New-York vertrokken. ^iej. st.0omscliip zal daar 62
bsaeu 402 z.vijccn ontschepen, die bestemd zijn om
van daar per spoo j. ,ja Brussel naaf Frankrijk ver
voerd te worde-^
Daar dit »*jene proef gchijnt te zijn, die, zoo ze vol
doet, mi^sohiea tot meerdere transporten aanleiding
Zou kutinen geven, hoopt men dat allen zullen mede
werken, om elk te vermijden oponthoud, of noode-
looze kosten te voorkomen. - MCt
'Men schrijft omtrent de „Prins Alexander-Stich
ting" Midden-Eng nabij Bennekom, inrichting voor,
blinde kinderen, .bededen den- leeftijd vaa> zeejaar
Wij vernemen met groot genoegen, dat weldra in
onze nabijheid een nieuwe inrichting van weldadig
heid zal geopend worden, waarin groofe en bepaalde
behoette bestaat en welke haar ontstaan verschuldigd
ia aan het congres tot verbetering van het lot der
blinden, dat in 1880 te Parijs vergaderde en dat in
Zoo menig opzicht hoogst gewichtige gevolgen had
en voor de blinden blijvende vruchten belooft af te
werpen, de hier bèköëlde inrichting iseen voorbe-"
reidend blindeninstituut, waar' jonge kinderen bene
den den leeftijd van zes jaar gebeele huisvesting en
verzorgicg kunnen vinden, en waar men ben zal
voorbereiden, om later met vrucht het onderwijs nan
het instituut te Amsterdam of elders tc kunnen
bywoneD. De heer F. H. Lavanchy, van Parijs, een
man die op liet gebied van blinden-onderwijs een
onbepaald gezag heeft en die den vader der congres
sen voor blinden kan genoemd worden, bezocht dezer
dagen opzettelijk de nieuwe inrichting te Bennekom
tin was over de ligging daarvan zóó tevreden, dat hij
^dtZekerdé daarmede ten hoogste ingenomen te zijn
CO haar de schoonste toekomst durfde voorspellen, en
inderdaad zij voldeed volkomen aan alle eischen. Een
nieuw en luchtig gebouw met hooge verdiepingen,
omgeven door een vriendelijken tuin en te midden
van prachtige, geheel vrye wandelingen in het beste
droogste en meest gezonde gedeelte van Gelderlaud
beveelt zich daartoe reeds vanzelf aau. De commissie
van oprichting heeft dan ook deü steun van de wei
denkenden zonder eenig bezwaar gevonden en was
bijzonder gelukkig in alles, wat zij daartoe ondernam.
Zy slaagde er in eene directie te vinden, die zoo-
Wel aan de Louise-bewaarschool te Amsterdam als aap
hefc instituut .tot Onderwijs van Blinden aldaar door
baar flink en degelijk karakter en den vriendelijken-
omgang met de kleinen zeer terecht werd gewaar-
-deerd. Aan mejuffrouw M. C. Verny's handen kunnen
de jonge 'blinden gerust en veilig-worden toevertrouwd
Zy zal' voor hunne ontwikkeling naar lichaam en
geest met de meeste liefde zorgen, en wanneer zij
later op eene grootere inrichting overgaan, zal men
eerst duidelyk de hoogst nuttige strekking dezer op
leidingsschool - erkeunen, terwijl het verblijf van de
kleine bliuden in de vrije natuur, uit den aard der
zaak, verre verkieselyk is boven het verblijf op zoo
jeugdigen leeftijd in een inrichting; waar toevoer van
de onmisbare versohe lucht een volstrekte aumogelyk-
heid is. WSj vertrouwen dan ook, dat zy, die hunne
milde gaven blijmoedig aan het welzijn dier blinden
ten offer brengen, ook de inrichting niöt vergeten
zullen, die voor hen-zorgen wil'nog voor dat het
instituut- dit doen kan en welke hen wil pogen voor
te bereiden, om met te meer vrucht de weldaden te
kunnen genieten, welke deze schoone instelling nu
bijna drie kwart eeuw met milde en verstandige hand
verspreidt- en waaraan zoovele bagaafde blinden het
goede lot te danken hebben,' dat zij tjiana genieten
Degenen die de schoone omgeving vanden Wage-
ninschen Berg gaan bewonderen, durven wij een
bezoek aan do inrichting- voor blinde kinderen bene
den dën leeftijd van .zes jaren onverschillig tot
welke godsdienstige gezindheid dezen bchooren
gerustelyk aanbevelen. Aan do nieuwe inrichting
wënschen wij van ganscher harte al den steun en al
die waardering toe, wnnrop zij volkomen aanspraak
heeft en die zij ten volle verdient, en. wjy brengeu
een woord van warmen dank, in naam der mensch-
lievendheid, aan de wakkere mannen; dio haar met
edele bedoelingen hebben tot stand gebracht, en die
haar den 15den October e. k. aan hare schoone be
stemming wijden zullen. ArnhCour.)'
