:n. Katholiek Orgaan voor de Zeeuwsche 'PER No. £9. Donderdag 9 Maart 1905. Eerste Jaargang. iz. T", FEUILLETON, BUITENLAND. L Goes. te Verschijnt eiken fflAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Drukkers-Uifgevers: OOSTERBAAN LE COINTRE, -o G O E S. De Agitatie tegen het Ontwerp-Arbeidscontract. Anne Dieu-le-Veut. in A. )ude ver- van van 6 tot ïdag- 1RS bment. NIEUWE IEEUWSCNE COURANT Een en ander dit blad betreffende te zenden: wat aangaat de Redactie a. d. Redacteur; al het overige a. d. Uitgevers. jlbonnemenfsprljs: per 3 maanden Voor het buitenland verhoogd met de meerdere porto's. Afzonderlijke nommers (bij vooruitbetaling) ƒ-.95 —.05 zldverfentlënvan 1—6 regels —.60; iedere regel meer 10 ets. Qrootere letters of cliché's worden naar plaatsruimte berekend. Eenzelfde advertentie driemaal geplaatst, wordt tweemaal berekend. Bij een groot aantal regels of bij abonnement speciale prijs. Dienstaanbiedingen: 25 ets. per advertentie van hoogstens 5 regels. Reclame-berichten: 25 ets. per regel. Nu er dezer dagen op Zuid-Beveland, van socialistische zijde natuurlijk, eene agitatie wordt gevoerd tegen het ont- werp-arbeidscontract, kan het van belang zijn de wijzigingen van het eerste ontwerp eenigszins te verduidelijken. En dan vraagt in de eerste plaats on ze aandacht de opzeggingsterm ij n. Een der grootste grieven, welke men tegen het eerste ontwerp had, was het verschil in opzeggingstermijn. De Minis ter was uitgegaan van deze menschlie- vende gedacht: 'tis ergerlijk, dat soms menschen, die jarenlang in dienst van één patroon geweest zijn, met acht dagen opzeggen op straat worden gezet. Hij wenschte deze zaak nu zoo te regelen, dat de opzeggingstermijn voor uitwonen den zou zijn één week, voor inwonenden zes weken, terwijl deze termijnen met 14 dagen verlengd zouden worden voor elk vol jaar, dat de werkman in dienst van eenzelfden patroon geweest was; dit tot een maximum van zes maanden. Men moet nu sociaal-democraat zijn, om niet de waarlijk goede bedoeling, die aan deze regeling ten grondslag lag, te prijzen. De Minister had één punl over het hoofd gezien, n.l. dat werkstaking door dezo bepalingen zeer moeielijk worden zou. En zoolang er geen afdoende soci ale rechtsregeling en rechtspraak bestaat, moet het recht tot werkstaking dat echter in exceptioneele gevallen slechts mag worden toegepast moet dat recht, zoo weinig als het algemeen belang maar toelaat, beperkt worden. In het gewijzigd ontwerp nu is deze verbetering aangebracht: dat de opzeg gingstermijn gelijk wordt aan den beta lingstermijn, terwijl het verschil tusschen Een verhaal uit de XVIIe eeuw. 28) XX. De triomf van den boekanier. Reeds waren de reizigers te paard en te voet voor de afspanning aangekomen, toen in de kamer een innig afscheid ge nomen werd. De graaf en de gravin ver lieten langs de achterdeur de herberg, en gingen rustig de eerste ruiters voor bij, welke de poort binnen reden. Beiden traden den kleinen hof achter het huis in, en de gravin plukte in 't voor bijgaan eene roos, alsof zij ter wandeling ging, en stak de geurige bloem op het hart. ,,'tls alsof gij ten dans gaat, Anne!" zeide Lorenzillo glimlachend. „Och! 'tzal wel niet veel meer zijn!" antwoordde de jonge vrouw stil, en niet eens aan het gevaar denkende dat zij te gemoet ging, maar aan haar vader den kende. „Hebt gij uwe pistolen?" vroeg Loren zillo. „Ja? voorwaarts dan!" Buiten den hof gekomen, doorliep men eenige oogenblikken het weiland, 'tgeen tamelijk moeilijk werd, aangezien de sche mering viel en de bodem erg drabberig was. Lorenzillo kende echter den weg; deze leidde achter het fort om en liep op de duinen uit, die als witte spoken aan het strand gezeten waren. Alles was daar stil, doodstil; slechts uit het stadje steeg een ongewoon gewoel in- en uitwonenden is vervallen. Wanneer nu dus een werkman zijn loon krijgt bij de week, en het in de plaats waar hij arbeidt gewoonte is, dat op Zaterdag de dienstbetrekking eindigt, dan zal hij kun nen opzeggen en opgezegd worden tegen Zaterdag van de volgende week. Men kan dus zeggen, dat deze