Buitenlandsche Kroniek.
Binnenland.
tusschen de woorden //die" en f/dc" in te
voegen de woorden
//gehuwd of gehuwd geweest zijnde den
leeftijd van 23 jaar, die ongehuwd zijnde,
den leeftijd van 25 jaar hebben bereikt en
die."
Bij aanneming van dit amendement ver
valt de slot-alinea van artikel 2.
De navolgende nieuwe amendementen zijn
voorgesteld op het wetsontwerp, regelende de
bevoegdheid van het kiesrecht voor de Twee
de Kamer en voor de Provinciale Staten
Door den heer Land om in art. 3 als
kenteekenen van geschiktheid en maatsehap-
peljjken welstand aan te nemen a voor hein,
die als hoofd van een gezin op de bevol
kingsregisters staat ingeschreven een aanvraag
om op de lijst der kiezers te worden gebracht,
onder vermeldiug, dat hij niet tot de na te
noemen uitgeslotenen be,hoort; b. voor hem,
die niet als hoofd van een gezin is inge
schreven, gelijke aanvrage en verklaring, be
nevens een verklaring, dat hij gedurende
minstens zes achtereenvolgende maanden ill
dezelfde woning of in hetzelfde huis is ge
huisvest; c. voor hem, die op de kiezerslijst
voorkomt, het feit, dat hij niet van die lijst
is afgevoerd.
Voorts om in art. 1 geschiktheid en maat-
schappelijken welstand niet aanwezig te ver
klaren bij hemlo. die niet voorkomt op de
bevolkingsregisters; 2o, van wien het bij
rechterlijke uitspraak is gebleken, dat hij de
in art. 3 bedoelde verklaringen valschelijk
heeft afgelegd; deze uitsluiting geldt voor
de 3 volgende burgerlijke jaren 3o. die zich
in eene Rijkswerkinrichting bevindt, welke
uitsluiting dan ook voor het volgende bur
gerlijke jaar geldt.
4o. die den verschuldigden aanslag in 's
Rijks directe belasting niet heeft voldaan
welke uitsluiting dan geldt voor het burger
lijk jaar, volgende op het belastingjaar; 5o
die door middel van een tusschenpersoon
onderstand heeft genoten van een instelling
van weldadigheidwelke uitsluiting dan ook
geldt voor het volgende jaar; 6o. die ver
oordeeld is tot gevangenisstraf van 4 jaar
of langer, welke uitsluiting dan geldt voor
5 jaren daarna; 7o. die wegens desertie is
veroordeeld, als voren8o. die door den bur
gerlijken of militairen rechter is veroordeeld
met ontzetting van het recht, of onwaardig
verklaring oui bij de gewapende macht te
dienen; Öo. die veroordteld is, hetzij wegens
eene overtreding wairbij de plaatsing in een
Rijkswerkinrichting is toegelaten; hetzij we
gens een misdrijf, waarbij de dader van het
kiesrecht is vervallen verklaard. lOo. die is
veroordeeld overeenkomstig een der artikelen
428, 451, 452, 453 (2e en 3e lid) en 454
Wetb. v. Strafrecht.
Artikel 5 zou gelezen worden als volgt
z/het kiesrecht wordt niet uitgeoefend door
hem, die niet voorkomt op de van kracht
zijnde kiezerslijsten.
Bij een nieuw artikel 5 bis wordt eindelijk
voorgesteldotn van de uitoefening van het
Zijne gedachten waren zwaarmoedig en
'enaam.
r Karei door zijne wonde het huis nog
■rlaten mocht, zoo had hij alleen te
voor het jachtgebied. Sedert drie da-
1 hij in het bosch het spoor gevolgd
i wilddief en had zich door zijne hoo-
ge jaren niet laten terughouden zelfs 's nachts
op de loer te liggen om den strooper te
snappen.
Hij gevoelde zich daardoor verplaatst in
een tijd, ongeveer twintig jaar geleden, toen
hij ook het spoor van een wilddief vervolgd
had vervolgd met inspanning aller krach
ten. Herinneringen, die hij meende reeds
lang begraven te zijn, kwamen met alle macht
weer in hem op.
