jrn BIJER. ing Katholiek Orgaan voor de Zeeuwsche ten. li. JOSEPH. iffl a.s. >es. Steunt de Katholieke pers. setten. I bestuur. No. 18. Zaterdag 11 Februari 1905. Eerste Jaargang. Ai. RECHT, FEUILLETON. BUITENLAND. y. o. y. Verschijnt eiken flVAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. Drukkers-Uitgevers: OOSTERBAAS LE COINTRE, -5 G O E S. 1,- 99 hooger, Anne Oieu-le-Veut. L n k e 1 ij k. itree 25 cent. C. BOOKE- P. SIEMONS, HE ZEEUWSCHE COtlM |nen. Bnd. Een en ander dit blad betreffende te zenden: wat aangaat de Redactie a. d. Redacteur; al het overige a. d. Uitgevers. Abonnementsprijs: per 3 maanden —.95 Voor het buitenland verhoogd met de meerdere porto's. Afzonderlijke nommers (bij vooruitbetaling)—.05 Adtferfentiën: van 1—6 regels —.60; iedere regel meer 10 ets. Grootere letters of cliché's worden naar plaatsruimte berekend. Eenzelfde advertentie driemaal geplaatst, wordt tweemaal berekend. Bij een groot aantal regels of bij abonnement speciale prijs. Dienstaanbiedingen: 25 ets. per advertentie van hoogstens 5 regels. Reclame-berichten: 25 ets. per regel. p. stuk. p. 100. f0,01f 0,60 „0,02,, 1,25 0,05 4, „0,10 8,- 0,08 6,— Itra „0,75 „0,10,, 8,- 0,15 „12, likt 0.05 3, llen 0,02 1,50 0,10 8,- fcen 0,10 8, •en 0,06 5, 0,06 5 0,05 4,- 0,05 4,— 0,25 „20,- 0,03 2,- 0,05 4, „0 04,, 3,- 0,06 5,— 'ten 5, p. stuk. cnop vanaf f 0,25 lalm 0,75 nette bediening Lllegom. Er is geen strijd heviger in onze dagen, dan de strijd die er gestreden wordt op het gebied des geestes: de strijd der mee ningen, een strijd, die ons overal ver volgt, maar die voor ons op een neder laag zal uitloopen, als wij er ons aandeel niet in nemen. Hoe wij ons in dien strijd wapenen moeten? Met het „kanon der gedachte" zooals Abdel-Kader, naar men zegt, eens de pers noemde. Napoleon heeft de pers „de vijfde groote mogendheid" genoemd en hij was beducht voor den invloed van het blad: „Rheini- sche Merkur" met zijn schrijver Johann von Görres. Anderen hebben de pers, „de Koningin der Aarde" geheeten. Cremieux, een vijand van het Christen dom zeide: Geheel de rest is niets, geld is niets, gezag en aanzien is niets, maar de pers is alles. En Leo XIII riep ons toe: „Er is voor de verdediging van den godsdienst naar onze meening, geen krachtiger middel, en geen middel meer voor onzen tijd geschikt dan de pers." Welnu, de pers, dat wapen en dat machtsmiddel wordt gebruikt ten goede en ten kwade, maar ten kwade het meest. Millioenen dag- en weekbladnommers val len dagelijks over steden en dorpen, komen te recht in de paleizen der grooten, maar ook in de stulpen der geringen, om daar beginselen te prediken die de onze niet zijn en dat ook niet kunnen zijn en niet mogen zijn. En nu moeten wij met smart erkennen, dat de Katholieke pers in het algemeen nog in lange niet de plaats inneemt, die haar toekomt, en welke zij met een weinig goeden wil zoo gemakkelijk kon innemen. Want ook hier hebben wij, Katholieken, een plicht te vervullen, en wel, om bij Een verhaal uit de XVile eeuw. 17) Voor zich uit en aan de overzij van de breede, diepe vaart, met groen bewassen Peilingen, dwaalde zijn oog op uitgestrekte weiden, met grachten doorsneden, be grensd door een boschrijk landschap, bo ven 't welk zich een toren met gouden weerhaan en twee molens met roodge verfde wieken zich verhieven. Groen loof, blauwe hemel, gouden weer haan, roode wieken en dat alles door de zon