Dinsdag 12 Juni 1906.
Tweede Jaargang.
BINNENLAND
No. 68.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
De plicht der Katholieken.
UIT DE PERS.
BUITENLAND.
Van onze Eilanden.
HEME ZEEUW» COUH
Abonnementsprijs per 3 maandenf 0.95
Afzonderlijke nummers a contant 0.05
Geïllustreerd Zondagsblad^ alléén voor de
abonné's per 3 maanden0 371/2
VERSCHIJNT
eiken
MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Gt. a contant.
Reclameberiohten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Op den te Echt gehouden Katholieken
dag werd een rede gehouden door pater
Bernardinus Metz, die wij wel als in dit
opschrift mogen betitelen, en die wij; op
verzoek hier gaarne laten volgen.
Wanneer ik u groette met den echt-
Christelijken groet, dan M. H., geef ik u
terzelfder tijd als het devies, als de krijgs
leuze, die giji moet medenemen op uw
levensweg.
Werken voor de glorie van God, zóó
leven, zóó handelen, dat de Naam van
onzen Heene Jezus Christus geloofd en
geprezen zij tot de uiteinden der aarde,
dat allen zich vereenigen om den God,
Schepper, Verlosser en Heiligmaker te
eeren, dat, M. H. is het echte, dat heit
groote doel onzer samenkomst.
Een Katholieken-dag is zeker goed en
nuttig, om elkander meer te leeren kennein,
elkander vóór te lichten, eenheid te bren
gen in onze werken, zeker, dat zijn de mid
delen om te komen tot het hoofd- en eind
doel Laudetur Jesus Christus in aeter-
num. (Jesus Christus zij in eeuwigheid
geloofd.)
Daarom komen ze samen, de mannen
der sociale actie, de mannen der pers,
de onderwijzers, de drankbestrijders, allen
vereenigd onder onzen aanvoerder: den
beminden bisschop van Roermond. Een
machtige legerschare, die hzre manoeu
vres, hare groote wapenschouwing heeft
gehouden, en die slechts één© strijdleuze
kent: Laudetur Jesus Christus in aeter-
num.
Ik sprak van leger en wapenschouwing.
Ja, M. H., want wij! zijn de dienaars van
den Christus, die het zwaard kwam bren
gen, en den oorlog, maar het zwaard en
oorlog tegen de booze machten, meer dan
ooit ontketend,, meer dan ooit optredend
met brutale driestheid, het socialisme!, het
anarchisme, het ongeloof. Want een strijd
wordt gestreden, een strijd hevig, geweldig,
ontzettend.
Voor of tegen Christus, voor of tegen
God.
Als de wereld is hij oud, die strijd, maar,
M. H., nooit waren de oorlogswapenen,
vreeselijker, nooit klonk het wapenge
kletter dreigender, nooit bulderden heviger
de kanonnen, nooit zag men het oorlogs
veld met meer dooden en gekwetsten be
dekt.
Hoort, de krijgsleus dondert: weg met
den Christus-God, weg met den Schepper
van hemel en aarde, weg met de beloften
der eeuwigheid. Geld, genot en roem. 't Zij
hemel hier op aarde.
En wetenschap en schoone kunsten
leenden zich de handde wetenschap, die
genoeg aan zich zelve heeft, de schoone
kunsten, die het naakte en wulpsche vie
ren als den hoogsten triumf.
Geweldig is de strijd, M. H., want het
zijn niet enkel de mannen, die zich zeiven
omkransten met de rozen der waanwijs
heid, neen, de .mindere man heeft ge
luisterd, een schaar van werklieden staan
onder het roode vaandel, het teeken van
broederbloed en Godsverzaking, om te
strijden tegen den Christus, den grooten
Weldoener der menschheid.
M. H., verbloemen wiji het niet, 't ge
weldige van den strijd! Zijn wij niet als
de gevleugelde woestijnbewoners, zingen
wij ons niet in slaap met zoete wiegief
liederen, neen, luisteren wij naar het
krijgsrumoer, aanschouwen wij met ppen
oogen de drommen, die daar aanrukken
om de H. Stad te vernietigen.
O, ik weet het, wij: hebben de belofte
van den Christus, de eindvictorie is ons.
Wij kennen een der metalen verzen van
Mgr. Schaepman, ze klinken als bar
zuinstooten
't Zijn achttien honderd jaar, en nog, nog
(staat de rots
Onwrikbaar als voorheen, hoe fel de
(branding klots,
Als zuil der waarheid, als het middel
punt der tijden,
Ziet eeuwen gaan voorbij, en brengen
(vreugde en lijden,
En schande en eere! Met den stroom
(des tijds
Vergaat wat van den tijd is, maar de
(rots van Petrus staat.