Hij zag zicbzelven weder als jonge man
in den bloeitjjd zijns levens. In zijn huis
heerschte een goede engel, zijne vrouw, die
hem wist te leiden, wier zachte hand vaak
genoeg de rimpels van zijn voorhoofd streek
en die met weinig woorden menige hartstoch
telijke uitbarsting wist te bezweren,
(Wordt vervolgd)
kiesrecht uit tc sluiten: hen lo hij wie de
wettelijke kenteekenen van geschiktheid en
maatschappelijke!! welstand niet aanwezig zijn
2o. wien dat recht hij rechterlijke uitspraak
ontzegd is; 3u. die in gevangenschap of
hechtenis4o die bij rechterlijke uitspraak de
beschikking of het bellier over hunne goe
deren verloren hebben; öo. die in het jaar
vdór de vaststelling der kiezerslijsten van
den instelling van weldadigheid of van een
gemeentebestuur ondeisland lubben genoten.
Door den heer van der Feltz is voorge
steld om art. 4 te lezen als volgt:
Deze wet houdt voor kenteeken van inaat-
sehappelijken welstand het voorzien in eigen
onderhoud en in dat van het huisgezin, zij
acht het bezit van dit kenteeken niet aan
wezig bij hem, die
a. niet voorkomt op de krachtens wettelijk
voorschrift aangelegde en bijgehouden be
volkingsregisters.
b. gedurende liet laatstverloopen burgerlijk
jaar onderstand heeft genoten van een in
stelling van weldadigheid of van een gemeen
tebestuur; onderstand aan vrouw of minder
jarige kinderen verstrekt, wordt geacht door
den echtgenoot of vader te zijn genoten
c. die niet dan een verplaatsbare woning
bewoont, schepen van 50 ton inhoud of meer
daarvan uitgezonderd
d. die in het jaar, aan het opmaken der
kiezerslijst voorafgaande, binnen dezelfde ge
meente meer dan tweemalen van woning is
veranderd.
Verwisseling van woning tengevolge van
eigendomsovergang of geheel of gedeeltelijk
te niet gaan van een gebouwd eigendom wordt
niet als verhuizing aangemeld.
e. die binnen de laatste drie jaren, aan
het opmaken der kiezerslijst voorafgaande, tot
opzending naar een der Rijkswerkinrichtin
gen veroordeeld werd en
f. die bij het opmaken der kiezerslijst zijn
verschuldigden aanslag en Rijks-directe-belas-
tingen niet heeft voldaan.
Door den heer De Ras is nog als amen
dement voorgesteld om ook de sergeants of
met dien rang gclijkstaanden onder de kies
gerechtigden op te nemen.
Parijs is weder getuige geweest van een
ergerlijk misdrijf, bij gelegenheid van de
aanstaande kamer-verkiezingen. Schijnen deze
in alle stilte te zullen plaats hebben, één
feit logenstraft die kalmte.
De oud-minister Lockroy afgevaardigde
voor Parijs begaf zich Zondag naar een kies-
vergadering. Toen hij te 2 ure, bij zijn
kiescomité komende, uit zijn rijtuig stapte,
werd hij aangehouden door twee personen,
die beweerden, eenige inlichtingen van hem
te willen inwinnen. De heer Lockroy vond
daartoe noch tijd, noch plaats geschikt, waar
om hij doordrong naar zijne vrienden.
Slechts eenige schreden gedaan hebbende,
werd hij door een revolverschot in de rech
terzijde getroffen, zonder echter eene ernstige
wonde te veroorzaken, daar de kogel zijne
kracht had verloren op de dikke klceding van
den getroffene. Onmiddellijk werd een zekere
Mooie, als de dader, gearresteerd.
Voor den rechter van instructie gebracht,
gaf hij als reden van zijn daad op, eene
persoonlijke wraakneming, omdat de heer
Lackroy hem herhaaldelijk geweigerd had,
te woord tc staan, ten einde om geldelijken
steun te kunnen vragen.
Nog iminer duurt de tariefoorlog tot groot
nadeel van de handelaars in Duitschland en
Rusland voort. Intusschen worden de kan
sen op onderhandelingen grooter. Men ver
moedt dat deze het einde der volgende maand
zullen kunnen geopend worden.
Woensdagavond had te Amsterdam eene
meeting plaats, uitgeschreven door 33 werk-
liedenvereenigingen, ten einde te protestee
ren tegen uitdrukkingen door sommige ka
merleden, voornamelijk de heer Rutgers van
Rozenburg, die heeft gesproken van een dron-
kemans-zootje en stemveev b'j de behande
ling van de kieswet.
