No. 403.
Zaterdag 17 Juni 1899.
8e jaargang
HET NIEUWSBLAD
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Abonnementsprijs:
l'er 3 maanden 40 centsfranco per post 45 cents.
Voor Amerika /2.90 per jaar bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Advertentieprijs:
Van 1 tot en met 4 regels 25 cents; elke regel meer
5 cents. Bij abonnement aanmerkelijk vermin
derd tarief. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden ingewacht tot Vrijdagnam. 1 ure.
Deze Courant verschijnt eiken Zaterdag bij den Uitgever C. DIELEMAN, te Breskens.
De Landbouwfeesten te IJzendijke.
Voor de algeiueeno vergadering der Maat-
schappij tot bevordering van Landbouw en
Veeteelt in Zeeland was dit jaar aangewezen de
aldeeliiig Oostburg en door de leden dier af-
ileeling was bij meerderheid van stemmen uit—
gemaakt, dat clfze en de daaraan verbonden
tentoonstelling van al wat, naast Beestiaal, be
trekking heelt op landbouwgebied, zoude ge-
liouilen worden in de gemeente IJzendijke.
Over het algemeen genomen is hel geopperde
fdenkbeeld, ii de tentoonstellingen niet zoo
\ort op elkander volgend te doen plaats hebben
met vun grond ontbloot. Immers, hoe goed
tentoonstellingen ook zijn bedoeld, kan men
vau het goede te veel krijgen, en gaat de
kracht van de goede bedoeling allengs verloren,
zich schier uitsluitend op te lossen in iesti-
Sviteiten, die wel ter eere van de expositie»,
worden ingericht, maar aan hun doel geheel
vreemd zijn.
I Anderdeels komt het ons voor, dat er niet
zoon gulle reden voor bestaat om zulke aan
trekkelijke feesten te organiseeren, waar het
betreft de bespreking en overweging van mid
delen om den landbouw, die als een stietkind
in de maatschappij wordt aangemerkt, uit zijn
verval op te heften.
Doch waar helpen zulke overwegingen, als
de stemming nu eenmaal van dien aard is, dat
de geheele gemeente zich als 't ware reeds in
't feestkleed heeft gestoken.
Deze kleine opmerking houde men ons ten
goede, den lezers de verzekering gevende, dat,
waar ons tot taak is gesteld verslag te doen
van een landbouwl'eest ons binnen de perken
van dit bestek te zullen houden.
Onder omstandigheden, die nu juist wel niet
tot de opgewetkste behoorden, togen we naar
IJzendijke.
De lezer denke niet, dat die laatst genoemde
opwelling ons nu nog parten speelt, integen
deel, we verblyden ons maar met de blijden
en schikken ons in het onvermijdelijke, maar
de donkere lucht maakte ons eeoigszins bezorgd.
Is het ontegenzeggelijk waar, dat een zachte,
inalsche regenbui bijzonder te pas zou komen,
toch influenceert regenaentig weer op eene
feestelijke stemming in nadeeligen geest.
Doch moed gehouden De donkere wolken
werden telkens uiteengedreven, om plaats te
maken voor een helder luchtje.
Den en auder was dan ook uitstekend ge
schikt om den ploegwedstrijd, die Dinsdagmiddag
op een stuk bouwland van den landbouwer De
«Jaeger werd gehouden, naar wensch te doen
slagen.
De weersgesteldheid deed daaraan in 't ge
heel geen afbreuk, maar de wijze waarop die
wedstrijd is gehouden schijnt veler ontevreden
heid te hebben opgewekt.
In plaats er van, dat aan elk deelnemer een
strook gronds ter beschikking werd gesteld,
werd geploegd in en naast reeds door voor
gangers gelegde voren, tengevolge waarvan de
resultaten moeilijk te constateeren waren, terwijl
het gemis aan een voor eiken deelnemer be
schikbaren krachtmeter nog meer verhinderde
vast te stellen, welke de meest geschikte ploeg
was.
Tengevolge dier uiterste onvolledigheid trok
een der deelnemers zich tijdens den wedstrijd
terug.
Toen we bij een der juryleden informeerden
naar den uitslag van dezen zonderlingen wed
strijd, werd de vraag gesteld uit welk oogpunt
onze nieuwsgierigheid voortsproot. Eerst op de
mededeeling van onze kwaliteit zeide men ons,
dat de eerste prijs a ƒ25 was toegekend aan
de firma Wed. J. C. M.issee Zoon te Goes,
de 2e ƒ15 aan Iz. Gappon te Heinkenszand
en de 3e a ƒ7.50 aan J. P. German te Arne-
muiden.
