voor Zeeuwsch - Vlaanderen. let rijk als landheer. o. 166. Zaterdag 1 December 1894. 4r jaargang FEUILLETON. )p een valsch spoor. N I W S B L A D j. ABONNEMENTSPR I-J.S Per 3 maanden 40 centsfranco per post 45 cents. Voor Amerika '2.90 per jaar bij vooruitbetaling. Abonnementen worden aangenomen bij alle Boekbandelaren, Brievengaarders en den Uitgever. ADVERTENTIEPRIJS: Van I tot en met 4 regels 25 cents; elke regel meer 5 cents. Bij abonnement aanmerkelijk vermin derd tarief. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden ingewacht tot Vrijdagnam. 1 ure. Deze Courant verschijnt eiken Vrijdagavond bij den Uitgever C. DIELEMAN, te Breskens. Onder bovcnstaamlcn titel levert de (libe- [e) Nederlander eenc beschouwing naar aan - ding van art. 162S van het burgerlijk etboek, hetwelk bepaalt, dat „indien bij een mr van (landerijen) voor verscheiden jaren durende den huurtijd de gelieele of de dve oogst van een jaar door onvermijdelij- toevallen, is verloren gegaan, de huurder n vermindering van huurpenningen kan irderen, ten ware hij door den oogst der irige jaren reeds mocht zijn schadeloos ge- :ld." Deze billijke bepaling der wet, kan ech- i door het paehtcontraet ter zijde worden isteld. Art. 1631 van hetzelfde wetboek voegt er „de huurder kan, bij een uitdrukkelijk ding, voor de onvoorziene toevallen wor- n aanspiakelijk gesteld". Van deze aldus gegeven bevoegdheid wordt lor ver de meeste grondeigenaars ja, o goed als algemeen gebruik gemaakt, et dit gevolg dat, waar door aanhouden- n regen of door overstrooming of door iets [gelijks een groot gedeelte van den oogst N rloren gaat, de hardvochtige eigenaar toch ;.2 volle pachtpenningen opstrijkt, en de ,.4 eer welwillende eenige kwijtschelding toe- aat als gunst, dn plaats van het recht te innen doen golden, dat de wetgever hein '4 id toegedacht, is de pachter overgeleverd '>01 u de willekeur van zijn landheer, afban - dijk van diens grootmoedigheid of inhalig- :id. il. Osten's gelaat helderde weder «p. De ar e man vertrouwde nu weer op Braniede. are zorg om den vrede van zijn huis had Liuinste haar scherpste angel verloren. «En blijft ge nu volhouden, dat ge on- liuldig zijt eu ook niet weet, wie de biie- :n met de goudstukken, die ik u gisteren tb laten zien, verzonden heeft vraagde b rechter, i/Niernand anders dan de werkelijke da- tt," gaf Osten beslist ten antwoord. «Dan blijft mc niet anders over dan u te nnen te geven, dat het onderzoek afge- epen is, en dat u binnen enkele dagen de ile van beschuldiging zal medegedeeld wor- 811," Intusschen was liet nieuwjaar geweest en winter voorbijgegaan. Osten bespourde eds iets van den zoelen adem der nadcren- i lente in zijne eenzame cel. Èen der bc- emdste advocaten van het land had zich Wat daarentegen vermoedelijk slechts wei nigen weten, is, dat het rijk als groot-grond eigenaar, bij het verpachten zijner domeinen, evengoed als particulieren kruipt door de deur, die de wetgever helaas, op een kier heeft laten staan ook het domeinbestuur neemt in zijn verpaclitingsvoorwaardeu de bepaling op, dat niet de schatkist, maar dc pachter de geldelijke schade van onvoorzie ne toevallen te dragen heeft. Dat aldus geschiedde in paclit-contracte» van vroegere dagteokening, is tc begrijpen, 't Was nu eenmaal algemeen zoo en aan hot bestuur der Nederlandsche domeinen kan niemand ten laste leggen, dat het bij