-.5
L'-ï
(I
SÉ
I
retido rede om de verdedigers van de doodstraf
te weerlegden, zonder echter veel over de princi-
pieële redenen, o. a. door den heer Dqnner aan
gevoerd, te spreken. Van de andere zijde inoet
erkend worden dat de voorstand» rs der doodstraf
door tegenstrijdige argumenten te bezigen, hun
voorstel hebben verzwakt.
Het ontwerp werd bij' de eindstemming mede
door alle tó\i-révólutiööaire lèdfen, behalve db
heer Bicboa, die'geen rekenschap van zijn stem
had gegeven, aangenomen. Mr. Lobman was
door ongesteldheid afwezig. Uit zijne verklaring
bij het doodstraf-amendement weten we even
wel dat ook hij vóór zou hebben gestemd.
Beproeven we in een volgend nommer eenigs-
zins duidelijk te maken welke veranderingen
in ons strafstelsel door het thans aangenomen
strafwetboek zullen ontstaan.
BINNENLAND.
Een zeldzaam schouwspel leverde gisteren avond, even
voor vijf ure de vergaderzaal van de Tweede Kamer
op. Het licht was zoo even ontstoken toen de beslis
sing orer het ontwerpstrafwetboek, sinds 1813 toe
gezegd, viel. De grooje laak was volbracht, eenc wet
werd aangenomen zoo veelzijdig toegelicht, zoo degelijk
voorbereid door eene commissie uit zoo uitnemende
bestanddeelen sameDgesteld, en zoo uitmuntend ver
dedigd door een minister, die twaalf dagen lang, nooit
aarzelde, onmiddellijk gereed was met het uitspreken
van zijn oordeel over iedere rechtsvraag, over ieder
amendement dat voorgesteld werd. Geen wonder dat
de minister bestormd werd met goJukwenccben.
De heer Van Kerkwijk was na de aanneming de
tolk der vergadering en der natie toen bij zeïde „Het
is mij eene behoefte te erkennen dat de Minister van
Justitie dit wetsontwerp met een tact en bekwaamheid
heeft verdedigd als ik zelden bij eenig Minister heb
ontwaard. Het is mijDc gewoonte niet ministers
vleierijen toe te voegen, maar naar tnijoe zienswijze
heell de Minister zijn wetsontwerp verdedigd, op eene
wijze, dat ik, die mij met bet strafrecht nooit heb
opgehouden, naar zijne redevoeringen voortdurend heb
knnnen luistereD.
De commissie, zoowel als de Kamer, zeide de voor
zitter, zal het beste loon vinden in het bewustzijn van
een goed werk te hebben verlicht.
Zoo zij het
Tegen hebben gestemd de boeren Ifa/fmans, Lam-
brechts, Vau Baar, Heydcnrijck, Arnoldts, Schaepman,
Van der Schrieck, Reekers en de Bruyn, allen Roomsch-
Katholieke leden, en de heer Bichon van IJsselmonde,
anti-revolutionai r.
De Nieuwe Rotlerdamsche cn andere bladen beijveren
zich om moorden, gruwelijke moorden, in Engeland
Voorgevallen, waar de doodstraf nog bestaat, onder de
oogen hunner lezers te brengen, en dan triomfeerend
te wijzen op het' gemis aan het afschrikwekkende, dat
door deze feiten zich duidelijk uitspreekt. Alsof de
afschrikkings-theorie het eeoige motief was dat voor
standers der doodstraf er op na honden.
Hij die de voor weinige dag:n gevoerde discussie
over de doodstraf kent zat er anders over oordeelen.
We zulten slechts een kort citaat uit de rede van
den heer Lohman, bij dïe^gelegenbeid in de Kamer
uitgesproken, aanhalen.
Ook hem wa9 het yerwijt niet ontgaan, dat de voor
standers van de doodstraf reeds waren teruggedrongen
lot een enkel-punt: doodstraf enkel voor moord. Neen,
was zijn antwoord:
Neen, die voorstelling is onjuist. Zij, die de doodstraf
alleen beschouwen als afsclirikkingsiniddel,zij zijn.dat'geel
ik volkomen tóe, teruggedrongen. Maar de afscbrik-
kÏDg9theorie is geen theorie; zij,is eene codificatie der
yvillekeur, en daarom heelt men in de vorige eeuw
doodstraf op doodstraf gestapeld, omdat de rnenschen
misdaad op misdaad stapelden en men geen mid
del zag om de maatschappij te beschermen* Maar
ik verdedig de doodstraf alleen voor die geval
len, waar de zedewet geheel en in hare diepste begin
selen is miskend, omdat in die gevallen, maar ook
alleen in die gevallen, de Staat het hoogste wat de
mensch bezit, namelijk het- leven, moet wegnemen.
