ard
[wijnsMd",
Donderdag 31 Mei 1906.
Tweede Jaargang.
'HANE,
ide Haven,
D
ienmelkzeep
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Katholieke Actie.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Van Oiue Eilanden
fin Schouwen en
and van Effecten
voorwaarden
n. 8.32 (spoortijd).
ten bij den Heer
linkenszaud,
1 te Goes.
J.75; te verkrijgen
leer L. O. ADRI
President,
|erhorst den Berg.
fceveen,
Secretaris.
eelt zich beleefd
Pepermunt
Ijswafels
bekende
iars.
bbat.
'Izerstraat Oocti.
hte huid, een jeug
ider zomersproeten,
U krijgt dat door
Do., Radebeul,
|Jes" p. St. öO ets
JROOIJ, Goes.
Jibben dooreen 28
tollade 38. Hielen
lid. Bladreuzel 33.
lookt puik mager
Boerenmetworst
ce 56 cent.
nakkelijk snijdbaar,
cent per pond.
lam
efbaar 3 tot 8 pond
16, van 30 pond
In 10 pond 19 cent
|s.
20 et. per pond
ours door
|s van 12 tot 1 uur,
der boeken, van
tent per week en
|21/j «ent per week
|s 5 cent per week
br stuk.
pusvereemging, ge-
uur, behalve in de
Inement 1 per jaar
per woek.
Lpend Dinsdagavond
Daar gratis voor de
emging, geopend
uur, 3 cent per
jiden gratis verkrijg-
usgebouw.
nmiddellijk na Ves-
Jongensschool, da-
ll1/, tot 12l/j uur.
Ideel en per week.
aan de Pastorie,
21/» uur, 2 cent per
Abonnementsprijs per 3 maandenf 0.95
Afzonderlijke nummers a contant0.05
Geïllustreerd Zondagsblad, alléén voor de
abonné's per 3 maanden0 37!/s
VERSCHIJNT
eiken
MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Advert-entiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. a contant.
Reclameberiohten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Goesche Watersnood-Comité
Vorige opgaaf f9199.90
Van stamgenoot en in Lodi,
door tusschenkomst van dhr. J.
van den Hoek te Passaic N. J.
S. f 160.—
Kweekelingebode, Wemel-
dinge, nagekomen gift f 7.385
Collecte gemeente Eindhoven f 155.
Totaal f 9522.28s
Aan 't Prov. Comité afgedragen
vorige opgaaf f 8000
23 Mei f 1000 f 9C00.—
Nog in kas f 522.28s
JOS. WITKAM,
penningmeester.
Zoowel in onze provincie, als over bet
geheele land vallen er meer en meer
teekenen jvan opgewekt Katholiek leven
te bespeuren.
De Katholieken hebben de behoeften
der tijden leeren inzien, waaraan hun
grootere activiteit op sociaal en politiek
gebied (haar ontstaan te danken had.
Reeds eenigen tijd hebben wij gekregen
onze leerrijke Katholiekendagen,
die zooveel nul stichten en die ons uit
(Tuitschiand zijn toegekomen, waar zij een
machtige factor hebben uitgemaakt tot de
grootwording der Katholieke partij.
De (Katholieke Sociale Actie, die alom
in den lande zegen zal verspreiden, zal
nu ook om het volk op sociaal terrein
meer te ontwikkelen, een „sociale
week" organiseeren.
Het is vooral op deze twee versehijnselpn
van meer opbloeiend Katholiek leven, dat
wij willen wijzen.
De Katholiekendag in het bisdom Haar
lem zal dit jaar in October te Delft worden
gehouden.
De bijwoning van een Katholiekendag
geeft meer ontwikkeling, geeft een meer
helderen kijk op de dingen van maatschap-
pelijken aard, die den Katholiek nauw
aan het hart moeten liggen; is voor hem
een machiige spoorslag den goeden koers
te houden, en zoo hij van de goede rich
ting mocht, zijn afgeweken, hem terug te
brengen op het rechte pad.
