HET ZUIDEN,
Nieuwe Goesche Courant,
istorisch blad voor Zeeland,
BINNENLAND.
Peijs der Advbetentiën:
10 ets,; Familie-berichten van 1
Iedere regel meer 15 cents.
m G cents per regel.
dccld als we daar zagen, en tcVcns zo-) zeer iu ranat-
scbnppelijken stand onderscheiden, te bocign.
Moge ook ditrn'aal zijn woord niet ijdel geweest
Verschijnteiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per diue maanden, francof 1,50.
Enkele uomiuers- 0,05.
Volgens een aan dc-öoetche Courant verstrekte opgaaf
zijn aan den Commissaris des Konings aangeboden
plannen tot conversie mr provincialen schuld van
Zeeland, welke op bet volgende neerkomen
lo sluiting eeher leening vau f 840,000, door uit
gifte vau obligation ad f-AOOO, f- 500 en f 100, ren
tende 4 pet., aflossing bij uïiloting in 24 jaren, waar
voor gemiddeld per jaar benoodigd isf 56,164,16 be
dragende totaal in renten en kapitaal f 1,323,940.
2o berekening omtrent aflossing der thans bestaande
geldleeniDgcn, per restc nog bedragende f 835,000 met
één gemiddelde rente van 4,66 pet. per jaar, tot
welker verdere afbetaling alzoo nog gedurende 27 jaren
gemiddeld per jaar benoodigd zou zijn f 55,019JGLr7,
bedragende totaal in renten en kapitaal f 1,485,517,35.
Eerstgenoemde-leening zon alzoo eene besparing
geven van f 161,677,36"" minstens, en zooveel meer
naarmate de tegenwoordize verschillende leeniugeri^op
langer termijuen loopen dan bij de hierboven bedoelde""
berekening daarvoor is aangenomen.
3o een plan om genoemde nieuwe geldlcèning ad
f 840,000 desverlongd in 27 jaren af te lossen,
waarvoor gemiddeld per jriar benoodigd zou zijn
f.51,428,441/» en het totaal in renten en kapitaal zou
bedragen f 1,388,508.
Dit plan zou tegenover het eerstgemelde een jaar-
lijksche bcaparing van f 3737,72',opleveren, maar
in totaal bedrag tegenover dezelfde berekening slechts
eene winst van t 96,949,30 geven.
Üliddclhnrg, 17 November. In' éenc openbare ver
gadering der Vereeniging tot afschaffing vau sterken
ilrank hield d- beer IS. J. W. Kach gisteren avond
zijne aangekondigde toespraak over kleinigheden.
Het kleine wordt sleehls door den dwaas onbedui
dend genoemd Hij die waarlijk groot was, beefi ge
leerd bet kleine te achten, Zijn leven omvatte Zijne
lessen behelsden niet zelden het kleine. Ook 'nog'in
onze dagen wordt den man geacht die ccn oog beeft
voor hét kleine, spreker wees daarbij op Dickens en
Cremer; die hun invloed niet ie danken hebben nan
liet beschrijven van wercldsch >kkeude gebeurtenissen,
maar aan het bezit van oog en hart voor bet kleine.
Het kleine, ccn letter uit -hout gesneden en
in 't zand gevallen, was bet kleine begin van de boek
drukkunst liet bezien vair-ccn vallenden appel',
leerde de wetten der zwaartekracht bet aandachtig
schouwen van ds damp uil de tuit van ccn ketel
i okend water stoomende, heeft mede bijgedragen lot
de ontdekking der stoomkracht.
Zijn dat geen kleinigheden?
En behoort cr dan niet gelet te worden op de
kleine -uitgaven voor yebruik {misbruik wordt door
iedereen veroordeeld) van sterken drank. Eene kleine
uitgave die ontzettend groot wordt, en waartoe de
kleine kiem reeds dikwijls in de jeugd wordt gelegd
Klein is (Tc vrucht van de werkzaamheid der ver-
ccuiging tot afschaffing, maar vrucht is er. Ook dit
kleine worde niet voorbijgezien.
Spreker wist aan deze zijne .hoofdgedachte lalt-van
persoonlijke ervaringen op "dit gebied lc verbinden" en
op geestige wijze de vruchten van zijn onderzoek zij een
hoorders-mede te. declcn.
