Vlissingen.
Katholiek Orgaan voor de Zeeuwsche
No. 78.
Donderdag 6 Juli 1905.
Eerste Jaargang.
FEUILLETON.
^minderde prijzen
ies- en Kinderhoeden.
MIERT HENNING.
Verschijnt eiken mAANDAG-, V/OENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
OOSTERBAAN LE COINTRE,
Hereenigd.
Pieter Elenbaas
Hubreclit Schout
Aïitlionie Rijstenbil.
kantoor.
vanaf l JULI gevestigd
oor V/d. heer OCHTMAN.
enz tegen zeer matige rente,
bied van verzekeringen tegen
NGSCHE HAVENDIENST.
gingen 6.~, 6.20, 7.—, 7.50,
1.30, 10.—, 10.12, 10.40, 11.—,
12.35, 1.—, 1.25, 2.40*, 3.—,
14.20, 5.—, 6.15, 6.55, 7.15,
litensluis 6.10, 6.30, 7.20, 8.
1.50, 10.10, 10.30, 10.50, 11.10,
I 12.45, 1.15, 1.35, 2.50*, 3.10,
14.35, 5.10, 6.30, 7.05, 7.25,
lo.io, 11.—.
In gedrukte afvaarten vallen
TOOMTRAMDIENST
SINGEN—MIDDELBURG.
Gissingen Zeilm. vm. 4.40r,
19.30, 11,—, 11.40; nm. 12.30,
12.45, 3.30, f4.15, 5.—, f5.50,
18.40, f 9.30, 10.20. (Badhotel),
v. d. Remise.
ftliddelburg (Markt) vm. 5.15,
kO.15, 11.45, nm. f 12.35, 1.20,
'•3.35, 4.20, f5.5, 5.55, 7.5,
1.35, 10.25, 11.5.
en geen goederen.
Iers-treinen 4.40 van Vlissingen
[i Middelburg zullen op Zon
gen niet rijden.
WESTER-SCHELDE.
leesche of Spoortijd. Dagel.
-a)b) nm. 3,23 en 6,10c)
12,25a) 3,50 en 6,40.
nm. 1,55a) en 4,45.
b) nm. 3,23 en 6,10c)f)
beveer 30 minuten na het
|v. Hoedekenskerke n. Neuzen
akt.
ar Borsselen en Neuzen ten
Igste 20 minuten wachten,
en naar Breskens, Borsselen
gelegd,
liaakt.
gen tot en met 14 September.
7.53
9 31
12.43
5.21
6.53
8.49
10.32
2.33
6.32
7.50
7.16
10.31
11.34
2.40
5.31
7. 5
10. 3
12.50
3.54
6.-
7.53
10.51
1.32
4.37
6.44
8.50
11.50
2.2-3
5.39
7.40
7. 1
9. 4
1.10
3.46
6.34
819
10.51
2.07
4.43
7.32
7.20
1.10
3.46
6.18
8.58
11.20
2 37
5.15
7.59
9.40
12.50
3.16
6.53
8.38
ln.21
1.21
4.00
7.50
9.14
1.30
4.10
8.-
10.37
1.39
4.20
8.10
9.28
1.47
4.29
8.19
1.58
4.42
8.31
2. 4
4.49
8.39
2.13
4.59
8.49
9.5f
2.18
5. 4
8.54
2.28
5.15
9.03
11.14
2.37
5.24
910
10.8
2.45
5.32
9.22
2.52
5.40
3.-
6.48
9.35
11.35
3. 7
5.56
9.44
10.28
11.44
3.16
6. 4
9.53
10.39
Een en ander dit blad betreffende te zenden:
wat aangaat de Redactie a. d. Redacteur; al het overige a. d. Uitgevers.
Abonnementsprijs: per 3 maanden —.95
Voor het buitenland verhoogd met de meerdere porto's.
Afzonderlijke nommers (bij vooruitbetaling)—.05
Drukkers-Uitgevers:
GOES,
Adverfentiën: van 1—6 regels —.60; iedere regel meer 10 ets.
Grootere letters of cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Eenzelfde advertentie driemaal geplaatst, wordt tweemaal berekend.
Bij een groot aantal regels of bij abonnement speciale prijs.
Dienstaanbiedingen: 25 ets. per advertentie van hoogstens 5 regels.
Reclame-berichten: 25 ets. per regel.