r— Iii de bewaarschool in dc Willemsstraat te Amster
dam, behoorende aan de vereeniging Tot Heil des.
Volksis een steen onthuld, tot herdenking van den
welbekenden' Amstcrdanischcn predikant J. do Liefde,
stichter der Vereeniging.
Deze vereeniging heeft .17. en 18 dezer liaar vijf-
en-twintigjarig beslaan herdacht. Zy telt thans 5 af-
deeliiigen, ruiin 300 leden én meer dan 3000 be
gunstigers- Do bewaarscholen voor havcloozcn tellen.
700 kinderen, de zondagsscholen 280Ó, met 100
onderwijzenden. Zij heeft, ook nog verschillende, jon-
gëlings-voreenigingcn opgericht, alsmede brei- en
naaischolen, terwijl vele volkslezingen worden gegeven,
ook voor militairen.*
De vereeniging "voor lykenverbranding zal hare
5de algemeene vergadering iiouden te Nijmegon, op
Zaterdag don 11 September n.s.
Tot de punten ter behandeling behooren o.a
Voorstel van het hoofdbestuur om het voordeelig
saldo der algemeene kas over-het jaar 1879 te slorten
in het fonds voor lijkovens.
Verslag vau bet onderzoek, door het hoofdbestuur
ingesteld, omtrent de vraag of er in eene der pro
vinciën Noord- en Zuid-Holland, Utrecht of Gelder
land, gelegenheid bestaat om,op het terrein eener
begraafplaats eeu Sieaieusehen oven op te richten, die
aan de beheerders dier begraafplaats zou worden over-
Kerk- en Schóoluieutvs.
Ds. C. Keijers, sinds 10 November 1861 pre
dikant te Ellewoutsdijk, heeft de toezegging ran
beroep naar Nièuw-Helvoët aangenomen.
Ds. J. G. Walraven Krol, predikant te Dinther
c. a. heeft voor het beroep naar Biervliet bedankt.
Het volgende protest is bij de bespreking der
belijdenis-quaeslie na de afstemming vau verschillende
voorstellen in de zitting der Synode van 19 Augustus
'voorgelezen en iugediend
„De oudergeteekenden, afgevaardigd door de Pro
vinciale Kerkbesturen van Utrecht en Zuid-Holland,
overwegende, dat Art. 31 II. G. O. nieuw zoowei
het recht der Kerk in haar belijdend beginsel belem
mert als te kort doet aan de vryheid der Kerkeraden
in het bijzonder aan 'de verpliohting der ouderlingen,
om aan de stem der consciëntie voorgelicht door het
Woord en den Geest van God, te gehoorzamen; het
feit constateerende, dat. onderscheidene Kerkeraden
verklaard hebben, Art. 38 nieuw niet te kunnen' na
leven, met welk gevoelen niet alleen meer dan. één
Classikaal- Bestuur, maar zelfs het Provinciaal Kerk
bestuur van Utrecht instemt, daar dit laatste Bestuur
Art. 38 nieuw in strijd acht met Art. XI Alg. Regl.
in ernstige considiratie nemende, dat 4 leden van het
Provinciaal Kerkbestuur van Gelderland niet tot het
toepassen van tuchtmiddelen hebbeu kunneu mede
werken tegen handelingen, die met het bovengenoemd
Art. 31 samenhangen redenen waarom in'dit
voorjaar ook eene buitengewone Synode same.igeroepcu
is, die o. a. getracht heeft, om doör weglating van
de welbekende ergerlijke zinsnede de gemoederen
eenigszins te bevredigen
- stolt met smartelijk gevoel deze gewone Synode van
1880, indien zij niet aan het gewetensbezwaar omtrent
dit punt op eenigerlei wijze tegemoet komt, tegenover
de Gemeenten, de Kerkeraden en de Besturen verant
woordelijk voor de gevolgen, met name voor het toe
nemend verzet en voor de ineenstorting van het ge
bouw oazer kerkelijke organisatie sedert 181
De drie leden der Synode,
j. Westrik.