beschenen, vormde, niettegenstaan de het verschil der kleuren, een harmo nisch geheel. „Vroeg bij de hand, sinjeur 1" zeide plot seling eene stem achter hem, en toen Korrel zich omwendde, zag hij den dikken, waggelenden waard der herberg, die in een rood slaaplijf gekleed, blauwe top muts op en een dampende pijp in den mond, in het bovenvenster leunde. „Aan genaam morgentje, niet waar?" „Zeer aangenaam. Op welk uur komt de schuit hier aan?" „Kan nog een half uur uitblijven. Naar Antwerpen, heerschap?" Korrel deed alsof hij de laatste vraag biet gehoord had; hij stond op, wandelde langzaam onder de hooge hoornen op en beer en bleef eindelijk aan den houten steiger, waar de schuit zou aanleggen, staan. de verbrokkeling der partijen, op te treden voor de eeuwige wetten der goddelijke wereldorde, voor de vrijheid der Kerk, tot bestrijding der vooroordeelen, welke er nog maar ai te veel tegen de Katho lieke Kerk en hare leer bestaan. Ook daar door arbeiden wij voor het ware geluk, voor do ware burgerlijke vrijheid, voor gezonden maatschappelijken vooruitgang. Immers: vaderlandsliefde en burger deugd, eerbied voor het gezag, verdraag zaamheid jegens andersdenkenden, matig heid en huwelijkstrouw, zelfverloochening en toewijding aan den lijdenden broeder, dat alles en nog veel meer is eenvoudig een deel van onze Katholieke leer; en de vrijheid onzer Katholieke Kerk randt geen andere vrijheid aan en de troon onzer geliefde Koningin rust op denzelfden hei ligen grondslag als onze altaren. Het arbeidsveld van onze Katholieke pers omvat dit alles. En als wij dus liefde hebben voor onzen godsdienst, dan zullen wij ook liefde hebben voor onze pers. Steunt daarom de Katholieke pers zooveel ge maar kunt: want „de pers is alles". Hoe wij dien steun verleenen moeten? „Het is een plicht van zelfbehoud voor „ons," verklaarde de Duitsche Katholie kendag van Mainz in 1892, „dat wij aan „de zoogenaamde kleurlooze neutrale „bladen de deur wijzen. Want dat kleur- „looze beneemt aan onze eigene pers lucht „en voedsel. Aan dat benemen van lucht en voedsel werken wij mede, wanneer wij zooge naamde neutrale, of onchristelijke bladen steunen door abonnementen of door adver tenties. Want het is nu eenmaal niet an ders: de courant moet in stoffelijken zin leven vooral van advertenties. En als wij nu deze gaan bezorgen aan bladen, die zoo lijnrecht tegenover ons staan als neu trale en onchristelijke bladen, dan bene men wij aan onze eigene pers die nood zakelijke lucht, dat zoo noodige voedsel om van te leven. Luisterde hij naar het getjilp der voge len, zag hij naar den visch die soms in het water opsprong, of naar de bijen, die over de groote waterplompen in de vaart gonsden Niets van dat alles hield hem bezig; hij staarde op de breede lijnrechte vaart, die allengs al smaller scheen te worden, totdat haar tintelend water in de verte onder de hoornen verloren ging. Uit die donkere schaduw loste zich iets kleurigs op't moest de verwachte schuit zijn, want uit de stalling der herberg werd een opgetuigd paard geleid. De schuit naderde; statig sneed hot vaartuig door het water en liet een lange witte streep achter, alsof deze een staart met glinsterende schubben ware. Het vaartuig was rood en wit geverfd, en eene grauwlinnen tent met rooden nes tel geboord, vrijwaarde de passagiers te gen de zonnestralen, daar waar de hoornen niet tot zonnescherm dienden. Toen de schuit aan den steiger lag, trad