weder tot het bewustzijn
kwam rustte hij op eene sofa in een som
ber gemeubeld vertrek en bracht eerst de
ontdekking dat zijne handen en voeten
gebonden waren hem tot. het besef der
werkelijkheid terug.
Ofschoon hij verre yan bloohartig was,
beefde hij toch bij de vraag wat er verder
met hem moest gebeuren. De wijze waarop
zijn ontvoerder woord gehouden had, zeide
rem genoegzaam dat er niet met eene
w? tegenpartij te spotten viel. Het
leed geen twijfel meer o£ zij,n vijfmtl be.
aUe middelen om hem voor
i d0®11 verdwijnen; zelfs verwon
derde Mounts er zich over dal hij hem
brievenbestellers „onderkruipersdiensten".
E11 terwijl het bureau van „Het Volk"
door de stakende loopers wordt „gepost",
zien deze mannen het aan, dat het socia
listische hoofdorgaan in pakken naar het
postkantoor gaat, waar de NederLandsche
Staat, met de Staatsmacht, er voor zorgt,
dat de brievenbestellers „onderkruipers"
het blad aan de abonnenten thuis brengen.
Juist dat feit is echter in deze geschie
denis het weerzinwekkende.
Als in andere gevallen een patroon ge
lijk heeft tegenover zijn arbeiders, da.11
mag desniettemin nimmer door andere
werklieden de arbeid der stakers worden
opgenomen, of het wordt aan zulke „onder
kruipers" belet hiermede voort te gaan.
Het bedrijf van den patroon wordt er
dan maar aan gewaagd.
Maar nü „Het Volk" zelf voor de moei
lijkheid zit, nu bezigt de socialistische di
rectie de posterijen, nu worden de brieven
bestellers gebruikt voor diensten, waar
over, indien het anderen geldt, de ban
vloek van „onderkruiperij" pleegt te wor
den uitgeroepen.
Ziedaar weer het schandelijke in het
optreden der sociaal-democraten.
Als het ware. de oude historie van den
■heier, die een paar jaren geleden staakte,
omdat het zoo gevaarlijk was niet met
zes maar met vijf man aan de heistelling
te werken, maar die kort daarna zelf zich
als heierspa,troon vestigde, en toen ook
liet werken met slechts vijf man, en dus
niet met zes aan zijn eigen heistelling.
Dergelijke feiten moet het Nederland-
sche volk niet vergeten, opdat de sociaal-
democratie in haar bedriegelijke practijken
meer en meer worde ontmaskerd.
Laat de praktijk maar duidelijk
spreken, dan zullen ten slotte zelfs
de „bewuste" werklieden wel gaan luisi-
teren. En dat kan ons volk slechts ten
goede komen.
An tic 1 eri ca,a,l.
De anti-clericale leus is, gelijk telkens
weer blijkt, de door Gambetta vooruitge
schoven, en steeds gretiger in alle landen
aangegrepen reddingsplank van het Libe
ralism e.
Anti-clericaal, dan smelten als sneeuw
voor de zon alle verschillen tusschen oud
liberalen, gewoon liberalen, radicalen, vrij
zinnig- en sociaal-democraten, en dan ont
vlamt er over heel de linie een vuur van
hooger gloed.
En wat vlamt er dan in dien gloed?
Wat anders dan spijtige verbolgenheid te
gen ai wat in den lande voor den invloed
nog jndet gedood had. Wat kon hij dan
wel van hem yerlangen?
Dat hij hem weder op vrije voeten zou
stellen was niet denkbaar. Daartoe zou hij
te zeer vxeezen dat er een gerechtelijk
onderzoek zou volgen, en trouwens zijn
belang bracht in alle opzichten mede dat
Overboek verdwijnen zou. Moest hij zich
dan aldus laten verwurgen, zonder ook
maar de hand uit te steken tot een middel
van behoud? Maar hij lag daar roerloos:
men had zich zoodanig rekenschap gege
ven van zijn onmacht, dat men het zelfs
niet noodig geoordeeld had de wacht bij
hem te houden. En terwijl hij aldus een
wissen dood voor oog,311 had, leefete Maud,
in dezelfde stad, volkomen zorgeloos voort,
was er niets dat haar verwittigen kon
haar echtgenoot te redden, hun beider ge
luk te beschermen.
Arme kleine Maud, hij zou haar nooit
wederzien, en zij zou op hem wachten
dagen achtereen, hem beschuldigen van
onverschilligheid, van den Hemel weet
welke daden, terwijl hijzelf reeds lang on
der de aarde zou rusten, voor immer ver
borgen in het onherkenbaar graf van den
een of anderen stadstuin! Doch zon hij
de ellendelingen dan rustig laten begaan?
