in®m liiiiMi mimi.
Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- en Noord-Beveland.
Vrijdag 6 Augustus 1880.
Vijttiende Jaargaug.
Rooscnd. V
I Wouw
S I Berg, op Z
I Wbcnsdr.
rf 1 •Rilland
~Z 1 Krabbend.
2 I Kruiningen
Jjj *Vlake
2 i Bicaelinge
o 1 Q^cs
j- I "sli-Arends
I Arnemuid
i Middelb.
I Vliss. stad..
JI iiav
Dez
7,«5 8,40
6,12,32 2,30 6,307,2610,- I
6,12 7,34 8,50 12,44 2,41 6,42 7,3710,10 gF
0,20
6.36
0,47 9,14
9,20
3,5 7,8 7,57 3,45
8,55
3,27 7,25 9 12
9,21
9,35
9,41
9,51
9,56
10,7
8,6 10,18
10,26
10,41
8,35 9,6 10,2510,50 Ws*-—BergopZ. 7,5 8j2 9,57
JTn (T,o-;t-0',i511'- Aaudezc halten wordt alléén gestopt, wanneer Wouw 7,19 8,14
5,30 8,45 9,15 daar reizigers Worden opgenomen of uitgelaten. Uoosend.A. 7,30 b,2a 8,4510,11
Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des Maan,lay* cn Donderdags avonds. Prijs P- kw.fO,85. fr. p. post fl.—Afz. Hommers f0,05.
Prijs der Advertcntion 10 ct p. regel, groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van 1—5 regels 50 ct.
Advertcntién kunnen op den dag der uitgave niet later dan ora half twaalf uur des voormiddugs worden aaugenomen.
Alle Stukken de redactie betreffende gelieve men minstens één dag voor de uitgave franco toe te zenden aan de Uitgeefster Wed. A. C. de Jonoe, te Goes.
12,51 2,48 5,50 7,44
1,6 3,2 6,6 7,59
1,14 3,11 6,17 8,8
',25 3,19 6.308,19
1.32 3,26 6,33 8,26
1,40 ',33 6,44 8,35
1,50 3,43 6,55 8,45
1,56 3,49 7,2 8,51
2,9 4,2 7,17 9,4
•2,22 4,15 7,32 9,18
2.33 7,46 9,31
2,42 4,30 7,57 9,41
GOES, den. 5 Augustus 1SS.0.
Het was een zinnige dag, den 4en Augustus, in
tweeërlei opzicht. Niet alteen dat de natuur gunstig
was en de dagvorstin, zonder daarom hinderlijk te
zijn, haar gloed aan het aardrijk mededeelde, maar
ook was er voor het gemoed, voor het hart, neen,
\voor de «iel, iets goeds op te doen. Die schare, die
\n waarheid, zooals <lc psalmdichter het uitdrukt,
nging, naar het kerkje, naar den tempel Gods, zij
h:ft het begrepen en, minder lettende op het natuur-^,
olioon, de kracht des Hecron, het licht van de ware
Zon, van de rcin des gcestes opgevangen en daarmede
voordeel gedaan.
Men verwacht van ons niet, dat wij ocue schats
geven van de redevoeringen die op het zendingsfccst
itijn uitgesproken. Waar wij door den afstand van
het terrein, dal ons ditmaal van de plaats onzer
inwoning scheidde, niet zijn opgegaan mrt de feest
vierenden. kunnen wij ook niet mcdedeelen, hoe en
Wat er gesproken is. Doch in .den geest waren wij
op het landgoed //den Hondsberg" onder Oistcrwijk,
en in den geest volgden wij den gang der Christelijke
feestviering.
Wij hopen later, daartoe door de inlichtingen van meer
deren, die het feest medevierden, in staat gesteld, een
meer omstmdig verslag te kunnen leveren, doch voor
on« nummer van heden was het ons toch cepe behoefte,
he> bovenstaande in ons blad op te nemen
l>it alleen kunnen wij nu reed^ vermelden, dat hel
allen, wie tegenwoordig waren, en de schare was
aanzienlijk (alleen uit Goes vertrokken met den gele-
gcnbeidstrciu ongeveer 309 personen) goed was,
en dat uitmuntend weder de feestviering begunstigde,
terwijl cciic vroolijke, altijd Christclijk-vroolijke, ge
moedsstemming dor aan wezeode», het genot der feestvie
ring verhoogde.
Door gedeputeerde staten van Zeeland is in de
plaats van den onlangs overleden adjunct-commies
II. de Jongh, tol eersten klerk, chef van het bureau
van expeditie ter provinciale griffie, benoemd de beer
J. Goethnls. Tot buitengewoon beambte is benoemd
de heer J. Ph. Ilracr. Aan cenige ambtenaren ter
griffie is verhooging hunner jaarwedde toegekend.
Dr. J. Persaiit Snoep te Wolfnar'sdijk hoopt op
20 Augustus den dag te herdenken waarop hij voor
40 jaar zich in die gemeente vestigde.