Door een 6 tal aanwezigen werden in scher
pe bewoordingen de zinsneden van verschil
lende vertegenwoordigers afgekeurd. Hels-
dingen veroorloofde zich zeifs de uitdruk
king dat jhr. Rutgers een wetgevende ploert,
een wetgevende schoft is.
Ten slotte werd eene motie aangenomen,
waarbij men zich homogeen verklaarde met
het doel der bijeenkomst, en prolesteerendc
tegen de verdachtmakingen, waaraan de ar
beiders hebben bloot gestaan, overtuigd als
zij zijn, dat dit zoo belasterde deel der na
tie te zijner tijd zal toonen verheven te zijn
boven de aantijgingen van de vertegenwoor
digers van den geldzak.
Verder werd besloten deze motie nog den-
zellden avond bij den beer Rutgers te be
zorgen.
Keil troep van circa 500 man trok daarna
naar de woning van den heer Rutgers iu de
Sarphatiestraat. De familie was uit de stad.
Eenige min vleiende woorden werden ge
richt aan het adres van den Amsterdamsehen
afgevaardigde. De politie was in de Galerij
opgesteld. Uit den troep werd met een steen
naar de agenten geworpen, waarop de politie
oogenblikkelijk nu t stok en sabel een charge
maakte en de menigte voor zich uitdreef naar
het Frcdi-riksplein en de Hoogesluis.
Toen begon een geregelde aanval tegen de
politie; er werd met groote straatsteenen en
brokken steen naar de agenten geworpen,
zoodat de politie met alle kracht moest op-,
treden. Herhaaldelijk klonk de hooren om
versterking en het regende van den eenen
kant steenen, van den anderen kant stok- en
sabelslagen. Velen uit het volk werden,
meestal licht, gewond, een paar agenten kre
gen steenen tegen de schoenen of tegen het
hoofd en een brigadier van het Weespcr-
perplein moest, vrij ernstig aan hoofd en
handen gewond, bloedend tusschen twee man
nen worden weggebracht.
Ook een der verslaggevers der pers werd
licht aan de onderlip gekwetst.
Herhaaldelijk werden charges gemaakt; nu
op de Hoogesluis, dan weer aan beide zijden
van den Binnen-Amstel, op de Sarphatikade
of bij het paleis.
Dit duurde tot ongeveer halfeen, toen was
het volk grootendeels verstrooid en trokken
de detachementen politie bij de galerij sa
men. Nog geruimen tijd bleven zij daar een
afwachtende houding aannemen, aangegaapt
door een troepje nieuwsgierigen.
L)o laatste trains die over de Hoogesluis
kwamen, hadden veel te verduren van de
steenen, waarmede men wierp.
IIKENKF.XS, 18 Augustus 1893.
De jacht op hazen en patrijzen zal in
onze provincie geopend worden op Zaterdag
26 Augustus a. s.
Bij het examen Fransche taal is ge
slaagd de heer J. Risseeuw van Sehoondijke,
thans te Hoek.
Bij kon. besluit is benoemd tot ge
zworen van den Olarapolder, (1e lieer A. de
Milliano te Aardenburg.
De luit. ter zee 1°. kl. P. A. R. Hen-
nequin, commandant van Hr. Ms. instructie
schip Castor, wordt met 1 Sept. a. s. bij uit-
dienststelling van genoemd schip, eervol van
het door hem gevoerde bevel ontheven, en
weder belast met de betrekking van ccrste-
officier aan boord van Hr. Ms. instructie
schip ^Admiraal van Wassenaer."
Sluis. Tot onderwijzeres aan school C, is
henoemd inej. M. J. de le Lijs tc Sint Jan
Steen, op eene jaarwedde f 550.
Sluis. Vrijdag 11 Augustus had door B.
en W. de aanbesteding plaats van de straat
verlichting voor het winterseizoen 1898|4,
waarvan aannemer werd voor Sluis S. Lou-
cke 5. f 239,95 en voor St. Anna ter Mui
den D. Lsre 5, f 26.
Tweede Kamer der StatenGeneraal.
Kieswet.