Eenige zangers voerden onder leiding van den lieer
Tcrfeijn bij bef begin cn het einde der samenkomst
een paar zangstukjes uit, cn bet talrijk opgekomen
publick (de za3l was'propvol) bewees dat spreker de
kunst verstaat een publick, in politieke, kerkelijke,
godsdienstiege cn maai schappelijke vragen zoo ver-
Pm geneeskundige.'raad van Zeeland, beefi nogmaals
geconstateerd, dm bet met verloskundige hulp ten
platten lande treurig gestel^l is. Om do gemeentebe
sturen tol bet voorzien ïn^verloskundige hulp <c
dringen wenscht dr. de Man meer vervolging tegen
bakers en vrouwen die hulp verleenen, benevens'tot
bet instellen vau een onderzoek naar de vele leven-
Iooze geboorten.
Pe Heerengracbt te Middelburg heeft, echter zonder
gevolg, in de belangstelling van den heer Inspecteur
gedeeld, en de gemeente Oud Vosmeer werd aangewe
zen nis eene gemeente, welks bodem doortrokken is
van vuil, en welks drinkwater daardoor schadelijk is.
De openbare scholen te Biervliet (2) St. Maartens
dijk, Hengstdijk cn Bo3cbkapelle, benevens eene be
waarschool te Zicrikzce werden geacht schadelijk voor
-de gezondheid te zijn.
"VIlMMingcn. Tot-leden van den gemeenteraad
zijn gekozen de hceren A. Smit, burgemeester, en TV.-
C. van Duuren Putilli, eerstgenoemdemet .223,
laatstgenoemde met 153 stemmen.
270 groene stembriefjes waren ingeleverd, waaronder
5 van onwaardo. Paar van bekwamen de heeren Arie
Smit 223 en J. A. -de Wolff 34 stemmen, zijnde de
overige 8 steinmcnfovcr verschillende personen verdeeld
269 witte stembriefjes, waarvan .6 van onwaarde.
Pe stemmen waren nis volgt vcrdesld
W. C.' van Du uren Dutilh 153 stemmen.
J. A- de Wolff. - 62
J. E. Dommisse 15
cn eenige heerèn 8 of minder stemmen.
Door dc Vcreeniging van burgemeesters en secre
tarissen in Zuid- en Noord-Beveland is bet besluit ge
nomen, de besturen van'alle gemeenten in Nederland
uit te noodigen tot een petitionnement, om zoo mogelijk
tc verkrijgen dat in dc welteu op de nationale militie
en de schuttery, van welke ontwerpen in de laatste
troonrede werden toegezegd, eene bepaling worde op»-
genomen, dat genoemde besturen eene vergoeding voor
dc op tè dragen werkzaamheden zullen 'ontvangen.
Gróotc beweging wordt in (1e dagbladen gemaakt
van den ijver der Justitie en pditie te Dokkum, om
den schrijver van den. bekende dreigbrief aan liet lid
van den gemeenteraad aldaar geschreven, te vinden.
Niet minder dan 80 personen zijn in deze zaak ge
hoord. Naar alle zijden heeft men gezocht en gescho
ven. Eindelijk h dan ook den ijver der justitie beloond
door. liet vinden van den schilldige.
Het is, schrijft men, zekere Pr d. X, die vroeger wegens
nrfcbrurk van vertrouwen cn oplichting ten nadcelc van
den beer Drukker tot drie maanden cellulaire gevan
genisstraf is veroordeeld geweest. Ofschoon hij nog
niet heeft bekend, beeft zijn bandschrift zulk een in
't oog vallende gelijkenis mei het schrift in den dreig
brief, dat cr proces-verbaal is opgemaakt cn dc stuk
ken aan den officier van justitie te Jyccuwarden zijn
Bij liet lezen van deze berichten kwam ons een
artikel in de gedachten, voor eenige dagen in de
j Vredebond verschenen, waarin, over dc sobere mede-
I deel in g betreffende ccn dergelijke» brief aan ds. "Van
der Valk te Dclfi 'gezonden o. a. bet volgende wordt
gKCgll i
/(Opmerkelijk is bet dat (lc zaak van ds. van der
Valk plotseling in de donkerheid van het stilzwijgen
schijnt verdwenen te zijn.