Wij verzoeken onzen correspondenten
zoo spoedig mogelijk hunne nota's in te
leveren over het tweede kwartaal, met
vermelding van het nummer der
courant, waarin hunne berichten zijn ge
plaatst. Aan hen, die reeds hun nota in
leverden zij opgemerkt, dat wij in 't ver
volg bij overlegging der nota, vermeld
willen zien het nummer van het blad
waarin het bericht geplaatst werd.
Wij kunnen niet van alle gemeenten en
districten de namen der candidaten melden,
die wij gaarne in den gemeenteraad ver
kozen zagen.
Wij noemen slechts voor:
Middelburg III
Mr. P. DIELEMAN (aftr.),
Mr. A. A. DE VEER (aftr.);
Vlissingen I:
A. HUSON,
H. J. VAN DER MEER (aftr.);
en vacatureGewin
P. MERCKENS;
Vlissingen II:
J. H. BLUM (aftr.),
C. A. KALBFLEISCH
Vlissingen III
A. HUSON,
P, MERKENS;
's-Heet Arendskerke:
(Stemming Vrijdag a.s.)
B. DE JAGER (aftr.),
K. JANSE,
B. REMIJN Pz. (aftr.),
N. REMIJN Az.;
Wemeldinge:
K. DOMINICUS (aftr.),
JOH. PIETERSE
IJ e r s e k e
W. BOOGAARDS,
C. A. VAN DER BURGT (aftr.),
D. SCHIPPER (aftr.).
29)
XIX. Op mijn bureau.
Toen ik den volgenden dag opgewon
den en met kloppend hoofd mijn bureau
binnentrad, was het eerste, wat mijn be
diende mij zeide
„Er wacht een heer in de spreekkamer,
meneer, hij schijnt groote haast te heb
ben."
Ongeduldig en in geen stemming om
aan. wien dan ook consult te geven, ging
ik in een alles behalve aangename stem
ming naar het spreekvertrek. Ik opende
korzeng de deur enzag niemand an
ders voor mij staan dan Clavering.
Te zeer verbaasd om dadelijk te spre
ken, gaf ik hem een zwijgenden hoofdknik
waarna hij met de houding van een echten
gentleman op mij toetrad en mij zijn kaart
je overhandigde; ik zag daarop, in fraaie,
vlugge letters, zijn naam voluit gedrukt:
Henry Ritchie Clavering.
Xa zich op die wijze aan mij te hebben
voorgesteld, verontschuldigde hij zich we
gens zijn onverwacht bezoek, met de me-
dedeeling, dat hij in de stad geheel vreemd
was; dat hetgeen hij kwam doen niet het
minste uitstel kon lijden, dat hij toeval-
Onlangs schreven we reeds, dat de vrij
zinnigen den strijd op 28 Juni met oneer
lijke middelen, v.alsche leuzen hebben ge
wonnen.
We vinden nog een staaltje van vreemd
soortige verkiezingsmanoeuvres bij de
„Middelburgsche Courant" en „Zierikzee-
sche Nieuwsbode".
In het district Zierikzee was n.l. rond
verteld, en dat zelfs op .gezag van Dr.
Wortman te Noord-Gouwe, dat Minister
Kuyper bij de Curatoren der Utrechtsche
universiteit hemel en aarde had bewogen,
om als Directeur voor de nieuwe Klinie
ken niet Ür. Wortman, maar een veel
minder bekwaam partijgenoot aan te be
velen.
Hiervan was geen woord, geen letter
waar. Bij onderzoek op het Ministerie is
zelfs gebleken, dat er geen woord over
deze zaak met Curatoren gesproken noch
gecorrespondeerd was, en dat de voor
dracht van den heer Wortman binnen 5
minuten, nadat de aanbeveling van Cu
ratoren ter kennis van den Minister kwam,
door hem is afgedaan.
Men stond hier alzoo voor een per
tinente leugen.
Dr. Wortman, hoewel zelf liberaal en
voor de candidatuur-Patijn gestemd, vond
een zoo verregaande leugentactiek toch
te kras. Zijn eerlijk gevoel kwam er tegen
op, en hij zond aan de „Zierikzeesehe
Nieuwsbode" den 20 Juni dit schrijven in:
„Geachte Redacteur!
Nu mijne benoeming te Utrecht als
politiek propaganda middel dienst doet
en over en weer wordt uitgespeeld bij
de loelichting der verkiezingsleuzen, stel
ik er prijs op, de voTgenüe mededeeling
te doen.