......Ik beken tot die barbaren te behooron, die inderdaad
meenen, dat het strafrecht in bet wezen der zaak niets
anders is dan een wraakrccht. Ik behoor lot hen .die,
wanneer eene misdaad gepleegd wordt, nog dnrven
zeggendie misdaad schreit om wraak. Dat is niet nu,
maar dat is altijd en dat is oreral zoo geweest. De
groote verontwaardiging naar aanleiding van het feit,
onlangs in deze stad voorgevallen, bewijst het ons op
nieuw. Dat feit is alléén gevaarlijk voor de'rijken, en
toch is bij het gansclie volk, van den hoogste tot den
laagste, dezelfde verontwaardiging ontstaan, niet omdat
men bang was zelf doorzoodanig feit getroffen te worden,
want de lagere standen behoefden voor «nisdaden van
Zoodanigen aard niet te vrcezen, maar omdat men ver
ontwaardigd was over de volkottieue verachting van
de zedewet door dien man. Wanneer iemand de zede-
wet zoodanig vertrapt, dat Iwj door zijne daden toont
geen recht te erkennen, dan is de Staat geiechtigd en
verp'iclit hem weg te nemen uit d» tnartschappij. lok
in den oud-lJcrmannschen tijd bestond de doodstraf niet,
maar wel de vrcdcloosbeid, men nain zulk een onnienseli
uit het volk weg, hij werd een ,antlatp,t verbannen en
vogelvrij. Welnu, dat recht om de maatschappij voor
goed cn onherroepelijk van zulk een booswicht te
verlossen, tnag de Slaat zich i.iet laten ontnemen.
Wruakrecht, zegt picn," moet niet lies taan bij eene
beschaafde natie. Ik drké" dat persoon!yke wraak niét
mag bestaan, en nclit hem'hoog, die bereid is zijnen
tegenstander te vergeven, tuaar acht dengene laag die,
niet racer toornen kan over het onrecht dat anderen
is aangedaan.
Dat is ook hel standpunt dot ik in do Heilige Schrift
terug vind. De heer van Beminden heeft mijns iuziens
te recht aangetoond, dat wij de doodslral niet mogen
verdedigen op grond van hetgeen voorkomt in Genesis,
omdat, indien wij de doodstraf willen bedreigen, alleen
op grond dat daar staat; .degcen die iemands bloed
vergiet, diens bloed zal vergoten worden', wij dan ook
geheel andere bepalingen zouden tnoclcn over nemen,waar
aars wij toch niet denken, onder anderen, dat hij Sie het
bloed eet van een dier, uitgeroeid zal worden. Maar wat
wij wel kunnen overnemen van hel Oude Testament is
de voorsts Hing dat God Jehovah, een God der wrake
ie. Hij toomt ever de ongerechtigheid. Wij suenschen be-
booren o«>k te toornen over de ongerechtigheid. Dat ge
voelen bestaat bij allen dieniet dov»r theorién vei blind
zijn. Kn dat gevoelen bestaat bij den mensch. Aangezien
nu het strafrecht op het volk een zedeiijken indruk mo t
maken, moeten wij dat gevoelen van bet iolk dat juist
en rechtvaardig is, in cere houden. Het volk cisclit te
recht dat de gerechtigheid gewroken worde, en w ij moe
ten het volk sterken in dat besef, want het is door ge
rechtigheid dat een volk verhoogd wordt.'
Van „liberale" zijde beeft men gewezen op de zonder
linge houding van mr. Lohman, die aanneming van
het wetboek boven aanneming van het amendement
tot wederinvoering van doodstraf stelde, daarom lot
intrekking adviseerde, 'O eindelijk toch vóór het
amendement stemde. Kene enkele opheldering. We
geven daartoe de eigen woorden van onzen afgevatr-
digdc zooals ze officieel in de „Handelingen" voor
komen. -
„Ik vermeet mij echter otn aan de voorsicllcrs met
de meeste bescheidenheid in overweging te geven, of
het niet verstandig zal zijn bet amendement in te
trekken, Ik heb daarvoor deze rt-den.