Eerst werd gemeld dat de politie den deugniet had
Ontdekt met drie medeplichtigen. Zij haddc.. ge
vonden onder de leerlingen van het Gymnasium of de
Hoogere Burger School te Delft, door al die jonge
heeren te laten schrijven en hun schrift tc vergelijken
met dcu bewasten moordbrief.
Later werd gemeld dat de politie den schrijver nog
niet had ontdekt.-
Naar onze bescheiden meeuing heeft niet alleen ds.
v. d. Valk tnaar heel het Nederlaudsche volk recht
om te weten hoe deze vork au de steel zit.
Indien liet eerste bericht waar is, dau mag zeker
bet wel uiterst-vreemd geacht worden dat die moord-
briefschrijver niet dadelijk achter slot en grendel is
gezet, 't Ib toch wel wat erg zachtmoedig om zoo iets
voor een kwajongensstreek te laten passeeren. En of
het leerlingen van een -Hoogere Burgerschool geldt,
of een jongen van de straat, dat verandert toch aan
het gemeene en strafwaardige van de zaak niets, tenzij
men mocht oordeelcn dat zulke jongebeeren veel schul
diger zijn dan minder ontwikkelde jongens.
Dit feit, indien 't zoo is als eerst gemcldjis, werpt een
droevig liclit op onze toestanden. Deukt sleohts na.
1 o. De-brief, is evenzeer.van ~'t ergste, soort.als die
van den llaagschen moordenaar. Erger dan een brand
brief 't is een moordbrief.
Ondersteld wat moeilijk te bewijzen zal zijn en
dc gevolgen, die bij had of kan hebben, toch geenszins
kan verminderen dat hij uit een „grap" geschreven
is, hoe laag moeten daa jongens zijn gezonken, die
zulke „grappen" aardig vinden,..en -waardoor doode-
lijke schrik en ontsteltenis kan worden teweeggebracht.
Zulk soort Irioct inderdaad nauw verwant zijn aan
de booswichten, die tegen- ccn moord niet opzien. Voor
zulke grappenmakers is op. zijn mjnst een plaats in
een verbeterhuis hoog noodig.
2o. De schrijver en zijn medeplichtigen behoort
dan onder de kinderen van» de hoogere burgers, de
leerlingen van middelbaar of voorbereidend hooger on
derwijs. Tot heu, uit wier midden met eenige jaren,
0 volk van Nederland, uwe officieren, rechters, inge
nieurs, predikanten en dergelijke gezaghebbende of
invloedrijke mannen komen. Die jongens leveren een'
krachtig bewijs hoe ongegrond de. bewering is vau de
moderne bladen .en van de loougevers in Slaat en
Kerk dat dc misdaad uit onkunde voortkomt en dat
zij,'die 't meest leeren, dc braafste menschen zijn en
het minst geneigd tot misdaad. De Schrift leert dat
de boosheid voortkomt uit het hart, cn dat alleen
wcdergeboorle, verandering, heiliging des harten door
dc almachtige genade Gods den slechten boom goed
inake» kan.
3o. Pc geadresseerde is een predikant, cn wel
een orthodoxe, een Christelijk Gereformeerde, die met
zijn. nmbtgenooten door dc kleine en grootc straat-
en moderne schooljeugd liefst: „defijne" dominee, geti
teld wordt.,, We liatcn je ook erg", was liet slot van
den brief, 't Zal wel zoo zijn. Of de scholen zonder
Bijbel «ok eerbied kweekcu voor andersdenkenden.
Ook opdc plants onzer woning, zegt dc Zaamlamscbe
predikant, redacteur van dc Vredebondondervinden wij
bel schier eiken dag in smaadwoorden, datkinderen van
meer ontwikkelden en aanzienlijken, van meer uitgo-.
breid lagere cn middelbare scholen, vooraan staan in
afkeer en lompe brutaliteit legen de „fijnen"-en tegen
der „fijnen" herder cn lecranr-allermccst. En wat ieder
hooren en zien kan ouder3 noch meesters kunnen
of willen? het niet verhinderen, en hun jongens
1 cn meisjes geen betere manieren lecren do
i goede niet te nn gesproken.
Donderdag 48 November.