Er is mij! niets bekend, of, en door
mij niet gezegd, dat door Minister Kuy
per rechtstreeks of zijdelings eenige in
vloed is uitgeoefend op de door Curato
ren te Utrecht, den Minister toegezonden
voordracht, die geleid heeft tot mijne
benoeming aan de klinieken te Utrecht.
Terwille van de waarheid verzoek ik
dringend, den Minister in deze de oer
te doen toekomen, vrij v.an allen partij-
lig mijn naam had hooren noemen, als dien
van een knap en achtenswaardig rechts
geleerde en daarom bij mij was gekomen,
ten einde mijn raad in te winnen ten be
hoeve van een zijner kennissen, die nood-
lottigerwijze in het geval verkeerde van
rechtsgeleerd advies te behoeven in eent
omstandigheid, welke niet slechts het ge
volg was van een buitengewonen staat
van zaken, maar hem ook ten zeerste in
de verlegenheid bracht, wegens zijne on
bekendheid met de Amerikaansche wetten
en hun toepassing op het onderhavige
geval.
Na aldus mijne opmerkzaamheid getrok
ken en mijne nieuwsgierigheid opgewekt
te hebben, vroeg hij of ik hem wilde ver-
oorlooven met zijne zaak voor den dag te
komen. Ik herstelde mij zoo goed moge
lijk van mijne verbazing, onderdrukte met
geweld het gevoel van afkeer dat zijne
aanwezigheid bij mij opwekte en gaf hem
een toestemmend antwoord. Hij haalde nu
een notitieboek uit den zak, waaruit hij mij
in hoofdzaak het volgende voorlas
„Een Engelschman, die op reis is door
de nieuwe wereld, ontmoet in een der bad
plaatsen, een Amerikaansche jonge dame,
waarop hij verliefd wordt, en met
wie hij na eenigen 'tijd wenscht te trou
wen. Overtuigd dat zijn stand hem haar
gelijk stelt en zijn fortuin geen beletsel is,
terwijl zijne bedoelingen edel zijn en op
recht, vraagt hij hare wederliefde, en wordt
niet. afgewezen.
zin te hebben gehandeld.
U dankzeggend voor de verleende
plaatsruimte,
Uw dienstw.,
Dr. J. L. C. WORTMAN.
Noordgouwe, 20 Juni 1905.
En wat heeft nu de redactie van dat
blad gedaan?
Zij heeft dit ingezonden stuk van 20 tot
27 Juni stil laten liggen, en het eerst ge
plaatst in haar nummer van 27 Juni, toen
het in de dorpen, waar de leugen gebezigd
was, die leugen niet meer vóór de stembus
kon achterhalen.
Het is zoo, de redacteur! schreef er onder,
dat noch zij, noch „Luclor et Emergo",
nog eenig strooibiljet deze leugen hadden
opgeraapt. Ze had dus het standpunt kun
nen innemen, dat zij niet tot tegenspraak
gehouden was. Doch zóó deed zij niet. Ze
achtte zich, en terecht, tot het ontmaskeren
van den leugenaar verplicht.
Doch ze wachtte hiermede van den 20en
tot den 27en Juni, en deed het eerst toen
het te laat was.
Doch hiermede zijn we er nog niet.
Men zou nog kunnen zeggen, dat de
redactie van een zoo weinig invloedrijk
blaadje als de „Zierikzeesehe Nieuwsbode"
hier niet meetelt.
Maar wat deed de „Middelburgsche Cou
rant", het provinciaal hoofdbladï
Dr. Wortman, blijkbaar geprikkeld door
het uitblijven van zijn stukje in de „Zie
rikzeesehe Nieuwsbode", schreef 24 Juni
een nog vrij wat krasser brief aan de
„Middelburgsche". Een schrijven van de
zen inhoud:
cos „Geachte Redacteur!
Naar aanleiding van mijne benoeming
aan de Universiteit-klinieken te Utrecht
heeft zich in deze omgeving een breed
politiek gehaspel ontwikkeld.
Het zij mij vergund in uw blad eenige
toelichting te geven op de wijze, hoe
naar mijn beste weten in deze door den
Minister is gehandeld.