Donderdag 10 Aug. De heer Levy,
vreesde bij uitbreiding van het kiesrecht bin
nen de perken van de grondwet voor geen
omkooperij. Hij bestreed den eisch van den
heer Van Houten dat het betalen van belas
ting aan bet kiesrecht worde vastgeknoopt
en dat het bezit als criterium van kiesbe
voegdheid moet worde* aangeuomen. Daar
door zoude de klasse van personen die f 12
5 f 13 per weck verdienen, worden uitgeslo
ten.
De heer van Karnebeek bestreed opnieuw
de ongrondwettigheid van het regee—
ringsvoorstcl, omdat de kenteekenen on
voldoende zijn. Tot overleg verklaarde hij
zich echter bereid.
De lieer Bool was voor een gematigde
uitbreiding van het kiesrecht.
De heer Poelman verklaarde zich onvoor
waardelijk voor de ontweTpen op grond van
de rechtvaardigheid en ter bevordering van
een ware volksvertegenwoordiging.
Vrijdag 11 Aug. De heer B a h 1 m a n n
heeft tegen de ontworpen financiëele en grond
wettige bezwaren. Van het uitgebreid stem
recht verwachtte hij groote uitgaven tenge
volge van de zucht der leden om zich popu
lair te maken. Het grondwettig bezwaar
kwam hierop neer, dat alle macht geconcen
treerd wordt in een algemecnen volkswil,
waarvan dan de kroon slechts de uitvoerder
zal zijn. Hij zal stemmen voor alle amen
dementen die strekken om het aantal kiezers
te verminderen.
De heer De Beaufort (van Amsterdam) re
pliceerde, dat, wat hij gesproken heeft om
trent de lagere standen geene beleediging
was, maar enkel dc bedoeling dat de lagere
standen voor omkooperij lichter vatbaar wa
ren.
De heer Rutgers van Rozenburg
bleef volhouden dat wij met een alge neen
stemrecht te doen hebben. Tegen de schrijf
proef bleef hij bezwaar maken. Een groote
uitbreiding van het kiesrecht verklaarde hij
tc willen.
De lieer Goeman Borgesius is gaarne tot
overleg bereid. Hij zag liever de kiesrecht-
hervonning in het geheel niet tot stand ge
komen, dan zoodanig omgewerkt, dat de vijf
de stand was uitgesloten.
De heer Mackay had in 's ministers rede
de grondwettigheid niet voldoende verdedigd
gevonden. Er moet altijd cenig verband be
staan tusschen kiesrecht en belasting-betaling.
Daarom heeft hij met zijne vrienden een
amendement, ontworpen, waaraan ten grond
slag ligt dc voorwaarde van tc staan aan het
hoofd van een gezin.
De minister van binnenlandsche zaken, de
heer Tak van Poortvliet, bleet er bij, dat het
ontwerp geen algemeen kiesrecht bevat en
tevens dat het daarbij aangenomen kenmerk
door de grondwet wordt gewcnscht. Hij
bleef een uitbreiding van het kiesrecht, ter
bevordering van het wederzijdsch vertrouwen,
wenschelijk achten.
Daarop werden de algeineene beraadslagin
gen gesloten.
In de zitting van Dinsdag nam de kamer
met 74 tegen 5 stemmen het wetsontwerp
houdende bepalingen op de Fabriek»- en
Handelsmerken, aan.
Zonder hoofdelijke stemming worden aan
genomen de wetsontwerpen tot verhooging
van hoofdstuk V. (Binnenlandsche zaken) der
staatsbegrooting voor 1893, en tot verhoo—
ging der begrooting van uitgaven van Ned.
Indië van het dienstjaar 1893, ten behoeve
van den aanleg van een spoorweg van Ma—
lang naar Blitar.
Bij de behandeling van datzelfde ontwerp
afd. ,/Schee.pvaartregeling in Atjeh" werd
door den heer Cremer met genoegen gewezen
op het krachtige waken tegen den smokkel
handel en tegen de vijandelijke bewegingen.
De houding na de nederlaag te Kaloet
keurde hij af.
De minister bestreed de zienswijze van den
heer Cremer betreffende de houding na do
nederlaag in Tamiang.
Het ontwerp werd aangenomen met 85
tegen 2 stemmen.
Daarna werd voortgezet de behandeling der
kieswetvoorstcllen,( de artikels en de daarop
voorgestelde amendementen.) De meerder
heid der commissie van rapporteurs vond het
