Katholiek Orgaan voor de Zeeuwsche Eilanden,
No. 76.
Zaterdag 1 Juli 1905
Eerste Jaargang.
FEUILLETON
BUITENLAND.
Verschijnt eiken mAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
OOSTERBAAN LE COINTRE,
Een Nederlaag met eere.
Hereenigd.
Een en ander dit blad betreffende te zenden:
wat aangaat de Redactie a. d. Redacteur; al het overige a. d. Uitgevers.
Abonnementsprijs: per 3 maanden —.95
Voor het buitenland verhoogd met de meerdere porto's.
Afzonderlijke nommers (bij vooruitbetaling)—.05
Drukkers-Uitgevers:
G O E S.
Advertentiën: van 1—6 regels —.60; iedere regel meer 10 ets.
Grootere letters of cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Eenzelfde advertentie driemaal geplaatst, wordt tweemaal berekend.
Bij een groot aantal regels of bij abonnement speciale prijs.
Dienstaanbiedingen: 25 ets. per advertentie van hoogstens 5 regels.
Reclame-berichten: 25 ets. per regel.
Het pleit is beslist: we hebben den slag
verloren, maar verloren hem met eere.
De overwinnaars, die gebruik maakten
van vergiftigde pijlen en dum-dum kogels,
kunnen niet gezegd worden met eer be
laden, zegepralend uit den strijd te zijn
te voorschijn gekomen.
Al was het maar alleen om de trots
alle tegenspraak hardnekkig volgehouden
bewering, die veel kwaad bloed heeft ge
zet, als zou Kuyper het volk hebben ver
deeld in „christenen" en „paganisten",
waardoor zij den godsdiensthaat hebben
aangewakkerd, de vrijzinnigen missen
alle aanspraak op een „eerlijke" overwin
ning.
In de oude Kamer hadden we Rechts
58 zetels, tegen Links 42. Nu hebben wij
slechts 48 zetels weten te behouden, wat
dus de meerderheid brengt links met 52.
Kuyper dus gevallen 1
Bij de eerste stembus waren reeds
slagen toegebracht, maar op behoud van
49 zetels was toch op zijn minst gerekend.
Maar Kampen is ook verloren gegaan, en
wel door de schuld van coalitiegenooten.
We hadden reden in ons vorig artikel de
Friesche Christelijk-Historischen niet te
zeer te vertrouwen.
In Kampen hebben ze den liberaal er
in geholpen.
De hoofdoorzaak der catastrofe is gele
gen in het gruwelverbond, gesloten door
liberalen en socialisten.
Gingen die twee partijen als één man
op elkaar over, zoo was het zeker, dat
we verliezen zouden.
De hoop echter bleef ons nog, dat al
thans de oud-liberalen geen revolutionair
zouden stemmen en omgekeerd.
Als broeders zijn liberalen en socia
listen we schreven reeds voor maanden,
dat 't gebeuren zou gearmd opgetrokken
om onder de leuze anti-clericaalKuyper
te bestormen en tegen dien verwoeden
stormloop moest hij vallen.
Met dat al schijnt het toch in ons land
onmogelijk een ministerie langer dan vier
jaar te houden. We kennen ten minste geen
27)
„Laat u door niets verontrusten," drong
ik aan, haar beide handen in de mijne
drukkende, „denk aan niets, dan aan het
geen wij nu bespreken. Ik heb u een vraag
gedaan, en van de beantwoording zal het
afhangen, of de sluier, die deze noodlottige
zaak omhult, al dan niet zal worden opge
heven; ik bezweer u dan bij 'theil uwer
ziel mij te zeggen, door welke noodlottige
omstandigheden gij gedwongen wordt
om
„Houd op, om Godswil," riep zij uit,
haar handen losrukkend; „straks zal de
deur geopend worden, en
Ik snelde naar het portaal, waar ik
Thomas reeds op weg vond naar de voor
deur. „Wacht met opendoen," zeide ik,
„ik zal u roepen als het noodig is."
Thomas maakte een eerbiedige buiging
en verdween.
„Gij verwacht mijn antwoord," zeide
Mary met gejaagde stem, toen ik weer
binnentrad, „gij wilt dat ik nu dadelijk zal
spreken? Dat kan ik niet."
„Maar
„Onmogelijk," hernam zij, den blik ang
stig op de deur slaande.
„Miss Leavenworth I"
geval, dat een ministerie langer aanbleef.
Nu echter hadden we gehoopt, dat het
land voor een unicum zou hebben ge
staan, waardoor de regeering de moeielijke
taak, die zij reeds zoo ver had vervuld
in een volgende periode geheel hadde
kunnen ten uitvoer leggen.
