No. 363.
Zaterdag 10 September 1898.
7e jaargang
De Oranjefeesten.
HET NIEUWSBLAD
voor Zeeuwsch-flaanderen.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden 40 centsfranco per post 45 cents.
Voor Amerika ƒ2.90 per jaar bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
A d vertentiep rijs:
Van 1 tot en met 4 regels 25 cents; elke regel meer
c"> O
5 cents. Bij abonnement aanmerkelijk vermin
derd tarief. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden ingewacht tot Vrijdagnam. 1 ure.
l)eze Courant verschijnt eiken Zaterdag bij den Uitgever C. Dl KLEM AN, te Breslens.
li.
We gevoelen ons gedrongen 0119 nogmaals
neder te zetten om den indruk weer te geven,
dien de oranje-leesten hebben te weeg gebracht.
Hebben de meeste gemeenten het zoogenaam
de .Kroningsfeest" den .11 Augustus gevierd,
onze oude veste gaf in afwijking van dien in
ons district gevolgden regel, de voorkeur aan
een huldefeest onzer Koningin op den dag
dat die inhuldiging plaats vond.
Gaven we de vorige week reeds een enkele
schets van de geestdrift, die op 81 Augustus
by de jaardag onzer Koningin waar te nemen
was, het was slechts een voorproefje, van wat
nog komen moest, zooals we toen bereids op
merkten. En het is gebleken, dat dit voor
proefje nog niet in de schaduw kon staan van
net leest der inhuldiging.
Als we echter over den 6en September den
ken, zouden we allicht ons zeiven voorbijloopen.
Onze pen voert ons daarom lerug naar de
dagen die aan de eigenlijke festiviteiten voor
afgingen.
Als we zoo spreken van .eigenlijke festivi
teiten", dan zou men kunnen vragen of die
vdór-dagen ook reeds feestdagen waren. Nu
als men onze gemeente doortrok, dan had het
er veel van weg, alsof sedert een veertien da
gen Breskens één feestzaal was.
De nationaal gekleurde stokken, waaraan het
rood-wit-blauw moest prijken, verrezen als pad -
destoelen uit den grond.
Het was een gehamer inet het plaatsen van
die vlaggestoken en het bevestigen van de beu
gels, dat hot een aard had. Iedereen was vroeg
tijdig in de weer om toch op tijd klaar te zijn.
Heeds dagen te voren toen enkele gedeelten
van het programma bekend werden, begon de
geestdrift naar buiten te treden. Vergaderin
gen werden gehouden zoo van de hoofd- als
van de sub-commissiën om met een en ander tot
eene nadere regeling te komen ten dienste der
feestviering.
Binnenshuis werden versieringen in orde ge
maakt, de muziek- en de zangvereeniging oe
fenden zich als om strijd om het beste beentje
voor te zetten, de schoolkinderen zongen niet
anders meer dan oranje-liedjes, kortom alles
werkte mede om 't oranje-feest een feest te
doen zijn in optima forma.
Reeds de vorige week begon men met den
bouw en de versiering der estrade op de markt
en werden aan het begin en het einde van
de Dorpsstraat een paar sierlijke eerepoorten
opgericht, terwijl vele inwoners hunne vlaggen
van at 81 Augustus hadden laten hangen.
De repetitie van de eerewacht te paard, die
Zaterdagavond op het strand, met begeleiding
van het muziekgezelschap plaats vond, bracht
al terstond heel wat volk op de been.
Met goeden moed ging men de feestweek
tegen.
In den vroegen Maandag was het reeds een
geklop, getimmer en g ham r, met liet aanbren
gen van versieringen en liet planten van boomp
jes, waartusschen guirlandes van groen met
bloemen en de nieuwe soort van papieren guir
landes hingen, terwij! de veelkleurige lampions
een zeer aardig effect maakten en het eentoni
ge van het groen breekten.
Een gedeelte der Dorpsstraat was afgezet met
opgaande sparrebomnpjes, dat aan het geheel
geest en leven gaf en eene nette laan deed
ontstaan.
De versieringen, die aan de huizen van par
ticulieren verschenen, was boven veler verwach
ting, immers schier van bus tot huis waren
verlichtingen, zoo door vetglazen als door lam
pions aangebracht, terwijl het met kwistige
hand verwerkte groen en bloemen sominiger
huizen bijna niet deed herkennen.
