voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
J. Lansen Croin.
De Volkskiesvereeniging.
No. 298.
Zaterdag 12 Juni 1897.
6' jaargang.
NIEUWSBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 40 centsfranco per post 45 cents
Voor Amerika /2.90 per jaar bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekbandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 4 regels 25 cents; elke regel meer
5 cents. Bij abonnement aanmerkelijk vermin
derd tarief. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden ingewacht tot Vrijdagnam. 1 ure.
Deze Courant verschijnt eiken Zaterdag bij den Uitgever C. DIELEMAN, te Breskens.
SB?
Onze candidaat voor de Twee
de Kamer der Staten-Generaal in
het hoofd-kiesdistrjct Oostburg, op
15 Juni a. s., is de heer
In Amerika had men voor een veertig
jar nog slaven. En als dan zoo'n slaven
houder met trolscben, afgemeten tred, met
lijn grooton strooien hoed op, door zijne
ruiker- of katoenvelden liep en de zwarten
tg verken, dan dacht hij bij zich zeiven:
,Wit ziet de wereld er toch kranig uit
't KaH niet beter ingericht zijn, dan wij 't
kier hebben". £n als er dan een stuk of
ut ilavcnhouders bij elkaar waren, dan kwam
tt aan 't lofprijzen van de bestaande toe-
faden geen einde.
In Nederland en dus «ok in het vierde
district heeft men geene slavenhouders, het
ii hier itniners een vrij land. Maar men
heeft hier toch ook menschen, die zeer te
mden zijn met zaken en toestandendie
oak in den waan verkeeren, dat er niot veel
meer verbeterd behoeft te worden.
Wij zijn van een tegengesteld gevoelen.
i» bijna geen enkele verhouding, die re
ien tot tevredenheid biedt. De arbeider, de
borger, de boer, niemand hunner heeft re
in, om voldaan le zijn.
De dagen, die we doorleven, zijn voor
'tien hunner zeer moeilijk de middelstand
lult afde werkman klimt niet op. Als
»t» maar eens nagaat, hoeveel personen er
ttden loop van ieder jaar worden „uitgeschud"
behoeft men niet meer te vragen, of de wor-
't«liu8 om te blijven bestaan, zwaar is.
Et is in zoo inouig huishouden een pond
verdriet tegen een lood vreugde. Nu het
hj verloopt, verzet men de bakens. De min-
«ere man moet worden geholpen. De oude
'preuk van ons gewest„Ik worstel en blijf
"ten" moet een. ieder, die het wel meent
*'t zijn land voor den geest staan. Wij
moeten ons volk moet boven blijven;
uur dan oek niet langer de handen in den
"kootom boven te blijven moet er worden
geworsteld. I» het schip in gevaar, dan is
pompen of verdrinken. En wordt er
"1 gepompt Is er al wat gedaan
een weinig. Men heeft de belasting-
vetten in de laatste jaren wat verbeterd
(vermogens- en bedrijfsbelasting); men heeft
mer en daar een kiezer "meer gemaakter
ls een arbeidswetje gekomen. Maar o, het
§s«' alzoo traag, zoo sukkelachtig; er blijkt
100 weinig goede wil, of liever, men ziet zoo
weinig overtuiging, dat er veel, veel meer
gedaan moet worden.
De tijd is voorbij, dat het gedweeë volk
heel onderdanig boog voor een klein, half
afgekloven beentjemen laat zich niet meer
met een kluitje m het riet sturen. Maar de
Kamers gaan altijd maar voort op de oude
wijze. Niet, dat zij alle nooden en misstan
den kunnen wegnemen of, omgekeerd, ver
oorzaken. Maar zij zonden toch ver! kun -
nen.
