Gravin Ilario.
No. 374.
Zaterdag 26 November 1898
8e jaargang.
Buitenland.
FEUILLETON.
NIEUWSBLAD
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden 40 cents franco per post 45 cents.
Voor Amerika ƒ2.90 per jaar bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Advertentieprijs:
Van 1 tot en met 4 regels 25 cents; elke regel meer
5 cents. Bij abonnement aanmerkelijk vermin
derd tarief. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden ingewacht tot Vrijdagnam. 1 ure.
Deze Courant verschijnt eiken Zaterdag bij den Uitgever C. DIELEMAN, te Breskens.
In vergelijking met de degen van Februari,
waarop het Zola-prooes werd behandeld, zou
men tegenwoordig Parijs haast niet meer kennen.
Ontegenzeggelijk kan het Fransche volk wel
gerangschikt worden in die rij der natiën, die
heden het .Hosanna" doen hooren en morgen
het .Kruis hem" over den zelfden persoon uit
spreken.
Wie kon toen denken, dat de opgehitste ge
moederen van die dagen, nu in kalmte de
voortschrijding van het Dreyfusproces tot het
punt van uitgang zouden aanzien.
Dacht men toen dat Frankrijk was overgele
verd aan een bende speculanten, die gedekt
waren door de uniform, thans treedt de gerech
tigheid in majestueuse grootheid op, zonder door
iets verblind te worden, doch alleen met een
gevoel van rechtvaardigheid als doelwit.
Er is altijd beweerd, dat niet Dreyfus de
vervaardiger was van het borderel waarop hij
is veroordeeld, doch meermalen is Esterhazy
als de schrijver er van aangewezen.
De Petite Republique maakte nu een nieuwe
bekentenis van dezen openbaar en wat na het
verschijnen van haar artikel door anderen is
gezegd, maakt haar lezing van het voorgeval
lene zeer waarschijnlijk.
Tijdens het proces Zola zou Esterhazy in de
getuigenzaal van het Paleis van justitie tot een
redacteur van een nationalistisch blad in op
gewondenheid het volgende gezegd hebben
Ik heb er eindelijk genoeg van En ik
ben nu besloten er den brui van te geven.
Uit het Italiaanech vertaald
2. DOOR
II. O.
Het zal veel van u afbangen of ik aan
eene overwintering in het gebergte gewen. Gij,
die behagen schept in de eenzaamheid, zult
ook wel de middelen weten om haar dragelijk
te maken; ach ja de hartelijkheid van een echt
genoot is veel meer waard dan feesten.
Voor u is het 't ergste. Zult gij u ver
velen? In het slimste geval zijn wij door niets
gebonden en wij kunnen elk oogenblik ons rij
tuig laten voorkomen om ons naar de stad te
brengen waar een fraai paleis ons wacht.
Adieu. Ik ben zenuwachtig. De wind neemt
toe en boven den wind uit hoor ik het geschreeuw
van dat arme kind in de schuur. Wat een ge
haspel voor mij Was freule Veber nu maar
een maand later vertrokken, dan zou ik niet
alleen zijn. A propos, de kamenier vertelde mij
■dezer dagen dat freule Veber somtijds slozp-
Welnu, ik heb het borderel gemaakt, ik I
Maar ik heb het op bevel gedaan. Zij weten
het heel goed, allemaal. Waarom moeten zij
mij dan mijden als de pest Kijk maar, daar
straks, die Billot. Maar dien heb ik vast
En Esterhazy, woedend over de behandeling
die de officieren hem tijdens het proces Zola
lieten ondergaan en die zoozeer alstak bij de
vriendelijkheid, welke hij in zijn eigen proces
had ondervonden, voegde er bij .Billot Maar
ge weet even goed als ik dat hij niet spilziek
was met het geld der geheime fondsen I Ik
moet ur toch waarachtig wel iets voor gedaan
hebben, om mij frs. 80.000 door hem te laten
geven."
Men zou dit verhaal wantrouwen, indien de
Petite Republique er niet bij voegde, dat deze
woorden gehoord werden door Charles Chinchol-
le, den alom bekenden reporter van de Figaro
en indien de Temps niet het antwoord ver
meldde, dat Chincholle, ondervraagd, reeds aan
een harer redacteurs gegeven heeft.