Des avonds te half acht werd riet Hoofd
bestuur der Maatschappij door liet Gemeente
bestuur ontvangen, tot het houden zijner ver
gadering, waartoe de raadzaal beschikbaar was
gesteld.
Door het muziekgezelschap //Geduld Overwint"
werd op de Kiosk eene uitvoering gegeven,
waardoor de rij der feestelijkheden als geopend
kon worden beschouwd.
Des anderen daags, Woensdag, werd in de
Graanbeurs te ruim 10 ure de algemeene ver
gadering gehouden, die wel door vele belang
stellenden buiten deze afdeeling woonachtig
werd bijgewoond, doch waarop het aantal leden
van de afdeeling Oostburg zeer gering was.
Door den voorzitter, den heer inr. P. C. J.
Hennequin, werd een woord van welkom toe
geroepen aan alle aanwezigen, inzonderheid aan
inr. A. O. de Casembroot wiens tegenwoor
digheid, i.aiuens het Gedeputeerd College, zeer
op prijs werd gesteld.
Van den Commissaris der Koningin was be
richt ontvangen, dat hij d ze vergadering en
de tentoonstelling niet kon bijwonen.
De toestand van de Maatschappij was niet
ongunstig te noemen, al moest erkend worden,
dat het aantal leden veel te gering is. Spr.
meende, dat in onze omgeving werkkracht en
talenten voldoende aanwezig waren, om door
middel van een propaganda-tocht doel en strek
king der Maatschappij nog meer bekend te ma
ken en te trachten leden aan te werven; want
het is niet alleen de geldelijke steun, die noo-
dig is, maar ook de zedelijke.
In het bestuur had geene verandering plaats.
De algemeene Secretaris was herkozen.
Der maatschappij waren een tweetal personen
door den dood ontvallen, waarvan de voorz.
melding wilde maken, ui. de heeren J. van
Schalkwijk eerelid der afdeeling Zierikzee en
C. Ie Nobel penningmeester der afd. Oostborg.
De algemeene toestand van den landbouw is
niet ongunstig te noemen. Wel zijn de prijzen
der granen niet voldoende loonend te noemen,
maar er is toch eenige verbetering waar te
nemen, vooral in de Suikerbietenteelt, waarvan
de prijzen iets vooruitgaande zijn.
De veestapel kan gezond genoemd worden.
De prijzen van de paarden zijn, dank zij de
verbetering van het ras, zeer hoog.
De belemmerende bepalingen voor den in
voer van rundvee in België, zijn steeds oorzaak,
dat liet hoofdbestuur immer bedacht is op
mogelijke verbeteringen.
De oprichting van abattoirs voor den varkens
handel met Engeland, heeft niet zoodanig aan
de verwachtingen beantwoord, als vermoed werd.
Spr. bracht nog een dood belang in zijne
rede, nl. het hoefbeslag, dat uitstekende resul
taten afwerpt en waarvan met de derde cursus
door. 119 leerlingen het practisch en theore
tisch onderwijs wordt gevolgd.
In de prijsvermindering van het vervoer van
beetwortelen was met de Staatsspoor nog niet
de gewenschte overeenstemming verkregen, doch
men was toch zoover gevorderd, dat eene strem
ming van het vervoer niet meer zal plaats
hebben. Verder deelde de voorz. mede, dat in
de Dinsdag avond gehouden Hoofdbestuurs-ver
gadering tot ziuVél-consulent was benoemd de
heer Koert, van wiens kennis op dit gebied
veel verwacht wordt voor de zuivelbereiding.
De paardenfokkerij gaat vooruit, gesteuud
door subsidïen van rijk en provincie. Betrek
kelijk de keuring van hengsten zal door be
middeling van het Hoofdbestuur door de keurings
commissie voortaan, de cornage onder andere
omstandigheden worden beoordeeld als tot dus
verre werd gedaan.
Aangaande het lager landbouw-onderwijs,
waarbij spr. lang stil stond, werd door hem
een lans gebroken, dat liet daarheen mocht
geleid worden, dat de regeering hieraan meer
hare aandacht schonk.