Zij zoudeu bijv. kunnen beginnen met al
gemeen kiesrecht te geven ot wat daarmee
zeer veel overeenkomt. Dan zou bet geheele
volk eens mee kunnen praten over zijne be
langen. Nu laat men juist die menschen,
die het meest belang hebben bij verbetering
van de toestanden, er geheel buiten, alsof
het hun niet aanging 1 Want liet kiearecht
is een Jvfanfr/i vraagstuk daardoor moet de
burger bet in zijne hand hebben, mee te be
slissen over zijn eigen wel en wee. Gelooft
niet, dat liet een onmogelijk ding is; iii
Duitschland is 't al 30 jaarin Duitscliland,
waar men lang zoo vrij niet heet te zijn als
hier? Wat is liet toch een onrechtvaardig
ding, als daar a. s. Dinsdag de kleinste hel tt
der „volwassen" bevolking »p weggaan naar
de stembus, terwijl al de overigen staan te
kijker. 1 Waarom Omdat ze te dom zijn?
te veel kwade dingen gedaan hebben Oeh
neenrekent zelf' maar eens na, waarom
niet. De een, omdat zijn huis niet goed
genoeg isnu heeft hij er geen belang meer
bij, ot er van zulke kleine huisjes belasting
zal moeten betaald worden, of niet. De an
der, omdat hij in don winter een stuk brood
aannemen uioest van de bedeelingnu kan
het hem natuurlijk niet schelen, of ze daar
in den Haag 't brood duur maken of niet.
Duur broodwel ja, daar gaat het nu
om. Want er zijn menschen, die graag den
prijs voor liet eerst-noodige zouden verdub
belen. Want zeggen zeals de tarwe weer
f 1 :l kost, dan gaat het den boer goed, en
als het den boer goedgaat, dan gaat liet al
leman goed. Maar gaat het dan den boer
wel goed 1Htn boer wel, die zelf looveel
gemet land met graan bebouwen kan, dat
hij vrij wat verkoopt op de markt. Maar
hoeveel boeren met zooveel eigen land zijn
er Dat is niet zoo heel veel, waar de
grootste helft van den grond behoort aan
voor een groot deel Belgische eigenaren.
Wat zwuden ie lachen, die Belgen, als de
Nederlanders hnn zóóveel goud toewierpen 1
Wat zonden ze vlug bij den pachter we
zen, om hem aan zijn verstand te brengen,
dat de pacht nu noodig verhoogd moet wor
den. Sommigen hebben het zelfs al vooruit
in den pachtbrief geschrevenja, er best,ia»
reeds zulke huurcontracten van vóór '80.
Hoeveel meer pacht zou er komen? Net
zoovoel als de boeren, die tegen elkaar op
bieden, betalen willen. En als men nu weet,
hoe tegenwoordig, nu al wat landbouwer is,
klaagt, de een tegen den ander opjaagt, dan
kan men zich zoo'n klein beetje voorstellen,
wat het dan zijn zal. Eu dan zal de pach
ter beseffen, wat hij er mede vooruit is.
Over zijne arbeiders behoeven wij niet te
praten, liet loon verhoogt zich zoo ,vlug
nietmaar eiken dag zitten ze voor liet du
re brood, waar ze baast niet bij durven, om
dat bet zoo vlug op is 1 Zoo'n toestand is
zeker niet prettig |voor een huisvader met
een half dozijn of meer kinderen.
Door de door bescherming verhoogde graan
prijzen worden noch de pachters, noch de
arbeiders gebaatde neringdoenden dus ook
niet alleen de groote grondbezitters en dia
behoeven waarlijk niet meer beschermd te
worden 1 (Wor.lt vervolgd.)
Een vervuld mandaat.
lil zijne te Axel gehouden rede tegenover
de kiezers, heeft mr. Hennequin verantwoor
ding gegeven van zijn vervuld mandaat ge
durende de zitting-periode 181) 197.
Zijn veelvuldig zwijgen vond hoofdzakelijk
zijn oorsprong in de meening, dat voor spe
ciale zaken ook als het ware speciale woord
voerders zijn aangewezen. Het bieek hem
dat de zwijgers r.og niet de slechtste leden
der Kamer zijn.
Uit de conduitestaat zien wij dat onze
afgevaardigde in 189-195 aanwezig was in
38 vergaderingen e» afwezig in 35 in 1895-
96 aanwezig in 19 en afwezig in 26 zit
tingen en in 1896/97 van de 66 bijeenkom
sten er 16 bijwoonde. NA November 1896
is die ijver sterk toegenomen. In het oog
van mr. Hennequin zijn de afwezigen mis
schien ook wel niet de slechtste leden
Het is bovendien ook moeilijk aan te nemen
dat mr. 11. tijdens zijne afwezigheid altijd
ziek is geweest, want dan zou het Weekblad,
dat van het verloop van mr. Il.'s ziekte zoo
intiem huiselijk op de hoogte is, daarvan zij-
ue lezers wel meer ingelicht hebben.
