1- en Zilverwerk.
No. 99.
Donderdag 23 Augustus 1906.
Tweede Jaargang.
BUITENLAND,
GOES.
TOONSTELLING
Je Edele Handboog"
iKUlTVOERING
pt „Zuid-Beveland".
Stoomhouf
Zagerij
en Schaverij.
gunsfigt de
RTEERDERS
n dit Blad.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIIDAGAVGND.
lONGEHEREENIGIHGEN.
UIT DE PERbt,
Var ome Eilanden
126.
JV
Permis van Donderdag 30 Aug.
lag 4 September 1906
Jing van den Nederlandsehen
|arakter-Komiek J. FRANK
l, welke door geheel ons
groot succes is opgetreden,
nptie. Billijke Prijzen.
H. DE JONGE.
van
in het
Middelburg.
I Augustus 1906, des namid-
uur, door het Staf-Muziek-
Derde Regiment Infanterie
I Zoom, Directeur A. Ba hek
Tentoonstelling en Muziek-
[>,35. Houders van doorloo-
hebben vrijen toegang
süjkscbe dienst.
I it-Rotterdam-Gouda-Amsterdam
1 met alle tusschenliggende plaatsen,
ertrek vau WOES
derdagmorgen vroeg.
ek van AMSTERDAM
dagmorgen 5 uur.
ek van ROTTERDAM
'dagavond 8 uur.
te Amsterdam bij W. DE
B. VERSCHURE, Kloveniers-
{otterdam bij de Directie J. en
IlIU UT, te Dordrecht bij S.
Zn. en te Goes bij den Agent
'ELD.
les Zondags van 12 tot 1 uur,
•school. Prijs der boeken, van
-1040: 1 cent per week en
ven 1040: 2Q2 Gent per week
Illustraties 5 cent per week
8 cent per stuk.
r$-
it. Vincentiusvereeniging, ge'
ags 12—1 uur, behalve in de
ïstus. Abonnement f 1 per jaar
t per boek per w«ek.
n.
rsbond, geopend Dinsdagavond
ar, verkrijgbaar gratis voor de
Quasters.
centius-Vereeniging, geopend
van 12—1 uur, 3 cent pel'
anvermogenden gratis verkrijg-
ït Vincentiusgebouw.
zand.
Zondag, onmiddellijk na Ves-
ihoek.
in de R.-K. Jongensschool, da-
>end van llI/a tot 1272 UUJ'
cent per deel en per week-
rd.
verkrijgbaar aan de Pastorie-
in 12 tot 121/» uur, 2 cent Per
r week.
U26.
MM ZEEUWSCHE COURANT
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes f0.75, daarbuiten 0.95
Afzonderlijke nummers a contant0.05
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonné's 0.371/2, voor niet-abonné's„045
Bureau: LANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advert-entiën van 15 regels f 0.50 iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Gt. a contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Op den jongslen Bredaschen Katholie
kendag hield de Zeereerw. heer Wijtvliet,
pastoor te Rucphen over bovenstaand on
derwerp een rede, die wij hier laten
volgen
Veel is er gedaan, begon de eervv. spre
ker, in de Katholieke Actie, maar voor
onze aankomende jongens is nog het minst
van a.l gedaan. E11 toch, nergens is onze
arbeid meer noodzakelijk, meer vrucht
baar, meer gezegend, meer verdienstelijk,
meer aanmoedigend dan op bet veld der
Christelijke opvoeding.
„Onze jeugd van heden", heeft kardi
naal Manning gezegd, „zijn onze mannen
van morgen", en die mannen zullen eens
zijn, zooals wiji ze gevormd hebben, Welke
leeftijd vraagt meer onze aandacht, onze
zorg, dan juist die leeftijd na de eerste H.
Communie, wanneer zoovele ouders ei" niet
meer naar vragen, ol hunne jongens braaf
en godsdienstig zullen blijven, hoe zij
hunne weinige kennis het best kunnen on
derhouden en vermeerderen, maar wel,
hoeveel zij op 12-jarigen leeftijd reeds
kunnen verdienen.
