Katholiek Orgaan voor de Zeéuwsche R. K. Kiesverenigingen. feuilleton^ No. 33. Zaterdag 18 Maart 1905. Eerste Jaargang. Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Tegen duistere machten. 3) YLang leven de dompers! MHZ Een en ander dit blad betreffende te zenden: wat aangaat de Redactie a. d. Redacteur; al het overige a. d. Uitgevers. Abonnementsprijs: per 3 maanden Voor het buitenland verhoogd met de meerdere porto's. Afzonderlijke nommers (bij vooruitbetaling) -.95 -.05 Drukkers-Uitgevers: OOSTERBAAN LE COINTRE, G O E S. o— Adverfenflën: van 1—6 regels —.60; iedere regel meer 10 ets. Grootere letters of cliché's worden naar plaatsruimte berekend. Eenzelfde advertentie driemaal geplaatst, wordt tweemaal berekend. Bij een groot aantal regels of bij abonnement speciale prijs. Dienstaanbiedingen: 25 ets. per advertentie van hoogstens 5 regels. Reclame-berichten: 25 ets. per regel. Zij, die zich tegen het 2e kwar taal, I APRIL a.s., wenschen te abonneeren, ontvangen de deze maand ver schijnende Nos gratis. OE ADMINISTRATIE. Wij leven in het teeken van „ver- eeniging", zoowel op sociaal als politiek terrein, gelukkig teeken! Aaneensluiting is in deze eeuw meer gewenscht dan ooit, en concentratie der krachten op politiek terrein is op dit oogenblik noodzakelijk, wij moeten „bloc" tegenover „bloc" stellen. Alles wat anti-clericaal is trekt zich sa men om de ministerieelen om te trekken, te omsingelen en te verpletteren. Gelukkig, dat de verbonden christelijke partijen over bekwame veldheeren be schikken, gelouterd in den strijd, terwijl de soldaten te meer slagvaardig en strijd lustig zijn, omdat zij weten, dat het teeken der overwinning langs hun weg is ge plant, zij kunnen hunne strijdkrachten des te beter ontplooien, omdat zij niet moeten vreezen overwonnen te zullen worden. Met vreugde zagen wij de oprichting van verscheidene nieuwe R. K kiesver- eenigingen, kiesvereenigingen die nieuw bloed, nieuw leven brachten, kiesvereeni gingen die dapper werkten om het aantal R. K. kiezers beduidend te doen vermeer deren, die daardoor een directen invloed op de a. s. stemming in Juni voor de Tweede Kamer kunnen en zullen uit oefenen. Een waarschuwend woord wen schen wjj, voor het in de toekomst te te laat is, thans reeds tot die R. K. kies vereenigingen te richten en die waarschu wing isOnthoudt u a 1 s R. K. kiesvereeniging van iedere in menging met gemeenteraad s- „Te voren hadden zijn kennissen altijd met zjjn strenge matigheid en onthouding den draak gestoken; toen echter zagen we hem tot onze niet geringe verrassing voor de eerste maal stomdronken. En of schoon hij later die verderfelijke neiging van tijd tot tijd nog trachtte meester te worden, zoo verviel hij toch na een korte beterschap weer opnieuw in zijn verslaafd heid. Het was wel vooruit te voorzien, dat 't hem óf vroeger óf later zijn betrek king zou kosten". „Heeft hij dan geen kinderen?" viel hem een ander in de rede. „Ja.een armen jongen, om wien het mjj nog meer spijt, dan om den opzichter, die slot van rekening toch zelf de schuld van zijn ongeluk is. Bernard was bij den dood van zijn moeder een ferme jongen met een uitstekenden aanleg; maar bij die rampzalige zwakheid van zijn vader kon natuurlijk niets goeds uit hem groeien. Eerst wilde Milow den knaap zelf een opvoeding geven, maar hij zette die ge dachte spoedig uit zijn hoofdwant nadat bij een paar maal beschonken te huis was gekomen, begon het kind bang voor hem te worden, en hij schaamde zich j voor zijn kind. Hij deed den kleinen Ber nard dan ook in het buitenland op een kostschool; maar ofschoon hij naar ver houding groote offers voor zijn opvoeding pracht, moest hij toch veel onplezier van verkiezingen, en neemt de ver bodsbepaling daarvan in uw reglement op. De ondervinding is daar om te leeren, dat daaruit niets anders voortvloeit, dan vele geschillen die de eendracht sterk ondermijnen en het ontbinden eener kies vereeniging heeft dikwijls zijn oorzaak ge vonden in een echec bij eene gemeente