En nuttig en leerrijk zijn de Katholieken
dagen voor allen, voor patroon en arbei
der zoowel als voor middenstander.
Allen kunnen daar hunne rechten
loeren kennen, maar tevens wordt hun
herinnerd aan hunne verplichtingen.
Over het werkliedenvroagstuk, vakor
ganisatie, over de hanze, den landbou
werstand, boerenbonden en -leenbanken,
over drankbestrijding en kruisverbonden,
over de Katholieke pers, over Jongelings-
en R. K. Militairenvereeniging, over dit
alles en andere onderwerpen wordt op
de Katholiekendagen gesproken en de wer
king van al deze instellingen klaar en
duidelijk gemaakt.
De sociale week beoogt meer licht
te ontsteken over de specifiek sociale toe
standen en verhoudingen, wat in onzen
tijd, die in het teeken van het sociale, vraag
stuk staat, niet anders dan kan worden
toegejuicht.
De sociale week zal een leerzame cur
sus zijn, waarbij het sociale vraagstuk in
zijm onderdeelen zal worden verhandeld.
In de eerste sociale week zullen be
handeld worden onderwerpen als het eco
nomisch liberalisme, Staat en Maat
schappij, de Kerk en de sociale quaestie,
arbeidscontract, werkstaking; ook het mid-
denstandsvraagst.uk, arbeidsloon en ar
beidsduur, sociale gemeente-politiek, so
cialisme en anarchisme e. a.alle onder
werpen van groot gewicht, door het aan-
hooren waarvan veel te leeren valt.
Wij sporen dan ook dringend aan
den Katholiekendag en de sociale week
bij' te wonen.
Men mag deze gelegenheden tot Katho
lieke ontwikkeling niet verzuimen.
Het ligt ook op den weg der Comité's
der K. S. A. de deelname aan den Katho
liekendag en de Sociale week zooveel
mogelijk te bevorderen door de leden der
aangesloten vereenigingen tot deelname op
te wekken.
Het Comité te Venlo ging in deze reeds
voor.
De Katholiekendag in het bisdom Haar
lem wordt eerst gehouden in October;
de sociale week zal van 2 tot 9 September
te Utrecht worden gehouden.
Waarom wij n u dan reeds tot bijwonen
opwekken
Omdat dit met kosten gepaard gaat, en
niet iedereen de middelen bezit in eens
een sommetje daartoe benoodigd te kunnen
missen.
Daarom moet men nu reeds beginnen
een spaarpotje te maken; wanneer men
van nu af elke week een kleinigheid gaat
afzonderen, dan zal dat gespaarde te ge
legener tijd een sommetje vormen, waar
mede men reeds teen heel eind kan op
schieten.
Door het nemen van een collectief bil
jet kunnen de deelnemers zich van een
goedkoope reisgelegenheid verzekeren.
Wanneer zoo wordt gehandeld, zullen
ongetwijfeld velen in Ide gelegenheid zijn
nuttige kennis op te doen, die zal ten
goede komen aan de geheele Katholieke
Actie.
ITALIË.
Z. II. de Paus heeft Zondag de alannee-
rende berichten over zijn gezondheidstoe
stand gelogenstraft door het vorleenen van
audiënties en door het feit dat Z. H. zich
naar de Sint Pieterskerk begaf om er te
bidden voor het altaar waarop de reli-
quieën van de dien dag zalig-verklaarde
martelaressen van Compiègne waren uit
gesteld. Ofschoon dus de gezondheidstoe
stand van Z. H. volstrekt niet zorgwek
kend is, zag, naar de correspondent van
de „Figaro" verzekert, de Paus er toch
eenigszins vermoeid uit.
FRANKRIJK.
Allerlei bladen maken zich druk om hun
lezers hun meening pp te dringen ten
opzichte van de houding van den H. Stoel
tegenover Frankrijk.
