Gemengd Nieuw «chaffing van de lijfeigenschap en amnestic voor veroordeelden wegens oproer, gevraagd. a Het bloed van Jezus heeft ons vrijge kocht" zoo werd geredincerd en behoefde dus niet aan don Staat dienstbaar gemaakt te worden. AVauter de Leidekker en Jaap Stroo wa ren editor niet te vreden zij eischten af- seliafling der tiijiden en vrije vergunning oiu te jagen en te visscheu in de bosscheu en wateren van Jen Staat. Men sloeg hierbij een onbehoorlijke toon aan legen den Koning. Dit trof een lid va» het g volg en gaf den woordvoerder een slag in 't aangezicht. De Koning beloofde dat al datgene zoude geschieden wat nuttig, noodig en rechtmatig was. Aan rechtmatige grieven beloofde hij te geinoet te koinen, maar helaas, de be lofte werd niet vervuld, ion niet vervuld worden. Als verdere punten der geschiedenis van 't socialisme haalde hij aan, de Boerenkrijg, de Fransche omwenteling, die op liet socialisme wel niet een overwegenden maar toch een be- staandon invloed heeft uitgeoefend. Vervolgens noemde hij Saint Simon en Fourió die in hunne studeercellen een staats gebouw optrokken in zijn rijk geschakeerd organisme, maar omdat zij zich zelf niet on der liet volk begaven en hunne nooden en behoeften niet leerden kennen, waren het niits dan droombeelden en Inclitkasteelcn, die j van verbeteringen tot heil des volks gewrocht hadden. De plannen der schrijvers bleken niet voor praktijk geschikt. Ook do stellingen van Karei Marks, een der diepdenkende rabijnen van den tegen woordig!'n tijd, die met een scherpzinnig ver stand talrijke artikelen over het rechtmatige en billijke van den volkswelvaart in zijne courant heeft behandeld, hebben de vraag stukken over de verdeeling van de producten niet verder kunnen brengen dan tot de al oude geschiedenis van liet eeuwig worden eu vergaan. Hierna kwam spr. tot het Leenstelsel, dat in den tegenwoordigeo tijd onder andere vormen is weggelegd en aangewezen. Art. 3 der grondwet bepaalt dat ieder Ne derlander door den Staat gelijk gesteld wordt en tot elke Staatsbetrekking kan benoemd worden. De Staat vraagt dus nitt naar af komst ol geboorte, hij vraagt alleen of men geschikt, bekwaam en de vertrouwen is. Die gelijkheid in den Staat werkt dus geen onbillijkheid in de hand. De stoom, die de arbeiderskracht over weldigt, heeft de industrie groote .vooruit gang bezorgd, naar die groote voortbrenging heeft de kleine industrie den oorlog aange daan. Millioenen paardenkrachten vervingen honderd duizenden menschenarbeid. De klei ne industrie, vooral ook de kleine landbou wer die met eigen kapitaal en eigen materi aal werkzaam was, kon (1e vruchten daarvan zich zelf toeëigenen. Den handwerksman kon men evenzeer van de vruchten doen arbei den en met elkander kon men voorzien in zijne behoeften. Maar nu velen niet meer met eigen kapitaal arbeiden, en de arbeids- vruchten als loon slechts voor een gedeelte terugkomen op den arbeid, nu de wet van vraag en aaflbod minder heerscht, is de volks welvaart tot een lager peil gedaald. Vraagt men, hoe inoet onze verhouding zijn tegenover de ongelijke verdeeling der arbeidsvruchten, dan kan men daarop wel antwoorden, dat het ontnemen van het pri vaat bezit, niet is de juiste weg tot verbe tering. AVel moet men den socialisten dank baar zijn, dat zij den toestand hebben gbcri- tiscerd, waardoor in de bestaande instellin gen eene verbetering is gekomen, al zijn de ze nog 'lang niet volmaakt. Alle verbeteringen zijn echter niet te ver vrachten van de middelen, die zij ons Aanprij zen. Daarna haalde spr. eenige voorbeelden uit het dagelijksche leven aan, waarbij het wet boek van Koophandel