en 21 Jii.
voor f I.-
No. 61.
Donderdag 2é Mei 1906.
Tweede Jaargang.
lart van Jesus
GOES.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Een Bond van R. K Kiesverenigingen voor
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Van onze Eilanden
I. Fonkelnieuwe druk.
Ë08 pagina's met 33
Avonturen van Don
|meerderde druk. Twee
platen.
Gulliver, met pi m.
ahikanen, met platen,
onderavonturen, met
rappen en Kluchten,
geïllustreerd.
schat van lectuur,
Ik voorfl.fr. thuis,
[(of zegels,) waarbij ver-
I a a n b o d", Boekh.
pd. Hendrikstraat 139,
jet Bestuur,
iPastoor, President.
llnMatthijssen,
pche Kaai, Middelburg
VDRIAANSE,
te 's Heerenhoek
O.
■nnteh.
tion.
li).
Igevuld
f hitsen,
lat ras,
!te t(jk,
[wollen,
Tuegelijk
fersoons.
krachtig
pord en
gezui-
leken, 1
1 molton
piqué
Ipeluw),
Is extra
ss o.
§2
■o g o.s
a«r-
INGEN.
O O o.?n
f5
g o
+J lO
si-Ja
SjS &-
a S
O 50
ft»
ph-S
Ixj
d
g c R
55 bo
ph +3 a
dd
Hgg»
S sp
r, s j cd
Opq C
S o
60
n
Jeverd worden, is tot
■nden. Verscheidene
In bewijzen de voor-
'pneming.
Indags van 12 tot 1 uur,
|l. Prijs der boeken, van
1 cent per week en
040: 2Vi «ent per week
Itraties 5 cent per week
nt per stuk.
ncentiusvereeniging, ge-
-1 uur, behalve in de
Abonnemen-t f 1 per jaar
boek per w«ek.
1, geopend Dinsdagavond
rkrijgbaar gratis voor de
iters.
s-Vereeniging, geopend
121 uur, 3 cent per
nogenden gratis verkrijg-
centiusgebouw.
tg, onmiddellijk na Ves-
R.-K, Jongensschool, da
an ll1/2 tot 121 /2 uur.
per deel en per week.
gbaar aan de Pastorie,
tot 121/» uur, 2 cent per
Abonnementsprijs per 3 maanden0.95
Afzonderlijke nummers k contant0.05
Geïllustreerd Zondagsblad, alléén voor d«
abonné's per 8 maanden0 377s
VERSCHIJNT
eiken
MAAHDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Gt. a contant.
Reelameberiohten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Onze lezers zullen zich nog herinneren,
hoe wij destijds aanspoorden tot de op
richting van een bond als in het opschrift
bedoeld.
De oprichting van een provincialen bond
van Katholieke kiesvereeuigingen staat nu
te worden verwezenlijkt, althans velerzijds
is instemming betuigd met het plan, en
Zondag zullen de afgevaardigden van ver
schillende kiesvereenigingen tie Middelburg
confereeren en besprekingen houden, die
bij de eenstemmigheid, waarmede de stich
ting van zoo'n bond wordt begeerd, o.i.
leiden zal tot het beoogde doel.
Wij kunnen niet anders dan toejuichen
deze poging om te komen tot betere orga
nisatie, die veel kan bijdragen tot de poli
tieke krachtsontwikkeling onzer Zeeuwsche
Katholieken.
Het kan niet worden ontkend, dat er
aan de oprichting van een prov. bond van
R. K. kiesvereenigingen moeilijkheden ver
bonden zijn, al zijn het volstrekt geen on
overkoombare.
Het ligt niet in onze bedoeling op de
vergadering van Zondag a. s. vooruit te
loopen; echter moeten wij' op een enkel
punt de aandacht vestigen.