Indien bet mocht worden aangenomen, wat ik niet
voor waarschijnlijk houd, dan zou hoogst waarschijnlijk
de Minister, die een verklaard tegenstander van de
doodstraf is, dit wetsontwerp intrekken. Maar dan
zouden wij nog niet de doodstraf'hebben, want deze
is bij de wet van 1870 afgeschaft, en komt niet, door
de aanneming van dit amendement terug. Juist dat
gene, wat de geachte afgevaardigde uit Assen gisteren
verlangde partieele regeling is op dit punt ge
schied. En vermits ik nu overtuigd btn, dat dit
Wetboek inderdaad op zeer vele punten verre de
voorkeur verdient boven bet bestaande, zoude het te
bejammeren zijn, indien het wetsontwerp werd inge
trokken, zonder dat daardoor het mioste pracUschc
voordeel verkregen werd."
Voor het lidmaatschap der Tweede Kamer in het
kiesdistrict Maastricht is, ter vervpnging van wijlen
baron de Bieberstein, door de katholiek: kielvcreeui-
ging te Maastricht candidaat gesteld jbr. mr. G. Ruijs
de Beerenbrouk, rechter in de arrondisseinents-recht
bank aldaar.
Als naar gewóonte wordt in de stukken bij gele
genheid der Staatsbegrooting tusschen Kamer en regee-
4óng gewissehl, ook gesproken over de financiecle
regeling tusschen den Staat en de Kerk. Meer bepaald
wordt de aandacht der regeering gevestigd op de
klimmende bezwaren, verbonden aan de uitbetaling
van tractementen eu subsidién in de Ned. Herv.
Kerk. Verreweg de meeste leden wenscben te wachten
met afrekening tot de Kerk in rust zal zijn ge
komen, tot de vrede is hersteld, of afscheiding van
het onvereenigbare beeft plaats gehad.
De meeste leden zijn du9 ook van meening dat de
tegenwoordige ziekte tot een crisis leiden moet, een
crisis die o. i- zou kunnen verhaast worden door het
losmaken der financieéele banden.
In elk geval een weinig geduid, en een geestelijk, diep
gaand verschil 'zal machtiger blijken dan financiecle
handen, dan conservatisme van St;»at en Kerk.
Door den minister van oorlog zijn, met ingang van
1 Januari abetreffende de voeding der manschappen
van het leger nieuwe bepalingen vastgesteld, waarin
o. a. het volgende voorkomt:
Dc 'levensmiddelen zullen over het geheclc leger
gelijk zijn, d. z. dat ia elk garnizoen van 1
October tot 1 April gegeten zal worden eenmaal per
week 's morgens koffie bet brood, boter en kaas
zesmaal per week 's morgens 3oep met vleescb
driemaal per week 's middags aardappelen met groen
ten en spek, eenmaal 's middags bruine booncn met
spek, eenmaal 's middags grauwe erwten met spek,
en eenmaal 's middags erwtensoep met spek.
Ia elk garnizoen zal eene voediüg i-ooraruissie wor.
den ingesteld.
Uit die commissie worden ietlcrQ week twee leden
aangewezen, die belast zijn met den dagrlijksclien dienst.
Deze twee leden, met den secniaris, keuren het
vleeseh, de aardappelen eu verdere ur'ikeleij.
De inspecteurs der wapens zijn'v< rplicht zicb, bij
gelegenheid hunner inspecm-n, vun dc goede hoeda
nigheid der levensmiddelen cn van bet naar bebooreu
opleggen daarvan te overtuigen. Inzonderheid behoort
dit tot de taak 'van den hoofdintendant.
In den regel moeten de maaltijden als vdgt verdeeld
wordm. Wanneer 's morgens soep gebruikt wordt:
vóór dc morgen-oefening brood met koffie onmiddel
lijk na de morgen-oefening, soep met vleescb; tus
schen 8 cn 4 uren dc unddagkost. Wanneer 's mor
gens geen soep gebruikt wordt -. voor de inorgt n-
ocfening brood met boter, kaas en koffie omstreel s
1 uur namiddag de middagkost.