De heer H zegt tot beginsel te hebben,
dat men steeds het goede moet trachten te
zoeken en te vinden bij elke partij, zoodat
hij meermalen zijn stem gat aan amendemen
ten ook al kwamen die van de overzijde
(dan van den ministertafel zeker lettende
op de rechten der minderheden.
Wij vragen dan, om daarvan nader over
tuigd te worden
Waarom spr. afwezig was bij de stem
ming der volgende gewichtige onderwerpen
molie-Dobbelman tot invoering van graan
rechten
motie-Gerritsen tot regeling van loon- en
arbeidsduur
inotie-Heldt-Schaepman tot pensionueering
van werklieden
de veiligheidswet
inotie-Tydeman over bet telephoon-verkeer;
waarom mr. H. geen enkel woord in liet.
midden bracht bij de behandeling van de
regeling der gemeentr-tinanciën van Opster-
land en Weststellingwertbij het debat over
invoerrechten bij de moties tot verkrijging
eener goede, sociale wetgeving; bij de vei
ligheidswet bij de wet op het personeel
bij de kamers van arbeid bij de suikerwet
om bet bij deze maar te laten.
Het trof nog onze aandacht dat waar mr.
Hennequin heeft gezegd op de rechten der
minderheden lettende, dat li ij heeft gestemd
tegen het amendement Rink tot het laten
verralle.il van den grondslag haardsteden,
welk amendement verworpen werd uiet 49
tegen 48 stemmenen waarhij 23 vooruit
strevende liberalen, 3 radicalen, 9 auti-rev.,
11 Kath. en 3 eonserv.-lib. vóór stemden.
Hij stemde tegen het aui.-Heldt om het
minimum der huurwaarde ten behoeve van
de volksklasse lager te stellen eveneens te
gen het am.-Vermeulen Kolkman tot uitstel
van de invoering van het personeel tot na
de kieswet.
Bij de verbeteringsauiendeiuenten op art.
1 van de kieswet, was mr. H. een grtronw
tegenstemmer, als ain.-l'yttersea-Van Dein-
se, lagere cijfers voor kost en loonam.-
Borgesius, dienstvervulling uiet hij 1 maar
bij 2 personen, id. om inkomen, pensioen
en lijfrente bij elkaar te tellen, alsmede te
gen alle amendementen-Kuyper.
Zou mr. H. den kiezers nog willen wijs
maken dat zijn politiek geen water-en-melk-
politiek is, en zijn streven louter is om mi
nisterieel te zjjn? Iets verder heeft hij ge
zegd, steeds getracht te hebben een eied te
maken aan de bevoorrechting der steden bo
ven het platteland. Waardoor zouden we
weer willen vragen.
Waar hij zegt, dat in de icieswet-Tak
gebrekeh voorkwamen, zonder ze aan te
wijzen, vragen we welke die waren. Dat
den burgemeesters de kieswet-Tak veel werk
en moeite veroorzaakt heeft, is tecli waarlijk
zoo erg nietze zijn als burgemeester toch
geen rentenier.
Wat zijn houding in zake de suikerwet
betreft verklaarde spreker, dat er buiten de
bielenvcrbouwers nog meer Nederlanders zijn.
De bijdrage aan de fubriktiulen is groot ge
noeg, na de wet van 1894 bedroeg die ander
half inillioen gulden en wanneer deze wet
was geldig gebleven, dan haddeH de fabri
kanten aan overpondiug over het laatste
oogstjaar 4 millioen of gemiddeld zeker 3
millioen opgestreken.
De laatste oogst nu was een buitengewo
ne oogst en daarop valt dus niet te reke
nen. De lieeren van Karnebeek en Henne
quin hadden uitgerekend, dat de fabrikan
ten in de laatste 10 jaren 26 A 27 millioen
uit de schatkist hadden genoten, de heer
Hennequin stelde 'toen voor jaarlijks 2,6
millioen te verleeuen, de heer van Kaïnc-
beek stelde liet cijfer op 2.5 millioen, wat
