f 186957,90,
486,27
139.964,75
391,67®
■42927,36s
Vuld door den heer Viëtor, ten slotte met 22 tegen
15 Btcmmen werd aangenomen. De Amsterdamsche
- Bank, de heeren Jolles en Co., H. Oijens en
Zonen, Wertheim en Gompertz en Wurfbain en
Zoon, -alleu te Amsterdam, hadden zich bereid
verklaard en solidair verbonden over te nemen eene
4 pet. leening der provincie Groningen, tot een
bedrag van f 8,950,000 wordende de prij3 van over
name bepaald op -9838S/ioo« pet., zijnde negen honderd
drie-en-tachtig gulden en vijf-en-tachtig cents per
obligatie van duizend gulden. Daartoe is besloten.
Zie, die heeren Jolles, Oijens, Wertheim,
Wurfbain zijn geen kleine grossiers in geldzaken,
en zij bieden voor eene 4 pets. leening van bijna
vier millioen' ruim 98J pet. Das is daaraan voor
hen-nog wat te verdienen.
Waarom moet dan Middelburg leenen tegen
06 a 96£, zooals de Middelb. Ct. uitrekent?
jy Wat het verwijt betreft, dat wij zonder ernst.
het cijfer f 3,900 als registratie-recht noemden,
verwijzen wij naar de Middelb. Ct.j van 16
November. Daaruit blijkt dat èn burgemeester
en wethouders èn de heer Snijders op het-regis
tratie-kantoor naar die kosten zijn gaan vragen.
De burgemeester kreeg ten antwoord 80 ct. en
38 opcenten, de heer Snijders 1 pet. en
opcenten. Blijkt, nu dat de burgemeester het
goede antwoord medebracht, dan trekken wij
het door ons daaromtrent gezegde in, zonder op
andere punten toe te geven. Wij gelóófden den
heer Snijders niet boven den burgemeester, maar
geloofden dat het rijk, by verschil van becijfe
ring, niet met het minste tevreden zou zijn
Dat's zóowat regel als er wat op te brengen is.
Nu wij ons verantwoord hebben over het
ernstige onzer meening, hebben we nog wat,
waarover wij het met de Middelburgsehe beter
eens znllen zijn.
Zij gelooft dat volteekening der 4 pete lee
ning mogelijk ware geweest.
Zy gelooft »dat het wenschelijk ware geweest
dat den raadsleden- wat meer tijd van beraad
ware gelatun."
Dat gelooven wij ook,, er is met de zaak-, een
loopje genomen, en daarop volgde een sprong
in het duister,
Hoorden de raadsleden spreken van eene
schade, door den een op 60,000, door den an
der op 90,000 gulden berekend, "wij gelooven
't met de Middelburgsehe »het moet den leden
van den raad, welke het holle dezer cijfers niet
aanstonds konden vatten, geduizeld hebben bij
het hooren dier soujmen." Maar evenzeer moet
het hen geduizeld hebben bij den sprong in de
voor hen even holle" annuïteits-leening by 't
(femeente-crediet.
Van al de raadsleden hebben erj(huitem bur-~
genieester en wethouders) drie gecijferd: de héereu
Fokker, Snyders en Tak.
De tegenstanders der leening bij 't Gemeente-
crediet wezen op schade.
De heer Fokker op f 90,000,
De heer Snijders op f 60,000.
Eu de heer Tak, voorstander daarvan,
wees ook op schade, want hy zeide dat het
nieuwe plan zou gelijkstaan met eene leening
tegen 4J pet., en de anderen ijverden, voor het
behoud van 4 pet.
Nu is het "onzes inziens heel verkeerd in dui
zelingwekkende vaart een met bedaarde zinnen
aangenomen plan te veranderen. Waarom hebben
de voorstemmers die wij voorstelden als door
dik en dun met burgemeester en wethouders
mee te gaan niet erkend dat het hun
zeldo Waarom hebben zy. niet gevraagd óm
eenig uitstel? Even als dé Middelburgsehe ge
looven ook wy, dat er geen bepaald gevaar aan
uitstel was vorbonden.
Wy geven hot nan do Middelburgsehe efchter
niet geheel toe, dat hot »ceno kwestie van ge-
loo/zou zyn, of by keuzo tuaschen twee plan
nen het eene beter zal slagen dan liet andere.
Dat kan eene kwestie van geloof zijn, maar al
leen dan, als er geen berekeningen te maken
zijn, als er geen voorbeelden van vroeger zijn.
Op 29 Oct. stonden alle raadsleden vast in 't
zelfde geloof of naar liberaal" spraakge
bruik beter gezegd in dezelfde overtuiging dat
dé leening a 4 pet. zou gelukken. Nu komt er
in geldzaken wel geloof te pas; crediet ver-
leenen is niets anders dan geloof verleenen aan
den schuldenaareen crediteur heet in het
duitscb een gldubiger, dat is letterlijk een geloovige,
omdat hij gelooft kapitaal en intrest'op zijn
tijd te zullen krijgen, maar wij, geloovigen,
houden in zaken, waarin wij rekenplichtig zijn,
•meer van berekening dan vau geloof.