Chincholle. blijkbaar boos dat deze zaak pu
bliek gemaakt is, maar de waarheid niet kun
nende ontkennen, gaf een .tegenspraak", die
sterk op een bevestiging gelijkt.
Het door .Havas" verspreide bericht, dat het
vragenlijstje hetwelk aan Dreyfus zou worden
voorgelegd o. a. zou bevatten het valsche stuk
van Henry (een stuk dat van twee jaar na
Dreytus' veroordeeliug dagteekeut) is minder
juist.
De beschikking van het Hof beveelt niet al
leen dat Dreyfus met de ontvankelijkverklaring
der revisie-aanvraag zal worden in kennis ge
steld, maar ook dat de brief van den minister
wandelaarster was; niemand had mij dit nog
verteld. Men heeft haar uit hare kamer zien
gaan en den uitgang openen die naar de ro
tonde bij de serre leidt en hier en daar rond-
doolen. Zij is een zenuwachtig dametje, dat
is zeker.
Wat mij betreft, ik verzeker u, dat ik
's nachts niet uit wandelen ga en overdag ook
niet, nu gij niet bij mij zijt. Ik laat alle deuren
en vensters met driedubbele grendels sluiten en
verberg het hoofd diep in de kussens om ook
zelf niet het gegons van eene mug te hooren.
Ik bid nogmaals uw vriend, beter te worden
of te sterven; het een ol het ander, liefst zoo
spoedig mogelijk. Adieu..
Zij riep hare kamenier.
Breng morgenochtend dadelijk deze brief
naar het station. Zeg aan den knecht, dat hij
de ronde doe door het gansche huis, sluite en
zich ter ruste begeve.
II
De ochtend was mistig, regenachtig, koud.
Door de ruiten van het venster zag gravin Ilario,
toen zij opstond, de nevelen uit de vallei zich
langzamerhand tot de toppen van het gebergte
Sarrien, waarbij den procureur-generaal gelast
wordt de revisie-aanvraag aanhangig te maken
en het requisitoir, waarmee Manau aan dat bevel
voldaan heeft, de beide introductieve proces
stukken dus, ter kenuis van Dreyfus zullen
worden gebracht.
De veroordeelde zal uitgenoodigd worden op
die stukken een memorie in te dienen, bevat
tende alle opmerkingen die hij ter zijnor ver
dediging nuttig zal achten
Deze memorie zal evenwel dit is de opi
nie van den verdediger, mr. Mornard en zij
schijnt ons onbetwistbaar slechts een secun
dair belang te hebben. Verreweg het grootste
gedeelte der feiten, in den brief van Sarrien er.
het requisitoir van Manau genoemd, zijn aan
Dreyfus onbekend, omdat zij na het proces van
1894 voorgevallen zijn. Van het vervalschte
stuk van Henry weet hij nietsvan het be
staan van een Esterhazy vermoedt hij niets
van een geheim dossier moet hem nauwelijks
iets bekend zijn.
En dus zal de bovenbedoelde memorie waar
schijnlijk slechts een nieuwe verzekering van
zijn onschuld bevatten, een nieuwe betuiging
van zijn ontzetting dat dit verschrikkelijke heeft
kunnen gebeuren, benevens misschien eenige
opmerkingen over het proces van 1894 en de
daaraan voorafgegane instructie.
De bedoelde stukken zullen, naar men denkt,
met de gewone mailboot naar Gnyana gezonden
worden telegrafeeren gaat moeilijk en voor de
voortzetting van het onderzoek heeft het Hof
het weinige wat Dreyfus zeggen kan, nog niet
noodig. Het voornaamste is, dat de veroor
deelde weet, weet en hoopt.
verheflen. De villa stond op een heuvel, aan
welks voet de Setta stroomde, op het punt waar
dit riviertje zich in den Rijn stort, den kleinen
Rijn, den stroom met de schilderachtige oevers,
die op de hooge Apenijnen als een beekje ont
springt, zich al nederdalende verbreedt, de
vruchtbare dalen van Bologna besproeit en zich
bij Ferrara met de Po vereenigt.