Een vraag van gewicht is, welke ele
menten de hond zal omvatten; of de bond
zal bestaan uit de verschillende centrale,
dan wel uit de plaatselijke pf uit beide
kiesvereenigingen
Een kwestie, die wél mag worden onder
de oogen gezien, in verband met het feit,
dat ook in Zeeland de kiesdistricten voor
Tweede Kamer en voor provinciale Staten
verschillend zijn, en dat er plaatsen zijn,
met name Zierikzee, waar geen R. K.
kiesvereeniging nestaat.
Wij' aarzelen niet als onze meening uit
te spreken, dat een bond, gevormd uit de
verschillende centrale kiesvereenigingen de
meest gewenschte zou zijn, voor het geval
de centralen alle kiesvereenigingen zouden
omvatten.
En nu dit niet het geval is, zou
men o.i. toch door de samenstelling
van den Bond uit de centralen, een
stevigen ruggegraat geven aan de or
ganisatie, daar het voor alle locale kies
vereenigingen een aansporing zou inhou
den tot aansluiting bij' een centrale, en
voor de plaatsen, waar nog geen kies
vereeniging bestaat, een prikkel er een
op te richten, terwijl de Bond makkelijker
zou werken, daar hij, door zich in ver
binding te stellen met de centralen de
schakels ook de locale kiesvereenigin
gen bereikt.
Dit in beginselop de a. s. vergadering
zal wel worden uitgemaakt, of de praktijk
de toepassing van dit beginsel al dan
niet toelaat, zij het ook met uitzonderende
bepalingen.
In welke bevoegdheid - verhouding
staat nu een Bond ten opzichte der aan
gesloten vereenigingen
Heeft de Bond alleen raad te geven
en inlichtingen te schenken óf zijn de
uitspraken van den Bond bindend voor
de aangesloten vereenigingen?
O.i. moet de Bond zijn méér dan een
adviseerend lichaam, moet hij; vormen een
generalen staf, die orders uitdeelt, welke
behooren te worden opgevolgd.
En bij de verkiezingen, zooals wij; die ons
voorstellen voor bestuurslid van den Bond,
kan dit geschieden, zonder dat een enkele
kiesvereeniging het spook van te groote
macht behoeft te zien.
Immers, bij trapsgewijze benoemingen
van bestuursleden van locale kiesvereeni-
gingen tot bestuurders van centrale, uit
welke laatste weer het bestuur van den
Bond wordt gevormd, krijgen wij een
Bondsbestuur uit het hart der kiesvereeni
gingen, dat wel degelijk de verlangens pil
wenschen der centrale en locale vereeni
gingen kent en er mede voeling houdt,
zoodat gevaar voor machtsmisbruik weinig
aanwezig is.
Er kunnen natuurlijk omstandigheden
zijn, die noodzaken van dit alles .af te
wijken; immers er bestaan enkele kiesver
eenigingen, welke door omstandigheden
van omgeving, enz. niet in de mogelijkheid
verkeeren een centrale te vormen, of zich
bij een centrale aan te sluiten.
En nu is hot verre van ons zoodanige
corporatie uit den Bond verwijderd te wil
len houden, integendeel zouden voor zulk
een geval uitzonderende bepalingen behoo
ren te worden gemaakt, al zouden wij gaar
ne zien vastgesteld, dat aan 'n locale kies
vereeniging, die in de gelegenheid is, zich
aan te sluiten bij 'n centrale, en daarvan
geen gebruik maakt of wenscht te maken,
de mogelijkheid van toetreding tot den
Bond worde ontnomen.
Hoe het zij1, van harte hopen wij, dat
op de vergadering van a. s. Zondag zoo
veel mogelijk, naai- ieders genoegen, de
verschillende moeielijkheden zullen wor
den opgelost; dat er met het goede doel
voor pogen, zoo noodig, van alle zijden
veel zal worden toegegeven, op
dat tot ^tand moge komen een
Bond van R. K. kiesvereenigingen voor
Zeeland, door welks leiding pp politiek
terrein ongetwijfeld een kracht zal uilgaan
ten goede.
