Katholiek Orgaan voor de Zeeuwsche Eilanden.
No. 181.
Dinsdag 6 November 1905.
Eerste Jaargang.
FEUILLETON.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
OOSTERBAAN LE COINTRE,
De Kinderwetten.
Kinderliefde.
UIT DE PERS.
him meat dpi
Een en ander dit blad betreffende te zenden:
wat aangaat de Redactie a. d. Redacteur; al het overige a. d. Uitgevers.
Abonnementsprijs: per 3 maanden
Voor het buitenland verhoogd met de meerdere porto's.
Afzonderlijke nommers (bij vooruitbetaling)
-.95
-.05
Drukkers-Uitgevers:
-< G O E S. o—
Advertentiën: van 1—6 regels —.60; iedere regel meer 10 ets.
Grootere letters of cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Eenzelfde advertentie driemaal geplaatst, wordt tweemaal berekend.
Bij een groot aantal regels of bij abonnement speciale prijs.
Dienstaanbiedingen: 25 ets. per advertentie van hoogstens 5 regels.
Reclame-berichten: 25 ets. per regel.
a
De invoering dezer wetten, die door
iedereen zal worden toegejuicht, zal plaats
hebben op 1 December eerstkomende.
Door deze wetten zal het lot der arme
kleinen zeer verbeterd worden.
Hoe dikwijls komt het niet voor, dat
kinderen in de ouderlijke woning een on
dragelijk levenslot hebben, dat ze worden
opgeleid voor bedelarij en schandelijk door
de ouders worden geëxploiteerd.
Hoevele ouders en voogden zijn niet
nalatig in de opvoeding van de aan hunne
zorg toevertrouwde kinderen.
Tegenover plichtvergeten ouders en
voogden moeten de kinderen worden in
bescherming genomen.
Dit wordt beoogd door de zg. Kinderwet
ten, die bevatten: wijzigingen in de rege
ling der ouderlijke macht en voogdij, met
name de ontheffing en ontzetting uit de
ouderlijke macht; wijzigingen in de bepa
lingen omtrent de strafrechtspleging ten
opzichte van jeugdige personen en de re
geling der dwangopvoeding in rijksopvoe
dingsgestichten en tuchtscholen.
In deze wetten liggen dus besloten be
palingen voor verwaarloosde én
misdadige jeugd.
Onlangs zijn nu ook de voogdijraden in
gesteld, die bijzonder ten taak hebben een
wakend oog te houden over de minder
jarigen (kinderen beneden de 2 1 jaar).
Niet alleen kunnen deze lichamen die
nen tot het geven van advies, maar ze
kunnen ook handelend optreden door bij
den rechter een verzoek tot ontheffing
of ontzetting uit de ouderlijke macht in
te dienen.
Tot nu toe was die ontzetting zeer be
perkt: Ze was slechts mogelijk, wanneer
de ouders om een of ander misdrijf ver
oordeeld waren.
Nu zal die ontzetting kunnen plaats
vinden op de volgende gronden
(Slot.)
De roovers verwijderden zich vlug, slo
pen van boomstam tot boomstam, glipten
door het struikgewas en kropen door het
lange gras. Weldra verscheen Jean. De
bandieten lieten hem naderen. Vervolgens
te gelijkertijd overeind springend, om
ringden zij hem, wierpen zich op hem
en rukten hem omver. De jonkman ver
dedigde zich niet; hij liét zijne handen
en voeten binden met een glimlach van
vertrouwen, alsof hij de zaak meer voor
een grap beschouwde. Maar toen hij zag,
dat de roovers een prop naar zijn mond
brachten, ontstelde hij plotseling en pro
testeerde hij uit alle macht. „Steekt mij
geen prop in den mond, wijl ik immers
niemand ter hulp roep! Gij ziet wel, dat
ik oTIgewapend ben en mij niet verzet:
ik ben gekomen om mei Kadoc te spreken,
hem te overreden en hem tot ons terug te
brengen. Wanneer hij zal weten, wie ik
ben, zal hij1 het u bitter doen berouwen,
dat'gij mij mishandeld hebt.
Zich bewust, dat hij zich slecht uit
drukte, wilde hij er nog veel andere zaken
aan toevoegen, maar de ontroering bracht
zijn gedachten iu Verwarring, en bovendien
werd er hem de tijd niet toe gelaten. Wijl
hij zich gedwee had laten binden, kon
hij zich niet verdedigen, en de prop weTd
hem nu tusschen de tanden geduwd, voor
dat hij' nog had uitgesproken.
lo. misbruik van de ouderlijke macht
of grove verwaarloozing van de verplich
ting tot onderhoud en opvoeding van een
of meer kinderen;
2o. slecht levensgedrag;
3o. onherroepelijke veroordeeling we
gens het opzettelijk deelnemen aan eenig
misdrijf met een aan zijn gezag onderwor
pen minderjarige
4o. onherroepelijke veroordeeliug we
gens eenig misdrijf, omschreven in de
titels XIII e. a., van het Wetboek van
Strafrecht, gepleegd tegen een aan zijn
macht onderworpen minderjarige
5o. onherroepelijke veroordeeling tot
een vrijheidsstraf van twee jaren of langer.