Daardoor ware een goede sociale wet
geving tot stand gekomen.
En nu, ja, wat nu?
Wij hebben verlorenforsl'honneur,
wat zal de tegenpartij met de zege doen?
De stembus-uitspraak houdt in zich eene
verklaring van de hoogste beteekenis en
het grootste gewicht.
Immers het is de bedoeling geweest éenc
„Christelijke" regeering omver tie werpen;
met behulp van revolutionaire grondstof
fen, terwijl eigen beginselen den eindstoot
niet konden toebrengen.
Zal de tegenpartij de in de gegeven om
standigheden niet zwaar genoeg te schatten
taak der regeering op haar schouders dur
ven leggen?
Wanneer we voor oogen houden,
dat er 7 socialisten gekozen zijn, die
geen regeerings-partij medevormen
dat dus de vrijzinnigen slechts 45 ze
tels bezetten;
dat de Christelijke partijen 48 zetels
hebben
dat w ij hebben een regeeringsprogram,
terwijl daaromtrent bij de tegenpartij groote
verdeeldheid heerscht;
dat in de Eerste Kamer der Staten-Gene-
raal eene anti-liberale meerderheid
aanwezig is, waardoor elke ingrijpende
arbeid der liberale Tweede Kamer wordt
onmogelijk gemaakt;
en wanneer we dan lezen in de „Nieuwe
Courant", die in een overigens bezadigd
artikel iets van de zegeroes laat door
zwijmelen, door te spreken van „v o x
populi, vox Dei", maar daarbij ook
weten, dat een meerderheid van 50.000
kiezers over het geheele land zich vóór
de Christelijke regeering verklaarde, en
dat alleen de nederlaag te wijten is aan
de verdeeling des lands in districten
dan zeggen ook wij „de stem des
volks zij de stem Gods": de chris-
Zij stond zichtbaar te beven.
„Ik vrees dat de tijd van spreken nim
mer zal komen, wanneer gij nu uw hart
niet uitstort."
„Onmogelijk," stamelde zij.
Er werd opnieuw krachtig aan de bel
getrokken.
Ik trad wederom buiten de kamer en
riep Thomas.
„Gij kunt nu open doen", zeide ik, en
maakte een beweging om Marie opnieuw
aan te spreken. Maar zij wees mij gebie
dend naar de trap.
„Laat mij alleen", zeide zij, tegelijk naar
Thomas ziende, als om hem te verstaan
te geven dat hij moest wachten.
„Ik moet u toch nog spreken, voor ik
vertrek", zeide ik, en liep toen haastig
naar boven.
De voordeur werd nu geopend, en ik
hoorde een heldere klankrijke stem vra
gen: „Heeft miss Leavenworth belet?"
„Neen, meneer, kom u binnen", ant
woordde de huisknecht op zijn eerbiedi
genden toon.
Ik zag snel over de leuning naar be
neden en ontwaarde tot mijne groote ver
bazing de gestalte van Clavering, die na
binnen te zijn getreden, zich regelrecht
naar de receptie-zaal begaf.
XVIII. Op de trap.
Geheel verbaasd over deze onvoorziene
omstandigheden, poosde ik een oogenblik,
telijke partijen moeten aanblijven, zij heb
ben daartoe meer zedelijke rechten dan de
tegenstanders
Intusschen is het zeker, dat de zoo zeer
gesmade, talentvolle minister-president zal
aftreden.
We wagen ons niet aan gissingen om
trent de samenstelling van een opvolgend
Kabinet.
Maar één ding is zeker, en 't is een
troostwekkende gedachte: men zal terdege
met de sterke rechterzijde van 48 rekening
hebben te houden, zonder welker steun
een regeerjng op den duur bitter weinig
zal kunnen verrichten.
We zijn nu geworden oppositie-partij,
een sterke', die het vuur den liberalen
nauw aan de schenen kan leggen, te .meer
daar wij, als we rekening houden met
hunne wijze van strijden, een potje bre
ken kunnen.
Laat de moed ons niet in de schoenen
zinken en laat de leering onzer nederlaag
deze zijn, dat wij ons nauwer aaneenslui
ten, dat voortaan persoonlijke beoordee
lingen van een bepaald regeeringspunt
achterwege blijven en plaats maken voor
ruimere opvatting en meer beginselvast
heid, zoo kan onze tegenspoed de moeder
worden van een schoon verschiet.
De oude en de nieuwe Kamer.
De samenstelling volgens partij groepee
ring is aldus
Oude Kamer. Nieuwe Kamer.