„Onze kinderen worden Katholiek op
gevoed, onze mannen vinden hunne ver-
eeniging, en in dien tusschemtijd gaan ve
len verloren".
Het verwondere ons niet M. II. dat in
een onlangs te Parijs gehouden congres
conclusiën zijn aangenomen, waarin met
alle kracht wordt aangedrongen op het
slichten en steunen van jongelingsvereeni-
gingen als het groote redmiddel in deze
voor Frankrijk zoo kommervolle dagen.
„Indien men het werk der opvoeding
niet voortzet", zoo sprak reeds jaren ge
leden Leo XIII, dan zal lvet langdurige en
moeilijke werk der school veel van zijn
vracht zien verloren gaan, somtijds zelfs
totaal vernietigd worden". En de Bisschop
van 's Bosch schrijft in zijn laatste Vasten-
mandement: „Als er ooit gevaar bestaat
voor de- jeugd, dan is het in de
jaren na de eerste II. Communie tot
ongeveer den mannelijken leeftijd, wie deze
jaren deugdzaam doorbrengt „mag behou
den geacht worden". En was het niet onder
aanmoediging van denzelfden Bisschop,
dat een jaar te voren op den te Helmond
gehouden Katholiekendag, in al de zes
afdeelingen, floor geestelijken en leekenj
in woorden van diepe overtuiging en geest
drift is aangedrongen op het stichten van
jongelingsvereenigingenGelukkig, M. II.
ook wij beginnen de noodzakelijkheid
daarvan meer en meer in te zien. Reeds
op den 2den Bredaschen Katholiekendag
is door den WelEerw. heer van den Biesen
een krachtig woord gesproken voor hel.
slichten van jongelingsvereenigingen, en
dat woord, M. II. heeft vrucht gedragen.
„Sinds heL begin van het vorig jaar be^
staat 111 ons Bisdom een diocesane organi
satie van Jongelingsvereenigingen, waar
bij op hel. oogenblik reeds aangesloten zijn
12 vereenigingen, welke zich ten doel stel
len: de godsdienstige, zedelijke en maat
schappelijke vorming der jongelingen te
bevorderen. En zulk eene vereeniging nu,
M. H. aarzel ik niet te noemen het meest
doeltreffend middel om onze mannelijke
jeugd voor Kerk en Maatschappij te be
houden.
V\at moet zoo'n jongelingsvereeniging
het opkomend geslacht geven?
Op de eerste plaats moeten onze jon
gens godsdienstig gevormd en ontwikkeld
worden dooi het geven van voortgezet on
derwijs in den godsdienst.
In de vereeniging worde hun gods
dienstonderwijs gegeven, niet üi den ge
wonen - vorm van catechismus, maar in
meer uitgebreiden zin.
Het is in de vereeniging, dat de jonge
ling moet gewezen worden op de trouwe
vervulling zijner godsdienstplichten en
zijne maandel'ijksche II. Communie. Het
verzuimen der H. Mis op Zon- en feest
dagen is, vooral op sommige lijden van hel
jaar, ,ook op de dorpen zoo een hooge-
zeldzaamheid niet.
Daarenboven, -wat een allernuttigst werk
is het, om dein geest van godsdienstigheid
en plichtbesef in die jeugdige harten le
vendig te bewaren, dal. op geregelde tijden
een bijzondere geestelijke oefening in de
vereeniging worde gegeven. Wie heeft
meer behoefte aan zulk een opwekking dan
de jongeling in de moeilijkste en gevaar
lijkste dagen zijns levens?
Tot de zedelijke ontspanning rekent spr.
allereerst het bevorderen van een moer
vertrouwel ijken omgang mei de geestelijk
heid.
Dat is echter onmogelijk zonder aan de
vereeniging ontspanning 1e verbinden.
Op de eerste plaats acht spr. een ont-
spanningslokaal noodig als een bescher
mend middel tegen do gevaren, 0111 de
jongens de vrije Zondagsuren tevens gè-
noegelijk en onschuldig te doen door
brengen.
