Proclamatie
IraiMlgenooten
Proclamatie
Aan mijn volk!
et Feestprogramma voo
De Oranjefeesten.
Na weken van beraadslaging, van overwe
gingen, van beraming van plannen na maan
den van geestdriftig vooruitzicht en van prik
kelende spanning, was eindelijk de lang ver
wachte 31e Augustus aangebroken.
De voor NSerlands volk onvergetelijke ge
beurtenis van de Troonsbestijging van de veel-
gelielde Koningin Wilhelmina, mocht niet en
kon niet onopgemerkt voorbijgaan.
Schier zonder onderscheid was ieder in de
weer om een steentje bij te brengen voor het
op te trekken gebouw, dat men „Feestviering"
noemde.
Kn waar het Hollandsche karakter zich nu
eenmaal uitstekend leent om feest te vieren,
hoeveel meer te dan als het een feest betreft
waarin Oranje betrokken is, ja waarin Oranje
de hoofdrol speelt.
Nog eens, het kon niet anders ol Nederland
moest feest vieren, leest in den echten zin des
woords, feest, Oranje waardig, feest den echten
Vaderlander tot eer.
Ieder wilde op zijne wijze uiting geven van
zijne aanhankelijkheid aan Oranje ieder wilde
zijn trouw en liefde tonnen aan Koningin Wil
helmina.
Na meer dan 3 eeuwen in verbinding ge
staan te hebben met het Stamhuis Oranje-Nas-
sau rest uit die oude tronk nog slechts ééne
spruit.
Zou dan Nêerlapd niet al zijn Oranje-liefde
op die ééne spruit overbrengen Is het dan
wonder, dat het enthousiasme een hoogte, als
nooit, heeft verkregen
Wel neen, immers I N(Ierland en Oranjs zijn
te ddu, te innig verbonden, dan dat 't volk zijne
gehechtheid niet in al zijne vormer, aan Ko
ningin Wilhelmina zou bloot leggen.
Overal is met voorbeeldigen ijver gewerkt
om versieringen aan. te brengen en aan alles
een karakter te geven overeenkomstig de stem
ming der gemoederen.
Het oranje, rood, wit en blauw werd met
kwistige hand tusscheu groen en bloemen ge
hecht de Nieuwsbladen in de kleur van hel
Huis onzer Vorstin de armen werden bedacht
om hen op dezen dag zoo feestelijk mogelijk te
kunnen stemmende schoolkinderen onthaald
en een herinnering aan deze plechtige gebeur
tenis aangeboden, kortom geheel Nederland was
en is in feestgewaad.
Angstig werd gezien naar de donkere wol
ken-massa's die zich samenpakten, maar het
scheen alsot het Oranje-zonnetje zijn best deed
het gordijn weg te schuiven en op de feeste
lijke stemming wilde verhoogen.
We kunnen aannemen, dat deze korte rége
len zoo ongeveer den algemeeuen indruk weer
geven van de leesten die Woensdag en daarna
hier en daar plaats vonden. Waar wij uit den
aard der zaak genoodzaakt zijn ons eenigszins
te beperken, willen we toch aan de leestvie-
ring, uit onze naaste omgeving, voor zoover we
daartoe in de gelegenheid zijn, onzen lezers iets
mêedeelen.
Laat ons beginnen met de mededeeliug, dat
Dinsdagmiddag aan de gemeentehuizen werd
aangeplakt en door onze pers op oranjepapier
gedrukt de
van Hare Majesteit de Koningin-Weduwe,
Regentes.
De taak, die Mjj in 1890 werd toevertrouwd,
is weldra geëindigd. Mjj valt het onwaar
deerbaar voorrecht ten deel, Mijne beminde
Dochter den leeftjjd te zien bereiken, waarop
Zjj naar het voorschrift der Grondwet tot de
regeering wordt geroepen, in dagen van
smart en rouw trad Ik op als Regentes van
het Koninkrijk, thans schaart zich het geliee-
le Volk in vreugde em den troon zijner jonge
Koningin. God heeft Mjj in deze jaren ge
steund, Mjjn dierbaarste wensch is vervuld.