raadsverkiezing geleden. Komt er voor eene verkiezing voor den gemeenteraad politiek te pas, dan is dit dikwijls eene andere dan de staatkundige politiek, welke de richting geeft voor de landsregeeringbij gemeenteraadsverkie zingen wegen persoonlijke overwegingen doorgaans zeer sterk, en hoe onaangenaam kan men de positie inaken voor velen als de candidaat voor den gemeenteraad door de R. K. kiesvereeniging, die in hoofdzaak werkzaam is voor de Provinciale Staten en de Tweede Kamer, gesteld, moet dienen om een eigen partijgenoot, wellicht een medelid der kiesvereeniging te bestrijden of te doen wippen. Willen de Katholieken zich met verkie zingen voor den gemeenteraad inlaten, het geen soms zeer gewenscht kan zijn, laten zij dan telkens eene vergadering beieggen, en voor iedere verkiezing een afzonderlijk, buiten de R. K. kiesvereeniging staande, ver- kiezings-comité benoemen, dat steeds onmiddelijk na de verkiezing ont bonden wordt. Men zal daardoor de kiesvereeniging buiten personenkwestie houdenhare kracht zal meer naar buiten werken, en haar prestige zal hoog gehouden worden. Schreven wij dit artikel in het algemeen, in bet bijzonder durven wij hierop de aan dacht trekken van de R. K. kiesvereeni ging te 'sHeerenhoek, waarvan de meerderheid besloot dezelve ook voor de verkiezingen voor den raad te doen dienen. Wij hopen dat geen valsche schaamte hem beleven". De jongen was te zeer aan de trouwe, voorbeeldige liefde eener voortreffelijke moeder gewoon geweest, dan dat hij zoo spoedig had kunnen leeren, zich onder een vreemde tuchtroede te buigen. Wel tienmaal liep hjj weg en marcheerde dik wijls dagenlang, zonder een cent in zijn zak te hebben, naar Rothhaide terug. De opzichter had zich in het hoofd gezet, om hem te laten studeeren; maar onder zulke omstandigheden kon daarvan natuurlijk niets komen, en vóór een jaar geleden heeft hij hem nu eindelijk ver van hier bij een machinen-fabrikant in de leer gedaan. Volgens zijn beweren, was hij buitenge woon geschikt voor zulk een beroep, en te hopen is het, dat hij in dien tusschen- tijd een beetje verstandiger is geworden. „Dat ware te wenschen", meende de inspecteur, „want van zijn vader zal hij niet te veel te wachten hebben. De man is onder den invloed van den brandewijn op zoo'n treurige wijze veranderd, als ik nog nooit te voren bij iemand gezien heb. Als hij nuchter is, is er ondanks zijn wei nige bespraakheid en menschenschuwheid nog misschien met hem om te gaanmaar zoodra de drankduivel hem in zijn macht heeft gekregen, is er niets meer inet hem aan te vangen, en doet men 't verstan digst hem maar uit den weg te gaan. Er is dan iets boosaardigs in zijn oogen, dat mij meer dan eens inwendig ontroerd heeft". „En was het eigenlijk nog niet een ge lukkig toeval, dat boer Steffens er het leven afbracht, toen Milow hem eens in zal weerhouden, om alsnog te besluiten eene andere richting uit te gaan, het zal van invloed zijn op do goede leiding, en de aansluiting aan de Centrale R. K. kies vereeniging in het district Hontenisse, o n- in o g e 1 ij k is dit als de kiesvereeniging zich met gemeenteraadsverkiezingen in laat. Die aansluiting zal, hopen wij, weldra een voldongen feit zijn. Nog eens, laat er ons wel om denken, concentratie der krachten op politiekterreinisnoodzakelijk, wij moeten „bloc" tegenover „bloc" stellen. 13 Maart 1905. T r a v a i 11 e u r. Wij kunnen ons met „Travailleur" niet vereenigen in de meening, dat R. K. kies vereenigingen in het algemeen zich ont houden moeten van inmenging bij iedere gemeenteraadsverkiezing en zij de ver bodsbepaling daartoe in haar reglement moeten opnemen. Wij zijn van meening, dat er in deze zaak niet gegeneraliseerd mag worden, en iedere kiesvereeniging op zich zelf moet zien, hoe zij in elk verschillend geval te handelen heeft. Dat er door inmenging in gemeente raadsverkiezingen meermalen een ver keerde toestand kan ontstaan, willen we niet ontkennen, en vooral wanneer bv. een lid van 't bestuur der voreeniging candidaat wordt gesteld