Wanneer nu de ouders uit hun ouder
lijke macht zijn ontzet, dan zorgt voorlaan
de Staat voor een voogd door óf die voog
dijschap aan den voogdijraad op te dragen,
óf aan een gesticht, ofwel aan een pa r-
ti cu 1 i e r.
Die gestichten staan onder toezicht, van
den voogdijraad en in sommige gevallen
kunnen de ouders verplicht worden naar
vermogen bij te dragen in de opvoeding-
kosten.
Voor de misdadige jeugd zijn mil
dere bepalingen geschapen.
Tot het kind zijn 16e jaar heeft bereikt
kan de rechter het met een berisping
naar zijn ouders terugzenden.
Ook kennen deze wetten de provi
sion e e 1 e veroordeeling, d. w. z., dat bij
een misdrijf van ernstigen aard het kind
na zijn 21ste jaar tot het ondergaan der
straf kan verwezen worden.
In plaats van de gevangenissen zullen
nu tuchtscholen de misdadige jeugd opne
men, waar getracht zal worden de verbe
tering der jeugd te bevorderen, en door
onderwijs en handenarbeid de jonge mis
dadigers als geschikte en gezonde lidmaten
in de maatschappij terug te voeren.
Het kan dan niet anders, o! de Kinder
wetten zullen ons land ten zegen zijn.
III.
Spoedig hadden de bandieten, den pijn
boom bereikt en wierpen zij den gevan
gene op het gras aan de voeten van Kadoc.
„Hij heeft je iets te zeggen", merkte een
der bandieten met een rauw gegrinnik
op. „En het schijnt dat je, na hem ge
hoord te hebben, als je zult weten, wie
hij1 is, het ons terdeeg zult inpeperen,
hem mishandeld te hebben!"
„Dat staat gelijk met te erkennen, dat
hij een spion is!" bromden verscheiden
anderen. „Hij komt waarschijnlijk je geld
aanbieden om naar den vijand over te
loopen".
Die woorden werden gevolgd door een
la.ng dreigend, woedend gebrom. De hoofd
man had nog slechts weinig gezag over
die bandieten; hij wist, dat zijn kame
raden erg wantrouwig waren, elk oogen-
blik bereid tot opstand en zelfs tot wraak
bij de minste verdenking van vlucht of
van verraad. Hij1 begreep het gevaar, dat
de ondoordachte praatjes van den gevan
gene hem deden loopen. Was het inder
daad niet de een of andere sluwe stille
verklikker, die in last had hem een blaam
op te werpen en daardoor verwarring in
zijn bende te brengen?
Met gebogen hoofd overwoog Kadoc wat
hem te doen stond, zich niet zonder eeni-
gen angst afvragend, hoe hij' den slech
ten indruk door de insinuatie van dezen
onbekende op den geest van zijh mannen
zou wegnemen. Doch die aarzeling heb
bende opgemerkt, boog een der bandieten
zich diep en van omlaag de gelaatsuit-
„Voor eer en deugd".
Het kan wellicht zijn nut hebben, in
dien wij hier nogmaals in het kort de
statuten van bovengenoemde Vereeniging
omschrijven.
Vooraf willen wij opmerken, dat geen
strenge bepaling van leeftijd is gemaakt
om lid te kunnen worden.
De leden verplichten zich
lo. zonder wettige redenen geen on
zedige boeken of schriften of liederen te
koopen of lezen, en in twijfel het oordeel
in te winnen van een vroom en kundig
man
2o. geen enkel boek te koopen in win
kels, waar slechte lectuur wordt uitge
stald;
3o. geen enkel boek te koopen aan de
boekenkasten der stations, tenzij men stel
lig wete, dat de boeken, tijdschriften, cou
ranten, die men aan deze boekenkasten
koopt, op zedelijk gebied goed zijn, ,of
althans geen gevaar bieden aa,n den jeug
digen lezer.
Hieronder wordt begrepen:
a. Geen steun te verleenen aan cou
ranten, die, hetzij in hun berichten, hetzij
in hun advertenties de onzedelijkheid be
vorderen
b. geen boeken te betrekken uit biblio
theken, waarvan men weet, dat zij ook
slechte boeken bevatten.