ITALIË.
iteuter seinde Zaterdagavond een ietwat
onrustbarend bericht omtrent den gezond
heidstoestand van Z. H. den Paus. „De
Paus", zoo luidde het, „lijdt in hevige
mate aan rheumatiek. Volgens de bladen
neemt de hartziekte van Z. H. toe en is de
toestand zorgwekkend". Dit telegram ver
ergerde dus nog het Wolff-bericht over de
schorsing der audiënties. Doch naar be
richten van andere zijde te oordeelen,
wordt in deze telegrammen, volgens ge
woonte, weer overdreven. De Romeinsche
correspondent van het „Hbl. van Antwer
pen" meldde althans Zaterdag het vol
gende
„Dr. Lapponi verklaart dat de ongesteld
heid van den Paus bestaat in eenen aan
val van jicht aan de rechterknie, met
koorts.
„Z. H. gevoelde den aanval na de ont
vangst op 17 Mei, van verschillende Domi-
nikanen, naar Rome gekomen om de plech
tigheid hij te wonen van de zaligverklaring
eoner groep martelaars hunner orde, die
Zondag plaats heeft.
„De Paus zal te bed blijven gedurende
eenige dagen, en hij zal de plechtigheid
van Zondag niet bijwonen.
„Dr. Lapponi is van oordeel dat de
ongesteldheid van Z. H. niet erg is".
En de correspondent van den „Figaro",
die er Zaterdag onmiddellijk op uitging
om dr. Lapponi te interviewen, vernam
,van dezen eveneens dat „de nieuwe jicht-
aanval hoegenaamd geen bezorgdheid be
hoefde in te boezemen"; alleen met het
oog op 's Pausen leeftijd, uit voorzichtig
heid, had de lijfarts den H. Vader rust
voorgeschreven.
FRANKRIJK.
Men schrijft uit Parijs aan de „Nieuwe
Courant"
Het in een wereldstad schijnbaar onbe
duidende geval van een .werkman, die een
vrouw en vier kinderen hoeft en zich om
het leven brengt, krijgt pen bijzondere
beteekenis in dezen tijd, waarin de sociale
eischen en de uit deze voortvloeiende
werkstakingen de hoofden der Parijsche
werklieden ten eenenmale op hol brengen.
Een dergelijke betreurenswaardige gebeur
tenis wekt dan ook nu algemeen op
zien en ide meeste bladen weiden er over
uit, behalve de organen der socialisten,
die er natuurlijk niet bijzonder de aan
dacht op vestigen. Alexandre Chemin,
mécanieien in een fabriek, waarin hij sinds
7 jaar gewerkt had, was gedwongen ge
weest den len Mei te gaan .staken, om
te doen als zijn kameraden. Tegen zijn
verwachting duurde de staking aan zijn
fabriek voort. Met een .huishouden van
zes personen gezegend, nam bij dus weer
moedig het werk op, maar den tweeden
dag werd hij door zijn collega's, die voort
gegaan waren met staken en hem dwingen
wilden 'twerk weer neer te leggen voor
lataard en afvallige uitgemaakt. Misschien
wel onder den indruk hunner bedreigingen
heeft de ongelukkige in zijn wanhoop een
eind {tan .zijn leven gemaakt.
Een verpletterende zegepraal, zoo
noemt de „Figaro" den uitslag, het eind
resultaat van de Fransche verkiezingen.
Het is een woord dat volkomen juist
is gekozen, dat zelfs meer dan ééne be
teekenis heeft.
Wanneer men in aanmerking neemt,
dat van sommige koloniale kiesdistricten
de uitslag nog niet bekend kan zij'n, dan
is de wijziging der Kamer als volgt
samengevat
Vroegér Nu
Conservatieven 77 79
Nationalisten 44 30
Mélinisten 112 GG
Links republikeinen 66 94
Radicalen 144 127
Radicaal-socialisten 116 118
Geunifieerde socialisten 40 53
Vrije socialisten 17 19
RUSLAND.
