voor ZEEUWSCH
VLAANDEREN.
Iet Dieiwe KIESRECHT-ONTWERP.
najaarsstormen
Zaterdag 8 October 1802.
2° jaargang.
FEUILLETON.
No. 54.
NIEU
A B O N X K M E X T S P R 1 J S
Per 'J maanden 40 ets; franco per post 45 ets.
Voor Amerika f 2.90 per jaar bij vooruitbeta
ling. Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaars, Brievengaarders en den Uitgever.
A' D V E R T E X T IE P R IJ S
Van 1 tot en met t regels 25 ets.; elke. re.gel
meer 5 c's. Groote letters worden naar plaats,
ruimte berek -lid. Advertentiën worden ingewacht
tot Vrijdagn amiddag 1 uur bij den Uitgever.
Deze Courant verschijnt eiken Vrijdagavond bij den l it^ever C. Dl KLEM AN, te Breuken.".
Van verschillende zijden openbaart zich de zucht
naar algemeen kiesrecht. De wetgevende lichamen,
van wie eigenlijk die wensch moet. bevredigd worden,
beginnen allengs huntie roeping in dezen te begrijpen
en trachten op bevredigende wijze aan den volkswil
te voldoen. Algemeen kiesrecht is echter een zeer
ruim veld en 't is voorzeker zeer gevaarlijk om zich
op dat terrein te begeven, ja zelfs voor den wetgever,
die aan eene grondwet gebonden is, oumogelijk uit te
voeren. En wie zal ontkennen, dat aan een dergelij
ke volksuiting geene bezwaren verbonden zijn.
Ziedaar eene korte ontboezeming, die velen zich zul
len hebben laten ontvallen, bij bet vernemen van het
ontwerp tot uitbreiding van het kiesrecht in Neder
land. Minister Tak, die dienaangaande een voorstel
van wet bij de volksvertegenwoordiging aanhanging
zal maken, kan thans reeds de zelfvoldoening smaken,
dat de critici der bianenlandsciie pers zeer welwillend
jegens zijn ontwerp gestemd zijn. We! worden beden
kingen geopperd, wel wil deze aan dit, gene aan dat
artikel snoeien, doch over het algemeen, en dat zegt
al veel, maakt het geen onaangenameu indruk.
Het kiezerskorps zal vermeerderd worden met on
geveer 500.000 en alzoo een aanwas tot 800.000
kiezers verkrijgen. Van bet kiesrecht ziju uitgesloten
zij, die, volgens art. 80 der Grondwet, in het jaar,
voorafgaande aan de vaststelling der kiezerslijsten, vau
eene instelling van weldadigheid of een gemeentebe
stuur onderstand hebben genoten, m. a. w. die door
deze bedeeling, blijken niet in hun eigen onderhoud
of dat. van hun gezin te kunnen voorzien.
En toch, ondanks deze duidelijke explicatie, is de
Standaard, het hoofdorgaan der anti-revolutionaire
partij, niet op haar gemak over de uitsluiting van
de bedeelden, voor wat betreft, die ondersteund wor
den, door instellingen van weldadigheid, omdat van
dezen, onderstand genietende Van de liefde, volstrekt
ao.
AT 3
BlIt Al A.
Hij sprong op de as en stond op het punt zijné
schouders door do smalle opening te wringen. Daar
sprong hij van schrik terug, struikelde en viel op den
grond, terwijl een kreet, die door merg en been drong,
aan zijne lippen ontsnapte.
Een dof geknars werd gehoord het molenrad
begon langzaam te draaien cn met een geraas als van
den donder stortte liet bergwater op de houten spa
ken.
De oppasser had de sluis opgetrokken oui de fa
briek van water to voorzien, om den brand te blus-
schen. De laatste, conigo weg tot redding was Bur-
meister daardoor afgesneden.
Toen Karei op de plaats kwam, waren de stokers
juist bezig de spuit uit liet wagenhuis te, halen. Hij
spoedde zich er heen in haalde de slang er uit.
„Gauw, mannenriep hij „anders verbrandt de
geheele fabriek
niet bewezen is, dat zij niet in hun onderhoud kun
nen voorzien.
W e laten die beoorderling voor wat ze is, en zul
len onze lezers trachien mede te doelen, wie wèl kies
gerechtigd zal worden; ld. zij, die zijn Nederlander,
de door de kieswet te bepalen ker.tei kenen van ge
schiktheid en maatschappelijke!! welstand bezitten en
den door de wet te benalen leeftijd, welke niet be
neden 28 jaren mag zijn, lubben bereikt.
Als kenteeken van geschiktheid wordt thans aan
genomen de kennis van lezen en schrijven, te bewij -
zen door een eigenhandig geschreven aanvraag om op
de kiezerslijst te worden geplaatst, terwijl als maat
staf voor maatschappelijken welstand het voorzien in
eigen onderhoud en in dat van het huisgezin wordt
voorgeschreven.
We dienen nog even aan te stippen dat bet aantal
kiezers, waarover thans bij deze wet moet, worden be
slist, die voor leden van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal en Provinciale Staten betreffen.
En juist deze bepaling geelt aan de radicale partij,
bij monde van „de Amsterdammer, Dogbl. v. Ned,''
de verzuchting op de lippen, dat zij het betreurt, dat
de minister niet tegelijk met de verkiezingen voor de
Staten-Generaal en Provinciaal ook die voor de ge
meenten hoeft willen regelen, en ook dat aan het be
ginsel van vertegenwoordiging der minderheden geen
lioogere eer wordt bewezen dan welke begrepen is in
het voorstel tot splitsing der veelvoudige kiesdistric
ten.
Ieder zingt alzoo zijn liedje op zijn eigen wijs.