zoo'n prachtig effect geeft. Een scheepskapitein keert met een rijke lading terug om die zijn' lastgever te over reiken. Onderweg echter dient het ongeluk, dat zijn schip strandt, en de kostbart lading verloren dreigt te gaan, indien niet onmid dellijk de hand aan den ploeg wordt gesla gen om te redden wat er te redden valt. Eenige werklieden die den toestand gadeslaan bieden den scheepskapitein hunne diensten aan, doch met de voorwaarden komt men niet overeen. De kapitein ten einde raad, gelat den lui aan het werk te gaan en 11a afloop daarvan, wil hij tot uitbetaling van het loon voor verrichten arbeid overgaan. De arbeiders overtuigd van des kapiteins on macht, vragen eei. ongekend en onbillijk loon doch de kapitein weigert uit te betalen, zich beroepeude op het wetboek van Koop handel, dat hem in dezen te hulp komt met het artikel dat niet eene jvrije toestemming en niet een gelijke overeenkomst voorafge gaan was, van beide partijen. Als tweede voorbeeld noemde spr. eene tot stand gekomen vennootschap tusschen A en B, A is een kapitalist, B een ingenieur, die voor een behoorlijk salaris, (gesteld ySOUU 's jaars) zijn diensten ter beschikking van A stolt. Door den arbeid van B wordt het kapi taal van A zeer rentegevendondanks dat geeft A aan B niets meer dan zijn toege zegd salaris. Maar daarmede neemt B geen genoegen en het is weder het wetboek van Koophandel dat A een andere, meer gunsti ge, verplichting tegenover B vocrscluijft. Ten derde behandelde spr. liet pachtcon- tract van landerijen. Het burgerlijk wetboek zegt dienaangaan de dat bij het te loor gaan van den oogst of een gedeelte daarvan, de pachter een ver mindering van h'iurpeuuitigen kan/ vorderen, voor het jaar, waarin de ramp plaats heeft. Doch een bepaling in de pachtcontracten zegt, dat de pachter van al die beschermen de bepalingen afstand doet. Zooals men weet is hot landtnansbedrijl onderworpen aan dc natuur eu deze oefent niet zelden een ongunstigen invloed uit op de te velde staande vruchten, zoodat de boer immer bloot staat aan schade. AV el wordt hij eenigszins door eerstgenoem de bepaling gedekt, maar de tweede stelt zulks weer alles in de schaduw. Nu zal men vragen, waarom doet de boer dan afstand van de beschermende bepalingen, wel dood eenvoudig omdat hij is onderworpen aan de willekeur van den pachtheer. Ziet alleen wetgevende bepalingen, die ten doel hebben, de lasten onderling te dragen, kunnen daar aan eon eind maken. Aan het eind zijner boeiende, maar wel wat ingewikkelde rede, stelde hij in het licht, dat de maatschappij tot nut van 't alge meen, die wel eens als eene „oude - dame" wordt voorgesteld, doch even als deze wel aantrekkelijk kan zijn, der belangstelling waard bleef, veel voor de volkswelvaart heeft .gedaan. Door een en ander meende spr. ten slotte bewezen te hebben, dat men sprekende over de „roode kleur", niet terstond moet denken aan moord, doodslag en bloed, maar dat de toestand niet zoo donker was als men dien wel voorspiegeldewant evenals des morgens aan de oosterkim de roode gloed, het opko men dor zon voorafgaat, «u een prachtige dag voorspelt, even zoo kan het socialisme de voorbode van beter tijden zijn. BRESKEAiS, 31 December 1894. Blijkens achterstaande kennisgeving zal op a. s. Dinsdagnamiddag te 3 ure, door de leerlingen der Christelijke Oefenschool voor zang en muziek eene openbare uitvoering gegeven worden in de Ned. Herv. Kerk, waarvan de opbrengst zal komen ten bate van de armen dier gemeente. De uit te voeren Kerstliederen zullen wor den begeleid door eenige beoefenaars van het viool- en fluitspel alhier, die tevens ook bij tnsschenpoozen