Gapon niet dood! Verschillende te
Petersburg verschijnende bladen verzeke
ren, da.t Gapon niet dood is. De corres
pondent van de „Figaro" bevestigt dit. Hij
zegt, dat de geheele worg-geschiedenis in
het landhuis Oserski een verzinsel is ge
weest van de politie, die zich op deze
wijze het lastige onderzoek naar Gapon's
verblijfplaats van den hals wilde schui
ven. Zij' doet dan ook naar het gebeurde
geen onderzoek. Lieden, die Gapon ken
nen, verzekeren, dat het portret hetwelk
men van zijd lijk heeft gepubliceerd, niet
de minste gelijkenis met hem vertoonde.
TWEEDE KAMER.
Arbeidscontr act. Ondanks de
krachtige bestrijding door dhr. Lohman,
die gevallen van onmacht wilde buiten
sluiten, is aangenomen art. 1638i2 betrek
kelijk rentevergoeding (naar gelang van
vertragingstijd) van 5 tot 50 pet. aan den
arbeider bij niet op tijd betalen van loon.
Op voorstel van de commissie van rappor
teurs werd echter de rechter bevoegd
verklaard het bedrag dan te beperken tot
zoodanig bedrag als hem met het oog op
de omstandigheden voor het geval billijk
zal voorkomen.
Voorts is aangenomen art. 1638/-, rege
lende de gevallen waarin bij loonbetaling
schuldvergelijking is toegelaten, na ver
werping van 33 tegen 30 stemmen van
een door dhr. Drucker bestreden amende
ment van dhr. De Waal Malefijt, die ook
schuldvergelijking wilde mogelijk maken,
al bestond omtrent aan den arbeider ge
daan voorschot enz. geen schriftelijke ver-
klaring.
Ned. R.-K. Volksbond. In grooten
getale waren de leden van den Ned. R.
K. Volksbond in het gebouw van de Maat
schappij voor den Werkenden Stand te
Amsterdam opgekomen, om op luisterijke
wijze, het derde lustrum der uitvaardiging
der Encycliek Rerum Novarum te herden
ken. Onder de fanfares der muziekvereeni-
ging „Orpheus," namen bestuur en feest
redenaar plaats op het podium.
Nadat de muziekvereeniging een nummer
had uitgevoerd, was bet woord aan de
feestredenaar mgr. G. W. Kouings In be
zielende taal wees spreker op feet heugelijk
feest, dat telken jare terugkeert De Rerum
Novarum toch, was de goedkeuring op
het werken, de ster, die de menschen
voorgaat in den strijd, de bron waaruit
men kracht put ter volharding.
Mgr. Konings liet verder uitkomen, dat
de Encycliek het egoïsme geeselde en op
kwam voor het recht van den zwakke
Vele toestanden zijn sinds do uitvaar
diging verbeterd, zeide spreker ten slotte.
Laten wij voortgaan op den door ons in
geslagen weg, steeds met onze grondwet
voor de oogen.
Een donderend applaus beloonde mgr.
Konings voor zijn zoo toepasselijke rede.
B e s p o 11 e 1 ij k. Door den minister
van Justitie is een staat van inlichtingen
vastgesteld omtrent jeugdige personen, wier
plaatsing is bevolen in een tuchtschool.
Met de beantwoording daarvan worden de
Burgemeesters natuurlijk weer opgescheept.
Dezer dagen ontviDg de Burgemeester eener
gemeente een dergelijke staat ter beant
woording en werden daarin inlichtingen
gevraagd omtrent
1. Den vader.
2. De moeder.
3. Zijn de vader en de moeder gehuwd
Datum van het huwelijk.
4. Verwantschap van vader en moeder.
5 Hoeveel kinderen hebben zij gehad.
6. Hoeveel kinderen zijn daarvan gestor
ven Waai aan
7/14 Is iets bekend van zenuwziekte,
krankzinnigheid, tuberculose, syphilis, an
dere ziekten voor het kind van belang,
dronkenschap, zelfmoord, misdrijven bij de
ouders, de grootouders, ooms, tantes, broe
ders of zusters
15. Zijn de ouders beiden of een van
beiden ontheven of ontzet uit de ouderlijke
macht of van de voogdij zoo ja bij welke
uitspraak en op grond waarvan en hoe is
daarna in de verzorging van het kind
voorzien
16. Het hoeveelste kind is de verpleegde
17. Hadden zwangerschap en geboorte
een normaal verloop
18. Was het een borstkind?
19. Leed het aan stuipen in de eerste
levensjaren?