de man in 'tzwart aan boord; hij zette zich onder de tent en betaalde den schip per vijftien stuivers. De overtocht kostte slechts dertien stuivers, doch hij deed een teeken met de hand, dat hij de twee te veel betaalde stuivers als drinkpenning aan den schipper liet. „Niet in de kamers gaan, sinjeur?" vroeg deze. Het gebruik der kamers kostte nog zes penningen boven het vervoergeld. „Neen," zeide Korrel opstaande, maar ik zon er wel eens een oogslag in willen En als wij dan zelf de oorzaak zijn dat onze pers er soms zoo teringachtig uit ziet, mogen wij dan klagen, dat de Katho lieke pers achterlijk is, en niet genoeg verspreid. Wat is dat dan anders, dan eene beschuldiging van zichzelf Wan neer er van Christelijke, in het bijzonder van Katholieke zijde niet zooveel adver tentie-gelden aan de ons vijandige pers werden in de schaal geworpen, maar wanneer die gelden eens werden besteed aan de grootmaking van onze eigene pers gij zoudt eens zien, hoe spoedig diezelfde pers een veel lioogere vlucht zou nemen, dan zij thans nemen kan. Adverteeren, anderen aanzetten om te adverteeren, vorderen dat er geadverteerd worde in onze eigene pers, daar waar wij dat vorderen kunnen, het is een dommekracht om onze pers te brengen op eene hoogte, van waar wij alles overzien. Zeker, hiervoor moeten wij ons eenigc opofferingen getroosten: maar geheel ons leven vordert dat. Wat zouden wij u hier kunnen wijzen op het voorbeeld van zoo vele groote mannen! Louis Veuillot be dankte er voor om voor een blad zonder beginselen in Frankrijk artikelen te schrij ven. En toch werd hem daarvoor vijftien duizend gulden in het jaar geboden, als hij slechts eens in de week één artikel wilde schrijven; zelfs mocht hij dat doen in Christelijken geest. Maar Veuillot be dankte, omdat hij geen steun wilde ver leenen aan een blad, waarvan hij de strek king niet kon goedkeuren. Hoe wij onze pers nog meer kunnen steunen Door het tijdig inzenden van plaatse lijke nieuwsberichten, door tegenspraak van valsche geruchten en van lasterlijke praatjes die men van andere zijde uit strooit. Maar ook door zich te abonneeren. Als we dat alleen niet kunnen, doen we het dan met een ander. En nu zou ik willen vragen: Zouden er onder de Katholieken niet velen zijn, geven," hetgeen de schipper dan ook ge- reedelijk toestond. Pas stak hij het hoofd binnen, of hij sliet schier tegen een jong en schoon jonge ling met lange zwarte krullende haren, blauwen jas, waaraan groote zilveren Knoopen, grijzen hoed met witte veer, kan ten das, die met lange tippen op de borst hing, gele mollige laarzen met zilveren sporen. Korrel deed eerbiedig een stap achter uit; de jongeling ging groetend, doch hem leloerend, voor hem door. Hij zette zich op de bank onder de linnen tent, waar hij mot de karwats, of wel tegen de laarzen trommelde, of wel min of meer over den boord gebogen, naar de witte waterleliën sloeg. Een man van zekeren leeftijd, in het zwart gekleed, en met witte pruik, zat in den hoek der kamer; hij las een boek met perkamenten omslag. Nog andere personen hadden zes pen ningen boven den prijs betaaldeene jonge vrouw, die haar klein masker voor het gezicht hield, eene oude coquette ma trone, die gedurig kermde nu over een tochtje, dan over de hitte, nu over het killige van het water, dan over 't smach ten der zon. Ook klaagde zij over het langdurige der reis, alsmede over het zes maal veranderen van schuit