Ik weet het, M. H., de Kerk heeft
zware ;strijden gekend in den loop der
eeuwen.
De Kerk heeft drie eeuwen gestreden
tegen het heidendom om de opperheer
schappij' Je verzekeren aan den God, dien
wij' .aanbidden. De Kerk heeft niet minder
lang den strijd volgehouden tegen de bar-
baarschheid om de beschaving, de eenig
ware, der wereld te schenken.
De .Kerk heeft in hare Leo's, in hare
Gregoriussen en Piussen den
strijd gestreden voor de waarachtige vrij
heid.
De Kerk heeft den droeven strijd ge
streden der 16e eeuw tegen eigen zonen
met bloedend hart.
De Kerk heeft den strijd gestreden tegen
wereldbedwingers, en mannen van ijzer
en staal, zij zag een Napoleon ster
ven in sombere eenzaamheid en ontving
uit de ijzeren hand den olijftak des vredes.
Neen, de Kerk Gods zal niet vergaan,
altijd zal zij haar zegenrijk werk over
deze aarde vervullen, altijd zielen opvoe
ren tot het rijk des Vaders, tot den eeuwi
gen God. Stormen kunnen woeden, zeeën
kunnen hunne golven geeselen tegen de
rots, reuzen kunnen hameren tegen het
graniet, de rots blijft onbewegelijk en trot
seert alles.
Maar M. H. kan de Kerk Gods niet ver
gaan, wel kan ze heengaan uit een land,
waar men ze niet waardeerde.
Ziet naar Afrika's Noordkust. Wat is er
geworden (van die bloeiende kerk met
hare talrijke bisschoppen, hare heerlijke
schrijvers, Jiare wondervolle genieën?
De menschen krommen zich onder
Mahomed's leer, de vrouw is als de vrouw
in 't heidendom, een wezen zonder naam,
een speeltuig van de lusten des mans, de
slavernij woekert er voort, de noodkreet
vanHavigerie deed weleer Europa hui
veren.
Ziet men naar Frankrijk! Frankrijk,
weleer zoo fier op den titel van oudste
dochter der Kerk, ligt gekromd in de
boeien van donkere machten. De vrijmet
selarij heerscht er oppermachtig. De reli
gieuzen verdreven, de priesters vervolgd,
't geloof verdwijnt er meer en meer, en
misschien moet men eenmaal missionaris
sen zenden naar 'tland, dat zich terecht
'tland der missionarissen noemen mocht.
God beware ons voor zulk een straf. Want
wij kunnen slapen, de vijand waakt, een
vijand, die geen wapenstilstand kent, en
van geen slapen weet, maar altijd gereed
staat ten'strijde. De vijand: Liberalisme
en socialisme gaan hand aan hand, waar
het geldt de oude Moederkerk te bestrijden.
Nog 'pens, de strijd gaat om 't hoogste
en heiligste, om dat wat ons allen het
meest, dierbaar moet zijn.
Is het dan wonder M. H., neen, is het
dan niet noodzakelijk, dringend noodzake
lijk, dat wij alles te wapen roepen, alles
oproepen ten strijd? Geen rentenieren,
geen slapers, geen nummerverwisseling
zelfs, in onzen strijd is algemeene en per
soonlijke dienstplicht plicht. In ons leger
is plaats voor ieder, en de christelijke
nederigheid zal nu wel zorgen, dat wij
niet allen generaals willen zijn; dat een
ieder er fier op ga den naam te dragen,
welke ons binde aan die glorierijke reeks
van strijders, van apostelen, martelaren
en belijders, dien naam, welke herinnert
aan heldenstrijd van lange eeuwen, aan
stroomen bloeds, aan ontzettende worste
ling, den naam? Miles Christi, soldaat
van Christus.
En welke moeten de eigenschappen zijn
van dezen soldaat?
Dr. Schaepman heeft eens gezegd
dat hij wenschte werklieden met een de
gelijke kennis en een rotsvast geloof.
(Slot volgt.)
Socialisme en Misdadigheid.
In geen enkel arrondissement van België
hebben de socialisten zulke macht verwor
ven als in het arrondissement Charleroi
In 19C0 bereikten zij er 76.000 stemmen,
tegen 36.000 aan de katholieken en 18.000
aan de liberalen.
Daar is dus hunne leering het meest
verspreid en telt zij de meeste aanhangers.
Op 25 jaren hebben de heeren socialisten
er zich meester gemaakt van geesten hart
der 5;'k van da bevolking.