Het keuren van levensmiddelen zfl met de meesu,»
gestrengheid geschied» n. Zoo moei b. v. het rund-
yieesch zijn goed, versolt, gezond en met vet doorwas-en
van ossen, droge of guste koeien, niet ouder dan zes
jaren, wegende aan den balk niet minder dan i'QO
kilogram.
Het bericht van het Handelsblad, dat verh.-d'n
Donderdag in de vergadering der liberale partij iou
zijn besloten cm den minister van koloniën te ioter-
pellceren over bet aanblijven van den Gouverneur-
Generaal, is naar de N. II. Cl. verneemt, onjuist. Er
is volgens «lat blad over die zaak zelfs niet gesproken.
Het Vod. deelt mee, dat in die vergadering uit
sluitend gedebatteerd is over de Indische begrooting
en dc Indische bijdragenwet.
In de Maandag namiddag gehouden zitting van de
hamer rau koophandel en fabriekfn te Middelburg
werd besloten, naar aanleiding van het voortdurend
te laat aankomen van den tweeden sneltrein op de
Zgeuwscbe stations, een adres te zenden aan den Minisicr
/au waterstaat, ten einde, zoo noodig door tusschen-
komst van den Minister van buitcnlandsche zaken, bij
de Belgiscbe Rrgeering er op aan te dringen, dat de
dienst der Belgische staatsspoorwegen zoodanig worde
geregeld, dat de aansluiting van «Ie treinen van
Brussel en Antwerpen worde verbeterd, en dat do
Exploitatie-maatschappij te Roosendaal niet de ver-
traging ondervinde, die daar in den laatsten tjjd
steeds plaats vond.
Deze te late aankomst is zegt het Kader-
land in bijna alle gevallen bet gevrlg van
den slechten toestand van den dienst op de Bel
gische staatsspoorwegen. Op die spoorwegen toch
is de dienst veel te uitgebreid in verhouding tot
de beschikbare exploilatie middelen. Het aantal machines
19 zelfs te klein voor den diensjj zoodat de staat reeds
van de Grand Central Beige heelt moeten huren
daarenboven ligt op de drukste gedeelten nog een enkel
spoor, terwijl de meeste stations te klein zijn, zoodat
slechts 35 wagens elkaar daar kunDen kruisen. Al
die oorzaken werken mede, dat de treinen te Esscheu
dikwerf veel le laat aankomen. Voor de Nedcrtand-
sche treinen bestaat dan slechts de keuze om óf fio
Belgische aansluitingen af te wachten en zelf te Jaat
aan te komen, óf geen rekening met de Belgische
treinen te houden. Herhaaldelijk is van-Nederlandsehe
zijde op verbetering van den dienst op dc Belgische
staatsspoorwegen aangedrongen verschillende confe-
rentiën tot dat doel zijn reeds gehoudeo, dcch men
heeft er nog weiuig resultaat van gezien. Er is zelfs
reeds gedreigd, dat, indien de dienst der Belgische treinen
niet verbeterd wordt, niet op de aansluiting te Esschen
meer zal worden ge Wacht, zoodat de Belgische treinen
langs dat station dan zonder doorgaande correspon
dentie zouden zijn.
Grljpskerke, 10 November. Tot lid van den
gemeenteraad alhier is bij herstemming gekozen <le
hoar Jacobus Poppc met 25 stemmen. Op den heer
J. Krijger waren 10 stemmen uitgebracht. Het aan
tal kiezers bedraagt 57.
Turf!. Schoot cn Sending
De beer J. II. Klomp, predikant bij de Ned. Her*.
Getn. te VHssingcn; is beroepen naar die gemeente
te Ilijssen.
Voor het beroep naar de N. H. gemeente te Axel,
is door den beer J. E. Steenbakker Morifvon Lovscn,
predikant te Bruchem c- a., bedankt.
Door den 'heer C. Kuijper, predikant hij de
Cllr. Ger. gemeente te Nieuw-Venncp, is bedankt voor
het beroep naar Ter Neuzen.
I:
zelf
het
Ora
brie
zegt
'L
Atigtekerke. Het bouwen der ebriv'olijke school
alhier is aangenomen door den heer K. Melis voor
f 4500.
Amsterdam wordt dezer dagen in onrust gebracht
terïa
rige
If H