tusschen Brus sel en Willebroeck. Korrel had echter gezien wat hij zien moest en keerde onder de linnen tent terug, waar ïen deels -öokend gezelschap had plaats genomen. die zoo gemakkelijk een abonnement meer voor hunne rekening konden nemen, om dan dat blad te laten lezen door eenige van hun werklui of arbeiders? Hoevelen van deze klasse van menschen zijn niet in staat om de abonnementsgelden zelve te betalen? Als wij hiertoe eens besluiten konden en wij willen hopen dat dit gebeuren zal zouden wij dan niet wer ken in den geest van onzen grooten Paus Leo XIII z. g.? De Katholieke pers verdient ten zeerste onze belangstelling. Wij hebben het aan die pers te danken, dat het Christelijk bewustzijn op vele plaatsen wederom ont waakte. Laten wij dus voortgaan op den ingeslagen weg, eendrachtig en samenwer kend, vervullend de sociale taak, die op elk onzer rust, tot welzijn van Kerk en Vaderland. J. v. W. RUSLAND. Het ziet er in Rusland nog slecht uit. De beweging in Russisch Polen blijft voortdurenin tallooze kleine botsingen vallen telkens nieuwe slachtoffers, en zelfs de troepen doen mee aan den opstand. In het gouvernement Grodno aan de Prui sische grenzen zijn 3200 reservisten aan het muiten geslagen ze moesten door in der haast ontboden infanterie worden be dwongen. Te Warschau zijn volgens officieele op gaven 9 agenten zwaar of licht gewond. De hospitalen zijn overvol van zieken en gewonden. De overheid heeft toegestaan, dat de huisdeuren pas 's avonds, als de lantarens ontstoken worden, behoeven te worden gesloten. Dit bericht is daarom van beteekenis, wijl bij de nog telkens voorkomende opstootjes en charges men slechts in de huizen een veilig toevluchtsoord kan vinden. Volgens een bericht zou er te Irkoetsk, dat gewichtige punt aan den Siberischen spoorweg, een algemeene staking zijn uit gebroken. De telegraaf- en postkantoren zijn er gesloten. Naar het leger in Mant- sjoerije mag geen enkel particulier bericht meer doorgaan wegens den noodlottigen Ook de jongeling in den blauwen jas rookte. De man met de roode veer zat op eenigen afstand van gemelden persoon, doch geen van beiden schenen op elkan der te letten. Deze en gene staarde rechts en links naar den kanaaloever, waarop hier een roodsteenen huis, daar een koepel, ginds een sierlijk landgoed, verder een rood- geverfden steiger zich verhieven en door het water werden weergespiegeld. Hier voer men een bruin beurtschip voorbij, aan den kant door twee knechts getrokken; daar eene boot met scherpe kleuren geverfd en waarin heeren en da mes spelevaarden, en op den kanaalkant blaffende honden en juichende kinderen op hunne bloote voetjes. Op eenigen afstand van de twee per sonen, die wij vooral ouder de linnen tent opmerkten, zat eene gestalte neerge hurkt, die alzoo meer op een baal goed dan op een levend wezen geleek. Toen Korrel of Taurel zijn oog naar dien kant wendde, stond plotseling Dorica voor hemzij leunde tegen de kamers der schuit en haar zwart oog bleef op den jongeling in het blauw gericht. De spion ontstelde, doch deed geen ge baar dat hem kon doen verraden. Dorica was ditmaal in beter gewaad dan toen wij haar voor de eerste maal ontmoettenzij had nu inderdaad geen onvoordeelig uiterlijk, misschien wel om dat hare kleeding zoo zonderling, zoo vreemd was. Om haar hoofd droeg zij een groen-röod invloed, dien de mededeelingen uit Rusland op de troepen hebben gehad. Maar behalve berichten