4o. naar beste krachten te bestrijden
het circuleeren van slechte gravuren, pren
ten, geïllustreerde boeken, prentbriefkaar
ten of andere dingen, die onder zedelijk
opzicht ongeoorloofd of gevaarlijk zijn;
5o. streng de winkels te vermijden,
waar zulke zaken aan het raam zijn uit
gestald of waar zij ook zonder die uit
stalling in den handel verkrijgbaar zijn
6o. alle huizen, gezelschappen en per
sonen en partijen te vermijden, die op het
punt van zedelijkheid te slechter of ver
dachter faam bekend staan, óf waarvan
men weet, dat zij-, door nachtelijke bras-
serijen tot ongeoorloofde dingen voeren.
drukking van den hoofdman bespiedend,
sprak hij op denzelfden toon van achter-
dochtigen spot:
„Ik zal dezen jongen boer van zijn prop
ontdoen, niet waar, Kadoc? Je dient toch
te weten, wie hij is, en wat hij te zeggen
heeft. Als onze tegenwoordigheid je hin
dert, zullen wij ons verwijderen. Misschien
is zijn aanbod wel waard, dat je ons los
laat of verkoopt 1"
Met een ruk het hoofd opheffend, trot
seerde Kadoc de op hem gerichte woeste
blikken en gebood aanstonds beslist:
„Blijft allen hier! Ik ken dien man niet,
en ik wil ,hem niet aanhooren. Ik ver
bied hem de prop uit den mond te nemen 1
Bindt hem vast aan dien boom daar vóór
mij. Gij zult dan zien, hoe ik spionnen
ontvang!"
Grinnekend van vreugde haastten de
bandieten zich den jonkman aan den aaii-
geduiden boom vast te snoeren. Vervol
gens gingen zij1- ter zijde, terwijl hun hoofd
man zijn pistool laadde, het richtte en
met zeker oog mikte. Op dit oogenblik
schudde Jean wanhopig zijn hoofd om de
prop te doen vallen, en geheel zijn lichaam
verwrong zich krampachtig, om zijn boei
en te verbreken. Maar de prop smoorde
zijn wanhoopskreet, en de banden drongen
in zijn vleesch zonder los te worden. In
zijh bleek gelaat drukten de wijd geopende
oogen een zoo groote smart en ontzetting
uit, dat de bandieten losbarstten in een
duivelsch gelach. Een schot maakte een
einde aan hun vroolijkheid. Jean was ge
troffen aan den rechter elleboog. Andere
geladen pistolen werden overgereikt aan
Moge zeide Mgr. van de Ven de
Hemel deze schoone en veelbelovende
Vereeniging zegenen in ruime mate met
zijn rijkste zegeningen.
Moge zij ingang vinden bij de jeugd
in wijde kringen.
Mogen velen lust gevoelen om te ijveren
in onbezweken moed en onvermoeibare
kracht en met verbazende snelheid de
leden der Vereeniging tot een ontzaglijk
getal doen stijgen.
„Hot doet weldadig aan, te midden
van de vele kerkgenootschappen, sek
ten, vereenigingen, enz., waarvan de
leden door verschillende leerstellingen,
die, uitvindingen van Kamergeleerden,
veelal met de leer van Christus niets
te maken hebben, verdeeld, elkaar ver
ketteren, twisten over het ware ge
loof, zich als de Farizeërs weleer, uit
verkorenen noemen en meer onstichte
lijke dingen begaan; het doet weldadig
aan, zeggen we, te midden van al die
combinaties er ten minste één te ont
moeten, die voor al het andere de chris
telijke liefde en de praktijk beoefent en
daardoor wellicht nader tot Jezus staat
dan alle andere".
Met deze woorden prijst de „Goesche
Courant" het Leger des Heils.
„Fijn gevoel in het ontzien van de denk
beelden van anderen is ook lang niet
algemeen", zou prof. Holwèrda zeggen.
Maar wij vestigen de aandacht op de
wijze waarop die aanbeveling in boven
staande woorden wordt ingeleid.
Van de „vele kerkgenootschappen, sek
ten, vereenigingen, enz." wordt de Kath.
Kerk niet uitgesloten; ook van de leer
stellingen der Kath. Kerk wordt dus ge
zegd, dat het uitvindingen zijn van Kamer
geleerden en dat zoo, dat zij veelal met
de leer van Christus niets te maken
hebben.
Het schijnt wel, dat de redactie van
de „Goesche Courant", de zending heeft
om uit te maken, wat al of niet behoort
tot de leer van Christus.
Kadoc, en nog drie schoten knalden. Lijk
kleurig en bloedend bezwijmde de gevan
gene in zijn boeien; beide armen en bee-
nen waren door kogels verbrijzeld.
IV.
„Thans, nu gij- weet, welke ontvangst
ik aan de spionnen bereid, hoop ik, dat
gij meer vertrouwen in mij zult stellen",
sprak Kadoc, zich tot zijn mannen wen
dend. Een algemeene juichkreet, was het
antwoord.
„Maakt dien man los", gebood Kadoc,
„en neemt hem de prop uit den mond.