een en ander zullen ten ge- hoore brengen. Onderwijl zal door een bekwaam musici van Middelburg het orgel der kerk bespeeld worden. Het geheel belooft wel een,bezoek waar dig te zijn, èn om het doel dat er hij voor op gesteld wordt, en om het aangename dat zal aangeboden worden. De Kcrkeraad der Ned. Herv. gemeen te, alhier, heeft herkozen tot Ouderling den heer A. van de Sande en tot Diaken den heer AV. Luteijnterwijl in de plaats van den aftredende» ouderling J. B. Been, die niet wen sell te herkozen te worden, is be— noemd dc lieer Johs. Rissccun. Door het postkantoor Breskens zijn in de 2e helft der maand November de navol gende onbestelbare brieven verzonden als Legaaij te Jourc en mcj. Gorlemans te Ylissingen. Bij de heden te Middelburg gehouden aaubesteding van het gewoon onderhond van den rijksweg, werd voor het 4e perceel Breskens-Belgische grens, ingeschreven door de heeren F. Monjé te Breskens voor 6540 J. de Bree Fzn. te l'er Neuzen voor ƒ6600 C. de Wilde Azn, te Kattendijke voor ƒ6670A. van Male te Schoondijke voor V'068ü A. Rissecuw te Groede voor ƒ6687 en M. dc Putte te Ter Neuzen voor 'ƒ7300. Raming ƒ6720. Aurileilburg. De heer C. C. den Dec ker is benoemd tot brievengaarder te Hulst. Sluis. Donderdag jl. gaf de Rederijkers kamer „üeOranjebloem", onder de zinspreuk „van het oude nieuw" alhier in het Hotel le Roij hare eerste winteruitvoering opge luisterd door muziek. De zaal was overvol met nieuwsgierigen. Het tooueelspel „Mijn Thijs" en het blijspel „'t Is een boer niet wijs te maken hoe een soldaat aan den kost komt" vielcu goed in den smaak en liepen flink van stapel.. Tot slot werd nog opgevoerd eene panto mime „Het betoovorde logementEr hcersch- te den geheelen avond tot zelfs in de klei ne uurtjes een prettigen toon onder de aan wezigen. Wij wcBschen heeren acteurs geluk met den goeden afloop en koesteren den wens.h dat zij vóór de winter zal geëindigd zijn, de honoraire leden der kamer, nog een avondje willen bezorgen waar weer als thans het ge val was veel te genieten zal zijn. Bij den landbouwer B. Coene te Sijs- seele (België) heeft de vorige week een koe drie welgeschapen vaarskalveren ter nereld gebracht. De toestand van kraamvrouw en kroost is naar omstandigheden eeer wel. IJzendijkc. Bij den landbouwer II. San ders alhier is in den nacht van Dinsdag op AVoensdag diefstal gepleegd van een partijtje reuzel, waartoe do dief of dieven zich door het inslaan »an de ruiten hadden meester gemaakt. IJzentlijke. Onder leiding van den mu ziekonderwijzer I'. J. Dellaert, is alhier eene zangvereeniging opgericht, die thans reeds een 2U-tal leden telt. Groede, 20 Dec. In de heden gehouden buitengewone vergadering van ingelanden van liet waterschap Groot- en Klein "narzande c. a. is met 24 tegen 3 stemmen besloten het besluit tot heffing van tolgelden op den weg Breskens—Nommer Eén in te trekken, Daarna kwam aan de otile, de samenstel ling eener voordracht ter benoeming van een dijkgraaf-voorzitter. De uitslag der stemming was als volgt le vrije stemming P- B. Geeraert 13, II, G. Hainmacher 12, Johs. Risseenw Izz. 1 en A. A. Beeu 1 st. 2e vrije stenjjming H. G. Hammacher 14, P. B. Geeraert 13 st., zoodat de heer Ham macher de eerste cand. was. Als 2e cand. werd benoemd de heer P. Geeraert met 21 en als 3e de heer E. Ar. de Milliano met 14 stemmeD. Eede. De heer P. H. J. Mertens, ont vanger der belastingen alhier, is als zoodanig benoemd te Bladcl. Biervliet, 16 Dec, Heden werden in de kerkeraadsvergadering der Ned. Herv. Kerk, alhier, de aftredende leden met algemeene stemmen herkozen en wel de heer P. G. de Jonge tot Ouderling, en de