Welnu, op diezelfde 25 jaren is, in het
zelfde arrondissement, de misdadigheid ge
klommen van 6 600 tot over de 25.0001
Dit is onweerlegbaar aangetoond in het
verslag van den heer Alex Braün, lid
van den Senaat, in zijn verslag voor de
wet tot vermeerdering van het personeel
der rechtbank van Charleroi, onlangs ge
stemd
Wanneer in Nederland blijkt, dat hel
criminaliteits cijfer der katholieken hooger
is dan dat der niet-katholieken, dan staan
de Socialisten aanstonds klaar met hunne
conclusie, dat dus Katholicisme minder
waardig is.
Wat moeten we nu uit deze Belgische
cijfers over het Socialisme besluiten
(K. S. W)
Het brave „Vol k'\ „Principieel
staat tegenover de aanslagen op vorsten
niemand sterker dan wij." (H. V. 6 Juni
1906).
Maar de vaders van het historisch materia
lisme verklaren, „dat hun doel slechts kan
bereikt worden door gewelddadige omver
werping van iedere tot nu toe bestaande
maatschappelijke orde"-
Maar sprekend over de geweldadigheden
der Parijsche Commune, verklaarde Czaar
Bebel „Dat is slechts een klein voor
postengevecht in den strijd, dien het pro
letariaat in alle paleizen zal voeren.
Maar na de aankondiging van de blijde
verwachting der Koningin, spreekt datzelfde
„Volk" over Willem IV, die door het so
cialisme op wachtgeld zal worden gesteld
„Principieel staat niemand sterker dan
wij".
„De menschen, die deze aanslagen plegen,
komen schier altijd voort uit de landen
wier geschiedenis door de Kerk is be-
heerscht.
..Bijna altijd zijn het Italianen''. (H. V
Leugen of onkunde? vragen wij.
Van 1801 tot en met 1902 hadden er
plaats 73 aanslagen op staatshoofden, waar
van er 18 gelukten en 55 mislukten. Van
de 18 die gelukten, waren er 4 door Italianen
bedreven. Van de 55 die mislukten 7 door
Italianen. In het geheel werden er van de
73 aanslagen, 11 gepleegd door Italianen
Bijna altijd!
Maar er zit propaganda in 1
Waarheid is daarbij niet noodig.
(K S.W.)
FRANKRIJK
De treurige uitslag van de Fransche ver
kiezingen worden algemeen geweten aan
het jongere geslacht, dat gekweekt is in
de godsdienstlooze school, waar ruim l/3
der onderwijzers socialist is, en aan het
gebrek van samenwerking der katholieken
met de Action Populaire van P i o u,
een dubbele les, ook voor ons land, om het
katholiek onderwijs hoog te houden
en de éénheid der partij te bevorderen.
De twee priesters, Claude en Lacour, die
uit zelfverdediging op een troep bandieten
schoten, die hen met rieken te lijf gingen
en waarvan één werd gewond, die later
stierf, zijn vrijgesproken. De liberale bladen
zijn woedend, dat de „Priestermoordenaars"
zijn losgelaten.
De Fransche ministers hebben vergaderd
voor 't eerst na de overwinning en de nieu
we koers aangegeven: de seminaristen
moeten voortaan niet één, maar twee jaar
in de kazerne blijven, doch de wegens sta
king ontslagen postbeambten worden weer
in dienst genomen. Een onlangs afgevallen
abbé Monnier, ofschoon slechts enkele maan
den pastoor van Calembin, is tot 1909 reeds
het volle jaargeld toegezegd een premie
op de afvalligheid?en op de 31.000 aan
vragen van oudere priesters om tijdelijke
tegemoetkoming en van grijze priesters om
pensioen komt geen antwoord. De schei
dingswet zegt, dat zij het mogen vragen,
doch dat het gegeven moet worden, staat
nergens. Ook konden de congregaties onder
Combes verlof vragen om onderwijs te ge
ven, doch het werd niemand toegestaan
Wie weet, of het gaat nu evenzoo.
RUSLAND.
In de Doema of nieuwe Russische
volksvergadering heeft onder de katholie
ken ook zitting een katholiek bisschop n. 1
baron de Ropp, die reeds het woord voerde.
Hij is 55 jaar oud en sedert 1903, bisschop
van Wilna in Lithanië, een diocees van
1.369 431 katholieken. Wijl de bisschop
ijvert voor geloofsvrijheid, heeft de regee
ring hem doen weten, dat bij als „beambte"
van staat geen lid der Doema kan zijn, en
dus kiezen moet het een of het ander De
Doema zal uitspraak doen.