zonder weekhartig is tegenover de pachters. Maar mocielijker te begrijpen is bet, en in allen gevalle slecht te verdedigen, dat na al hetgeen juist over dit punt in de la tere jaren geschreven en gewreven is nog kort geleden een man als de vorige minis ter van financiën, toen hij door de omstan digheden genoopt werd om aan nieuwe pacht- voorwaarden persoonlijk bijzondere aandacht te schenken, daarin die leelijke afwijking van de wet, zij het ook ietwat verzacht, wederom heeft doen opnemen. Wij doelen op de onderhandsche verpach ting van bouw- en weilanden enz., aan het rijk toebehoorend onder de gemeente Iloogc en Lage Zwaluwe. Er was veel over te doen geweest, toen in 1893 de vorige vèrpach- tingstermijn ten einde liep. Klachten over verschillende harde bepalingen waren vruch teloos geuit door de boeren. Eenige invloed rijke personen, die hun belangen zich aan trokken, waren gelukkiger. De voorwaarden zijne zaak aangetrokken en bezocht hem dik wijls. Hij was van Osten's onschuld over tuigd maar ook hij verklaarde het ge wicht der beschuldigingen voor verpletterend en bereidde daarom Osten's vrouw op bet .ergste voor. Tegen het einde van Maart kwamen de gezworenen bijeen. Een buitengewoon talrijk cu voornaam publiek was aanwezig en onder de vele getuigen waren Branie en Carlsen do eenigen, die voor Osten's onsehuid getuige nis aflegden. De advocaat richtte nu tot Carlsen de vraag //Weet ge ook, of uwe vroegere knecht in Yerden gediend heeft z/Ja hij was daar eigenlijk van afkomstig." De verdediger verzocht op dat antwoord te letten en cischte, dat Osten tegenover do boeren van Suderode zou gesteld worden. Dit geschiedde. Maar hoe beslist Branie volhield, dat de man, dien zij in dien nood- lottigen nacht genen hadden, Osten niet ge weest was, even beslist hielden zij het tegen gestelde staande. //Hebt ge niet gezien, dat de onbekende scherpe gelaatstrekken cu rin gen in de ooren had vraagde de advocaat. Zij ontkenden. Het gerecht, besloot nu bun zouden nauwkeurig worden herzien. De mi nister Piersonzelf bemoeide er zich mede. Onderscheiden verbeteringen zijn dan ook werkelijk aangebracht. Maar zie voor den termijn van 1893 tot 1900 luidt toch nog art. 5 „De pachters kunnen evenmin verminde ring, kwijtschelding of herziening van pacht vorderen voor schade of onheilen, hoe ook genaamd, door gewone of buitengewone, voor ziene of onvoorziene toevallen veroorzaakt. Indien echter door hagelslag meer dan een half van den te velde staanden oogst mocht vernield worden, zal de toegebrachte schade vanwege den verpachter begroot en aan den pachter of de pachteres een evenredig deel der pachtsom over het jaar, waarin de ramp plaats heeft, kwijtgescholden worden". Dus ten aanzien van hagelslag een be- tióorlijke voorziening. Maar overigens, met het oog op andere rampen, die den boer in zijn bedrijf treffen kunnen, zóó kras en zóó hard als maar mogelijk is. Een treurig geval uit dubbelen hoofde. Vooreerst past bet allerminst aan de regcc- ring van het land, zich te onttrekken aan betgeen 's lands wetgever beeft gewild. En evenmin past liet haar, aan particulieren een slecht voorbeeld te geven, in stede van vóór te gaan ten goede. Wat daar te Zwaluwe is opgelegd, geldt waarschijnlijk ook voor de verpachting van domeinen elders, misschien wel zonder de gunstige uitzondering ten opzichte van ba- gelslag. Hoog tijd is