E. Cesar Segers.
Van den Brandelen.
Alle voorstellen tot wijziging van art. 38 gods-
diensonderwijs;' zoowel die van de buitengewone synode
als die van de commissie, in wier handen deze waren
gesteld, en de overige voorstellen van verschillende
leden der synode buiten die commissie daartoe gedaan
zijn thans verworpen, voor zoover zij in-behandeling
zyn- gekomen. -
Er is een voorstel overgebleven, waaromtrent be
slist zal worden als - het reglement op de kerspelvor
ming wordt aangenomen. Het is clat van den heer
Roodhuyzen, om als laatste alinea van art. 38 gods
dienstonderwijs te lezen
„In gemeenten, waar kerspel vorming is aangenomen
wordt dc nadere regeling van de aanneming en be
vestiging der nieuwe leden geheel overgelaten nan de
kerkeraden, wanneer er gcenc afdoende bezwaren be
staan tegen het zedelijk gedrag, dc kennis en de
belijdenis der aannemelingen, eii deze bereid zijn te
verklaren, dat zij als leden der Ned. Iferv. kerk met
inachtneming van liare rcglomen'en wenschcn mede te
werken tot haren bloei."
Dtt voorstel heeft ten doel, om dc meest volledige
vryheid ook aan confessioneele en orthodoxe kerkeraden
te Verzekeren, met uitzondering alleen van de vrijheid
om het bestaan en de ontwikkeling van andere rich
tingen dan dc hunne pnmogelijk te tnakeu.
De hoógleeraar Gooszen heeft, medegedeeld, dat hij
na de behandeling vtui het ontwerp kerspelvorming
zal terugkomen op de door hem voorgestelde wijziging
van art. 38, die door dc meerderheid der leden van
de Synode verworpen werd.
De hoogleeraar Gooszen wilde de gehcele .alinea 5
doen wegvallen, en alinea 4 doen luiden
„Vóór., dio aanneming wordt aan dc aannemelingen
gelegenheid gegeven, oitfl van hunne kennis to doen
blijken aangaande chr. geloofs- en zedcleer en de
bijbelschc en kerkelijke geschiedenis, met liauiQ ook
die der hervorming, eu om belijdenis af tc leggen'-van
hun christelyk geloof."
I?e hoogleeraar stolde zich voor, hierdoor 'een stip
te doen op dcii weg der decentralisatie de aanne
ming zooveel mogelijk to doen verliezen het karakter
van examen allen nadruk te leggen op het gedrag
der aannemelingen, en met vertrouwen do zaak over
te geven nan de kerkeraden. i
Ofschoon do wijziging aanvankelijk cn modernen èn j
orthodoxen toelachte, was zy door beiden verworpen,
toen bleek, dat zoowel kon worden gelezen, dat de
ouderlingen alles, als dat zij niets te beslissen zouden
hebben aangaande de kwestie, waarover de strijd liep.
De hoogleeraar Gooszen heeft eohter nog niet mede
gedeeld, of hij het voorstel ongewijzigd, dan wel in
anderen vorm opnieuw ter tafel zal brengen.
Ter vervulling vaD de raceerende hoofdonder
wijzers-betrekking te Kadzand,.zijn op de voordracht
geplaatst de heeren H. Jongepier. A. F. Wisse en
A. f F. Swenns, de laatstgenoemde hulponderwijzer te
Sprang, en de heide ëéreten, respectievelijk sinds April
1880 en April 1879 de hoofdonderwijzers-acte bezit
tende, te Middelburg.
Aardenburg19 Augustus. 1880. Heden werd
alhier in de groo'.e zaal van het gemeentehuis de
37e algemeene vergadering gehouden der onderwij
zers-vereeniging in het 5e schooldistrict der pro
vincie Zeeland. Zij werd bijgewoond door den heer
Inspecteur in Zeeland, den heer schoolopziener ia
dit district, 22 hoofd- en hulponderwijzers. De
schoolcommissie uit deze gemeente, benevens een
lid van don Raud met den secretaris toonden, door
het bijwonen dezer vergadering, hunne algemeen be
kende belangstelling in het onderwijs.
