voor Zeeuwsch- Vlaand eren.
ïsie.
No. 350
Zaterdag 11 Juni 1898.
7e jaargang.
Se Staat en de lamenting.
PETRA, lit ft
FEUILLETON.
Abonnementsprijs:
Per 3maanden 40 centsfranco per post 45 cents.
Voor Amerika /2.90 per jaar bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Advertentieprijs:
Van 1 tot en met 4 regels 25 cents; elke regel meer
5 cents. Bij abonnement aanmerkelijk vermin
derd tarief. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden ingewacht tot Vrijdagnam. 1 ure.
Deze Courant verschijnt eiken Zaterdag bij den Uitgever C. DIELEMAN, te Breskens.
XI.
In voorgaande artikelen beschreven we de
wijze waarop ons land geregeerd wordt op wet -
gevend gebied, en de stem des volks die zich
uitspreekt in de Staten-Qeneraal.
Men lette wel op de aanduiding van het
woord .Staten-Generaal" dat men even goed
zou kunnen vervangen door ^algemeene Sta
ten".
Die algemeene Staten worden verdeeld in
twee kamers, zoo hebben we eene Eerste en
eene Tweede Kamer.
Zagen we dat de Tweede Kamer rech'streeks
door het volk wordt afgevaardigd, met de Eerste
Kamer is dat niet het geval.
De leden hier/an worden benoemd door de
Provinciale Staten.
Het is daarbij, dat we een oogenblik wen-
«chen stil te staan, vooral met het oog op de
stemming die ons wacht voor de benoeming
van 8 leden in dat college.
Onze grondwet bepaalt dat aan de Staten der
Provincie de regeling en het bestuur van de
huishouding der provincie wordt overgelaten,
terwijl zij verordeningen maken, die zij voor
het provinciaal belang noodig oordeelen.
Aan de Staten der Provincie is tevens opge
dragen 'de benoeming van de leden der Eerste
Kamer, en die van het Gedeputeerd college.
Ook kunnen door de Staten belastingen wor
den geheven ot afgeschaft.
Voeg daarbij het toezicht over de waterschap
DOOR
B. BJÖRNSON.
Men had Petra eerst de noorsche dichters
doen genieten, daarna was men tot de wereld
litteratuur overgegaan. Dramatische werken
vielen bij uitstele in haren smaak.
De lamp zou juist worden ontstoken, toen
een dienstmeisje de boodschap bracht, dat er
iemand was die Petra gaarne wilde spreken.
Het bleek een zeeman te zijn uit haar ge
boorteplaats, die haar de groeten harer moeder
kwam brengen. Hij was een mijl ver geloopen
om de aan Gunlaug gedane belofte, haar dochter
op te zoeken, gestand te doen, en moest zich
haasten om intijds weer op 't schip te zijn, dat
zeilrie lag.
Petra geleidde hem een eind weegs zij wil
de gaarne met hem sprekenhij was een trou
we vriend harer moeder zij kende hem*
Het was een tamelijk donkere winteravond;
pen en polders in de provincie gelegen, dan is
zoowat in algemeene trekken de werkkring der
Provinciale Staten weergegeven.
Het hangt nu natuurlijk van de denkbeelden
van de leden der Staten af in welke geest de
provincie wordt bestuurd.
Ook deze Staten worden beheerscht, althans
voor een groot deel door de Staatkund'ge ge
voelens.
Gevoegelijk kunnen we de stembusstrijd voor
de Provinciale Staten verdeelen in 3 partijen,
nl. de vrijzinnige, de anti-revolutionaire en de"
katholieke partij.
In onze provincie is de liberale partij in de
Provinciale Staten in de minderheid.
Dat bleek ook in de samenstelling van het
Gedeputeerd college.
Telde dit college vroeger 6 leden die tot de
liberale partij behoorden, thans neemt slechts
dén lid daarvan zitting in.
Twee katholieken en twee anti-revolutionai
ren, benevens éen die zich tot geene Staat
kundige partij wenscht gerangschikt te zien
vullen dat college aan.
De beide afgevaardigden der Eerste Kamer
voor deze provincie, behooren tot de anti-revo
lutionaire partij, waar voorheen de liberale be
ginselen ook in de Eerste Kamer door Zeeland
werden vertegenwoordigd.
We kunnen dus zeggen, dat de stemming
voor de Provinciale Staten een Staatkundig
karakter draagt voor zoover ze te beschouwen
zijn, als een provinciaal kiescomité voor een
deel onzer wetgevende macht.
Men begrijpt, dat in vele huishoudelijke ge
vallen, minder gesproken en gestemd wordt in
uit de vensters straalde nog geen enkel vrien
delijk licht naar buiten men kon ternauwer
nood den weg onderscheiden de maan was nog
niet opgekomen, maar zij volgde den zeeman
dapper, tot zelfs in de donkere bosschen. De
zeeman had hare nieuwsgierige belangstelling
opgewekt door de mededeeling, dat Pedro Ohl-
sen na den dood zijner moeder, bij Gunlaug
was komen inwonen en dat hem haar ka
mertje in gebruik was afgestaan. Dit was reeds
twee jaren geleden gebeurd, maar Gunlaug had
er nooit een woord van gerept.
Nu begreep Petra, wie de schrijver was van
de brieven, die zij geregeld ontving. Hoe me
nigmaal had ze dit gevraagd, zonder ooit het
geweuschte antwoord te ontvangen. In bijna
eiken brief stond aan het slot, „en een groet
van hem, die den brief geschreven heeft.
De zeeman had iu last te vragen, hoe lang
zij nog in de pastorie dacht te blijven, en wat
zij zou aanvangen als zij haar verliet.