nieuwe regeling in de wet vastlegt als recht, wat tot nu in de meeste plaatsen reeds gewponte was. In de tweede plaats komt het z.g. staangeld voor bespreking in aanmer king. Bjj schriftelijkeovereenkomst kan de patroon het recht bedingen, dat hij een deel van het loon mag inhouden, om daarvan eventueele schadevergoeding te kunnen afhouden. Wanneer een werkman iets van zijn patroon te vorderen heeft, kan hij hem kosteloos dagvaarden. Omgekeerd was het anders stelEen dienstbode of werkman loopt weg, daags nadat ze hun loon ontvangen hebben. Dan kan de pa troon daardoor ernstige schade lijden. Nu heeft hij wel het recht die schade te verhalen, maarvan een kikvorsch valt het slecht veeren plukken Wij, die niet alleen opkomen voor de rechten maar ook voor de plichten van den werkman, moeten het goedkeuren, dat de Minister in dit euvel zoo goed moge lijk heeft getracht to voorzien. Het staangeld mag niet meer zijn dan het loon, dat in de opzeggingstermijn ver diend kan worden. Hierbij komen nog drie gunstige bepalingen: lo. in geen geval mag het staangeld meer zijn dan 'tloon van twee weken; 2o. het bedrag, dat bij de loonsbetaling tot vorming van het staangeld mag wor den ingehouden, is ten hoogste 10°/0 van het uit te betalen loon. Eerst na t w i n-, op, en ginds achter de duinen bruischte de zee. „Indien Taurel nu maar verwittigd is!" wierp Lorenzillo op. „Taurel is en blijft een schurk," was het antwoord; „hij en hij alleen is de schuld van al de onaangenaamheden, die wij hier ontmoeten. Waarom moest hij gedurig uit hebzucht ons in gevaar brengen?" „Ik zal hem daarover streng berispen," antwoordde Lorenzillo, „en ik begin te ge- looven, dat hij ons ten slotte heeft willen overleveren. Immers, volgens hij zeide, moest de justitie eerst morgen hier aan komen, als wij reeds een dag en een nacht in zee waren gestoken." „Neen, Taurel heeft ons geheim aan die boheemster kenbaar gemaakt de hemel - weet waaromZeker is het, dat zij eischte ons naar de Indien te vergezellen, en toen de vrouw hem las tig viel, heeft hij zich door vergif van haar willen ontmaken." „Wat schurk! Wie heeft u dat gezegd?" „Mijn vader. Verder heeft hij nog een aantal schelmerijen van voor jaren op het geweten." „Ja, dat wil ik gaarne gelooven; doch het is nu geen tijd zijn geweten te onder zoeken." „Het is die vrouw met den rooden man tel, welke, om zich op den laffen Taurel te wreken, ons aan mijn vader en aan het gerecht verraden heeft." „Aan uw vader was inderdaad een ge luk." „Ja, maar niet aan het gerecht!" ,,'tWas eene dwaasheid den Rooden Duivel aan ons te verbinden. Pas op, hier is het duinpad. Klim op, doch voor zichtig! Er komt ginder beneden meer tig weken zal dus 'tmaximum bedrag bereikt zijn. Wat de boeten betreft, omtrent deze is bepaald, dat zij niet mogen komen ten bate van den werkgever, terwijl ze alleen mogen geheven worden, wanneer er eene schriftelijke overeenkomst be staat, waarin vermeld wordt, waartoe die boeten zullen worden gebruikt. Het gewijzigd wetsontwerp brengt ons ook nog zeer belangrijke vereenvoudigin gen der procedure. De socialisten houden zich op dat stuk aan het wanbegrip om "leekenrecht- spraak" te eischen, omdat onze rechters een klassejustitie zouden uit oefenen. De vereenvoudigingen in procedure, wel ke het gewijzigd ontwerp brengt, zijn deze: Dagvaarding noch deurwaarder zullen noodig zijn; de werkman, die zich ver ongelijkt acht, heeft slechts een briefje aan den kantonrechter te schrijven, of zelfs dat niet eens: die briefjes kan hij gedrukt krijgen; hij heeft ze slechts in te vullen. De kantonrechter roept dan binnen twee dagen de partijen op tegen een terechtzitting, niet langer dan twaalf dagen later. Voor werklieden, die minder dan f 24.per week verdienen, is de ge- heele procedure gratis. De tot heden gebruikelijke procedure over de toelating tot gratis-admissi'e vervalt derhalve. Niettegenstaande de groote verbeterin gen, welke het wetsontwerp den arbeiders brengt, wordt de regeering door de soci- aal-demokratische pers op de meest jam merlijke wijze verdacht gemaakt. Zooals dan