voor den ge meenteraad. Tegen zoodanigen toestand kan in 't reglement echter gewaakt worden. Overigens zijn we het met den inzender eens reden waarom het stuk geplaatst is dat de R. K. kiesvereeniging van 's H e e r e n h o e k, in het belang der R. K. part ij, zich te onthouden heeft van inmenging bij verkie zingen voor den gemeenteraad. Red. De „Goesche Courant", dat groote libe rale blad, dat zulke voorname manieren heeft afgekeken van de „Nieuwe Rotter- damsche die goeie courant is op haar zijn dronkenschap tegen den grond gewor pen had. Drie dagen van te voren hadden ze een heel onbeduidende woordenwisse ling met elkaar gehad, en Steffens dacht nauwelijks meer aan den kleinen twist, toen hij den pakmeester op den smallen veldweg zag aankomen. Op hetzelfde oogenblik echter, toen hij Milow heel vrien delijk een goeden avond wenschte, kreeg hij een slag tegen zijn hoofd, dat hij als dood ineenzakte. Als Steffens niet zulk een harden schedel had gehad en de zwaarte van den slag niet door zijn dikke pelsmuts eenigszins gebroken was, dan zou geen dokter hem weer op de been hebben kunnen helpen. Milow mocht van geluk spreken, dat de ander edelmoedig genoeg was, geen aanklacht tegen hem in te stellen; want wie weet, wat een be denkelijk aanzien de zaak in de stad zou gekregen hebben." Ook eenige anderen stemden den ver teller toe, dat ze den opzichter Milow voor een hoogst wraakzuchtig en, vooral in zijn dronkenschap, een gevaarlijk persoon hielden. Ook wist er nog een te vertellen, dat hij den zoo gunstig bekendstaanden man in den ochtend van dien dag zoowat een mijl achter Rothhaide op den met met den spoordijk evenwijdig loopend en straatweg ontmoet had, en dat hij zich over het wilde en vertoornde voorkomen van den opzichter, die zich uit de een of andere onbegrijpelijke reden voor hem zocht te verbergen, buitengewoon verwon derd had. Daarna kwam het gesprek aan de ronde tafel op andere dingen, en toen nu juist 92e jaar nog „domper" geworden. Verbeeld je, daar komt zoo'n anti revolutionair een lezing houden in eene gemeente van circa 8000 inwoners, die overwegend liberaal is, en dan nog wel om het Ministerie-Kuyper te verdedigen! Dat zou tante ze wel eens afleeren 'tzou hun slecht hekomen, hoor! Debat- teeren, jongens; dat was het bevel. En de ï'amilie maakle zich op, ende zij debatteerden endezij gingen met den kous op den kop naar huis! Tante zat in haar voornaamheid in haar leunstoel: „Goed afgebracht, jongens?... Neen, Tantedie de Wildedie heeft ons overal op geantwoord en wij waren zoo zenuwachtigwe wisten niet goed wat we zeidenwe zeiden zoo maar wat, omdat u had gezeid, dat die andere menschen zoo achterlijk waren, zoo schuw van wetenschap, dat het zulke domme menschen waren En als we dan wat zeiden, dan zei de Wilde telkens, dat het eigenlijk heelo- maal anders was, dan wij het voorstelden Tante we hebben het heelemaal ver- peuterd Da's niks jongensal doende leert menIk zal wel zorgen, dat de Familie het niet te weten komt. Den anderen avond prijkte in de „Goesche" het pakkende opschrift: „Het Christelijk 'Ministerie en zijne beschul digers". De rede van den heer de Wilde duurde anderhalf uur: en in dat anderhalf uur „behandelde" (weerlegde, dat was niet liberaal genoeg, maar zou juister ge weest zijn) spreker vier beschuldigingen tegen het Ministerie. Die beschuldigingen worden opgenoemd natuurlijk, er blijft zoo licht iets van hangen, zei overgroot vader Voltaire altijd en wat de Wilde verder zei dat mocht geen daglicht zien in een liberaal, in een vrij-zinnig, in een anti-domperig blad. De heer de Wilde sprak anderhalf uur; en zestien de stille, bejaarde heer, op den achter grond der wachtkamer, opstond, om, na een herhaalde, ongeduldige vergelijking van de beide uurwerken door de op het perron uitkomende deur te verdwijnen, viel na een opmerking, die do spoorweg inspecteur zich had laten ontvallen, het gesprek op hem. „Die Rodewald is toch een zonderling van het eerste water", had de beambte gezegd. „Hij is de