Petra antwoordde, dat het eerste haar onbe
kend was, en dat zij het tweede spoedig aan
haar moeder hoopte te vertellen.
Er was iets op de wereld, dat zij wilde be
reiken. Gelukte haar dit niet, dan zou ze
voor haar geheele leven ongelukkig zijn, maar
overoenstemming met de partij welks beginselen
worden beleden, dan wel overeenkomstig de
meer speciale belangen, waarmede de leden uit
den aard der zaak meer op de hoogte zijn.
Daaruit vloeit voort, dat men bij stemmingen
meer districts- en algemeene belangen ziet ze
gevieren, dan dat daarbjj partijberekeningen in
aanmerking komen.
Polder- en waterschapsbelangen treden het
meest op den voorgrond, voor wat onze pro
vincie betreft. Maar ook komen wel eens an
dere zaken voor, die mede onzen landbouw
aangaan.
Een eerste vereischte voor een lidmaatschap
der Staten is, dunkt ons, dat de candidaten in
elk geval, menschen zijn, die van de belangen
van het district, dat ze vertegenwoordigen op
de hoogte zijn, om, zoo noodig, hunne mede
leden in te lichten over zaken, die dezen min
der bekend zijn, dus om die belangen te be
pleiten.
Dat in vele gevallen de svmpathiën en anti-
pathiën jegens personen de politiek op den
achtergrond dringen en verloochenen, is over
het algemeen te bekend, dan daarover in den
breede uit te weiden.
Ilct is wel jammer, dat in zake de beharti
ging der algemeene belangen het verschil van
inzichten hoofdzakelijk gezocht moet worden
achter kwestiën, die met de onderhavige zaken
niets te maken hebben, maar daarentegen is
niet veel anders te doen, dan te handelen naar
wat eer en plicht gebieden.
Hebben we den werkkring van de Staten-
Provinciaal in algemeene trekken aangegeven,
we willen ook met een enkel woord in ecni-c
voorhands kon zij nog niet zeggen waarin dat
iets bestond
Terwijl Petra den zeeman begeleidde, spra
ken de predikant en Signe over haar, die zij
zoo hartelijk hadden lietgekregen Zij werden
in hun gesprek gestoord door een jongen uit
het dorp, die na de [gewone begroeting vraagde,
ot ze wel wisten, dat de vreemde juffer bij
nacht haar kaïner, door middel van een touw
ladder verliet?
Hij moest die vraag driemaal herhalen voor
men er iets van begreephunne verbazing zou
niet grooter geweest zijn als hun de boodschap
was gebracht, dat Petra in den maan op en
neder wandelde.
Het was donker in de kamer nu werd
alles een oogenblik doodstil. Men hoorde zelfs
niet het geluid van den pijp des predikants.
Eindelijk vroeg de oude heerWie heeft
dat gezien
Ik zeif heb hot gezien. Ik was boven
bij de paarden het zal omstreeks éen uur zijn
Liet zij zich bij een touwladder neder
Ja, ze klom op en neder.
Wederom zwegen allen een poos.
Petra's kamer lag boven in het huis en
bijzondere punten afdalen, ten einde na te gaan
in hoeverre de invloed var, de Staten op den
gang van zaken in de provincie strekt.
Is de uitspraak der kiezers van dien aard
dat een zekere partij de meerderheid heeft, dan
is het te voorzien, althans de ervaring heeft
het geleerd dat, zoodra mogelijk, het dage-
lijksch provinciaal bestuur in dien geest wordt
samengesteld.
Het Dagelijksch bestuur der provincie of do
Gedeputeerde Staten, hebben een ruim arbeids
veld, waarvan de resultaten zich weder doen
gevoelen in de samenleving in engeren zin.
De Staten der provincie hebben wel de macht
om provinciale verordeningen goed- of af te
keuren, maar bij hen berust niet het recht van
initiatief, dat is om die van henzelf te doen
uitgaan.
Dat alleen behoort aan de competentie van
het Gedeputeerd college.
De hierin gelegen kracht hebben wc uiteen
gezet bij deze bevoegdheid, die bij de leden
der Tweede Kamer wel berust.
De benoemiug van leden van het Gedepu
teerd college is dus van groot belang, en het
is immer noodig dat door de Staten daaraan
groote aandacht wordt geschonken.
Maar evenmin, mag de keuze van leden do
Staten als een woinig-beteekenendc bezigheid
worden aangemerkt.
Wicn het kiesrecht is geschonken, behoort
ter stembus op te gaan.
Nalatigheid in het vervullen van dezen plicht
is zeer afkeurenswaardig tegenover de samen
leving.
De onzijdigheid in dezen, kan zonder eenig
zag op den tuin uit. Niemand dan zij had
een kamer aan die zijde. Er kon dus onmo
gelijk een misverstand plaats hebben.
Het is misschien in den slaap gebeurd
sprak de jongen, terwijl hij zich gereed maakte
heen te gaan.
Maar zij kan de touwladder toch niet
uithangen in den slaap, hernam de predikant.
Om de waarheid te zeggen, heb ik dat
ook gedacht en daarom vond ik het mijn plicht
U te waarschuwen.
Zijn er nog auderen die het hebben ge
zien
Neen maar zoo gij twijfelt laat
dan de touwladder als bewijs dienen wordt die
niet gevonden, dan moet ik mij hebben ver
gist.
De predikant stond op.
Vader, smeekte Signe.
Volg mij met het licht, antwoordde do
predikant op een toon, die geen tegenspraak
duldde.
Vader 1 bad zij nog eens, toen ze hem
het licht overgaf.
Ik ben, zoolang zij onder inijn dak woont
haar vader; 't is mijn plicht, alles te onder
zoeken. (Wordt vervolgd.)