Geeft den jongens spelen, gezelligheid,
ontspanning, op cle meeste dorpen zijn
'ze zoo weinig gewoon, en go zult al
dit gewonnen hebben, dat gij ze van de
straat houdt.
Met nutlig onderricht alleen komt men
er niet. De jongens hebben pas de school
banken veriaten, met hel vaste voornemen
om ze nooit meer terug te zien, en alles
wat daaraan herinnert, schrikt hen af. We
moeten niet aanstonds brave Hendrikken
van hen willen maken, want dan zullen
zij gewoonlijk wegblijven, die wij juist in
de vereeniging moeten hebben. Maar zijn
zij eenmaal in de vereeniging, en hebben
zij al spelende de vereeniging lief gekre^
gen, dan zal de directeur langzamerhand
den toegang open vinden tot die harlen,
welke zoo dikwijls door gebrek aan ver
trouwelijkheid voor den priester gesloten
blijven.
Dat is een groot voordeel. Onze jon
gens hebben niet genoeg vertrouwen in
ons, omdat zij, hetgeen wij voor lien doen
en willen doen, niet genoeg hegrijpen en
waal'deeren. Wij ondervinden het zoo dik
wijls op het. platte land. Wij1 kunnen onze
jongens in die vlegeljaren bijna niet te
spreken krijgen. Den geestelijke beschou
wen zij als een boeman, dien zij reeds
van verre ontvluchten, als zij hem zien
komen. Maai' door den omgang met den
priester zal er al spelende wederzijdsche
tegemoetkoming en vertrouwelijkheid ont
staan, en 'tis juist van dat spel, van. die
ontspanning, dat er eene opvoerende
kracht zal uitgaan, die heilzaam werken
zal op de verdere ontwikkeling van den
jongeling.
(Slot volgt.)
Voorlichting.
De „Goesche Courant" houdt zich, zoo
waar, ook in een artikeltje bezig met de
Scheidingswet in Frankrijk.
En als dit blad schrijft over specifiek
Katholieke zaken, dan weet men al, dat
het falikant uitdraait.
Zoo ook jiu.
Het blad schijnt het niet eens te zijn
met den toestand, die noodgedrongen door
den Paus in het. leven is geroepen en
schrijft het volgende over den tóestand
die nu ontstaan is 'door de verwerping
der vereenigingen van eeredienst:
„Dan zou er een onmogelijke toestand
ontstaan, die misschien koren op den
molen zou zijn van enkele heethoofden,
maar die bitter beklaagd zal wor*den
door eenvoudige geloovigen, wier stem
niet weerklinkt langs de straten en in
de bladen, maar wier gevoelens des te
meer verdienen geëerbiedigd te wonden".
De niet-aanvaarding door den Paus van
de vereenigingen voor eeredienst, is dus
voor dit Goesche blad „k oren op den
m o 1 e n van enkele heethoof-
d e nl"
Wat dit blad toch goed op de hoogte is
Vóór de uitspraak des Pausen was er
Onder de Katholieken in Frankrijk een
richting, de minderheid vormend», die de
associations culluelles aanvaard wensohle
te zien. Na de beslissing van den Paus
hebben de voorstanders die:r vereenigin
gen, ook de mannen van de „'Justice so
ciale" zich onmiddellijk eenparig onder
worpen aan de uitspraak van den IL Sloel,
het betere inzichl des Pausen erkennend.
En nu wordt de meerderheid van hel.
Franse he volk, dat de „associations" ver
derfelijk achtte, plus degenen, die zich
aan 's Pausen uitspraak nederig hebben
onderworpen, door de „Goesche Courant"
genoemd: „enkele heethoofden!"
Men moet maai' op de hoogte zijn.
Intusschen ware hét gewenscliber voor
dit liberale blad over Katholieke aange
legenheden het zwijgen le doenmen zou
zijn redactie dan niet kunnen rekenen tol
<le „heethoofden", die ten allen tijde tegen
de Kerk 0:11 hare bedienaren venijn spu
wen en ook niet tot de „leeghoofden",
die van Katholiek-kerkelijke zaken geen
versland hebben.