ook „het Centram" zegt, kan van critiek in den gewonen en ge zonden zin des woords geen sprake zijn. De feilen, welke het oorspronkelijk ont werp toonde, zijn door den Minister op en meer beweging. Luister." „Neen, neen, laat ons voortgaan!" „Ik zie ginds tusschen de huizen een rooden gloed, 't zal gewis de schijn der fakkels zijn, waarmee men de dui nen verlichten wil." „Het duin is juist niet geschikt om veel spoed te maken." „Neen, maar wij bereiken den top." Én inderdaad, eenige oogenblikken daar na was men door hot losse duinzand, door de schaarsche distels en dorens naar boven gewoeldbeneden aan den voet lag de groep huizen, die het stadje uitmaak ten; aan de andere zijden strekte zich de wijde donker blauwe zee met wit be- schuimde golvenloppen uit, die haar eeuwig lied zongen, hetwelk zij aanving op den dag der schepping, en dat slechts versterven zal, als zij met hot heelal in het niet zal terugkeeren. Een oogenblik stonden de twee vluch telingen op den top der hooge duinen stil, en vergewisten zich over de plaats van hunne vervolgers; deze bevonden zich aan den voet van de duinen; men zag duidelijk de zwarte gestalten in den roo den gloed der fakkels. Schier voor de voeten van Lorenzillo richtte zich plotseling eene zwarte ge stalte op. „Sta!" riep een man van eene hooge gestalte. „Don Garcia!" antwoordde de piraat, „komt gij hier en op dit oogenblik uwe revanche halen, en wilt gij nogmaals als een hond met den bezemslok afgeranseld worden?" „Geef u over!" brulde de ritmeester. „Nooit!" en op hetzelfde oogenblik bukte zich Lorenzillo en als een tijger sprong hij op den Spanjaard toe; een tegemoetkomende wijze weggenomen of, om met den heer Schaper, een soci aal-democraat, te spreken, zoodanig ge temperd, dat een voortgezette agitatie te gen het ontwerp o n n o o d i g is en b e- 1 a c h e 1 ij k zou worden. Maar de socialisten, wien het, zooals wij reeds eerder schreven, minder om sociale wetgeving dan om a g i t a- t i e te doen is, zijn doof aan dat oor. Agitatie blijft derhalve de leus. En men komt er nu maar rond vooruit, eigenlijk in 't ge heel geen arbeids contract te willen. Luister slechts „Men komt ons, ongevraagd, nu op dringen", schrijft een Rotterdamsch so cialist in „het Volk", „wat we zelfs in goeden vorm niet wenschten; maar en dat is het wat 't zwaarst weegt, dan nog heelemaal zóó, dat het ons brengt in veel slechter conditie dan we reeds zijn." Dus, al was dit ontwerp ook goed naar den zin der agitatoren, dan nog zou men het niet wenschen. Van deze verklaring dient acte genomen. Ze mag niet worden vergeten. Want ze levert het duidelijkst bewijs, dat voor de sociaal-democraten goede arbeidswet ten eigenlijk slechts b ij z a a k zijn, meer nog, dat ze die wetten niet verlangen, omdat ze daardoor in hun actie en agitatie worden belemmerd. Juist wat wij betoogd hebben. Be bel zeide trouwens hetzelf de, toen hij decreteerde, dat de wonden der Maatschappij moesten open blijven. Of het volk daaronder lijdt, komt er min der op aan; de agitatie kan erbij winnen, en dat is de hoofdzaak! De S. D. A. P. kent slechts partij-belang. vurige bliksemstraal ontschoot aan dezes wapen en het pistoolschot, dat hij op den piraat loste, werd door de echo der duinen herhaald. De kogel was Loren zillo langs het oor geschuifeld; maar juist dat. gerucht gaf dezen nieuwe spier kracht, en als snikte hij eenen kegelbal uit de hand weg, zoo snikte hij don Garcia vooruil en deed hem van de hooge dui nen naar beneden rollen. Uit de zwarte diepte steeg een akelig gehuil van razernij op. „Voort, voort!" riep nu de stoute ka per; „men zit ons op de hielen 1" De afdaling van de hoogte ging snel ler dan het opklimmen. Op eenigen afstand van het vlakke strand, liet zich de stem van Taurel lioo- ren, die langs eene andere zijde het duin was overgeworstelddoch op het oogen blik dat hij zich bij de twee andere vluch telingen voegde, verschenen ook eenige visschersjongens met fakkels, en op eeni gen afstand van hen, de vrouw met den rooden mantel. Sedert tien minuten vervolgde dat spook Taurel in de straten en