Op de binnenplaats eener kazerne te
Warschau zijn drie oud-professoren der
universiteit dier stad, Adler, Wehner en
Sjoelski, die wegens hoogverraad ter dood
waren veroordeeld, gefusileerd.
SPANJE
Aan de „Times" wordt uit Madrid ge
meld De nasporingen van den rechter,
speciaal aangesteld om een onderzoek in
te stellen naar den oorsprong en de ont
wikkeling van den anarchistischen aanslag
te Madrid, nemen eene geheel onvoorziene
richting, die te Madrid en te Barcelona een
zekere ontroering heeft verwekt.
Om te beginnen schijnt het aan niet den
minsten twijfel onderhevig, dat toen Matteo
Morales Barcelona verliet, zijn plan reeds
langen tijd was beraamd, en dat een tamelijk
groot aantal personen op de hoogte was
van zijn voornemens.
De rechter meent, dat Morales, gedurende
verscheidene dagen voor den datum van
den moordaanslag, in betrekking heeft
gestaan met onbekende individuen, die hij
in de café's of op straat ontmoette, zooals
een rijtuigkoetsier die Morales gereden
heeft, verklaarde.
Andere getuigen hebben medegedeeld,
dat na den aanslag een man, gelijkende
op het signalement en de photographie
van Morales, de gang van een huis bij
het tooneel van den moord binnenging, en
daar op een ander persoon wachtte waar
mede hij verdween na gevraagd te hebben
naar den afloop van den aanslag.
TWEEDE KAMER
Bed ij king Bat h-p older.
Hoewel de commissie van rapporteurs
omtrent het bekende wetsontwerp betreffen
de die bedijking bestaande uit de heeren
Lely, Patijn, Lucasse, Jansen en Hennequin
van oordeel is dat de behandeling daar
van voldoende is voorbereid, verzoekt zij
den Minister van landbouw nog omtrent
enkele punten eenige inlichtingen, ter nade
re opheldering voor de Kamer.
Het is haar niet duidelijk waar gere
kend mag worden dat eene versterking van
den spoorwegdam, welke, ook bij nieuwe
inundeering van den Bathpolder, eene
afdoende bescherming tegen stormvloeden
oplevert, vóór den winter tot stand zal ko
men, althans eene even afdoende bescher
ming als het herstellen der polderdijken
tot het oude profiel zal opleveren welke
reden er uit het oogpunt van's rijks
belang nog bestaat om te zorgen dat de
polderdijk vóór het najaar tot zijne oude
profiel worde opgewerkt. Gaarne zou zij
hieromtrent nadere inlichtingen ontvangen
De Commissie meent deze vraag te eer
te moeten stellen, omdat het antwoord
daarop ook van belang is voor de beant
woording der vraag, of tot herdijking van
R ij k s w e g e zal worden overgegaan. Im
mers ook in de beschouwingen, die de Mi
nister aan dit punt wijdt, wordt de nood
zakelijkheid op den voorgrond gesteld, dat
die herdijking nog dit jaar tot uitvoering
zou komen.
Voorts vraagt de Commissie o. a of de
Minister al dan niet van meening is, dat
de Bathpolder krachtens zijne inrichtin
gen verplicht is de doorgebroken dijken te
herstellen en of, afgescheiden daarvan, die
verplichting niet voortvloeit uit art. 38 der
wet in verband met art. 21, eerste lid van
het concessiecontract; en of ook tot de herdij
king van den Eersten Bathpolder,
zoowel ten Noorden als ten Zuiden van den
spoorwegdam, zal worden overgegaan, al
mocht het aangevraagde subsidie niet wor
den verleend
Examens. Een merkwaardige verkla
ring werd Donderdag in de Utrechtsche
gemeenteraadszitting door prof. De Louter
afgelegd.
Bij de bespreking der voordracht, de
regeling van het onderwijs aan de H. B.
S. voor de meisjes betreffende, verklaarde
hij, aan examens, welke hij bijna zijn heele
leven heeft afgenomen, een zeer geringe
waarde te hechten.
Het woord is teekenend in den mond van
een hoogleeraar.
Maar het kan geen verwondering wekken,
wanneer men nagaat, welke zonderlinge
vragen om geen andere uitdrukking te
bezigen op examens zooal worden ge
daan.