Links: Links:-
Unie-lib17 23
Oud-lib8 10
Vrijz.-dem 9 12
Soc.-dem. 8 7
42 52
Rechts: Rechts:
Kath25 25
Antir23 15
Chr hist8 7
Fr. Chr. hist. 1 1
Chr.-dem 1
58 48
Totaal 100 100
Verloren hebben dusde Antirev. 8 plaat
sen, de Chr. hist. 1, de Chr.-democraten 1
zetel, de sociaal-democraten 1 zetel.
om mijne gedachte te verzamelen, toen
mij van de zijde der bibliotheek het geluid
trof eener zachte eentonige stem. Ik ging
er heen, en zie, daar zat de secretaris luid
te lezen uit het manuscript van zijn over
leden meester. Het zou mij moeilijk vallen
een juiste beschrijving te geven van het
geen bij deze ontdekking in mij omging.
In dat vertrek, dat nog kort te voren het
verblijf des doods was, hield deze man,
als een kluizenaar in zijn cel, zich bezig
met het lezen en herlezen van de woorden
van den doóde, terwijl boven en beneden
hem menschenbarten zich voélden pijnigen
van schaamte en vrees. Terwijl ik nog
luisterde, hoorde ik hem deze woorden
lezen
„Zoodoende zullen hun inlandsche hoof
den niet alleen terug komen van hun af
keer van onze instellingen, maar daarin
zelfs een levendig belang beginnen te
stellen".
Ik opende de deur en trad binnen.
„0, is u 't? Gij zijt laat dezen keer",
zeide hij, terwijl hij opstond en mij een
stoel aanbood.
„Ja", zeide ik, geheel vervuld met de
gedachte aar. de twee personen in de
receptie-kamer.
„Gij zijt toch niet ongesteld?" vroeg hij,
mij zeer somber ziende.
„Neen, ik ben volmaakt wel", antwoord
de ik, de papieren ter hand nemende en
ze overziende. Maar de letters dansten
Gewonnen hebben de Unie-liberalen 6, de
oud-liberalen 2, de vrijz.-dem. 3 zetels.
De nieuwe verkiezing voor Enkhuizen of
voor Zutfen kan hierin een kleine veran
dering brengen.
FRANKRIJK.
In Frankrijk hebben de liberalen de
teugels van het bewind in handen. Zij
maken van hunne macht gebruik om de
clericalen te vernederen en te vervolgen,
en om de socialisten te beschermen. Zij
vergeten niet, dat zij zonder de hulp der
socialistische afgevaardigden niets kunnen
uitvoeren, en daarom laten zij oogluikend
toe alles wat in den lande door de socia
listen wordt gedaan tegen Staat en Maat
schappij.
De revolutionnaire werkstakingen zijn
aan de orde van den dag. De Franschen
worden er aan gewoon. Maar wat erger
is, sinds eenigen tijd ziet men zelfs
soldaten en politie-agenten staken. De
anarchie zegeviert
Dezer dagen nog (den 19 Juni) kon men
te Lorient (Morbihan) een aanplakbiljet
zien, waarop eenige marine-soldaten het
woord richtten tot hunne kameraden en
o m. zeiden:
„Kameraden, wij moeten ons verzetten
tegen de eerlooze handelingen van den
admiraal (deze had hun bevolen het uni
form te blijven dragen) Laten wij pro
testeeren bij den socialistischen
minister van Marine, Thomson".
Zulke feiten zijn helaas geen zeldzaam
heid. Bijna altijd stellen de ministers de
officieren in 't ongelijk en geven toe aan
de eischen van de muitelingen. Nog niet
lang geleden nam admiraal B i e n-A i m
zijn ontslag, omdat de vorige minister
van Marine, Pelletan, hem niet wilde
Leipen tegen zijne ondergeschikten die
weigerden te gehoorzamen.
De bewindsmannen zijn te zeer gehecht
aan hunne schoone positie, en daar zij
die niet kunnen behouden zonder de
socialisten, moeten zij wel toegeven aan
de oproermakers, die de beschermelingen
mij voor de oogen en ik was genoodzaakt
voor dien avond elke poging tot werken
op te geven.
„Ik vrees, dat ik niet in staat zal zijn
u van avond in uw werk behulpzaam te
wezen", zeide ik. Het is mij onmogelijk,
bedaard met dezen arbeid voort te gaan,
terwijl de man, die daarin mijne hulp
noodzakelijk maakte, ongestraft blijft".
Harwell legde op zijn beurt het gedeelte
van het manuscript, waarmede hij bezig
was, ter zijde, alsof het ook. hem plotse
ling met afkeer vervulde, maar gaf geen
antwoord.