Aan alleu, die Mjj met raad en daad heb
ben ter zjjde gestaan en die Mjj gesteund
hebben door hunne liefde en gehechtheid,
breng lk Mijnen dank.
Moge hel ons Land met zjjne Bezittingen
en Koloniën onder de regeering van Koningin
Wtt iis-t utvi wol rrpon I. Hof, vu rrrrwtf in ol-
zjjn
Ik treed af van de hooge plaats, die lk in
ons Staatswezen heb bekleed, met den diep-
gevoelden wensch, dat op Koningin en Volk
te zamen, door de nauwste banden vereenigd,
Gods zegen bljjve rusten.
EMMA.
Woensdagmorgen verscheen de navolgende
betreffende de annvaarding der regeering door
Hare Majesteit Koningin WILHELMINA.
Op dezen voor U en Mjj gewichtigen dag
gevoel lk Mjj gedrongen eenige woorden tot
U te richten.
Allereerst een woord van warme dankbaar
heid Sedert Mjjne vroegste jeugd hebt Gjj
Mjj omgeven met Uwe liefde. Uit alle dee-
len van het Koninkrjjk, uit alle kringen der
maatschappjj, van ouden en jongen, ontving
Ik steeds de treffendste bljjken van gehecht
heid. Nadat Mijn beminde Vader Mjj was
ontvallen, werd al Uwe aanliankeljjkheid aan
Mijn Stamhuis op Mij overgebracht. Thans,
nu ik gereed sta de schoone, doch zware taak,
waartoe lk geroepen ben, te aanvaarden, ge
voel Ik Mjj als gedragen door Uw trouw.
Ontvang Mijnen dank Hetgeen Ik tot dus
ver mocht ondervinden liet onuitwisehbare
indrukken bij Mjj na. Het is Mjj een waar
borg voor de toekomst.
Mjjne innig geliefde Moeder, aan Wie lk
onuitsprekelijk veel verschuldigd ben, gaf Mjj
het voorbeeld van een edele en verhevene op
vatting der plichten, die nu op Mij rusten.
Ik stel Mij tot levensdoel dat voorbeeld
na te volgen, te regeeren zooals van een Vor
stin uit het Huis van Oranje wordt verwacht
Aan de Grondwet getrouw wensch Ik den
eerbied voor den Nederlandschen miam en de
Nederlandsche vlag te bevestigen, Ik wensch
bij het Opperbestuur over de Bezittingen en
Koloniën in Oost en West rechtvaardigheid
te betrachten, en naar Mjjn vermogen bij te
dragen tot verhooging van Uw geesteljjk en
stoffeljjk welzjjn.
lk hoop en verwacht, dat U aller steun,
in welken ambteljjken of maatsehappelgken
werkkring binnen of buiten het Koninkrjjk
Gjj zjjt geplaatst, Mjj daarbjj nooit ontbre
ken zal.
Op God vertrouwende en met de bede, dat
Hjj Mij sterke, aanvaard Ik de regeering.
Gedaan te 's Gravenhage, op heden den
31 sten Augustus 1898.
WILHELMINA.
De vlaggen wapperen liuia aan huis.
En dat is geen beeldspraak want inder
daad was er geen woning waar niet het natio
nale dundoek was ontplooid.
leder had een vlag met een met banen ge
verfde of met groen versierde stok. De verst
verwijderde buurten ot zelfs alleen slaande buis
jes waren van de driekleur voorzien.
Het enthousiasme deed weldadig aan.
Niemand zonder een oranje-kokarde, of een
rood-wit-blauw-strikje.
Behoorlijk van een Oranje-insigne voorzien
togen we naar Groede, out de feestelijkheden
bij te wonen.
't Is.Oranje, 't blijft oranje,
't Is oranje boveu
Dat was ook hier de leus Oranje was de
hoofdkleur van den dag.
Groede, dat op liet gebied van feestvieren
zulk een goede reputatie heeft, deed ook nu
weer, nu, terwijl een echt oranjefeest gold, dien
goeden naam gestand.
Als naar gewoonte liet van 78 uur de to
renklok zijn zware slagen hooren ter inluiding
van het leest.