En nu is het buiten twijfel dat de
Minister tot de benoeming is overgegaan
kort na het indienen van de voordracht
der HH. curatoren, zonder dat door
Daar zich echter in de familie een on
overkomelijke hinderpaal voordoet tegen
eene openlijke verloving, is hij genood
zaakt, zijne liefde te bedekken met het
kleed der onverschilligheid. Terwijl de
zaken zoo staan, ontvangt hij
uit Engeland een tijding, die hem noopt
oogenblikkelijk huiswaarts te keeren, en
door deze onverwachte omstandigheid zeer
ter neergeslagen, schrijft hij aan zijne ge
liefde een brief, waarin hij haar het ge
val mededeelt en haar het voorstel doet
tot het sluiten van een huwelijk.
Zij stemt hierin toe onder zekere voor
waarden, waarvan de eerste is, dat hij
haar na de voltrekking van het huwelijk
onmiddellijk zal verlaten, en de tweede,
dat de trouw-akte in haar bezit zou blij
ven. Dat kwam niet geheel en al met
zijn wenschen overeen, niaar daar hij alles
liever wilde dan uitstel, nam hij met die
voorwaarden genoegen. Het paar komt
samen in een klein dorp, niet ver van
de hadplaats waar de schoone verblijf
hield, en het huwelijk wordt voltrokken
door een predikant, die aldaar
woonachtig was. Bij de plechtigheid waren
twee getuigen tegenwoordig, een door den
predikant voor het doel gehuurd persoon
en een vriendin der bruid, die daartoe
met. haar was gekomen; maar de vergun
ning ontbrak en de bruid had haar een-
en-twintigste jaar nog niet bereikt. Nu is
de vraag: was dat huwelijk wettig, ja,
dan neen? Indien de jonge dame, welke
ZExc. nader overleg gepleegd is, of op
eenigerlei wijze getracht is, invloed op
die voordracht uit te oefenen.
Ook te Middelburg schijnt men van
een ander gevoelen te zijn geweest,
in zooverre in sommige kringen daar de
twijfel geopperd is, of niet dan na groote
moeielijkheden en wrijving de benoe
ming van een anti revolutionair is voor
komen.
De waarheid te dienen, ook in deze
tijden van politieke troebelen, verdient
m. i. aanbeveling als voorwaarde van
een eerlijken strijd.
Met dank voor de plaatsing, hoog
achtend,
Uw dw.,
Dr. J. L. C. WORTMAN.
Noordgouwe, 24 Juni 1905.
Men ziet, Dr. Wortman, hoewel zelf libe
raal, werd verontwaardigd. Hij schreef nu
ab indignato.
En wat deed nu de „Middelb. Courant"
Ook zij plaatste het stukje pas in haar
blad van 27 Juni, dat eerst vrij laat den
28sten Juni in Noordgouwe aan
kwam.
Over zulk een handeling van twee libe
rale organen is maar één oordeel mogelijk.
Vuile de lezer zelf dat oordeel in!
Baarland.
Vrijdag a. s. zullen te Baarland de ge
meenteraadsverkiezingen plaats hebben.
Deze gemeente is in het algemeen, anti
liberaal.
De heer L. Traas, aftredend anti
revolutionair is door ziekte genoodzaakt
zich niet meer herkiesbaar te stellen, en
nu hebben zijn partijgenooten andere a.-r.
candidaten gesteld, nl. de heeren
Ook moeten aftreden twee liberale leden.
Indien de Roomsch-Katholieken echter
de ,a.-r. candidaten niet steunen, zullen de
liberalen het winnenin 't tegenover
staande geval kunnen de anti-revolutio
nairen gekozen worden.