20. Hoe oud kreeg het tanden
21. Hoe oud leerde het spreken?
22. Hoe oud leerde het loopen
23. Leed het aan Engelsche ziekte
24 Heeft het aan eenige ziekte geleden,
zoo ja en aan welke?
25. Leed het aan toevallen
26. Bestonden er eenige afwijkingen in
het zenuwleven
27. Hoe o d was het zindelijk?
28 Was het achterlijk? (Lichamelijk,
geestelijk),
29. Hoe is het karakter (valsch of eer
lijk, ondeugend of gehoorzaam, plaagziek
of vriendelijk).
30. Hoe is het temperament? (driftig of
kalm),
31. Had het liefhebberijen, welke?
En zoo kwamen er op het formulier nog
een 60 tal andere vragen voor.
Een prachtig onderzoek voor een burge
meester, om te weten te komen of een tante
van een jeugdigen veroordeelde misschien
aan een der genoemde ziekten heeft gele
den Hoe moet toch een Burgemeester aan de
wetenschap komen, wanneer het kind zinde
lijk is geworden
Dit is nog wat anders dan het door mr.
Van Leeuwen bedoelde „kruierswerk" der
Burgemeesters. „Nbr"
Als leden van het Algemeen Comité ter
voorbereiding van den in October te Delft
te houden Diocesaan-Katholiekendag vin
den wij' vermeld voor Zeeland de heeren
W. Ceulen en J. J. D. Schwann te Mid
delburg, W. C, de Crane te Zierikzee, R.
G. van Nieuwkuijk te Vlissingen en Ch.
Claessen te Goes.
Zondag overleed in het Diaconessenhuis
te Haarlem de heer Mzn. Casper Josephus
Bottemanne, geboren te Dordrecht 27 No
vember 1829.
Tot 1902 was de overledene Staatsop-
ziener over de visscherijén in de Schelde
en in andere rivieren.
Ruim twintig jaren was zijh standplaats
Bergen op Zoom. Onder zijn bestuur zijn
indertijd de pachtsommen der visscherijen
buitengewoon toegenomen, tengevolge
waarvan de schatkist met millioenen werd
gebaat.
GOES. De Commissie, werkzaam in het
belang van den coöperatieven aankoop van
kunstmeststoffen en krachtvoedermidde-
len, in het ressort van het Rijkslandbouw
proefstation Goes, bijl verkorting C. M. V.
vergadert Maandag 28 Mei e. k. in de
„Prins van Oranje" alhier te 1 uur.
Agenda. 1. Presentielijst. Opening.
Notulen. 2. Rekening over 1905. Be
grooting 1906. 3. Voorstel om de bijdrage
voor 1905 per vereeniging te stellen op
f 2.04. Voorstel om de bijdragen der ver
eenigingen voortaan vast te stellen in
evenredigheid van de aangekochte mest
stoffen en voederartikelen over 'tafgeloo-
pen jaar. Deze bijdrage wordt bepaald op
de algemeene vergadering en bedraagt
minstens 15, hoogstens 25 ct. per f 1000,
voor den aankoop besteed zijn.
5. Voorstel om het overzicht der aan
gekochte hoeveelheden meststoffen en voe
dermiddelen. te laten drukken.