De landbouw-cursussen worden door de Zeeuw-
sche boerenjongens op voorbeeldige wijze bezocht,
en spr. voelde zich genoopt daarvoor van deze
plaats hen hulde te brengen.
Onder applaus der vergadering nam zy er
kennis van dat het Bescherm vrouwschap dor
Maatschappij was opgedragen aan II. M. de
Koningin.
Door de commissie belast met het nazien dor
rekening over 1898, bestaande uit de heeren
J. Th. Heudrikse en I. Leenhouts werd bij
monde van eerstgenoemde een tweetal admini
stratieve opmerkingen gemaakt.
Nadat door den voorzitter de wijziging was
toegezegd, werd overeenkomstig de conclusie
der commissie, de rekening goedgekeurd, onder
dankzegging voor de accuratesse, waarmede het
onderzoek was geleid.
Daarna deelde de voorzitter mede dat benoemd
waren tot keurmeesters van het vee de heeren
G. C. Verweij te Cortgene, J. P. L. Goemans
te Ellemeet en G. Bom te Arnemuiden, voor
de werktuigen J. Polderdijk te Nieuw- en St.
Joosland en T. J. Voorbeijtel te Ritthcm, voor
Konijnen dr. J. Schouten te IJzendijke en M.
Lucieer te Oostburg en voor de overige inge
zonden voorwerpen T. J. Voorbeijtel voornoemd
en A. Polderdijk te 's Heer-Arendskerke.
De volgende algemeene vergadering zal wor
den gehouden in Je afdeeling Kruiuingen.
Alsnu werd door den heer J. II. C. Heijse
te Middelburg de vraag ingeleid, in welken
vorm het oprichten van landbouw-credietbanken
in Zeeland kans van slagen zal hebben.
Spr. stelde als leiddraad op de voorgrond
deze twee vragen, nl. heeft de landbouw in
Zeeland credietbanken noodig en moet bij de
regeling rekening wordeu gehouden met speci
ale Zeeuwsche toestanden en behoeften
Indien deze beide vragen ontkennend moe
ten beantwoord worden, vervalt terstond de
vraag als inleiding, doch naar zijne meening
hebben beide vragen recht om in behandeling
te worden genomen.
Spr. trad in eene breede beschouwing over
de totstandkoming van de Reiffeisen-banken,
wier werking zoo gu'isLig is, dat nu re ids meer
dan 5ÜÜÜ zulke banken bestaan. De grond
gedachte daarvan was een hulp te verstrekken
aan hare leden, zonder winstbejag, of afhanke
lijkheid.
Vooral dit laalste werd door spr. streng al-
gekeurd, en de voorbeelden daarvan medege
deeld, gaven naar zijne uiceniiig, volkomen recht
om de eerste vraag bevestigend te beantwoor -
den.
Als uitgangspunt van de Reiffeisen-banken is
gekozen de christelijke plicht tot onderlinge
hulp.
Zonder dat kannen Credietbanken niet be
staan, tenzij zij vervormd worden tot speculatie-
banken.
Nadat ook de tweede vraag in bevestigenden
zin was beantwoord, kwam de inleider tot deze
stellingen
le het terrein van den werkkring eener
crec'.ietbank mag niet te groot zijn, opdat het
wederzijdsch vertrouwen bestaande, door dien
inen elkander kent, niet geschokt behoeft to
worden
2e aan het hoofd dienen geschikte personen
te staan, doch daar de scheiding van de deelen
van Zeeland deze stelling bemoeilijkt is een
werkkring voor geheel Zeeland aanbevelens
waardiger
3e de leenbank, mag ook zijn een spaar
bank, doch alleen voor de leden
4e de banken dienen een kern van soliede
personen te vormen, opdat van het wederzijdsch
vertrouwen geen misbruik gemaakt worde
5e het doel mag niet zijn om winst te be
halen, terwijl het kleine overschot dat er even
tueel rest een reservekas moet vormen om te
gen een stootje te kunnen
Ce de banken moeten eene coöperatieve
strekking hebben en ingevolge de wet van
1876 ingericht worden, met een maximum
som en
7e er mag alleen aan leden geleend worden.
De voorz. was de tolk der vergadering toen
hij den inleider dank zeide voor zijne verhan
deling, die ter beschikking van het Hoofdbe
stuur gesteld en in druk verspreid zal worden.
Zoowel de hoofdpunten als de stellingen
werden aangenomen als basis voor eventuëele.
op te richten credietbauken.