voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 171.
Zaterdag 5 Januari 1895
4e jaargang
FEUILLETON.
Op een valsch spoor.
NIEUWSBLAD
,01
01
0(
0(
11
'ai
li-
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 40 centsfranco per post 45 cents.
Voor Amerika 2.90 per jaar bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
A D V E R T E N T I E P R IJ S
an I tot en met 4 regels 25 centselke regel meer
5 cents. Bij abonnement aanmerkelijk vermin
derd tarief. Groote letters naar plaatsruimte.
Ad vertenticn worden ingewacht tot Vrijdagnam. 1 ure.
Deze Courant verschijnt eiken Vrijdagavond bij den Uitgever C. DIELEMAN, te Breskens.
LR
Pc Kerstfeest- en Nieuwjaarsviering;
in Duitsehland.
Over deze feestvieringen schrijft men uit
Berlijn aan de JV. R. Crt.
Voor de politiek is het hier van Kerstmis
lot Nieuwjaar een slechte tijd bijna niemand
wil er zich mede bezig houden. Men zoude
(hans de menschcn kuunen verdeelen in koop
lieden, die tot over de ooren in de drukte
van hunne zaken steken, en niet-kooplieden,
die alleen leven voor hunnen huiselijkeu
kring en slechts voor het lief en leed van
hun gezin oogen en ooren hebben. De uices-
teii behooren lot op zekere hoogte tot bei
dt categorieën en combineeren hunne zaken-
drukte met hun familieleven.
Thans zijn hot dagen dat de couranten
het meeste advertenties bevatten en dat hun
eigenlijken inhoud het minst gelezen wordt.
11e winkels en kantoren hebben het druk
met het oog op Kerstmis en Nieuwjaar en
gedurende de uren dat zij geopend zijn wordt
er hard gewerkt. Pas zijn echter de luiken
gesloten of iedereen denkt verder slechts aan
zijn huiselijk leven, dat ook in deze dagen
meer dan gewoonlijk eigenaardige plichten te
vervullen geeft.
Op de feestdagen zelf worden visites ge
maakt en ontvangen, die vaak het geheele
2 jaar zijn uitgesteld. Den avond vóór Kerst-
i mis en den eersten Kerstdag wordt er „auf-
gebaut" d. w, z, onder den groenen den-
neboom, versierd met brandende kaarsjes wor
den de geschenken uitgestald.
Aardig en mooi is het deze twee avonden
ip straat. Huis aan huis, op elke verdie
ning schitteren voor de ramen de kaarsjes
Deze hoop koesterde Brame nu stouter dan
ooit. Bij de stemming, waarin hij Osten bij
liet afscheid gezien had, was hij volkomen
zeker, dat hij binnen kort de tijding van
diens dood zou ontvangen, en droomde reeds
vau het zalig genot na het jaar van rouw.
En hij zou waarschijnlijk in zijne verwach
ting niet zijn bedrogen geworden, wanneer
de moedige predikant niet het, wel is waar
Mgzaam maar toch zeker werkend, genees
middel gevonden en onvermoeid aangewend
bad,
Intusschen had er heel wat plaats, dat de
hoogvliegende boosaardige plannen van Bra
me scheen te zullen vernietigen, Hij werd
door juffrouw Osten zelf nauwkeurig onder
richt van de feiten, die de eerste brief van
Bsten's vrouw aan den predikant der gevan
genis onzen lezers meegedeeld heelt. Hij was
stellig overtuigd, dat de dader zich in han-
g'_ den van bet gerecht zou stellen, wanneer Os
der Kerst boomen De helder verlichte ka
mers gieten vroolijke lichtstralen over de
halfduistere straten, want het is eene stil
zwijgende gewoonte dat de gordijnen bij de
ze gelegenheid niet gesloten worden. Even
als de ster van het Oosten moot ook het
heldere schijnsel van dezen nacht overal zicht
baar zijn. Duizenden en duizenden vonkjes
en vlammetjes glinsteren van gezelligheid en
het lijkt wel of een stuk van den sterrenhe
mel in deze huizenblokken is komen neerdalen.
Nog ééns op oudejaarsavond en nieuwjaars
dag worden weder nieuwe kaarsjes op de
boomen gezet en aangestoken en kan men
eene herhaling van het liefelijke schouwspel
zien. Op Sylvester avond (oudejaar) komt
er nog deze eigenaardigheid bij, dat met
klokke twaalf vele vensters worden geopend
en de heilwensehen voor het nieuwe jaar lui
de weerklinken door den nacht.