Het beeld der geliefde vrouw scheen hem
toe te fluisteren dat er steeds hoop over
blijft, zoolang er nog leven is en hij
schaamde zich bijna over zijne al te groole
vertwijfeling. Indien hij zich eens van de
der Christelijke beginselen op het Staats
beleid durft opkomen.
Wij, Christenen, hebben in dit land de
oudste brieven. Het is naar eisch van
onze beginselen, dat het gebouw v.an Staat,
voor'zooveel het burgerlijk verband betreft,
nog altoos ineenzit, en we ijveren er voor
om dat zoo te houden, en nog zuiverder te
volmaken.
En daartegen gaat men in, en voor het
mislukken van dat pogen moet de anti
clerical© leus dienst doenmaar juist daar
voor is ze zoo onjuist mogelijk.
Immers een Staatskerk als in andere
landen hebben wie hier niet, en het be
stuur van niet één Kerk heeft o.p 't ter
rein der Overheid ook maar iets te zeggen
daargelaten nu nog dat 't het. toppunt van
dwaasheid is, bij de Hervormden of Gere
formeerden van een Clerus ookmaar te
reppen.
Het is niet de Clerus, maar 'tzijn de
Christelijke beginselen, waartegen de strijd
gaat.
Zij, die dus strijd tegen de Christelijke
beginselen voeren, .stellen de anti-these,
en uit hun hand aanvaarden we di© ter
verdediging en .verwering van onze nati-
onaail-hislorische heiligheden.
Willen zij aflaten van den aanval, van
zelf zal dan voor ons het verweer weg
vallen.
Maar zoolang zij steeds meer hun strijd
onder de valsche leus van het anti-cleri,-
calisme verscherpen, zullen wij ook van
onzen kant onze weerkracht sterken.
De invloed van onze Christelijke begin
selen op ons nationaal bestaan en ons
volksleven, gelijk die zich historisch ge
vestigd heeft, mogen we niet laffelijk va
ren laten.
Dit zou ontrouw en gemis aan loyauteit
zijn, en niemand die persoonlijk voor den
Christus ,als zijn Heere en Koning neder-
knielt, mag zich hiertoe laten verleiden.
(Stand.)
De staking aan „Het Volk".
Na een weekje gestaakt te hebben beslo
ten Vrijdag-avond de loopers v,an „Het
Volk" den arbeid te hervatten.
De toestand echter blijft gespannen en
„de arme loonslaven" der socialistische
onderneming achten zich nog steeds zeer
verongelijkt.
Wat in dezen strijd misschien wel het
meest de aandacht trekt, is de manier,
waarop „Het Volk" getracht heeft zich
tegen de edschen der stakers te verweren.
Men vergeet zoo schreef het socia
listisch orgaan, daarbij zichzelf bedoe
lende „dat deze in de kapitalistische
maatschappij bestaande zaken in alle op
zichten rekening te houden hebben met de
wetten van het kapitalisme en het eenige
wat de beheerders van zulke zaken doen
kunnen, is te zorgen, dal de arbeidsvoor-
waanden in deze zaken zoo goed zijn als
in de betere soort van de kapitalistische".
Die redeneering moet men goed in het
geheugen houden.
Of werd niet juist die „betere soort van
kapitalistische zaken", dikwerf het heftigst.
sofa af liet vallen en trachtte zich voort
te wentelen naar het open haardvuur, om
zijne polsen daarboven te houden totdat
het touw dat ze omwikkelde doorgebrand
zou zijn? O! zeker het zou hem hevige
.wonden toebrengenmaar was dat niet
duizendvoud beter dan hier rustig het
oogenblik af te wachten waarop het zijne
heulen zou behagen tot "hem we'der te
keeren? Met de gekwetste vingeren zou hij
de koorden van zijne voeten losmaken,
en daarna?
Hij twijfelde er niet aan of de deur zou
afgesloten zijn, maar hij kon behoedzaam
een venster openen en daaruit springen..
Het was niet waarschijnlijk dat men hem
naar eene hoog© verdieping zou hebben
gedragen, en ook al kwam het raam op
een tuin uit, hij had gezien dat men in
eene geheel bebouwde straat had stilge-
staan, en hij behoefde dan slechts luid
keels om hulp te roepen. De ellendelingen
zouden er zich wel voor wachten hem,
onder de oogen der buren, op klaarlich
ten dag te vermoorden.
Een nieuwe hoop vervulde zijne borst.
Wat kwamen de pijnen er op aan, die hij
wel voorzag dat het vuur hem zou ver
oorzaken.