rijkste grondbezitter hier in onze onmiddelijke omgeving. Uit een aantal uitgemergelde gronden en ver waarloosd boschterrein heeft hij Zand- hoeve tot een hooggeroemde modelboerderij omgeschapen en elk zijner adellijke buren zou het zich een eer aanrekenen met hem kennis te maken. Daarbij leidt de man in zijn uitgestrekt kasteel het leven van een kluizenaar. Hij legt even weinig bezoeken af, als dat hij er ontvangt, en als hij het onmogeljjk vermijden kan, met andere menschen in aanraking te komen, zooals bijvoorbeeld van avond met ons, zet hij zich in een hoek neer en spreekt geen stom woord". „Men zou het toch eigenlijk wel als een beleediging kunnen beschouwen", vul de een ander aan; „want al zouden wij ons misschien, wat welgesteldheid betreft, niet met mijnheer Rodewald kunnen me ten, zoo is hij bij slot van rekening toch niets beter dan wij". De oudere man, die te voren met een uitdrukking van medelijden de geschiede nis van den opzichter verteld had, en die met de plaatselijke omstandigheden van de omstreken het best vertrouwd scheen, en een halven regel - meest beschuldi gingen, die gingen weerlegd worden, wijdt de „Goesche Courant" aan die rede. Na verloop van die zestien en een hal ven regelpardon 1 van dat anderhalf uurtoen kwamen Tante's kinderen aan het woord: vijf in getal ('tis een groot huishouden, weet-je) en ieder mocht een kwartier „tegenspreken"..! Wat waren 't flinke luiwat 'n bloedjes van kin deren Ien praten mijnheer I Hun tong slaat wel eens dubbelnou ja maar overigens Over dat „overigens", niet over dat „dubbelslaan", kwamen voor het ver slag in aanmerking vier en negentig regels. Wel had die de Wilde liaar jongens telkens weerlegd maarnou ja, die man kon ook heelemaal niet met kinderen omgaan en Tante kan dat zoo allemaal niet meer vertellenje moet je fatsoen houden en 'n mensch kan toch z'n eigen Familie niet op straat zetten ze is wel vrijzinnigmaar zóóneen, weetje. En de repliek van den heer de Wilde? Ja het verslag daarvan is zoo meesterlijk, zoo alles zeggend en niets verzwijgend van hetgeen de liberale partij op dien Dinsdagavond heeft geleden, dat wjj onzen lezers het woordeljjk zullen mede- deelenLuistert hoor „De heer do Wilde repliceerde nog een klein uur" bijna anderhalve regel! dat is alles, wat het denkend deel der natie weten mag zooveel als de redactie van een courant hun gelieft te veroorloven. De domper bluschte de kaars maar de pit bleef walmen. J. v. W. De meerderheid der Goesche inwo ners is niet liberaal, meenen wij. Red. De zoogenaamde „Katholieke Volks partij" te Enschede zal bij de a. s. verkie- schudde afkeurend het hoofd. „Ge beoordeelt den bezitter van Zand- hoeve hoogst onbillijk, wanneer ge hem voor hoogmoedig houdt", zeide hij. „Hij laat zich evenweinig op iets voorstaan, als dat hij er aan denkt, de menschen te haten. Ik weet dat uit eigen ondervin ding, want ik moest dikwijls genoeg ten voordeele van de armen dezer steden bjj hem aankloppen, en heb altijd bij hem een medelijdend hart en een geopende beurs gevonden. Het meeste goed doet hy bovendien in stilte, zonder dat een ster veling daar iets van hoort dan degene, welken hij met zijn weldaden overlaadt. Dat hij zich evenwel afzondert en aan aanraking met de wereld zich onttrekt, kan zoo'n groot wonder niet genoemd wor den. Het is hem in zijn huwelijk nog treuriger gegaan, dan den opzichter Milow. Jaren lang heeft hij zijn door een zware ziekte getroffen vrouw met algeheele en voorbeeldige opoffering verpleegd, tot hij haar eindelijk, toen bij haar ziekelijk lichaamsgesteldheid, ook nog haar geest vermogens werden aangetast, naar een kranzinnigengesticht moest brengen. Ik weet niet of de ongelukkige reeds uit haar lijden verlost is, of dat ze nog in 't leven iswant Rodewald spreekt nooit over haar, noch over zijn dochter." „Van zijn dochter?" vroegen verscheide- nen tegelijk. „Men heeft er nooit iets van gehoord, dat hij ook nog een dochter heeft." (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1905 | | pagina 1