Op don avond van nieuwjaarsdag wordt
dan „de booin", zooals hij kortweg genoemd
wordt geplunderd en de kindereu mogen al
het lekkers en alle kleurige kleinigheden van
de takken plukken.
Nog schooner dan in de stad is op zulk
een avond een tocht naar buiten, naar een
plattelandsdorpje waar de besneeuwde huisjes
als dwaallichtjes rondom den lichtschemer
van een kerkje staan. Geweldig is de geur
van gebraden ganzen, bazen en varkens die
van Kerstmis tot Nieuwjaar over geheel
Duitsehland trekt, vooral in Noord-Duitsch-
land. Een gans is de echte vogel om met
Kerstmis te braden. Met Kerstmis een gans,
met nieuwjaar c.en haas op tafel, of desnoods
in omgekeerde volgorde dat is het pro
gramma der huiselijke smulpartijen in de
ten niet spoedig vrijgelaten werd want het
scheen den diet onverdraaglijk te zijn, dat
een onschuldige in zijne plaats in het tucht
huis zat. En gebeurde zulks, dan kwam
Osten vrij en „dan vaarwel, juffrouw Bra
me knarste de smid op zijne tanden. Dag
aan dag verwachtte hij het bericht, dat de
dader zich persoonlijk aangemeld had, en
dagelijks kwam de duivelsche wensch in hem
op, dat hij het toch in zijne macht mocht
hebben, den dader in liet volbrengen van
zijn voornemen te verhinderen. Maar daar
toe zag hij geen kans tot op oeumaal het
toeval ook dezen wensch vervulde.
Op zekeren avond, ongeveer drie weken,
nadat het gestolene aan Carlsen teruggege
ven was, in de week na Pascheu, half April
1864, ging Brame over liet weiland endoor
den boomgaard naar het dorp. Het was
reeds tamelijk donker. Hij was niet ver meer
van de „Itoude steeg," toen op eens een zeer
groote schrale man hem in den weg trad,
die hem, toen hij verschrikt e<m zachten kreet
uitte, een pistool op de borst zette en de
woorden toevoegde „Geen woord, of ge zijt
een man des doodsGe zult me op mijne
vragen antwoorden, en dan kunt ge gaan."
stad, terwijl in de dorpen ook het hoogge
schatte varkon nog de eer waardig wordt
geacht een feestgebraad van bijna evengroo-
te verdienste te leveren. Dikwijls wordt daar
varkensvleesch met een gans te zamen in
een reusachtige pan gebraden en deze com
binatie smaakt niet slecht.
In Noord-Duitschland, vooral in Berlijn, is
het traditioneele gerecht voor oudejaarsavond:
karper, gestoofd in eene bruine,, zoetige bier-
saus met rozijnen, amandelen en schijfjes ci
troen. Vooral in Berlijn wordt op Kerst
avond nok veel haringsalade gegeten. De ei
tjes in de vrouwelijke karpers worden opge
vat als symbool van het geld dat men het
volgende jaar zal verdienen. Hetzelfde is het
geval met de korreltjes papaverzaad in het
onbeschrijfelijke gerecht dat onder den naam
van „Mohn-Pielen" bij den Sylvester-punch
op tafel komt. Het bestaat uit geweekt
brood inct fijngewreven papaverzaad, rozijnen
en amandelen, alles rijkelijk overgoten met
oranjebloesemwater.
Naar wat ik er zoo van hoorde waren de
winkeliers hier in de stad nogal tevreden met
wat er in dit jaar is omgegaan. Er waren
veel betere zaken gedaan dan velleden jaar
hoewel het nog niet haalde bij de goede ja
ren van voorheen. Niet alleen in de vraag
naar voor het gebruik noodige artikelen was
vooruitgang te bespeuren maar ook luxe ar-
rikelen werden meer gekocht zoodat er we
der wat meer ondernemingsgeest te voorschijn
treedt. Dat kon men zelfs in den boekhan
del waarnemen. Nadat eerst jaren achter
een op het gebied van prachtuitgaven de
weelde steeds grooter was geworden, kwam
eene sterke reactie. Thans zijn voor het
Branie herkende duidelijk den man, die in
den bewusten nacht het bosch in gevloden
was, en zag, dat hij scherpe, ruwe gelaats
trekken had en ringen in de ooren droeg
hij was een weinig kleiner dan Osten. De
man vroeg nu kortaf:
„Ge zijt de knecht van den slotenmaker
Osten en toen Brame zulks bevestigde,
vervolgde hij „Ik heb gehoord, dat ge u
tijdens het onderzoek van uw meester flink
gehouden hebt. Ik vertrouw u daarom. Uw
meesier is onschuldig. Ik ben de dader, ik
ben Willem Grote. Ik wil Osten vrij heb
ben, maar ik heb er geen zin in me U la
ten opsluiten. Ik inoet dus de overheid over
tuigen, dat ik werkelijk nog leef, hier leef.