Het gaat bezwaarlijk om van alle versierin
gen afzonderlijk melding te maken, oindat bij
zooveel aan den dag gelegden ijver onwillekeu
rig namen zouden vergeten kunnen worden, wat
unaangenaam zou stemmen.
Noch de Boulevard, noch de Zandstraat had
den zich onbetuigd gelaten om hunne belang
stelling in het leest te betoonen, maar ook de
bewoners van de Haven hadden gewedijverd
inei die van de Dorpsstraat oin aan alles een
feestelijk aanzien te geven.
Op de markt was aan den ingang een twee
tal piramides van groen opgericht, die ecu zeer
goed figuur maakten, terwijl de kiosk, waarvan
we reeds hiervoren spraken, in chineeschen stijl
was opgetrokken en naast het onmisbare groen
en bloemen, van een oranje-kleurige balustrade
was voorzien.
Dat een en ander geflankeerd was door de
nationale driekleur behoeft wel nauwelijks ge
zegd te worden, immers het was één rij vlag
gen.
Was tegen den avond de laatste hand gelegd
aan de verschillende versieringen en zou men
kunnen volstaan hebben met te zeggen, dat
Breskens toegerust was voor het leest van Dins
dag, het tegendeel was waarwant toeu hier
en daar een kijkje werd genomen, stelden zich
te ruim (i ure het muziekgezelschap „Hosanna"
en de zangvereeniging „Excelsior" op en be
gaven zich en corps naar liet marktplein om
op de estrade door eene uitvoering het feest te
openen. Dit was ook voor velen het sein om
aan hunne niet meer te binden geestdrift ui
ting te geven, toen door de mildheid der di
recteuren aan de voorgeschrevene 8 nummers
nog een extra nummer was toegevoegd.
Na afloop van dit concert werd nog eene
muzikale wandeling gemaakt, gevolgd door een
opgewekte menigte, de nationale liederen aan
heffende, tot dat. hel muziekgezelschap, dat zich
in zijn repetitielokaal terugtrok, de menigte
deed verspreiden.
Zoo was dan het feest geopend, dat voor den
volgenden dag zooveel beloofde, volgens liet
programma.
Dinsdagmorgen was elk weder vroeg in de
weer. De eerste blik was gericht naar de don
kere, mistige lucht, die het aanvankelijk on
mogelijk maakte lampions en ballons buiten te
hangen, zonder geheel waardeloos te worden.
Te ruim 8 uur kwain er leven en beweging
in tie strait toen het muziekgezelschap „Ho
sanna" zich had opgesteld, oiu in vereeniging
niet het Bestuur var. de feestcommissie den
eere-vooizitter, den heer J. G. Gerritsen eene
aubade te brengen.
Dat velen, reeds in feestgewaad nitgedoscht,
van het ceremonieel op den eigenlijken feestdag
getuige wilden zijn, behoeft nauwelijks vermeld
te worden.
Toen de tonen van het „Wilhelmus" uit de
koperen monden rolden, werd door velen liet
hoofd ontbloot als een stille hulde aan de jeug
dige Koningin en Haar doorluchtig .Stamhuis.
Onder het uitvoeren van dit vulkslied was
de burgemeester verschenen, gekleed in gala-
cosluuui en omhangen met het insigne der ge
meente.
Nadat de laatste tonen waren weggestorven,
trad de heer A. du Burck, voorzitter der Feest
commissie naar voren om den Burgemeester den
morgengroet van de feestvierende gemcenteua—
ren te brengen en om hem tevens ook te com-
plimenteeren met het heugelijk feit van dezen
dag, waarop de jeugdige Koningin, wier verte
genwoordiger te dezer plaatse de eere-voorzitter
was, gehuldigd zou worden.
Een luide hoera-geroep, bezegelde deze be
woordingen.