Ook een oordeel.
Dat het anti-clcriealisme zelfs de finan-
cieele rubriek van een dagblad kan aan
tasten, zal voor menigeen schier onge
looflijk klinken.
Toch doet het feit zich voor en kon
men Zaterdagavond in de „'Schetsen van
geld- en fondsenmarkt" der „Nieuwe Roti,
Courant" het volgende lezen:
De 3 pet. Franscho rente verminderde
van 97.82 tot 97.70, wellicht ook in
verband met den inhoud der Pauselijke
encycliek, waarhij aan de Scheidingswet
de oorlog is verklaard. Want al is hij
de jongste verkiezingen de wil der Fran-
sche natie duidelijk gebleken en kan
de uitslag van den aangebonden strijd
alzoo niet twijfelachtig zijn, door hel
Pauselijke standpunt kunnen loch in de
Vendée, Bretagne en Gascognc uitbar
stingen van dweepzucht worden uitge
lokt, lot schade voor de rust en wel
vaart in die streken.
Het is dus alweer de Paus, die door
zijn standpunt de Fransche republiek met
„uitbarstingen van dweepzucht" bedreigt.
De regeering gaat mei haar politiek vrij
uit.
Z ij is zonder smet of schuld.
Maar de Paus
Aan diens naam en werk wordt onmid
dellijk de dweepzucht gekoppeld.
Glericalen zijn nu eenmaal „dwepers",
dat spreekt vanzelf.
En als helden van verdraagzaamheid,
breedheid van inzichl, verzoening-gezind
heid staan tegenover hen „staatslieden"
als Combes en trawanten!(Centr.)
FRANKRIJK.
Men meldt uit Marseille aan de dag
bladen, dat de prefectuur dezer dagen werd
ingelicht dat een komplot gesmeed was
tegen liet leven van president Fallières
en dal. de aanslag zou plaats lrehben tij
dens de reis vair den president naar Mar
seille. Tengevolge van een onmiddellijk
ingesteld onderzoek is de schoenmaker de
Italiaan Cirillo aangehouden.
Cirillo woont sedert 18 maanden te Mar
seille en behoorde vroeger tot een bende
anarchisten, die Italië moest ontvluchten.
Hij ontkent iets te weten van een aan
slag legen Fallières, en zegt dat de 0111-
ploffingsstoffen, 1e zijnent gevonden, zijn
achtergelaten door een jongenman, dien hij
niet kent, en die hem een paar schoenen
kwam bestellen. Hij wist ook niet wat. die
pakken inhielden.
De „Osservatore Romano" maakt eeni-
ge kanfcteekeningep op de verklaringen van
den Franscben Minister van Eeredienst en
Onderwijs en verwondert zich er over, dat
Zijne Excellentie de encycliek niet duidelijk
vindt. De „Osservatore" meent er echter
de reden voor te kunnen vinden in het
feit, dal men dikwijls moeite heeft dingen;
te begrijpen, die men niet aangenaam
vindt.
ZUID-AMERIKA.
Omtrent de ramp te Valparaiso wordt
nog het volgende verlek!
Er is daar weer rijkelijk water voor
alle doeleinden in voorraad. Gisteren
ochtend zijn de banken weer voor eenige
uren geopend. Bijna alle groote plaatsen
111 den omtrek, voornamelijk de villa,-voor
steden, liggen in puin. De meer zuidelijk
gelegen plaatsen Conception en Talcahu-
an» zijn niet verwoest. Santiago leed
slechts geringe schade, doch die te Val
paraiso bedraagt wel 120 millioen gulden.
De berichten, door de vluchtelingen
uit Valparaiso overgebracht, bleken over
dreven. Het aantal dooden zou de 1000
niet te hoven gaan, maar onder heil zijn
vele aanzienlijke personen. Wel is de
paniek onder de bevolking afnemende,
maar de toestand in de wijk Armend&l
is nog verschrikkelijk. In de Victorias trant
is haast geen huis overeind blijven staan.