Hier, neem dezen ring en breng bem aan
Barbara Miiller. Zij zal voor het gerecht
zweren, dat niemand anders dan ik n dezen
ring kan gegeven hebben. Hier, neem ver
der dezen daalder. Go ziet, hij heeft hier
drie krassen en nog andere teekens en wat
verder inet dien daalder in betrekking staat
voor liet gerecht te verklaren. Eindelijk is
hier een blad papier, dat schout Carlsen
moet ontvangen. liet is uit zijn zakboekje
van het jaar 1857 gescheurd, kort voor ik
eerst sinds langen tijd weer enkele sierlijke
uitgaven ter markte gebracht voor kerstge
schenken. Over het algemeen heersclit ech
ter in den bockhandel nog groote malaise.
Nieuwigheden op het gebied der kunstnij
verheid waren er ditmaal niet, ook niet in
in kinderspeelgoed waar toch anders de vin
dingrijkheid in Duitsehland zeer groot is.
De gewoonte het geven van kleine Kerst
geschenken tot eenen ruimeren kring beken
den uit te breiden heeft eer toe- dan afge
nomen, maar het sturen van nieuwjaarskaar
ten komt, ten minsle te Berlijn en in ande
re groote steden, hoe langer hoe meer in
onbruik. Het maken van nieuwjaarsvisites
in persoon, en het zenden van visitekaartjes
wordt zooveel mogelijk beperkt. Daarente
gen komt het in de mode dat ongchuwden
aan dames, die zij niet goed genoeg kennen
om met Kerstmis ees cadeau te zenden, op
nieuwjaarsdag eene „bonbomiière" scheuken.
Verscheidene zenden in het geheel geene ge-
lukwenschen bij den aanvang van het nieuwe
jaar maar in plaats daarvan doen zij eene
gift aan de armenbij gelegenheid worden
dan de namen dezer milde gevers in eene
courant openbaar gemaakt.
De postadministratie vindt deze mode na
tuurlijk alles behalve aangenaam. Bij de
verzending van postpakketten met kerstge
schenken legt zij nog geld toe verleden jaar
heeft de post, naar men zegt, in den kerst
tijd daaraan niet minder dan 6 millioen mark
verloren, welke som echter grootcndeels we
der ten goede ingekomen aan de spoorweg
administratie. Met de verzending van nieuw
jaarsbrieven en kaarten maakt de post ech
ter zoo schitterende zakeu dat alle gaatjes
geld van heui verduisterde. Hij heeft 'liet
blaadje dikwijls gemist, omdat hij daarop
aangeteckend had, welk valsch geld er in
omloop was. Ge komt binnen veertien
dagen hier terug. maar wanneer uw le
ven u lief is, zonder spionnen en politie
en zeg ine dan of Osten vrij is." Daarna
drukte de zonderlinge misdadiger hein een
daalder in de hand en verdween onder de
boomen.
Brame was nu geen oogenblik in twijfel,
of hij hield Osten's lot in banden ten
minste voor veertien dagen. Dat was toch
een uitstelwat kon er in dien tijd al niet
gebeuren Maar al vernielde hij nu die
herkenningsteckens hem door den dief over
gegeven wat te doen na verloop der véér
tien dagen IVanneer hij dan niet op de
afgesproken plaats kwam, dan moest de voor
zichtige Grote verraad vermoedon, en dan
zou deze zich waarschijnlijk in handen van
het gerecht stellen. Hij moest dus iets ver
zinnen om op nieuw tijd te winnen. Hij
kon immers den dief zeggen, dat de rechter
nog steeds weigerde Oston vrij te laten en
sterker bewijzen eischte. Dan moest Grote
eerst bedenken, welke bewijzen hij nu weer