„Toen gij mij de tijding van deze ver
schrikkelijke misdaad bracht, hebt gij ge
zegd, da.l het een geheimzinnige zaak was
maar het; is nu wenschelijk, dat die geheim
zinnigheid worde opgeheven, mijnheer Har
well; personen, die wij achten en lief
hebben moeten er onder zuchten en
lijden".
„Miss Eleonore?" vroeg de secretaris,
terwijl hij mij scherp aanzag.
„En miss' Marie", ging ik voort; „en
gij en ik, en vele anderen".
„Gij hebt u van den beginne af zeer
voor deze zaak ingespannen", zeide hij,
zijn pen werktuigelijk in de inkt stippende.
„En gij", gaf ik ten antwoord, terwijl
ik hem met verbazing aanstaarde, „stelt
gij geen belang in het lot eener familie,
onder wier dak gij zoo lang verkeerd
hebt?"
zijn van de roode heeren der Kamer.
Waar gaat dat heen?
Terwijl de anarchie van lieverlede overal
doordringt, houdt de Fransche Kamer zich
bezig met de scheiding van Kerken en
Staat or liever met de onderwerping van
de Kerken aan den Staat. En de sociale
wetten? Daar denkt men niet aan, want
die zouden het volk voldoening geven,
en de socialisten willen de wonden der
maatschappij open laten. Zij willen agitatie
om beter propaganda te kunnen maken;
enmen gehoorzaamt aan de roode
heeren.
In Frankrijk is het dus een goede tijd
voor de vrienden van J a u r s en voor
de revolutionnairen. Tegen hen durft het
gouvernement niet krachtig optreden. De
regeering heeft den steun der socialisten
noodig en is bijgevolg wel verplicht ze
als vrienden te behandelen.
Bij het lezen van dit schilderijtje door
José in het „Centrum", vragen wij ons
af: moeten de toestanden ook in ons land,
waar de socialisten op de politieke wip
zitten, zóó worden Zullen de zegeningen
van een liberaal-socialistisch bewind zich
ook uitstorten over ons arm Nederland?
OORLOG.
Een ambtelijk bericht uit Tokio zegt,
dat de vijand den 26sten ter sterkte van
ongeveer tien compagnieën met zes ka
nonnen een aanval deed in de buurt van
Sjangliatien, ongeveer 19 K. M. noordwest
van Kwangpsing. Hij werd teruggeslagen.
Den 26sten bezette onze cavalerie Koes-
jong, 16 K.M. ten noorden van Hjongsjong
in het noorden van Korea.
Volgens den correspondent der Daily
Chronicle te Washington zijn Rusland en
Japan overeengekomen dat de beraadsla
gingen te Washington geheim zullen blij
ven; ook zullen Japan's vredesvoorwaar
den niet openbaar gemaakt worden.
Eerst wanneer alles tusschen de gede
legeerden beslist geregeld is, zal van de
commissie zelf een bekendmaking ten aan
zien van het resultaat der conferentie
uitgaan.
RUSLAND.
De Schlezische Ztg. deelt een telegram
mee uit Lodz, meldend dat met zeisen ge
wapende boeren aanrukken op de stad.
De muiters schieten van af de daken op
„Ik heb u verzocht mijnheer Ray
mond", zeide hij, mij met koelen ernst
aanziende, „om over dat onderwerp tegen
over mij verder te willen zwijgen. Ik wis
sel op dat punt niet gaarne van gedachte".
En terwijl hij dit laatste zeide, stond hij op.
„Maar ik geloof", bleef ik aandringen,
„dat uwe persoonlijke gevoelens hiermede
weinig te maken hebben. Wanneer gij be
kend mocht zijn met eenige bijzonderheden
betreffende deze zaak, die tot nu niet aan
't licht zijn gekomen, is 't dunkt mij uw
plicht daarmede nU| Voor den dag te komen.
De toestand, waarin miss Eleonore in de
laatste weken verkeerd, moet voor ieder
rechtschapen man voldoende zjjn, om te
trachten haar recht te doen geschieden
en wanneer gij
„Indien ik van iets had kennis gedragen,
dat ten hare gunste kon getuigen, of haar
van den schijn verlossen, zou ik het reeds
lang gezegd hehben".
Ik zweeg ditmaal en zag ter neer gesla
gen vóór mij.
„Wanneer u mij niets meer hebt te zeg
gen", ging hij voort, „en u ongeschikt ge
voelt tot werken, zou ik gaarne zien, dat
gij mij woudt verontschuldigen: ik heb
ook nog een paar noodzakelijke boodschap
pen te doen".
„Doe zooals ge goedvindt", zeide ik ste
kelig. „Ik wensch u niet te hinderen.
(Wordt vervolgd).