De feesten die ter gelegenheid van de ver
kiezing van Pedro Montt (wiens vrouw
ook bij de ramp omkwam) lot president
der republiek gegeven zouden worden, zijn
afgelast en het geld zou ten babe van
de slachtoffers worden aangewend.
Het verkeer tusschen Valparaiso en San
tiago is nog altijd verbroken.
Gisteren is te Santiago de Mis overal
in de open lucht opgedragen, omdat hot
volk de kerken niet binnen dorst.
Volgens een te New York uit Valparaiso
ontvangen bericht liggen do plaatsen Los
Andes, Nogales, San Felipe, (12,000 inwo
ners), Melon, Supallar, Casablanca, Li-
mache, Quillola, Quihin, Vina del Mar,
Petorca, Hierro Viejo en Llai-Llai tenge
volge van de aardbeving in puin. Het ver
lies aan menschenlcveus bedraagt Le Li-
mache 130, te Quillota. 30.
De banken te Valparaiso zijn van plan,
vooreerst eiken dag gedurende twee uren
hun kassen te openen.
Een telegram dd. 19 dezer uit Santiago
meldt:
I11 do gevangenis van Valparaiso' zijn de
muren ingestort, 140 man onder het puin
bedelvende. Men zegt dat de gevangenen
op het oogenblik der ramp een godsdien
stig gezang aanhieven. Een groot deel van
Vina del Mar is door brand vernield; tus
schen Valparaiso en Vina del Mar is een
heuvel ingestort, waardoor de spoorweg
werd beschadigd.
Men meldt thans dat mevr. Pedro Montt,
echtge-noote van den admiraal, niet ge
dood, maar zwaar gewond is. Men beweert
dat zij aan boord van{ cén ischip op, de |reede
is gebracht..
PapudiO', Zapallan, Ligna, Calona hebben
groote schade geleden; talrijke kleine dor
pen in de buurt vau Serremoto zijn geheel
vernield; vele huizen zijn ingevallen te
TaJca waar men 50 dooden en 150 ge
wonden telt.
De president der republiek heeft een
ambtelijk verslag van den pnefekt van Val
paraiso ontvangen, behelzende dat de ver
woesting groot is in de wijk Almendral en
in het zuidelijk gedeelte der stad. In de
havenwijk heeft men totnogtoe 300 lijken
ontdekt. Op andere plaatsen vond men
er 800.
De prefckt meent da.t bet noodig zal zijn,
vele gehouwen die zijn blijven staan, af
te breken.
Alle bewoners kampeeren op de heuvels,
de openbare pleinen en op de schepen die
in de baai geankerd liggen, want in de
straten zou het onmogelijk zijn zich op
te houden. De orde wordt gehandhaafd
met strenge maatregelen. De slaat van be
leg is uitgeroepen.
De stoombooten Ubarda en Peru zijn
naar Cokinulo en Caldora vertrokken, om
vandaar de garnizoenen naar Valparaiso
te brengen.
Drieduizend mensch-en (p- Valparaiso, die
vermist wanen, zijn teruggekeerd.
Een nieuwe hevige aardbeving heeft
Maandagavond le Valparaiso plaats gehad.
Volgens de laalste berichten van het
tooncel van de ramp, is Quillota geheel
verwoest.
De stoffelijke schade te Valparaiso wordt
op 60 millioen gulden geraamd. Het aantal
dooden beloopt 1500.
GOFS. Openbare vergadering van den
raad dezer gemeente op Vrijdag -24 Aug.
1906, des avonds 71/2 uur.
Punten va.11 behandeling: Vaststelling
no tulen der vorige vergadering. 1. Ingeko
men stukken; 2. Benoeming van eene on
derwijzeres aa.11 de Openb. Meisjesschool,
„vaca.t. Jonkvr. Van Hoëveill". De voor
dracht bestaal uit: 1. mej. A. van Dooren
te Terschelling, 2. mej. A. C. F. Ritmeester
te Cothen (Utrecht), 3. mej. B. van Meer
te Waarden3. Herbenoeming van een leer-
aar in de Wiskunde en v,a.n twee assisten
ten in het Vakteekenen aan |de avond
school voor ambachtslieden. (D. J. Remijn,
N. Zandee en L. Molenaar); 4. Aanvragen
om afschrijving van hoofdelijken omslag;
5. Rekening van het Burgerlijk Armbestuur
over het jaar 1905; 6. Rekening van het
Gasthuisbestuur over het jaar 1905; 7.