Na het openen der vergadering leverde de voor
zitter eena verhandeling over „den toestand van
ons district in 1570". Hy toonde aan, hoe moei
lijk het was bijzonderLeden mede te deelen over
het jaar 1570, daar er door de geschiedschrijvers
weinig is van opgeteekend. Niettegenstaande „1570
sprakeloos is als een lijk", wenschte hij achtereen
volgens nu te gaan den aardrijkskundigen-, den
staatkundigen- en den godsdienstigen toestand, om
eindelijk met de verstandsontwikkeling uit die dagen
te eindigen.
Hij deelde o. a. mede, dat omstreeks dien tyd
Cadzand en Biervliet eilanden waren.. Sluis een&
drukke 'handelstad, had een levendigen handel, op
Brugge. De steden Aardenburg, ÖoBtburg en Bier
vliet, alle aan zee gelegen, hadden eveneens een
uitgestrekten handel. IJzèndijke en Schöondijke lagen
op eene andere plaats dan tegenwoordig. Retran-
chement bestond nog niet, dóch het tegenwoordige
gehucht Ter Hofstede, reeds door Melis Stoke be
schreven, was eene zelfstandige parochie met kerk.
Door den zoogenaamde Allerheiligen vloed van 1570
werd veel schade ook in dit district toegebracht en
het Zwin met don Braakman hereenigd.
In dien tijd 'behoorde ons district tot het ryke
Vlaanderen, waarover Filips, kouiDg van Spanje,
als graaf regearcle De vrije sleden Muiden, Sluis
en Aardenburg hadden de rechtsbedeeling in han
den met de ambachtsheeren der heerlijkheden Bres-
kens en Biervliet; 't Vrije van Brugge was evenwel
het hoogste rechtscollege.
De hervorming op godsdienstig gebied vond bier
weinig aanhangers. De gevolgen van den beelden
storm werden hier zeer weinig gevoeld. De oude
godsdienst, nl. de Roomsch Catholieke, was da
heerschende.
Omtrent de verstandsontwikkeling uit die dagen
is zeer weinig mede te deelen. Er was bijna geene
gelegenheid, althans op het platte land, tot het
ontvangen van onderwijs, zoodat zeer weinigen
lezen en schrijven konden. Misschien was- dit in
de steden eenigzins anders, doch over het algemeen
was de intellectueele ontwikkeling zeer gering. „y
Na de voorlezing der notulen, 'het algemeen
vorslag van den slaat en de werkzaamheden der
vereeniging en het verslag van den treurigen staat
der boekerij werd een oogenblik gepauscerd. Jn
dien tussehentijd hielden een vijftal hulponderwij
zers een wedBtrijd in het schryven op het bord.
De uitslag daarvan wns, dat de heer P. Risseeuw
de prijs van f3. behaalde, 'terwijl op voorstel vau
den heer Inspcotcur besloten, werd aan de heeren
L. P. Weisfeit en P. Hochart ieder een premie van
f 2, toe te kennen.
De feestrede werd gehouden door den heer I.
W. Weisfelt, hoofdonder wijzer te St Kruis. Hij bad
tot oudcrwerp gekozen „de Schoolwet in België".
De feesten der 50jarige onafhankelijkheiil in dat
rijk hadden hem tot de behandeling van dit on
derworp aanleiding gegeven. Hij behandelde achter
eenvolgens der geschiedenis der ondcrwijs-wetgeving
van 1806 tot 1880, om meer bijzonder stil te staan
bij tie wet van 1879 en bij den verwoeden strijd
die door de Belgische geestelijkheid hiertegen gevoerd
wordt. Versohillende bijzonderheden werden door den
redenaar medegedeeld, die met gespannen aandacht
werden aangehoord. Een daverend applaus beloonde
den spreker voor dc vele moeiten, die hij zich ge
heven had t>m bouwstoffen voor dit rijk onderwerp
te verzamelen.
Als bestuurslid werd herbenoemd de heqr J. de
Koniug, terwijl in plaats van- d.en. beer' H. J. van
Branmbrcek, de lieer I. W. Wéisfelt als zoodanig
werd gekozen.
Uit dc rekening van den penningmeester bleek
dat er over het afgeloopcn dienstjaar ontvangen was