En nu, zeker, dat hij mijn antwoord niet
aan de zijnen zal kunnen overbrengen,
noch zelfs zal terugkeeren naar de plaats,
van waar hij, gekomen is, luistert allen
terzelfder tijd als ik naar 'tgeen hij te
zeggen heeft. Misschien is het voor onze
veiligheid van belang, dat hij spreke".
Men maakte Jean los, en rukte hem de
prop uit den mond, waarna men het roer-
looze, stervende lichaam tegen een rots
legde. Hem naderend, vroeg Kadoc:
„Wat hadt gij mij te zeggen?"
Jeau antwoordde niet.
„Zeg ten minste, wie je bent".
Jean sidderde, zijn lippen bewogen zich,
een flikkering vertoonde- zich in zijn oogen.
Eén woord, de kiem van wroeging in
de ziel van (ten bandiet werpend, kon
den jonkman wreken over den aan hem
gepleegden gruwel. Maar de ziel van den
jonkman was goedertieren en edelmoedig.
Een onbeschrijfelijke droefheid omsluierde
zijn oogen. Hij bedacht, dal de openbaring
•a,*:
•*-
Toch twijfelen wij hier aan: want Mr.
van Houten zeide, da-t liberalen zich ni^t -g
ophouden met elkanders meeningen ten
aanzien van geloofszaken. Als zij dit
niet doen, met elkanders meening', dan
zal er hun al heel weinig aan gelegen
zijn, te- welen, wat de meeningen 'ziju
van anderen die zich niet tot de liberalen
rekenen.
Wij betwijfelen dan ook, o£ de redactie
van genoemd blad wel ooit een ernstige
studie heeft gemaakt van de leerstellingen
der Katholieke Kerk. VergTssoit'wij ons.
op dit punt, dan houden wij ons beleefd
aanbevolen, van haar te vernemen, welke
leerstelling der Katholieke Kerk .een<ï ujj-
vinding is Van Kamergeleerden.
De Katholieke lezers van dat blad mo
gen intusschen overwegen ,of zij steun
kunnen verleenen aan bladen, die zoo
spreken over het heiligste wat zij hebben,
hun schat des geloofs.
Splinteren Balk.
„Het Volk" van 29 Oct. bevat een plaat,
waarop een dikke kapitalist de hand eens
dagbladredacteurs vast houdt, en schrijft
er boven„De Vrijheid der burger
lijke pers" en er onder: „Opgedragen
aan de Redactie van „De Telegraaf" en
de „Oprechte Haarlemmer".
Je moet maar durven. Maar meer durf
zou Hahn (de teekenaar) getoond heb
ben, wanneer hij den kapitalist de ge-
laatstrekken van den heer VV i b a u t (voor-
zitter van de S. D. A. P.) gegeven had, en
in de redactie-stoel den heer P. L. Tak
had doen plaats nemen, bezig met een
artikel te schrijven om op te wekken,,
steun aan de Amsterdamsche uifgeslotenen -"
te geven.
Durf hadde hij ook getoond,. wannee# hiji
Bebel ge teekend had, de zes. Vorwilrts- -«.
redacteuren uit het Redactie-bureau weg
jagende.
Ziet, dan was 'twel passend geweest,
daar boven te schrijven„De Vrijheid der
Socialistische Pers", en er onder: „op
gedragen aan den heer P. L. T a k ;#tw. a
aan de Redactie van de „Vorwarts?"-
al te afschuwelijk zou zijn. En voor de
eer der Kadocs, in een hoogste uiting van
liefde voor zijn beul, en in een gevoel
van de innigste teederheid voor zijn moe'-
der, wilde hij, -dat niemand weten zou,
dat de vader zijn zoon had gedood. Jean
bleef stom.
Den dood nabij' voelend, uit vrees dat
hij onbewust, in het ijlen van den dood
strijd, ondanks zich-zelven het geheim zou
mompelen, dat zijn beklemden ademtocht
trilde, sloot de larme jongen met al de
kracht, die hem restte, weder zijn lippeny: -
om zijn laatste reuteling te smortSrlltEn
Kadoc, ziende, dat Jean zieltoogde, gaf
een teeken aan de anderen, om hem niet
meer te kwellen. Hij keek den ongelukkige
aan zonder te begrijpen. Evenwel iets ver
hevens vermoedend in, ,dat naamloos mede
lijden in den blik van den stervende, beef
de hij, als ware hij zelf door de kilheid
van den doodstrijd aangegrepen.
Daarop ging hij: haastig heen en zijn
mannen volgden hem, het lijk voor de wol
ven achterlatend.
En uit zijn weer geopenden mond seheen
de arme doode in de diepte der wouden
en naar de onmetelijkheid van den hemel
te ademen zijn groolsch zwijgen van vrede
en vergeving.