Leven, weder vrij' zijn, Mand wederzien
en alles vergeten wat hij hier geleden
had I Ja, dat was het geluk dat hem wacht
te, indien hij slechtts een weinig geest
kracht bijeenzamelde.
in de kolommen van „Het Volk" bestookt?
"Wordt en werd in dat blad niet. stelsel
matig verdacht gemaakt, hetgeen door in-
dustrieelen als wijlen V a, n Marken en
anderen ten bate van hun personeel werd
gedaan
Toonde men. zich niet 't meest gebeten
op hen, die hart bleken te bezit ten voor de
arbeiders, maai' niet tot de S. D. A. P.
behoorden en handelden in strijd met het
evangelie der ontevredenheid?
„Ook die patroons hadden rekening te
houden „met. de wetten van het kapita
lisme".
Maar kon het hen ooit vrijwaren tegen
de heftige, ja heftigste aanvallen van sociar
listische zijde? Werd de „betere soort"
van kapitalistische zaken ooit geprezen
of ontzien?
De jaargangen van „Het Volk" geven
het antwoord.
En zie, nu komt datzelfde „Volk" zich
achter die „betere soort" verschuilen en
de hersenschimmen, waarmee het gere
geld zijn publiek opwindt, met een beroep
op die „betere, soort" verloochenen.
Zelfs worden de „wetten van het kapi
talisme" te hulp geroepen, om haar hou
ding te rechtvaardigen.
Inderdaad, men begrijpt, dat haar loo-
pers-personeel niet dan onder.„afkeuring"
en „betreuring" van de houding zijner
directie weer aan den arbeid getogen is!
(Centrum.)
BELGIE.
Schandelijk is de wijze, waarop te Ixel-
les in België reclame werd gemaakt voor
den overleden abbé Renard, die, zooals
men weet, tot de orde der Jezuïeten be
hoorde, maar deze orde verliet om ter
stond daarop een huwelijk aan te, gaan.
Op een openbaar plein, in tegenwoor
digheid der weduwe, is Zondagmiddag het
standbeeld onthuld voor den man, die,
hoe groot, zijn wetenschappelijke ver
diensten ook waren geklommen, door geen
dezer vertegenwoordigers van de verlich
ting en den vooruitgang gehuldigd zou
zijn, wanneer hij trouw w,are gebleven
aan zijn geloften als priester en religieus.
Want dat is het hinderlijke, het oneerlijke
in den geheielen opzet van dit. openbaar
eerbetoon, dat men ten slotte niet den
geleerde, maar den afvallige een stand
beeld heeft opgericht.
Hij was in zijn jeugd een eenvoudig
textielarbeider en hij heeft het aan de
orde van den H. Ignatius te danken, dat
hem de gelegenheid werd gegeven, de ge
ologie te bestudeeren, colleges te volgen
aan de universiteit van Wieenen en, later
in België teruggekeerd, geschriften over
deze wetenschap te kunnen uitgeven.
Hij werd hoogleeraar eerst te Leuven
en latgr te Gent, en deze laatste benoe
ming deed indertijd een storm van ver
ontwaardiging opgaan onder dezelfde man
nen die hem nu huldigen, maar hem toen
betitelden als een handlanger, een spion
Hij beproefde allereerst zich om te wen
telen. Met eenige inspanning gelukte hem
dit tot zijne groote vreugde, en zich weder
voortschuivende, liet hij zich ter aarde
vallen.
Maar op hetzelfde oogenblik ontsnapte
hem een doffe kreet. Hij hoorde aan het
deurslot draaien en aanstonds daarop trad
zijn vervolger binnen. Deze wierp hem
een sportenden blik toe.
„Wel zoo, de vogel trachtte te ontkomen
aan zijne kooi", zeide hij' lachend. „Zij.t
gij waarlijk dom genoeg om te gelooven dat
ik u zoo weinig goed zou bewaken? Ik
heb u alleen maar een poos aan uw lot
moeten overlaten om de noodige bevelen
te geven, dat men den braven cabman, die
zoo vriendelijk wa.s mij zijn paard en rij
tuig af te staan, weer in het bezit van
zijn eigendom zou stellen. Thans echter
ben ik geheel en al tot uwe beschikking".
„Waarom doodt gij mij niet terstond?"
vroeg de jonge man op gesmoorden toon.
„Zijt gij zoo verlangend te sterven Wel
nu, uw wepsch zal vervuld worden; maar
alles komt op zijn tijd. en ik heb u aller
eerst nog het ©en en ander te vragen.
Gij ligt daar niet gemakkelijk, op mijin
woord! en ik zal u toonen dat ik inij
om het welzijn van mijn medemensch be
kommer, door uwe voeten los te maken;
dan kunt gij in oen leuningstoel plaats
nemen, terwijl wij samen praten".