Het gerucht gaat, dat het den minister
van Oorlog, generaal Staal, bij zijn onder
zoekingen, om op de tot zijn departement
behoorende zaken te bezuinigen, is geble
ken, dat hij niet op die wijze kan bezuini
gen, als hij verwachtte. Daar de minister
indertijd zijn aanblijven daarvan afhanke
lijk stelde, beweert men, dat generaal Staal
in het komende najaar de portefeuille van
oorlog zal neerleggen.
Onze landweer. Naar men aan De
Tijd mededeelt moet het met de oefenin
gen van den landweer in het kamp te
Katwijk niet erg best gaan. De discipline
ontbreekt er bijna geheel en al. De offi
cieren hebben weinig over de mannen te
zeggen.
Aan emmers bier en potten oude klare
is er geen gebrek. Een jong Sergeant,"die
wachtcommandant was en enkele belhamels
in voorloopig arrest liet brengen werd door
2- a 300 man omringd, en gedwongen zijn
„gevangenen" los te laten, de betreffende
blaadjes uit zijn rapport boekje te scheuren
en op zijn eerewoord te beloven er geen
melding van te maken.
Het voedsel was er wel van goede kwa
liteit, maar de bereiding liet alles te wen-
schen over.
Resumeerende zegt de schrijver, geloof
ik, dat het resultaat der landweer oefenin
gen niet van dien aard zal zijn, als opti
mistische militairisten er zich misschien van
hebben voorgestelddat de militaire geest
al evenver zoek is bij de landweer als in
dertijd bij de schutterij; dat aan de disci
pline veel ontbreektdat 't geld voor een
deel vrijwel nutteloos wordt besteed dat
ten slotte de thuishangende geweren een
niet te onderschatten gevaar, zeker, althans
voor de stedelingen een overbodige weelde
is. Mijn ondervinding, misschien nog aan
te vullen met die van anderen, kan wel
licht bij de behandeling der noodige cre-
dieten te pas komen.
GOES. In de gemeenteraadsvergadering
van Vrijdag onder voorzitterschap van den
burgemeester was de heer .Duvekot met
kennisgeving afwezig. De notulen werden
goedgekeurd. Ingekomen zijïi o. a.Dank
betuiging van den Bond van Gemeente
ambtenaren voor verleend subsidie; van
Gedep. Staten goedkeuring der verorde
ning op de mestvaalten; 3e kohier H. O.;
salarisregeling onderwijzers. Voorstel van
de heer Hollmann in zake het rijden in de
kom met automobielen
De heer Hollmann zegt. dat hij zijn voor
stel intrekt, nu gebleken is dat B. en W.
voornemens zijn een verordening in ver
band met de rijwiel- en motorwet voor
te dragen. Spr. spreekt den wensch uit
dat B. en W. daarbij met 'tin zijn voor
stel bedoelde zullen rekening houden. Nog
wordt in handen van B. en W. gesteld het
verzoek van W. den Boer tot vaststelling
eener rooilijnalsmede een verzoek van
P. de Jonge om een lokaal in een dei-
openbare 'scholen ten gebruik© voor een
zangvereeniging. Benoemd wordt bij 2e
vrije stemming tot onderwijzer aan .school
B. 'de heer A. M. Polderman te Terneuzen
met '7 tegen 5 stemmen op dhr. Wannin-
gen 'te Smilde. Bij de eerste stemming
stond "t6 legen 6. Op de meest eervolle
wijze onder dankbetuiging wordt mej. C. F.
J. 'barones v. Hoëveil eervol ontslag ver
leend 'als onderwijzeres aan school E. Ach
tereenvolgens worden hierop goedgekeurd
eenige 'af- en overschrijvingen, aanvragen
inzake 'hondenbelasting, en een inzake af
schrijving 'van schoolgeld voor school A,
alsmede een wijziging in de Gasthuis-
begrooting over 1905. Op een reclame van
mevrouw Mulock Houwer tegen den aan
slag voor het vergunningsrecht wordt na
kennisgeving Van een breedvoerige toe
lichting van den heer deurwaarder Teljer,
op voor-stel van B. en W„ waarmede de
financieele commissie zich vereenigt, zon
der hoofdelijke stemming besloten afwij
zend te beschikken.
Lang wordt, gediscussieerd over het ver
zoek van W. F. van Riet. Jr., verzoek om
aanwijzing der rooilijn voor eventueel te
bouwen 6 woningen aan het Nissepadje.
De heer Kakebeeke vindt dat de afstand
(1 M.) wel wat nauw genomen wordt,
tusschen haag en sloot dient minstens 2
M. te zijn met 'toog pp 'tverkeer.
De voorzitter zegt dat het slechts een
voetpad is en nooit een verkeersweg kan
worden.
De heer Kakebeeke kan dit niet con-