De spoorweg slingert zich langs den oever
der rivier en verdwijnt teldens in de ontelbare
tunnels, die elkander tot bij Pistoia opvolgen,
en de fraaie breede straatweg loopt te midden
der bergen, zoo rijk aan wijngaarden, kastanje-
tuinen en welvarende dorpen.
Terwijl zij zich kleedde richtte gravin Ilario
het oog naar het station, dat op korten afstand
uit een gordijn van nevelen te voorschijn kwam.
Gravin Innocenza Ilario was eene schoone
vrouw; eene ongeveer acht-en-twintig jarige
vrouw, met even frissche huid en even onschul
dig gelaat als de eerste achttien jaren harer
ieugd, de helft van welken tijd zij in eene kost
school had doorgebracht, uit welks muren zij
verlost was om zich in den echt te begeven.
Innige familiebetrekkingen had zij niet gekend,
maar juist daardoor beminde zij haren echtge
noot zooals niet alle vrouwen den haren be-
Intusschen zal mr. Mornard zich spoedig tot
den minister van koloniën wenden om hem te
verzoeken zich tot Dreyfus in betrekking te
mogen stellen.
Van een poging om zijn terugkeer [te ver
krijgen zal, zoolang de enquête van het Hof
duurt, eerst sprake zijn, als die enquête zelf of
de eischen der verdediging de aanwezigheid van
Dreyfus noodzakelijk maken.
De Teinps bevestigt dat, ingevolge een be
sluit van den ministerraad, de minister van
koloniën last gegeven heeft, Dreyfns voortaan
vrijheid te laten om over het gedeelte van het
Duivelseiland, waar geen boomen groeien, d. i.
een uitgestrektheid van drie a vier hectaren of
bijna het geheele eiland, tusschen acht eu elf
uur 's morgens en twee en vijf uur 's middags
vrij rond te wandelen.
Den overigen tijd zal hij in zijn hut moeten
doorbrengen.
De Agence Nationale spreekt het gerucht
tegen dat een lid van het Hof van cassatie
naar Guyana zou gaan om Dreyfus een verhoor
af te nemen.
Hieromtrent is nog geen beslissing genomen.
Men kan het zegt het Agentschap als
zeer waarschijnlijk beschouwen, dat het Hof van
cassatie den balling binnen korter of langer tjjd
naar Frankrijk zal laten komen.
In dat geval zou Dreyfus in de Conciergerie
worden gebracht en niet in de Cherche-midi,
daar hij na zijn degradatie niet meer tot het
leger behoort en dus onder de gewone recht
spraak valt.
minnen, en zij vond in hem het ideaal van de
droomen harer jeugd verwezenlijkt.
Het was een welgeordend huwelijk. En er
was ook niet veel verdienste in een volmaakt
echtgenoot te zijn; een schoone, goede, rijke
vrouw, wat had graaf Ilario meer kunnen wen-
schen Hij beminde zijn vrouw en gevoelde
achting voor haar.
Bij al hare verheven deugden had zij ook hare
kleine gebreken, al was zij dan ook schijnbaar
een engel. De volmaakte engelen wonen alleen
in den Hemel. Gravin Ilario, die onze aarde
bewoonde, schiep vermaak in luxe, in feesten,
en zij bezat een groot gevoel van eigenwaarde.
Zij was niet eene van die zedige, nederige
karakters, die de hun geschonken liefde als een
onverdiende gift aanvaarden. Integendeel
Zich harer eigene gaven bewust, vond zij het
billijk, dat haar echtgenoot haar beminde, even
zeer als zij het natuurlijk achtte fraaie paarden,
eene weelderige woning eu zeldzame diamanten
te bezittenhaar vermogen stond haar immers
zulke rijkdommen toe
Zij had bovendien gezond verstand. Zij wist,
dat schoonheid en rijkdom niet genoeg zijn voor
eene vrouw om liefde te verdienen, en zij ver
langde liefde op deugdelijker en betere gronden