Zal de H. Vader de scheidingswet met
haar gevolgen accepteeren, al dan niet'?
De Romeinsche correspondente van „De
Tijd" verhaalt:
„Het was avond, niets stoorde de stilte
dan het ruischen der fonteinen op het
Sint-Pietersplein, dat als 't ware de inti
miteit van het bibliotheekvertrek nog ver
hoogde. Er was sprake geweest van den
toestand in Frankrijk. Na een oogenblik
zwijgens zegt Z. H. met een blik op het
Crucifix„Men verwacht dat ik spreken
zal; ik wacht tot Hij met een hoofdbe
weging naar het kruisbeeld mij iets zegt,
dan zal ik spreken, maar niet eer en dan
zal het rechte woord gesproken worden".
BELGIE.
De uitslag der verkiezingen.
De stormloop der liberalen en socialisten
tegen de .Katholieke regeering is afgesla
gen. Hoewel nog niet alle resultaten pre
cies hekend zijn van de 85 verkiezingen,
is het zeker, dat het ministerie een meer
derheid behoudt van 11 stemmen. Drie Ka
tholieke zetels gaan aan de liberalen ver
loren, te Namen, te Dinant en te Antwer
pen. Maar pveral elders is het beruchte
liberaal-socialistische cartel, (dat zoo luid
ruchtig de nederlaag van het Katholieke
ministerie voorspelde, jammerlijk geslagen.
In een speciale editie bespreekt hef. „Hbl.
van Antw." den uitslag der verkiezingen
aldus:
„De uitslag der wetgevende verkiezingen
zal door heel het behoudsgezinde land
met eenen eindoloozen juichkreet worden
onthaald.
De geweldige stormloop, die sedert 22
jaren tegen de conservatieve regeering
werd gewaagd, door de verbonden opposi
tiepartijen, is pp de ellendigste wijze mis
lukt.
Het ministerie was onwederroepelijk ver
oordeeld, zoo werd het in liberale en socia
listische gazetten sedert meer dan 3 maan
den rondgebazuind.
Wiskundig had M. Lorand het uitgere
kend dat .de cartelpartijen 11 zetels zouden
veroveren en dat de Katholieke partij' twee
stemmen minderheid in de Kamer zou
hebben.
Het conservatieve land heeft gesproken
en het antwoord iseene nieuwe, groot:
zegepraal voor de regeering.
Het ministerie behoudt 14 stemmen
meerderheid in de Kamer
Wij behouden in het land de meerder
heid, dat js de hoofdzaak. Wij behouden
eene meerderheid, die grooter is, dan M.
Woeste in 1900 er ooit eene met hej stelsel
der E. V. voorzag.
Wij hebben dus alle reden om tevreden
te zijn, te meer daar wij binnen twee jaar
niets te verliezen hebben en enkel kunnen
winnen.
SPANJE
Genade voor recht. Op verzoek
van zijn verloofde, prinses Ena van Batten-
berg, heeft koning Alfonso Zaterdagochtend
langs telegrafischen weg gratie geschonken
aan een ter dood veroordeelde te Bajadoz,
die op dien dag des middags te 4 uur zou
worden geëxecuteerd.
Dat de Spanjaarden zich zeer ingeno
men toonen met de aanstaande koningin,
wordt door alle berichtgevers bevestigd.
Telkens juichen de menschen voor het
Pardo-paleis om Ena op het balkon te
lokken.
Over de reis van de bruid, van Enge
land naar Spanje, verluidt, dat zij diep
onder den indruk was van het afscheid
van haar verwanten en van haar vader
land. De arme prinses moet in den trein
veel geweend en weinig geslapen heb
ben. Het gevolg was dat zij niet bij de
hand was toen de trein Irun naderde.
Het ging niet aan, dat de trein met Span-
je's bruid het station van Irun binnen
zou rijden, voordat de bruid geheel ge
kleed was. Dat behoeft geen nader betoog.