in het duin; de spion, die niet anders dacht of het ver gif had hem van de waarzegster ontsla gen, was nu door eene bijgeloovige vrees bevangen: de doode was opgestaan en gekomen om zich op hem te wreken! In het duin kniklen zijn knieën; hij kon niet meer voort; het was alsof men hem immer dieper en dieper in het zand deed zakken, om zijnen loop te vertragen, terwijl integendeel die roode furie over het witte duinzand scheen voort te schui ven en hem binnen eenige stappen be machtigen zou. Taurel hoorde de stem van Lorenzillo, die hem „langs hier!" toeriep; doch zijne OORLOG. De slag bij Moekden. De loop van den slag om Moekden toont overeenkomst met dien om Liao-jang. Al leen is de uit een strategisch oogpunt be langrijkste vleugel ditmaal niet de rechter, maar de linkervleugel van de Japanners. Gelijk toen, ondernemen zij op de punten, waar de beslissing niet te verwachten is, gedurig nieuwe aanvallen in het front, om hun tegenstanders niet op hun verhaal te laten komen en intusschen druk te kunnen oefenen op de linie van den terugtocht. Koeropatkin schijnt intusschen bij zijn po gingen tegen den uitersten linkervleugel van de Japanners, die tot doel hebben zijn centrum buiten gevaar te brengen, tot gisteren wel eenig voordeel behaald te hebben. De vraag blijft dus, of de Japan ners nog over reserves beschikken, om daar krachtiger op te kunnen treden. Matiapoe, dat thans het steunpunt van den Russischen westelijken vleugel is, ligt aan den oos telijken oever van de Hoenho, ten ZW. van Moekden. De Russen hebben hier in de rivier een natuurlijk verdedigingsmiddel, daar hun vijand zjjn aanvallen van den anderen oever uit moet ondernemen, al kan hij waarschijnlijk ook samenwerken met Okoe, die het ten ZW. van Matsiapoe gelegen Soechoedzjapoe reeds had vermees- terd. De verliezen aan beide kanten moe ten intusschen reeds een hoog cijfer be reikt hebben. Sedert 28 Februari heeft de Japansche linkervleugel aanhoudende aanvallen door gezet, in weerwil van vreeselijke moeielijk- heden, daar er zware sneeuwstormen woeden. Bij de nachtelijke krijgsverrichtingen doen het licht der sterren, de flikkeringen van granaten en de zoeklichten dienst. De Ja panners vermeesterden de Russische schan sen, die door middel van draadversperringen beschermd en met machinekanonnen bezet waren, op de punt van de bajonet, ondanks den hardnekkigen tegenstand van de Russen. Dezen trekken thans in wanorde terug met wegwerping van wapens en kleeren, ten einde de vlucht te verhaasten. De Japan ners hebben een aantal zesduimskanonnen en machinekanonnen genomen. Hunne aan brachten begaven hem. Eene verlammen de vrees bezielde den spion; hij zakte neer en op hetzelfde oogenblik zag hij de roode gestalte van Dorica zich over hem heen buigen en hoorde hij iets, dat aan den schaterlach van satan moest gelijken... De spion bedroog zich; alleen de slip van den waaiend en rooden mantel had zijn aangezicht geraakt. Toen Dorica achter hot duin verdwe nen was, herleefde Taurel als het ware; hij richtte zich op, de schrik gaf hem nieuwe krachten en hij liep over het strand naar zee. Gansch het strand was nu met zwarte gestalten en met fakkellichten overzaaid; de knechten en dienders der baljuws en drossaards, op eene ruime belooning be lust, wedijverden in hunne pogingen om de twee vluchtelingen te bereiken. Men zat beiden dicht op de hielen; de gravin, in haar lang kleed, kon slechts met moeite voort. Graaf Dieu-le-Veut en markies d' Am- brelle stonden op de hooge duinen en waren met kloppend hart en ingehouden adem, getuigen van die menschenjacht. „Voort, voort!" riep Lorenzillo tot zijne vrouw, en toen deze nog slechts eenige stappen een der vervolgers vooruit was, sprong de graaf toe, deed den vervolger in het zand tuimelen, omvatte met ge spierden arm zijne vrouw, en bereikte in een of twee sprongen, het water en de boot. Op de duinen volgde de markies met onstuimig gemoed ai die bewegingen. „Zie, zij bereiken de boot!" riep hij zegevierend tot den graaf. (Slot volgt.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1905 | | pagina 1