Het is echter een ontwerp van wet, dat aangeboden
is. En tusschen ontwerp en ieet, ligt een verschil zoo
groot en een weg zoo lang als de tusselienruimte, van af
's ministers kabinet tot het Staatsblad. Aan een reeks
van gevaren staat zulk een ontwerp bloot alvorens
het 't doel der reis, in dezen het Staatsblad, heelt
bereikt.
In de Tweede Kamer toch zitten geoefende tuin
lieden, wier snoeimes soms zoo scherp snijdt, dat nie-
„Het geeft niets," antwoordde de eene, „er is nog
geen water."
Als om zulks te weerspreken, bruisten juist-Je gol
ven der bergbeek liet kanaal in, betgeen door de man
nen met een vroolijk hoera begroet word. In liet
volgende oogenblik lagen de, zuigers er in.
„Aangepakt, mannenbeval Karolvier kracliti- I
ge vuisten vatten de balans aan, Karei nam de straal-
pijp van de slang in zijne handen en richtte de wa
terstraal op de vlammen.
Terwijl de drie mannen met inspanning van alle
krachten het woedende element zochten te bedwingen,
luidden in Ostheim en Herms de klokken elf rfepeil
de inyvoners met hare metalen stemmen te-hulp.
Itecds kwamen uit het dorp enkele arbeiders ge
spoed, juist te rechter tijd, om de uitgeputte stokers
van de pompen af te lossen. Aan redtliug van de
houtschuren en van hot kantoor viel niet meer te
denken, dat zag reeds iedereenwant de wind ver
breidde de vlammen met verbazende snelheid. Maar
daar het achtergebouw nog vrij was, zoo bestond er
hoop den brand te beperken en de fabriek te behou
den.
Juist kwamen die van Ilerms met de spuit aan,
aangevoerd door Kareis vader, die zic'u terstond met
eenige vertrouwbare mannen naar het kantoor begaf,
om de kast en de boeken in veiligheid te brengen.
nige loot wordt weggerukt en vaak tal van iuentin
gen plaats vinden, zoodat vau liet oorspronkelijke
slechts de schim meer te herkennen is. M ijl reeds
is gemeld, dat hot ontwerp gocu onaangenainen in
druk heeft gemaakt, is 't wel niet të denken, dat de
Kamer haar geheel zal ontbladeren.
Bereikt het ontwerp het Staatsblad en wordt het
alzoo tot wet verheven, dan zal bij de yerschilleude
partijen wel een nieuwsgierigheid ontstaan en een in
't donker rondtasten, om te weten hoe hoog het cij
fer der getalsterkte zal koiuen te staan <\ji vermoede
lijk ook wel bij de bevrediging van die nieuwsgie
righeid eene zelfvoldoening over de overwinning ofte
wel een heimwee naar vervlogen heerschappij.
POLITIEK (IVF.lt/JCUT,
Legerwetten, of liever wijzigingen in dezelve, schij
nen nu eenmaal niet in een goeden reuk te staan.
Heeft die wet, in ons land eene scheuring teweeg
gebracht tusschen politieke bondgenooten, ook in
Duitschland, waar reeos maanden het voor en tegen
geschreven is over eene wet tot (egerorpanisatie,
trekt zij de aandacht Van zeer velen.
En geen wonder, want de Uegeering wil de leger-
sterkte in vredestijd verhoogen met 95,000 man. Voor
die opoffering wordt in ruil niets gegeven, wat gelijkt
op minder diensttijd, waardoor het ontwijfelbaar vast
staat dat hei oorlogsbndget enorm zal verhoogen.
De Keizer heeft den rijkskanselier toestemming voor
het plan der wet geschonken, doch met liet oog op
den tweejarigen diensttijd, is dit niet, dan met moei
te gegaan.
Het nieuwe legerplan dobbert tusschen drie moge
lijke gevallen, en wel samenwerking met het centrum,
aftreding van Caprivi en ontbinding van den Rijks-
dag.
De druk der zwaardere lasten op de Dnitsehe on
derdanen, is voor ijfiU Rijksdag een motief om de wet
en met deze, Caprivi té doen vallen. ATIeéii op lilt
Het was boog tijd, want het vuur had verbazende
vorderingen gemaakt. Do benedenverdieping van de
houtschuur stond geheel in brand, dajir. de sebrijn-
ivi rkers lerkplaatscii voldoende braudsiof leverden.
Vonken spattend, boven .de schoursteeuen uitslaan
de, steeg de geweldige vlam ten donkere hemel op,
spottend met de onmachtige inspanningen der zwakke
meuschen die. het durfden wagen ziju zegetocht te
trachten te versperren.
N'adat Burmeister bekomen was van de verdooving,
waarin hij door den val van de as geraakt was, had
hij beproefd den anderen vleugel van het gebouw te
bereiken, om zoo niet de vrijheid, dan toch bet le
ven te. redden. Doch het w as reeds te laathet
vuur had de geheele, zoldering aangetast, de weg naar
die zijde, waarin het kantoor lag, was afgesneden.
Met een wanhopigen kreet vloog de misdadiger
weder naar den kant, vanwaar hij zooeven gekomen
was, in de hoop om door de schrijnwerkerswerkplaats
misschien nog een uitweg naar buiten te vinden. Of
hij daarbij het werkvolk van Herms juist, in handen
liep, was hem nu onverschillig. Hij wilde alleen maar
den gewelddadige!! dood iu de begeerige vlammen of
in den verstikkenden rook ontkomen.
Maar pok hier was geene redding meer mogelijk.
Reeds boven aan de kleine trap sloeg hem dichte
rook tegen. Hij sprong verschrikt terugde oogén