De markies del Muni had al eens op
de deur van de slaapcoupé getikt en in
hoftaal geroepenvoortmaken dames.
Maar Ena was nog niet klaar en zoo
heeft zij haar bruidegom 20 minuten aan
het station van Irun laten wachten. Ko
ning Alfonsus was teleurgesteld, dat de
extra-trein uit Frankrijk te laat was. Hij
liet telkens telegrafecren, waar zijn ge
liefde bleef, en liep te ijsberen over het
perron, maakte een praatje met deze en
gene van de heeren, die met hem wach
ten en rookte de eene sigaret na de andere.
Hij hield zich groot, maar bijstanders ge
tuigen dat koning Alfonsus nauwelijks zijn
tranen bedwingen kon.
Maar eindelijk, daar kwam de bruids-
trein aanstoomen. Ena stapte uit en nadat
de noodige plichtplegingen en strijkages
waren afgeloopen, stapte zij met Alfonsus
in den trein, die hen naar Madrid zou
brengen.
RUSLAND.
Een groep van vier scholieren stond
Zondag in de voorstad Czerniakow van
Warschau bijeen en onderzocht een revol
ver. Daarbij ging er een schot af, op den
knal daarvan kwamen twaalf kozakken
aanrennen, die op de scholieren schoten;
twee daarvan werden gedood. De ouders
der doodgescholenen dienden telegraphisch
een aanklacht in bij den president der
Doema en berichtten hem en de Doema-
leden van het. bloedig voorval.
Aan de Standard wordt uit Odessa ge
meld, dat de revolutionairen in Sewaslo-
pol tijdens de parade op Zondag ver
scheidene bommen naar Neplioejef, den
militairen gouverneur, hebben geworpen.
De gouverneur zelf werd niet gedeerd,
maar van de aanwezigen werden er vijf
gedood en vijftien gewond, waaronder een
oud-generaal en vier officieren. Drie ge
wonden zijn reeds bezweken.
Ook in Odessa schijnt het terrorisme
weder op te leven.
Maandag had te Utrecht de jaarlijksche
vergadering plaats van den Alg. Bond van
II. Kath. Kiesvereenigingen. De „Resb."
meldt omtrent deze vergadering:
Vertegenwoordigd waren 50 kiesvereeni
gingen, terwijl verschillende Kamerleden
aanwezig waren. De voorzitter, mi'. D.
Kooien, behandelde i-:i zijn openingswoord
de oorzaken van den val van het Chris
telijk ministerie.
Op mededeeling van den secretaris, Dh.
baron van Lamsweerde, dat 68 van de
85 bestaande kiesvereenigingen zijn aange
sloten, deelde mr. v. Mens, van Breda,
mede, dat Brabant bezwaar heeft tot toe
treding, omdat elke afdeeling één stem
heeft. De voorzitter drong op medewerking
op dit punt aan en zeide onderhandeling
toe.
Behalve enkele voorstellen van huishou-
delijiken aard, rakende de financiën en de
samenstelling der agenda, kwamen in de
eerste plaats aan de orde verschillende
moties, die door 21 aangesloten kiesver
eenigingen waren ingediend in zake het
kiesrechtvraagstuk.
Het bondsbastuur had de wenschen, in
deze motiën uitgedrukt, geresumeerd en
verzameld in één enkele motie, die aldus
luidde
„De Algemeene Bond van R. K. Kies
vereenigingen in Nederland, overwegende:
dal door de tegenwoordige regeering in de
naaste toekomst in het vooruitzicht is ge
steld een voorstel tot grondwetsherziening,
o. a. ten doel hebbende de regeling van het
kiesrecht aan den gewonen wetgever over
te laten; dat het mitsdien te eeniger tijd
wenschelijk en zelfs noodzakelijk kan blij
ken, dat de Algem.. Bond van R. K.vKiesver.