uit het vaderland hebben de troepen heel veel andere dingen noodig eten en dekking voor mensch en dier; munitie en alles wat er voor zulk een groot leger komt kijken. Terwijl nu reeds de aanvoer door den Siberischen spoorweg onvoldoende wordt genoemd, daar kan men nagaan, wat het zal worden als het bedrijf door voortgezette staking of een oproer moest worden gestaakt! En waar het te Irkoetsk van velerlei ontevreden elementen wemelt daar kan zulk een beweging heel gauw ontstaan. In de smelterij Katharina te Sosnowice kwam het tot een botsing tusschen de militaire macht en werklieden. De troepen losten verscheiden salvo's op de stakers, daar deze de arbeiders van de electrische centrale aanvielen om hen te dwingen het werk neer te leggen. Tot heden zijn hier aangekomen acht bataljons infanterieacht eskadrons cavalerie en een regiment kozak ken. Het verkeer tusschen Sosnowice en Olkoesj is hersteld. Uit Petersburg komt bericht dat de stakingen gaandeweg opnieuw beginnen. Thans hebben de werklieden in de fabriek van spoorwegrijtuigen het werk neergelegd. Aan de fabrieken van Poetilof, Oboecholf en de Russische Maatschappij hebben 18,000 man willen staken. Maar de directie wist de mensehen tot andere gedachten te brengen De troepen worden altijd door gereed gehoupen. De Standard verneemt uit Petersburg, dat de regeering de fabrikanten aanspoort den werktijd te verkorten tot 57 uur in de week. Zes staatsfabrieken en dertien partikuliere geven reeds hun voorbeeld, maar de meeste fabrikanten schijnen er niet toe geneigd. Daarom bestaat er gevaar, dat de werk staking weer algemeen wordt. Gapon heeft ontslag gekregen als geeste lijke aan de deportatie-gevangenis met verbod zijn geestelijke bediening uit te oefenen zoolang zijn rol in de arbeiders beweging niet is vastgesteld. DE OORLOG. In het oorlogsjaar dat achter ons ligt, hebben de Japanners volgens hun eigen opgaven 115.000 dooden en gewonden ver loren, de Russen 125.000 dooden en ge wonden; samen 240.000 man. Er zijn in gevangenschap geraakt 600 Japanners en 35.400 Russen. gestreepten doek; geheel hare gestalte was door een vuurrooden mantel omgeven; gele, loegeknoopte en nauwsluitende bro- dekijns bedekten voet en beenen. Sloeg de mantelslip door eenige bewe ging open,' dan zag men den voorarm met zilveren slangen omkneld, zooals toen wij haar in de herberg van de oude Bob ont moetten. De jongeling beschouwde die ranke ge stalte met eene onbeperkte nieuwsgierig heid. Van waar toch kwam zij zoo onver wacht opdagen? Niemand had haar, zoo scheen het, in den aanvang bemerkt. Dorica was juist bij velen onder de grauw linnen tent niet erg welkom; men duchtte die roode figuur en menigeen maakte ruim baan. Vrijmoedig naderde de waarzegster den jongeling in het blauwe kleed, en sprak in gebroken Spaansch: „Wil de edele heer dat ik in de lijnen zijner hand leze?" „Waarom niet?" was het luchtige ant woord. „Dat zal een goed tijdverdrijf zijn op de eeuwig lange reis. Doch ik zeg u vooraf, dat ik geen woord geloof van allo hand- en sterrenkijkerij." Dorica hield haar donker oog op den jongeling gevestigd, en een bittere glim lach speelde om hare dunne lippen. Zonder zich op te richten stak de laat ste spreker haar achteloos de hand toe; de vrouw in den rooden mantel zette zich voor hem op de knieën en nam de tengere vingers in de hare. (wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1905 | | pagina 1