Toen nain de Burgemeester hel woord, aller
eerst om zijn dank uit te spreken voor deze
hulde. Na een uiteenzetting van de beteekenis
van het feest, dat stond gevierd to worden, sprak
hij de hoop uit, dat dit leest op een waardige
wijze mocht worden gevierd. Hij wenschte verder
dat de Kóningin zoo oud zou worden, dat een
dergelijk feit door velen onzer niet meer zou
behoeven herdacht Ie worden. Voorts deelde hij
mede, dat door hem een telegram van geluk-
wensching zou worden verzonden van den vol
genden inhoud:
„Op dezen voor het vaderland zoo gewicliti-
gen dag zij liet de feestvierende ingezetenen van
Breskens vergund hunne gevoelens van hulde
en trouw eerbiedig aan de voeten van Uwer
Majesteits troon neder te leggen.
Namens hen,
l)c Burgemeester.
Met een driewerf „Leve de Koningin" welke
uitroep bij de talrijke aanwezigen luide instem
ming vond, besloot de spreker zijn toespraak,
waarop een geestdriftig „Eevcde Burgemeester"
als terugslag volgde.
Onder hel spelen van een vroolijkc niarsch
trok het muziekgezelschap op eu richtte koers
naar het kerkgebouw, alwaar het „Wilhelmus"
ten gehoore werd gebracht.
Langzaam vulde zich de ruimte niet belang
stellenden.
Naar aanleiding van liet eerste vers van
l'salin 118 hield ds. W. H. II. Dijkinun eene
schooue feestrede, die aandachtig werd aange
hoord.
Nadat het amen ter beëindiging van de gods
dienstoefening was uitgesproken werd door de
gunsche gemeente staande het „Wilhelmus"
en het „AVien Nêerlandsch Bloed" aangeheven.
Van af het kerkgebouw richtte „Hosanna"
zijne schreden naar de markt ter uitvoering
van eenige nummers op de kiosk.
Inmiddels was de tram van 10 uur aange
komen, die al heel wat feestgangers aanvoerde.
Over het algemeen heerschte eene zeer op
gewekte stemming, vooral om de muziektent,
waar de uitvoering van een drietal nummers
vele belangstellenden trok.
Na afloop van dit concert, toog de Hoofd
commissie inet „Hosanna" en deszells bestuur
naar de grens der gemeente om het muziekge
zelschap „Veronica" tegemoet te treden.
Reeds had zich daar eene opeengepakte me
nigte verzameld.
De heer A. du Burck riep het gezelschap
een hartelijk welkom toe, en had goeden moed,
dat, hoewel niet dezelfde heereu van vóór elf
jaar tot het gezelschap belmoren, de tonen van
„Veronica" liet hunne zouden bijdragen oin de
feestvreugde te verlloogen.
Toen ging het met een lustigen pas-rédoublé
naar de woning van den Burgemeester alwaar
den Eere-voorzitter eene ovatie werd gebracht.
In zijne toespraak, waarin allereerst dank
werd betuigd voor de hulde hem gebracht, wees
de heer Gerritsen vooral op de bestaande sym
pathie tusschen Zuidzande en Breszensj en dat
het juist daarom niet te verwonderen was, dat
Veronica op de eerste roepstem van het Feest
comité bereid was de feesten te Breskeus op te
luisteren. De eenheid van gevoelen over het
feit van den dag zou het mogelijk maken, dat
als er veel van de muziek gevergd zou worden,
met opgewektheid daaraan zou worden voldaan.
Andermaal riep de eere-voorzitter inet krach
tige stem het „Leve de Koningin", en dit was
het sein voor een spontane uiting van de geest
driftige menigte, die tot een dichte drom was
aangegroeid.
Nadit door de beide gezelschappen gezaine-
lijk het Wien Neerlandsch Bloed was gespeeld,
scheen aan het gejubel geen einde te komen.
Zoodra de uitbundige vreugdetonen bedaar
den smolten do muziekgezelschappen in een, eu
zeer ainikaal werden do gelijke partijen ver
sterkt en trok men gemeenschappelijk op naar
dc kiosk waar door Veronica een concert werd
gegeven, natuurlijk openende met Wilhelmus
volgens de oude toonzetting.
Toon het programma, waarvan de uitvoering
luide bijvalsbetuigingen ondervond, was afge
werkt, werd gepeuscerd, om een en ander in
gereedheid te brengen voor den te houden
optocht.
liet getal bezoekers had ondertusschen een
verbazunde hoogte bereikt. Van alle kanten
kwamen de ruiters voor den te vormen eerewacht
aangetreden en zochten dc praalwagens hunne
plaatsen op.
Te hall twee werd de stoet in den Molen-