in Nederland zich uitspreke over wijzigin
gen in de wettelijke bepalingen, regelende
het kiesrecht, aan te brengen; dat aan een
dergelijke bespreking dezer kwestie in de
kiesvereenigingen en den Bond een schrif
telijke voorbereiding zeer bevorderlijk moet
zijn; besluit een commissie te benoemen
van vier leden, aan welke wordt opge
dragen de kwestie van het kiesrecht aan
een nauwkeurige studie te onderwerpen,
daarover een uitvoerig rapport uit te bren
gen en dit in te leveren hij het bestuur,
uiterlijk binnen zes maanden na heden.
Dit rapport worde door het bestuur, al
of niet voorzien van zijn opmerkingen, ter
bespreking toegezonden aan de aangeslo
ten kiesvereenigingen, teneinde een vrucht
bare discussie op de eerstvolgende algem.
vergadering mogelijk te maken".
Na breedvoerige discussiën worden de
vereenigingsmoties ingetrokken en het
voorstel van het bestuur aangenomen.
Na deze aangelegenheid was de quaeslie-
Oosterhoul. aan de orde, waar mr. ï'hijssen,
zich tegenover den candidaat der kiesver-
eeniging had laten stellen.
Tweede Kamer. Het wetsontwerp
tot uitvoering van enkele bepalingen der
in 1902 te 's Gravenhage gesloten verdra
gen, regelende wetsconllicten met betrek
king tot het huwelijk en de voogdij, is
goedgekeurd, na. aanneming van het amen
dement-De Beaufort, waardoor diploma
tieke en consulaire ambtenaren, die binnen
het Rijk in Europa een huwelijk voltrek
ken, voor dat. geval worden gelijk gesteld
met ambtenaren van den burgerlijken
stand.
Voorts is o. a. goedgekeurd het. wets
ontwerp tot. wijziging art. 4l grondbelas
ting na, aanneming van het amendement-
Smeengo om in bijzondere omstandigheden
ook voor droogmakerijen grooter dan 500
H.A. verlenging van den termijn van
belasting-vrijdom toe te kennen.
De Staatscommissie voor de Grondwets
herziening zal vermoedelijk nog dezen zo
mer met jiaar arbeid gereed komen. (Hbl.)
Bezuiniging op por log. Onder
dit opschrift schrijft X. aan de „N. R. C.":
„In den laatsten tijd woeden allerlei
middelen beraamd pin de begrooting van
oorlog te verminderen, doch men zoekt
blijkbaar niet .naar de ware posten, waarop
vermindeiing mogelijk is.
Om eens even pan te toonen hoe men
o. a. te Bergen op Zoom nu weer handelt
met de gelden voorkomende op oorlog,
dient, dat daar ,voor de landweertroepen
een kamp wordt opgeslagen, hetwelk mins
tens duizend gulden kost van oprichting
en opruiming, terwijl een kazerne, door
vertrek van Jiet eerste bataljon 11 reg.
inf. naar 'Ede, geheel nutteloos daar staat,
geheel compleet (er .ontvangst der land-
weerf roepen.
Nu moet pien dit niet aan onwetend
heid wijten, want de adviezen door supe
rieuren verstrekt zijn legio geweest, doch
deze heeft men wederom totaal gene
geerd".
GOES. Heden werd onder voorzitter
schap van Dr. D. J. Hissink in de „Prins
van Oranje" eene algemeene vergadering
gehouden met de commissie, werkzaam
in het belang van den coöperatieve aan
koop van kunstmeststoffen en krachtvoe-
dermiddelen in het ressort van het Rijks
landbouwproefstation in Goes, bij verkor
ting C. M. V. De vergadering was niet
druk bezocht, enkele kringen waren zelfs
niet tegenwoordig, terwijl de directeur I.
G. J. Kakebeeko van de landb. winter-
school met enkele andere landb. leeraren
ook aanwezig waren als belangstellenden.