op dien dag geheel met haar toestem
ming aan mijn vriend verbonden werd,
zou willen ontkennen, dat zij zijn vrouw
is, kan hij haar dan dwingen zich toch
als zoodanig te gedragen? In 'tkort, mijn
heer Raymond, is mijn vriend de wettige
echtgenoot dier jonge dame, ja, dan neen
Onder het aanhooren van dit verhaal
werd ik allengs tegenover Clavering, die
het mij mededeelde, met geheel andere ge
voelens bezield, als ik koesterde bij zijn
binnentreden. Ik begon zoo veel belang
te stellen in zijn „vriend", dat ik voor
een oogenblik geheel vergat, ooit van een
Henry Clavering gehoord te hebben. Na
dat hij mij gezegd had, dat liet huwelijk
voltrokken was in den staat New-York,
gaf ik hem, voor zoover ik mij herinner,
het volgende antwoord:
„In dezen staat, en als ik 'tw'el heb
in geheel Amerika, wordt het huwelijk bij
de wet beschouwd als een burge-
lijke overeenkomst, waartoe noch ver
vergunning, zoomin als een plechtigheid
of certificaat en in sommige gevallen
ook geen getuigen Vereischt worden om het
van kracht te doen zijn. Van oudsher ver
kreeg men eene vrouw op dezelfde wijze
als men bezitter werd van eenig ander
eigendom, en in den grond is hierin nog
geene verandering gekomen. Hot is vol
doende dat de man en vrouw tot elkander
zeggen: „Van dit oogenblik zijn wij ge
trouwd", of „gij zijt mijn vtouw" of „mijn
man", at nanr men dat verkiest. De wedèr-
Nu zijn, er Roomschen geweest,. Idie waar
schijnlijk ondoordacht, geteekend hebben
op de lijst der liberalen.
Daarom willen wij onze geloofsgenooten
terdege wijzen op hun plicht de anti-revo-
tionairen, die evenals wij God ook in zaken
van land- en gemeentebestuur erkennen,
trouw te steunen.
De Roomschen moeten vooral in zake
verkiezingen meer het beginsel in
't oog houden.
Onze strijd gaat immers niet tegen de
personen der liberalen, maar tegen
hun stelsel.
En al zijn de 'personen der liberalen
nog zoo innemend, voorkomend, of voor
treffelijk, zij mogen niet gesteund worden,
want hun stelsel is verderfelijk.
En nu door de wet van Kuyper onze
bijzondere scholen ruimer zijn gesubsidi
eerd, nu die scholen meer tot bloei ko
men, moeten wij met het oog op den rol,
die de gemeenten bij 't onderwijs te ver
vullen hebben, in onze gemeenteraden de
liberalen zooveel mogelijk weren.
Laten daarvan ook de Roomschen in
Baarland goed doordrongen zijn en met
voorbijgaan van persoonlijke inzichten en
sympathiën, toonen een ruimen blik en
breede opvatting te hebben, door allen te
stemmen op de anti-revolutionaire can
didaten.
V Een snuSJere.
Als een sciort paladijn is de heer
P ,a t ij n, het nieuwgekozen Kamerlid voor
Zierikzee aldaar ingehaald.
Heel wat redevoeringen werden ge
houden.
0. a. kon ook een zekere heer J. A.
de Bruijne den vloed zijner woorden
niet tegenhoudener moest hom iets van
't hart.
En de orator sprak: Ik verblijd mij in
't heerlijk compromis (I) en ben overtuigd,
dat juist omdat ons volk godsdienstig is,
het thans de overwinning aan de vrijzin
nigen gaf.
Dit spreekt genoeg voor zich zelf, dan
dat wij er meer van zouden zeggen.
keerige toestemming is al wat vereischt
wordt. Men kan in dat land op dezelfde
wijze overeenkomen tot. het aangaan van
een huwelijk als men overeenkomt om
een zekere som gelds te leenen, of het
een of ander te verhandelen, van hoe ge
ringe waarde ook".
„Dus is het uwe meening
„Dat op grond van hetgeen gij mij ver
haald hebt, uw vriend de wettige echtge
noot is van de jonge dame in quaestie,
aangenomen althans, dat aan geen van
beide zijden een of andere wettelijke ver
bintenis in den weg staat. Wat overigens
den ouderdom der jonge dame betreft kan
ik u eenvoudig mededeelen, dat elk meisje,
dat haar veertiende jaar bereikt heeft, tot
het sluitten van een huwelijk toegelaten
kan worden".
Clavering hoog tot dank, terwijl ik op
zijn gelaat duidelijk kon lezen, dat hij ten
hoogste voldaan was.
„Ik ben zeer verheugd dit te vernemen",
zeide hij, „het geluk van mijn vriend hangt
geheel af van de echtheid der verbintenis".
Daar hij zoo bijzonder gerust scheen,
werd mijne nieuwsgierigheid nog sterker,
waarom ik hem zeide: „Ik heb u mijne
meening gezegd omtrent de wettigheid van
dat huwelijk, maar het zou geheel iets an
ders zijn, die wettigheid te bewijzen, wan
neer zij op de eene of andere wijze betwist
werd".
„Dat is waar", zeide hij blijkbaar teleur
gesteld.