Het treft ons dat wy uit de Middelburgsehe
-leeren, dat er in den Gemeenteraad eene geloo-
vige party komt, bereid om zonder duidelijk
inzicht en al duizelend" het dagelyksch bestuur
te volgen, eene party, zoo goed geloovig, dat
zij zich bij gewichtige financieele aangelegen-
-heden met minder voorbereiding" met een
minimum van voorbereiding vergenoegt, en
zich binnen 14 dagen als een riet laat heen en
weder bewegen.
Wij zien echter dat de partij Van 't grondig
onderzoek, hoe ook verrast door de overhaaste
raadszitting, zich scherper en juister afbakent,
en - meenen dat de® voorstelling, door de Mid
delburgsehe van de meerderheid der raadsleden
gegeven, hen niet bijzonder beschermt tegen
hetgeen zij noemt ons wapen van verdacht
making*"
BINNENLAND.
De Eerste Kamer zal tot behandeling van het wet
boek van strafrecht dozclfde wijze van werken als de
Tweede Kamer volgen, - -
Tot rapporteurs zijn benoemd de heeren Borsius,
Van Akerlaken,^-Vos de Wael en Thooft. Voorzitter
der commissie van rapporteurs is de heer Borsius.
De Ticeede Kamer - zet nog steeds hare beschou
wingen over. den politieken toestand van ons land
bij wijze van algemeeno beschouwingen over de
Staatbegrootiug voort. Het deficit (tekort) vormt na
tuurlijk schering en inslag.
Opmerkelijken volkomen ter zake daaromtrent was
het woord van Jhr. inr. Savornin Lobman, die-met
den heer Keuchenius tot nog loë het eenige lid .tlbv,
antirevolvtionairc partij was die zich in het debat
Hij sprak
Mijnheer de Voorzitter I De redevoeringen, tot dus-
verre in (leze Kamer gehouden, zijn voor mij onge
twijfeld zeer belangrijk en zeer leerrijk geweest. 'Ik
heb daarin veel hooren spreken oyer ons deficit e'u
over do oorzaken daarvan. Daar ik volstrekt geen
financieèle-apccialiteit ben, zal ik mij' in dit debar niet
mengen, maar ik wil toch niet ontkennen dat het mij
vorwonderd heelt, dat bij dat gchcele debat één hoofd
punt is over het hoofd gezien, namelijk, dat de begroo
tingen in haar geheel beschouwd, eigenlijk niets anders
zijn dan uitvocriugen van bestaande wetten, die wij
zclven gevoteerd hebben.
"Indien wij derhalve thans beginnen te klagen over
tb groote uitgaven, klagen wij eigenlijk ons zeiven,
onze cigert handelingen aan.
Vooral heeft het mij verwonderd dat bij de behan
deling van die vraagstukken geheel gezwegen is van
de geldverspilling, die ten aanzien van het onderwijs
in zijne verschillende doelen plaats heelt.
Zoolang wij, Mijne Ileeren, ora hooger onderwijs te
geven, drio universiteiten hebben, en aan iedere uni
versiteit 47 professoren, die de wet vordert, behalve
nog ccnigo andere die de wet niet vordert; wanneer
wij ten gevolge van Koninklijke besluiten gesteld wor
den voor de vraag of wij voor het"onderwijs in het
Sanscrict niet jaarlijks eene. sein van f 12,000 minstens,
zullen moeten uilgovcn, een vak dat, indien ik wel
ben ingelicht, vroeger misschien door cén of twee
jongelieden in den lande groi.dig bestudeerd werd,
zoodot het bijna onmogelijk zal zijn thans drio profes
soren, die dien naam Waarlijk verdienen, daarvoor te
vinden; wanneer wij voorts nngnnn wat met-het 'mid
delbaar onderwijs geschiedt, namelijk-dat niet alleen
do eene gomoonte vóór en do andere na om geld komt
onverschillig of de plaats groot of klein is, of het
Meppol gelat, of Tcrncuzen of Utrecht, ten einde hoo-
gero" burgerscholen op tc richten, cn ityt zelfs rijke ge
meenten ten behoeve van de opvoeding van do jonge
dochters uit den gegoeden stand aan de Staatskas geld
komen vragen, dan kun het toch niemand verwonde
ren dat die Staatskas loegloopt.
En nu heb ik nog niets gezegd van hot lager onder
wijs. Of men het. verbloemen wil of niet in do
invoering daarvan zit eigenlijk do grooto mocieiijkheid.