Wat de torenklok officieel deed, hadden de
ingezetenen reeds in den vroegen morgen offi
cieus gedaan, immers toen reeds was het leest
aangekondigd door een prettige drukte die in
de straten heerschte.
Hier en daar werd de laatste hand gelegd
aan versieringen en eerepoorten, en zelfs het
iLH!t
Overal vlaggen, bij velen versieringen aan de
buizen en in de hooldstraten zagen we. zeer
nette eerebogen opgericht.
Aan de kom der g^mernte werden we ver
welkomd met een sierlijke eereboog met een
//Hulde atn Hare Majesteit.",
Aan het begin der Sui kt rij markt was een
zeer mooie eerepoort opgericht, die eenerzijds
tot opschrift had:
Laat hooren ons volksgezang,
Wij zingen één van zin,
Het is een lied van groot belang
Tot eer der Koningin.
en anJerzijds:
Wilhelmina van Nassouvve,
Lied uil der vad'mi mond,
Ruisch, ruisch als leus van trouwe
Tn onze dagen rond.
Klinkt U als welkom" tegen,
Geliefde Koningin.
Weest Gij ons land ten zegen,
't Haalt zoo hoopvol Tn.
Ook de Molenstraat had zich niet onbetuigd
gelaten, en ook daar was met kwi«iige hand
groen en bloemen aangebracht; de aanblik was
werkelijk mooi. De eereboog had tot opschrift:
Oranjetelg, die 'iHollandsch hart doet leven
Van liefdevuur, dat voor geen tijdgeest zwicht,
O, wil slechts met en voor uw volk ren leven,
Wij smeeken God, dat Hij uw schreden richt.
en aan dr andere zijde lazen wij:
Blijf een, blijf een, tnyn vaderland,
Laat niets die kracht tl rooven.
Schraag als een een g man den troon,
En meng geen wanklank in den toon
Van 't oud Oranje Boven!
Tiet zou ondankbaar zyn indien we geen
melding maakten van de beide bogen in mini
atuur, die in de Schuitvlotstraat waren opge
richt, om te dienen voor den fietswedstrijd.
Lustig wappeide de vlag en beugelden «le
kleurenrijke lampions tusschen liet groen van
het park verscholen.
In den morgen had te circa 8 ure een uit
voering plaats van het muziekgezelschap //Een
dracht maakt macht", waarbij uit den aard der
zaak de nationale nummers de grondtoon was.
Onder leiding van ds. Krol werd in de Ned.
Ilerv. kerk de tr >ons bes tij ging van H. M. de
Koningin herdacht.
Door de talrijk opgekomen belangstellenden
werd véor de rede het volgende feestlied aan
geheven
Loof, Hallelujah loot den Heer
Wat ooit verander' of verkeer',
Onwrikbaar in Gods trouwe
Begeev' ons dat geloove niet,
De ziel ook van oud Hollaudsch lied
't Wilhelmus van Nassauwe,
In dat geloof was Neerland groot
Verlost' Oranje uit den nood,
Met oog en hart naar boven
En kocht met goed en bloed ons vrij
Van tirannie en dwing'landij,
Om God den Fleer te loven.
En nu, wy vieren vroolijk feest
Maar vreez' ons dan allermeest
U, o God den Heer der Heeren,
Terwijl 't Oranje-Nassau eert
En der Vorstin zijn trouwe zweert,
Geroepen tot regeeren.
Gij hebt in Uw goedgunstigheid
Reeds zooveel heil rijks ons bereid
Och blijf ons, Heer gedenken
Wij stellen ons in Uwe hand,
Wil Koningin en volk en land,
Uw' zegen blijven schenken.
In de pauze zong de gemeente
Wij sineeken, Heer om Uwen zegen
Voor onze jonge Koningin,
Uw' vriend'lijk licht bestraal haar' wegen,
Bewaar' in haar een' vromen zin
Zij blij/' op Uwen bijstand bouwen,
Terwijl zij 't rijksbewind aanvaardt,
terwijl tot slot liet
z/Wilt Gij haar zeeg'nen en behoeden, ij
yWees Gij baar steun, haar licht,
ttKt» wend tot haar in vreugd en sinarl
//Uw vriend'lijk aangezicht
z/Zij, Ilecre Christus' Uw genade,
r/Zij Uwe lieid', o God
//En Uw gemeenschap, Geest des Heerer
//Haar deel, haar eeuwig lot!"
do>r het ruime kerkgebouw galmde.