Maurits antwoordde niet en ee'nige
van het clericalisme, den naam van weten
schappelijk man onwaardig.
FRANKRIJK.
Minister Briand heeft zich laten inter
viewen door een journalist van de „Ma-
tin" over de gevolgen van de Scheidings-
wet.
Voor 'teeTst werd hier een tipje op
gelicht van den geheimzinnigen sluier, die
over de uitvoering der wet ligt.
De minister was daar erg gerust over.
De wet was een tegemoetkoming van den
Staat jegens de Kerk, ziet u. Wat jammer,
dat de Kerk niet van dat cadeautje ge
diend was. Nu zal na den tien December
de Kerk onder het gewone recht vallen.
De Staat zoo verklaarde de minister
zal het recht niet beperken, doch even
als te voren de gebouwen van den eene-
dienst daarvoor beschikbaar stellen. De
priesters zullen d© godsdienstoefeningen
kunnen blijven waarnemen, maar alleen
bij gratie van den Staat, terwijl, als er
cultueele vereenigingen gesticht zijn, zij
zoo goed als een eigendomsrecht op de
kerkgebouwen zouden hebben (welwel
Nu worden zij door Staat en gemeente
slechts geduld, waar zij anders een door
de wet gewaarborgd recht hadden kunnen
vinden.
Evenzoo met de kerkgebouwen. Alle
2000 kerken van Frankrijk worden eigen
dom van den Staat, decreteerde de minis
ter. Ook het kerkelijk vermogen, ten be
drage van 400 millioen francs, dat aan
de cultueele vereenigingen had kunnen
komen, zal gesequestreerd worden. Dat
is het Judas-loon voor de Combistische
regeeringskliek.
Ten slotte nog de volgende huichelarij
van den onderwijs-minister„De Schei-
dingswet schept belangrijke voorrechten
voor de Katholieke Kerk; zij echter heeft
armoede liever gehad dan rijkdom, zwak
heid verkozen boven kracht, machteloos
heid boven sterktegevoel. Onze eenige
dwaling was, dat wij het tegendeel hadden
aangenomen"
Op het jongste katholieke juristen-con
gres heeft d© heer Gustave Tery, advocaat
te Rijssel en een der meest geziene rechts
geleerden van Frankrijk, de stelling ver
dedigd ,dat de Fransche Katholieken na
11 December a.s. het beste doen, zoo zij
voortgaan den eeredienst uit te oefenen
in den thans gebruikelijken vorm. Met de
Fransche wetgeving zou dit overeen zijn
te brengen. (Tijd.)
Tezelfder tijd, dat in België het stand
beeld voor Renard onthuld werd, geschied
de nog schandelijker feit op den Mont-
martre te Parijs.
Daar werd .onthuld het beeld van den
chevalier de la Barre, die in 1766 ter
dood veroordeeld werd omdat hij zich aan
openbare heiligschennis had schuldig ge
maakt en die dus een waardig patroon
is voor vele thans in Frankrijk ,als groot
geldende mannen.
Het is wel bijna te vreeselijk om weer
te geven, welke schandelijke ta.al daar door
den gelegenheidsredenaar C o-11 y werd ge-
oogenblikken later zat hij tegenover den
man, die hem thans doordringend aanzag
en van wiens donkerkleurig gelaat ook alle
spotternij was verdwenen.
„Gij zult moeten erkönnen", zeide hij
„dat het alleen aan uzelf te wijten is
zoo gij in dezen toestand geraakt zijt. Ik
heb u vooraf gewaarschuwd u niet op
mijn pad te plaatsen. Indien ik het had
kunnen verhinderen zou het niet gebeurd
zijn; uwe stijfhoofdigheid heeft u in het
verderf gestort".
Overbeek had zijne zelfbehcersching her
wonnen, en hij antwoordde hooghartig:
„Ik weet. ,niet met welk recht gij u in
mijne zaken behoefdet te mengen. Sedert
wanneer was ik niet vrij meer miji te be
geven waarheen .ik het slechts wilde?"
„Van het oogenblik af, waarop gij in
de gelegenheid zoudt komen dingen te ver
nemen die niet voor u bestemd waren;
dingen die gij noch andere oningewijden
begrijpen kunt".
Maurits haalde minachtend de schouders
op en zeide
„Men behoeft al zeer weinig van de
zaak af te weten om in te zien dat zij op
niets anders berust dan op een reeks van
misdaden".
De onbekende .stond driftig op, en deed
eenige schreden ,door het vertrek, waarna
hij tegen den schoorsteenmantel geleund
bleef staan.
(Wordt vervolgd.)