Alleen toch voor liet lager onderwijs wordt naai* mijne
berekening dit jaar 3l/s millioen meer uitgegeven dan
het vorige. Men roept mij toe 2</s millioen I Ik wil
op ceti enkel millioen niet zien, maar het staat vast*
dat, zoo die som nog zoo -hoog niet is, zij binnen
korten tijd tot 31/, millioen zal stijgen. Wanneer wij
dus, in plaats van al die wetten te voteren, waarvan
ten slotte het nut zeer problematiek is wetten Waar
mede zelfs de burgerstand niet is ingenomen, blijkens
de menigvuldige klachten, uitgaande van de ouders
over de opvoeding van hun eigen kinderen, in verband
ook met de uitslag der examens onze bemoeiing
met het onderwijs wat hadden ingekrompen, dan zoude
de toestand thans geheel anders zijn. Vooral, en dat
mag men niet uit het oog verliezen, omdat hetzelve
voor veel minder geld verKrijgboar is. Indien kunde
niet anders kan verkregen worden dan door middel
van zoo veel .geld als wij nu betalen moeten, dan
zouden ,wij wellicht zwijgen. Maar ieder die dc zaak
bestudeert, zil moeten erkennen dat, indien vrijheid
van onderwijs-regel werd, de scholen minder zouden
kosten, terwijl het onderwijs minstens even goede
vrachten zou opleveren.
Zoo 'is het kort en duidelijk gezegd. Zoodanig woord
maakt ellenlange redeneeringen overbodig.
r
Door di} commissie van rapporteurs over hoofdstuk
Buitenlandsehc Zaken zijn twee amendementen voor
gesteld lo. om f 2200 te 6cbrappen wegens de ver
hooging der traktementen van "het ambtenaarspersoneel
aan het departement aangevraagd, aangezien door de
voorgestelde drie oieuwe attachés aldaar de werk
krachten van zelf versterkt, zullen worden 2o. om
de postgezantschappen met f 30,000 te verminderen
voor deverhoogiog van de bezoldiging Onzer diplo
matieke vertegenwoordigers te Parijs, te Rome en te
Konstantinopel en voor de bezoldigingen van secreta
rissen vau legatie te Rome en te Konstantinopel.
De heer Keuchenius heeft, in betrekking tot de be
kende zaak van den zendeling Biegcr en de vacoine
in Indië de volgende motie voorgesteld, die later be
handeld worden
,De Kamer, van oordeel dat de toelating van
eene christen-zendeling tót de uitocfcuing van zijn
■dienstwerk in Nederlandsche-Andie niet behoort afhan
kelijk gemaakt te worden van de gemoeds- of andere
bezwaren, bij hem of derden tegen vaccinatie en re-
vaccinatie bestaande, gaat over tot de orde van den dog.'
Te Middelburg is eeue commissie benoemd tot voorbe
reiding van oprichting eener ambachtsschool bestaande
uit de heeren G. J. Will, P. Ragut en J. J. Worrell,
De op heden door diakenen der Noderduitsche her
vormde gemeente alhier gehouden collecte heeft op
gebracht f 2783,51i/j. Ten vorige jare bedroeg de
collecte, zonder nagekomen giften, f 2908y38.
Coca». Afsluiting der Kasboeken, en Rcsfactenlijsfc
bij de Coöperatieve Voorschotvereenigingen Spaarbank
te Goes, over de maand November.
Ontvangsten
Reservefonds. f 2695,80
Storting aandeel - 11457,46
Terugbetaling op schuldvor
dering - 99574,87 r
'tbleressen daarvoor en ger. - 'f f'
**Ktterestt, 3858,94
Opgenorövm gelden. - 69370,83 y
Onkosten.
Gezamelijk bedrag.
X- Uitgaven
Reservefonds
Terugbetaalde- -aancfeMen
Verleende voorschotten
Terugbetaalde interessen
Terugbetaalde opgenomen
gpldcn
Interessen van opgenomen
gelden,.
Onkosten i
Gezamenlijk bcdrég
7,26
KL 14
f 184204,#
Kos-saldo
Oostburg,. 6 December. Tot leden vjSij-i
mcenteraad alhier zijn gekozen dc heeren N. QiDidéttnah
mot 47 en A. J. de Smit met'56 stemmen. b'éf*tu
J. Wondergcm en J. van dc Plosscbe vetkregeD ,4aJv
en 35 stemmen. f
Tn een Woensdagavond gehouden vetgatletiü» Vèiv
het Werklieden verbond Patrimonium,, afd. 'A>li$t$dajto
is besloten/ een adres aap den Koning^tè^nlon
mot verzoek, het kiesrecht in'dien zin to ^prvwsootl,
dat, mét inachtneming dor nobdige beperking^ u,!\«ïgc-
meen stemrecht worde ingevoerd, met geheime' 'sicmiüiagf
Dc heeren Bruinsma, die reeds voor juiinSon dog,
den strijd, tegen"kwakzalverij aanbonden, vallen;thans
orgnnisccron. X'
Zij 'stellen zich voor eene verceuiging tc stichten,
on een maandblad uittcgeven tot bestrijding van kWak-1
znlvcrij.
Voor f 3 is men lid dsr Vcrccnjging voor f 1.25
ontvangt men het blad.