Na afloof der kerkelijke plechtigheden vl
in de openbare school de bedeeling der ani«
plaats.
Langzamerhand vulde zich het logement t
z/Drie Koningen" niet de leden van (Ie Hoil/j
commissie, de verschil emle subcommissie»
het Muziekgezelschap, welke stoel, zich en ourT
naar het park achter de Kerk begaf lot. pl]
ting van den Wilhelinina-booui.
't Behoeft wel niet gezegd te worden, t
ras een uroute menigte volgde om van «lit li
getuige te zijn.
Toen allen zich om de opening hadden
schaard, voerde, liet muziekgezelschap het „Wu
Neerlandsch Bloed" uil. Niet zoodra ware
de laatste tonen weggestorven of ;le voorzit!
der feestcommissie, de heur II. G. Hginmaclii
nam het woord. ZEd. schetste het voor Nee
lands volk gewichtige tcit der trooiisbekiiimiiii
van H. M. Koningin Wilhelmina, op wie,
den dood van den laatsten mannelijken telg u
het Huis van Oranje, geheel liet Vaderland zij
hoop had gevestigd.
Als symbool van die jonge twijg van tl
doorluchtige li Stamboom bad de vo!ksvergail«
ring op voorstel vjin den heer J. Prin* Melli
ma besloten tot liet planten van een VVi 1 In
mina-boom ter herinnering voor liet tiageshuj
aan dit gewichtig tijdperk.
Thans was het oogenblik aangebroken tl
vereeuwiging van dit feit, en onder het uitspi
ken van de beste wensehen voor den groei
bloei zoo van onze jeugdige Koningin, als vcr~|
den boom, die harén naam ontving, werd
den oudsten inwoner en den Uugst-inwonende
ingezetene der gemeente de eer toegekend, ui
den boom, die iuuHddels op zijn bestemde plaal
was nedergezet, door de heeren A. Luteij
Basting en A. van Uxem geplant, onder lid
uitvoeren van liet Wilhelmus".
Herhaaldelijk stegen na het uitspreken de
rtde van den heer Haintnacltur luide hoera's
op, afgewisseld door het //Lang leve de Konii
gin 1"
Na atluu]) van deze plechtigheid, die ll;
brandpunt van het programma was, maakte
geheclo stoet een muziekale wandeling, gevolj
door een hossende en feestvierende uieuseheii
massa.
Van 12 tot 1 uur werd andermaal de fee»
klok geluid.
Nadat ieder zich voor lie verdere feestvierin
had versterkt werd liet markplein voller,
de verschillende straten daagden mensche» i
natuurlijk getooid met de nationale kleun-
ruiters voor de ringrijderij, in het oranje i
gedost kwamen aangetreden; de wielrijders brai
ten hunne versierde vein's op de estrade, wi
zij aan een scherp onderzoek der jury, hestal
de uit de daines M. de Roo en P. de Meul
meester en de heeren J. G. Meijer Jr., J. Pl
ftisch en P. de Witte, werden onderworpen.
Na wikken en wegen werd voor de smaakvol
versierde fiets de eerste prijs toegekend aan A
Frelier, de tweede aau M. L. de le Lijs en
derde aan P. van de Sande.
Inmiddels vond iu de scholen het onlhi
der kinderen plaats. Het onderwijzend pel
ueel dat de zang der kinderen begeleidde,
in de jonge-daines-bediening een uitmunten
steun oin dc kleinen van de noodige niondvi
raad te voorzien. De chocolademelk, keu
toeberereid door mei. Luteijn-Cappon, en w
toe de chocolade gratis was verstrekt door
firma C. J. van Houten te Weesp, werd
sierlijke bekers geschonken, eu na afloop d|
beker den kinderen als herinnering gegeven,
Onderlussehen was de massa volk steeds
gegroeid, en ook het muziekgezelschap
duld overwint" van IJzendijke gearriveerd, wi
bestuur aan „de Drie Koningen" werd g<
plimenteerd door den lieer liainiiiacber.