liet waarlijk, dat het in alle domein-contracten worde geschrapt. don eed af te nemen, terwijl Brame, daar hij tot den aangeklaagde in betrekking stond, onbeëedigd bleef. Nu richtte de advocaat tot Jensen, Carlsen's knecht, de vraag z/Zijt ge de opvolger van Willem Grote in dienst bij schout Carlsen //Ja." z/Toen gij in uwen dienst traadt, was toen reeds liet paard op stal, dat nu de //oude Hans" genaamd wordt «Ja, dat was toen het sterkste ploegpaard, dat we hadden, maar met een hart zoo week als een kind. Toen Willem Grote wegwas, werd hel erg zwaarmoedig. In de laatste jaren is het wat benauwd op de borst." z/Go kunt zijn hinnekeu goed van dat der andere paarden onderscheiden z/Ja, juist omdat het iets aan de borst scheelt. En dan hinnikt de //oude Hans" zoo zelden." //Hebt ge het ook in dien beivusten nacht lioorcn hinniken /Zeker." //Denkt ge, dat de «oude Hans" Willem Grote zou herkennen als deze in dc nabij heid van liet paard kwam Jensen lachte. //Dat kan ik nauwelijks IJuittHfambtfj* |jronitIp Het huwelijk van den Russischen keizer is Maandag voltrokken. Om half twee verkon digden de salut's van liet geschut van de vesting der hoofdstad, dat de plechtigheid in dc kerk was afgeloopcn. Na de huwelijksvoltrekking werd een „cour" gehouden waarop het keizerlijk echtpaar de gclnkwe.nschen in ontvangst nam. De zalen van het winterpaleis waren se dert 10 uur overvuld. Den schitterendsten aanblik bood de Nieolai-zaal aan, waar de officieren van het keizerlijk hoofdkwartier, het militair gevolg, de vreemde souvereinen, de grootvorsten, de generaals, admiraals en militaire deputaties aanwezig- waren. In de wapenzaal wachtten de dames in Russisch liofcostuum liet bruidspaar op. Tegen 11 uur kwam de bruid op het win terpaleis aan en werd door dc ceredames in dc historische toiletkamer gekleed. De bruid droeg een kroon van brillanten, een mantel van goudbrocaat een wit kleed met zilver doorwerkt, een langen sluier en oranjebloe sem. Om 12 uur kondigden 51 kanonschoten aan dat de bruiloftsstoet zich in beweging zette naar de kerk. De stoet was overeen komstig het progiamma gerangschikt. In het eerste rijtuig de keizerin-weduwe met den koning van Denemarken, daarna het bruidspaar, de koning en de koningin van Griekenland, prins Hendrik van Pruisen met de hertogin van Coburg, de prins van Wa les met prinses Hendrik vau Pruisen, de ove- geloovcn of ze moeten zicli juist in de hel weder herkennen. Want Grote is al vijf jaar dood." z/Maar wanneer Grote nog leefde?" vraag de de president ernstig, nadat do algemeen opgewekte vroolijkheid bedaard was. „Dan zou de „oude Hans," als hij Grote bemerkte, terstond gaan hinniken," zeide Jen sen beslist. „Ge hebt in den stal het een en ander laten herstellen, toen uw heer op reis was," vraagde de advocaat verder. „Ja, ik kon niet weten „Ge wordt verzocht alleen maar te ant woorden op de vragen van den advocaat," vermaande de president. „Zijt ge ook in den stal gebleven, zoolang Osten er in was?" //Ja." //Heeft hij van u kunnen hooren of door u kunnen merken, dat dc ladder in den stal naar uwe kamer leidt en dat deze in ver binding staat met den gang op de eerste verdieping P" „Neen, nooit." Nu richtte dc advocaat tot den dokter uit Westerode de vraag, of liij bleef volhouden,

Krantenbank Zeeland

Nieuwsblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1894 | | pagina 1