heer AV". Larooij tot Diaken. Beiden hebben in overweging genomen die herbenoeming aan te neme< Biervliet. De terugkeer der komraii in onze gemeente is bijna zeker. Uit vertrouwbare bron hoorden wij, dat liet cieele bericht hoogstwaarschijnlijk binnen jbe kort kan verwacht worden. Daarmee zalUe den wensch van velen onzer gemeciitcmjja voldaan worden. Zondag a. s. geeft dc rederijkerska 1 „Jacob van Lenncp weer eene uitvoering F, Eene flinke opkomst kunnen wij aanbevt J, Het Novemberprograinma bevatte twee a bu liefste stukjes. Die twee stukjes „Doleei en „Sequan", zal onze Kamer met „De dj gejdraaier en zijn Pleegkind", tooneelspi d. 5 bedrijven den 2den Kerstdag opvoeren Bi' het lokaal bij den heer de AVitte-Wei te lJzendjjke, Schoondijke, 20 Dcc. Gisteren werd de hofstede bewoond door Jac, D'hont der deze gemeente een mandje drijvende 0f vonden in den zoogenaainden vijver; B. werd herkend te zijn vau eene zekere f nelia K. vrouw van Iz. O. wonende te SI of plaat gemeente Hootdplaat, die op die stede bijna wekelijks kwam bedelen en i te ook den vorigen dag geweest was. Op j\ moeden dat ook die vrouw daarin kon I gen ging men aan het dreggen waarop spoedig de ongelukkige werd opgevischt. 1 As meent dat zij haar draai te kort heelt 5 nomen en daardoor in het water is gera C. Zij was gehuwd, moeder van 7 kinderen tevens de kostwinster van haar gezino haar man aan vallende ziekte iijdt. Door den directeur-generaal der stal spoorwegeu is eene eervolle vermelding I gekend aan den stationchef Af. Lever, Krabbendijke voor liet op 8 November zeer oordeelkundige wijze Leggen van eerste verband bij een stationswachter, wil beide becncn waren verbrijzeld. Het I houd van het leven van den gewonde hieraan te danken. AA'oensdagmorgcn, omstreeks half werd de brandweer opgeroepen voor een vigen brand in de Falckstraat te Amsti dam (het verlengde van het Frederikspli in dc richting van dc Reguliersgracht.) bleek, dat drie pakhuizen, genummerd 49 en 51, in lichtelaaie stonden. Daar men tot hel bovengedeelte dezer pi huizen, waar de brand blijkbaar woedde, sléjl toegang had langs een nauwen opgang het middelste der perceelen, was het der blusscliing voor de brandweer uitf moeielijk. Hierbij gevoegd, dat de verdieping slecj; door dunne houten schotten van elkaar scheiden waren en dat groote hoeveellie^ brandbare stoffen, zooals hout, verfwaren, ijjicaliën, enz. aanwezig waren, dat verkil den grooten omvang, welken de brandt» onmiddellijk aangenomen had, Niettemin deed de brandweer al het gelijke en werkte zij op uitstekende wijjJ Yoji de machinale ladder werd j gemaakt, om van buiten af in de vlaraJ te spuiten. AVeldra waren vier stoomspj ten, even zooveel A'echtkranen en de «I van der Ilevden" die in dc Rcguliersgnl ie lag, hard aan den arbeid. Aan het flink optroden van de bra| weer is 't te danken, dat de brand zich de pakhuizen bepaalde, al liepen soms dc l| zen naar den kant van de Utrechtschestil groot gevaar, en vooral de openbare sell in de Utrechtsche dwarsstraat welke vlalj genover den achterkant der pakhuizen komt en daarvan slechts ongeveer oen mi gescheiden is. De schade aan deze school bepaalde slechts tot het breken van een aantal ruil Daar echter door het inwendige van de sch slangen gelegd waren en het water er i al rijkelijk vloeide, moest der schooljeugd cautie gegeven worden. Ongeveer te halfnegen was de brand»! den brand geheel meester. Sc de tu on .dc p' wc kn dc Jte je W B. ee su k lat te te .te tij ni in le< sc .0. ■f Le de B, ni in 1 vc lei te de (B de

Krantenbank Zeeland

Nieuwsblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1894 | | pagina 2