6. Wijzigingen va,n het reglement:
Art. 2. Splitsing van Zuid-Beveland in
twee kringen. (Reeds besloten; nader te
bespreken). ,Art. 5. De tweede volzin ver
vangen door: de reiskosten yan één af
gevaardigde per kring worden met de
verblijfkosten betaald uit de algemeene
kas. Art. 6. Punten ter bespreking ,op de
algemeene vergadering worden vóór den
lsten April opgegeven aan den secretaris;
deze zendt vóór 15 April een voorloopige
agenda aan de secretarissen der kringen
Aanvullingen van deze agenda moeten
vóór 1 Mei in 't bezit zijn vati den secre
taris, die de volledige agenda half Mei aan
de verschillende kringen doet toekomen.,
7. Voorstellen tot wijziging en aanvul
ling der formulieren A, en A2. In behan
deling moeten komen de uitgestelde voor
stellen van kring Zesuwsch- Vlaanderen
O. D. Aangezien het plan bestaat de open
bare controle in 1907 af te schaffen en
over het geheele land algemeene voor
waarden in te voeren, wordt in overwe
ging daar thans zoo weinig mogelijk ver
anderingen aan te brengen en zich te
bepalen tot de volgende: a. Indien de
meststof bij aankomst blijkt verhard te
zijn, en daardoor onuitstrooibaar, wordt
een korting toegepast van 5 cent per baal
b. Maatregelen tegen het leveren van mest
stoffen in onvoldoende balen; c. Nauw
keurige omschrijving van monsterneming;
d. Boetebepaling tegen levering van on
voldoend gewicht per baal, al is de be
dongen hoeveelheid aanwezig.
8. Aangezien het plan bestaat de al gem.
voorwaarden eerlang vast te stellen, te
bespreken in een vergadering van Direc
teuren der Proefstations, handelaren en
afgevaardigden van vereenigingen, twee
afgevaardigden aa.n te wijzen, om op die
verg. de C. M. V. te .vertegenwoordigen,
9. Beperking van maatregelen om de
knoeierijen jn meststoffen- en voedermid-
delhandel te voorkomen. 10. Verhouding
tusschen de C. M. V. en de Cie,. tot aankoop
van Chilisalpeter bij verkoops. 11. Voor
stellen van Boschkapell© en Walcheren.
De koopman J. L., woonachtig te
Krabbendijke, verkeerde gisfcerennamiddag
is dusdanigen beschonken toestand, dat
hij van den straatweg (Oostsingel) rolde
en nabij de vest terecht kwam, vanwaar
hij1 door den Commissaris van politie met
behulp van een burger naar het politie
bureau werd overgebracht.
Heden morgen tijdens dhr. J. J. de
Jonge met een jong paard het wagenhuis
aan de Jacob Valckestraat uitreed, werd
het paard dartel, 't was niet om te hou
den en kwamen paard, kar en twee daarop
zittende personen in de vest terecht; twee
waren bijtijds van de kar gesprongen. Alles
liep goed af, paard en kar werden spoedig
op het droge gebracht.
MIDDELBURG. De zilveren medaille, ge
schonken door H. M. de Koningin voor de
Iluisvlijt-tentoonstelling alhier, is toege
kend aan mej. Varel. De verguld zilveren
medaille werd aan mej. M. Peek verleend.
Aan den heer Risch, Oost-Souburg, werd
een zilveren medaille toegekend, terwijl
de heer Peek een eervolle vermelding .ont
ving.
De tentoonstelling werd Zaterdagavond
en Zondagmiddag zeer druk bezocht. Voor
al Zondagavond, toen, evenals Zaterdag
avond, de Wilhelminakapel, weder een
goed gekozen programma uitvoerde, was
het bezoek buitengewoon groot.
Ofschoon het publiek goed gevolg gaf
aan het verzoek om rechts te houden, was
het door de drukte voor de meesten niet
doenlijk ook slechts de helft te zien van
wat er was geëxposeerd.
Dat deed echter aan de prettige, «opge
wekte stemming geen afbreuk.
Het ware zoowel voor de commissie,
die zooveel moeite heeft gehad, als voor de
inzenders en voor het publiek wel wen-
schelijk geweest dat de expositie nog een
paar dagen open ware gebleven. Dan had
den meerderen gelegenheid gehad om eens
goed het ingezondene te bekijken, wat voor
een eventueel volgende huisvlijttentoon-
stelling groot nut kan hebben.
In het geheel is de tentoonstelling be
zocht door ruim 4000 betalende personen.