De onkostenrekening over 1905 be
draagt f82.24 voor de 14 kringen (8 uit
Zeeland en 4 uit N.-Brab.) waaronder res
sorteeren 80 vereenigingen. Zonder hoofde
lijke stemming wordt aangenomen dat
iedere vereeniging f 1.25 in de onkosten
bijdraagt. Om die voor 1906 te dekken doet
Dr. Hissink het voorstel voor billijker ver
deeling. Er zal nu per f 1000 van aankoop
20 cent onkosten gerekend worden.
Men meent dat bij aanleg van flinke in-
vullingsstaten dit werk gemakkelijk uit te
voeren is. Het voorstel om het overzicht
der aangekochte hoeveelheden meststof
fen en voedermiddelen te laten drukken,
wordt aangenomen, zoomede de notulen
waarvan aan elke vereeniging 2 stuks zul
len worden gezonden. Voorts zullen de
reis- en verblijfkosten voor één afgevaar
digde per kring in 't vervolg uit de kas
betaald worden, met 9 tegen 1 stem en
1 buiten stemming aangenomen. Men
meent dat dit voor de komst der afge
vaardigden bemoedigend is. De overige
wijzigingen in het reglement, worden zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
De besprekingen op de algemeene ver
gadering worden voor den len April op
gegeven aan "den secretaris. Deze zendt
vóór 15 April 'een voorloopige agenda ain
de secretarissen der kringen. Aanvullingen
moeten vóór 1 Mei in 't bezit van den
secretaris zijn om dan half Mei aan de
verschillenden te doen toekomen.
De voorstellen van den kring Z.-
Vlaanderen 0. D., aanvulling der formu
lieren A en A2, komen in bespreking,
maar worden op voorstel van den voor
zitter, verdaagd tot de volgende verga
dering, aangezien het plan bestaat de open
bare controle in 1907 af to schaffen en
over hot geheele land algemeene voor
waarden in te voeren. Voorts wordt een
voorstel aangenomen met 6 tegen 5 stem
men om korting toe te passen, wanneer
do meststof blijkt verhard te zijn. De be
spreking die nu volgt leidt er toe dat
dhr. I). Timmermans te Raamsdonk het,
voorstel doet. om deze zaak in de volgende
vergadering nog eens nader te hespre
ken. Wordt algemeen goedgekeurd.
Van het Rijkslandbouwproefstation werd
overzicht gegeven van 1 Jan1 Mei 1905.
Onderzocht superphosphaat 166 monsters
boven 14 pet. en 152 monsters beneden
14 pet. Over hetzelfde tijdvak 1906, 141
monsters hoven en 170 monsters beneden
14 pet. Over 1905 totale monsters 318
gemiddeld 13.96 pet., over 1906 311 mon
sters, gemiddeld 13.90 pet. Op maatregelen
tegen het leveren van meststoffen in on
voldoende balen zal streng worden toe
gezien. Want oude verharde halen zijn
veel zwaarder in gewicht (tot 4 kilo) dan
versche balen. Nauwkeurige monsterne
ming en omschrijving moet streng ter hand
gehouden worden, en niet van enkele ha
len, maar van de geheelelading
monsters nemen. De voorzitter dringt er
sterk op aan hier ook goed de hand aan
te houden. Boetebepaling tegen levering
van onvoldoend gewicht per baal, al is de
bedongen hoeveelheid aanwezig.
Ten opzichte van dit voorstel door de
heeren Van Oyen en Timmermans te berde
gebracht, weet men geen middel aan te
geven om aan dit bedrog te ontkomen.
Want dikwijls zitten dubbele balen bijeen
en soms is andere rommel in de verpak
king verborgen.
Eerst besprak men om die fraude hande
laars te publiceeren, maar op voorstel des
voorzitters wordt dit punt verdaagd om
vooraf nog eens op alle kringen te be
spreken, wat het beste is om dit tegen
te gaan.