Vaststelling der gemeente-rekening over
het jaar 1905; 8. Vaststelling le suppletoir
kohier van den hoofdelijken omslag dienst
1906; 9. Vaststelling le suppletoir kohier
vau schoolgeld voor school A. Cursus
1905/1906; 10. Betaling uit den post. voor
onvoorziene uitgaven der begrooting
dienstjaar 1906; 11. Wijziging der ge
meen te-begroo ting voor het dienstjaar
1906; 12. Vaststelling der instructie voor
den concierge van de Meisjesschool; 13.
Aanbieding der gemeente-begrooting voor
1907.
0,ok hier ter stede begint de vlek
ziekte zich te vertoornen. Dit ondervond
Maandagmorgen de baanwachter A. v. d.
S. .alhier. Hij moest zijn varken, ongeveer
70 K.G. zwaar, dat leed aan deze ziekte,
laten afmaken.
Met ingang .van 16 Augustus 1906 is
benoemd tot adjunct-ijker der maten en
gewichten de lieer J. R. van Beek alhier.
Gisteren vertrok een gezin van hier
naar Rotterdam, om daar te worden inge
scheept voorde Landkolonie vatn het Leger
des Heils Le Minipecht in Canada.
Te Rotterdam komen de emigranten uit
geheel Nederland bijeen, om, via Engeland
per speciale boot van het leger, ook met
de Engelsche en emigranten uit verschil
lende landen, de groote reis te onder
nemen.
Ieder hoofd van een gezin behoeft
slechts honderd gulden 1c storten en wordt
daarvoor in een bedrijf gezet overeenkom
stig hetgeen hij hier uitoefende.
Hedenmorgen ongeveer half zeven
brak in de Korte Vorststraat een flesch,
inhoudende 100 kilo zwavelzuur (vitriool),
liet vocht liep door de gaten en kwam ge
deeltelijk in het riool bij dhr. Nonnekes
terecht.
Een ondragelijke stank was hiervan het
gevolg, en was zoo sterk, dat de horloges
in een uitstalkast van dhr. G. en hij som
mige bewoners van het Papegaaistraatje
het houtwerk aan de woning zwart werdenj
Benoemd tot stationchef de h-eer Salo
mo te Swalmen (Limburg) inplaats van
de heer Peijsber, die met 1 Sept. naar Dru-
nen-Heusden, vertrekt.
De heer Jobs. de Jonge Wz. is be
last met den aanleg der .beleplioonverbin-
ding van Goes naar het Goesche Sas, om
in aansluiting met Vlissingen voor buiten
gewone waterwaarnemingen dienst te doen
en ook voor eventueel» schade of onge
lukken door den storm.
MIDDELBURG. II. M. de Koningin en
Prins Hendrik hebben ieder eene zilveren
medaille beschikbaar gesteld voor de in
November alhier te houden internationale
tentoonstelling van pluimvee, post- en sier-
duiven, konijnen, sier- en kamervogels enz'.
Zaterdagmiddag had op de konink
lijke fabriek van Brandkasten van den
heer L. Vogel alhier een ongeluk plaats,
de jongen A. B., wien opgedragen was, de
boormachine schoon te maken, had jde
onvoorzichtigheid deze in beweging te
zetten, met het gevolg dat. zijn middel
vinger daarmede in aanraking kwam, en
deze -totaal werd verbrijzeld, de vinger
moest dadelijk worden afgezet.
De Commissaris der Koningin ver
leende eervol ontslag aan dhr. dr. F. D.
Kolff van Oosterwijk als lid en secret,
der gezondheidscommissie, zetel Rrui-
ningen.