Onlangs namen wij op de uilrekening van den
heer Meijer, hoe, als men in aanmerking neem1 het
verschil der waarde van bet geld, in 1514 in Maar-
Jcai nagenoeg evenveel aan belastingen werd opge
bracht als in 1879. Dit ingezonden stuk b'.cef niet
onbeantwoord. De beer L. A. Laurcy meldt in de
Hnnrl. Courant op hoe het stuk, waarop de heer
Meijer zich beriep, reeds'" door prol. F ruin bekend
gemaakt en besproken is, maar tevens hoe deze ge
waarschuwd had er niet al te onbeperkt vertrouwen
aan te schenken. Maar a\ stond alles in waarheid
gelijk, dan nog wijst de beer Laurcy er op, Ine het
tijdstip van 1514 behoorde tot liet glauspunt der bloei
van onze nationale industrie, terwijl nu «Uc nijver
heid en handel kwijnt, en tot een vroeger ongekend
laag standpunt is gedaald, en dit verschil tusschen
een opbrengst gedurende groote welvaart en haast nog
grooterc kwijning maakt, dan in vergelijking tegen
woordig oueiudig meer wordt opgebracht. Natuurlijk
ook thans weer ten gerieve van de buitensporig op
gedreven uitgaven van het onderwijs bestemd
voor ücl bevoorrecht deel der natie.
Aahuie verkiezing voor een lid der tweede ka-
mcï'te Alfterdam, werd dóór 1716 van de 4760
kiezers deelgenomen. Van onwaarde waren 8 briefjes
en de volstrekte meerderheid bedroeg dus 850. De
lieer Glcichman bekwam 808 cu de heer Kappeijne
494 stemmen, zoodat tusscher» beiden herstemming
moet plaats hebben. De lieer van Berckcl (katholiek)
bekwam 392 steramen.
De verkiezing van een lid der tweede kamer
in het kiesdistrict Hoorn, in plaats van den heer L.
1). Fransen vu tl de Putte, is bepaald op 31 Augustus as.
Niet algemeen bekend is, dat H. K. H. prinses
Hendrik een warm bewonderaarster is tier beeldende
kunsten en met veel talent teekensiift en penseel
voert. Op hare vereer-,rade uithoodiging vertoeft thans
Mej. Tficrè Schwarlze. op het koninklijk lustslot te
Soest dijk, ten einde 11. K. H. bij liare studiën be
hulpzaam le zijn.
Er is ecu wetsontwerp betreffende bet vervoer
van pakctlen per post, naar het Duitsche model, bij
den Raad van State ingekomen.
De N. II. Ct. verneemt, dat liet verslag van
de Staatscommissie over den Róttcrdamschen waterweg
in het laatst der vorige week, door tusschenkomst van
den min. van waterstaat, aan den - koning is ingediend.
Het verslag en ecu groot deel van do kaarten en
bijlagen zijn reeds afgedrukt, zoodat de publiekraaking
spoedig kan worden verwacht.
Het tweede blaadje der Unie „de School mei den
Bijbel" is verschenen. Ook nu laten we niet na, daar
op de aandacht te vestigen
Zij gaven naar hun vermogen tot den schat
des werks. "sjfe ISzKA 2 69.
Op 29 Januari ,1879 wasfdo Unie of het verbond
der Schoolgeuzcn tot stand gekomen.
Het eerste, wat du Unie te doen stond, was dit
verbond le bevestigen, door van ic(lci\een oiler te
vragen. Wat men ondersteunt, heeft men liuf en hoe
meer men opoffert, hoe meer het hart leert liefhebben.
Daarom werd er een collecte aanbevolen tegen 17
Augustus.
Doch daarbij wilden de schoolgeuzcn anders te werk
gaan dan hun tegenstanders.
Liberalist en bekrompen gaat gemakkelijk samen.
Het heet tegenwoordig liberaal, icdergcu^iiaar .eigen
patroon le fofsoerieeren. Dit sprcgkK'trouwens van
zeil. Itulicn mijn menschclijkc-''wijsheid, de wereld
regcercn moet, dan kan ik niet toestaan, dat oen ander
er met zijn wijsheid tusschenin komt. Als ik echter
weet, dat Gods almachtige wijsheid (le wereld regce
rcn moet,dm kan ik gelooven dat de zaken coed
gaan, ook al loopeti zij volgens mijn .wijsheid niet
volkomen goud, ja schijnbaar geheel in de w;ar. Dat
een liberalist dus bekrompen is, moet ieder natuurlijk
vinden de man kan moeielijk anders. Zoodra hij,het
niet was, zon hij moeten erkennen; „Er js een wijs
heid hoogcr dan mijn wijsheid, ju hetgeen mij dwaas
schijnt, kan wijzer zijn dan mijn hoogste wijsheid."
Als hij dat erkende, was hij niet liberaal racer.
Doch wij christelijke schoolgeuzcn, gelooven dat de
wind blaast waar hij wil, en (le Geest Gods eveneens
waait waar Hij wil, zoodat het ons niet betaamt de"
middelen te bepalen, waarmee bij verkiest te werken.
Daarom heeft de Unie van het begin af gezegd
wij vragen alleen, of iemand een school met den Bij
bel verlangt, en hoe hij verder dit opvat is zijn zaak.
Waar het. woord zijn vrijen loop mag hebben, zal de
Hcere God zelf wel voor de werking daarvan zorg
dragen. "^4—^
Nu zijn er in ons vaderland velerlei soorten van
Christelijke scholen. Men heeft b. v. Diaconiescholen,
Kerkelijke scholen, scholen voor eigen rekening, scho
len die door de Ouders gezamenlijk betaald worden en
voorts nog bijzondere scholen, die aan 'geen bepaalde
Vcreeniging zich hebben aangesloten. Eindelijk heeft
men twee groote VcreetiigingenChristelijk Nationaal
Schoolonder /rij* en Gereformeerd Schoolonderwijs.
Hoe zullen wij dié allen tot een geheel brengen
Als men die vraag aan een liberalist voorlegde, hij
zou antwöordcu „Dan moeten ze allen wat laten
vallen van hun cischcu de een moet wat minder
Gereformeerd worden en de ander wat minder kerke
lijk, in een woord allen moeten water in hun wijn
doen."
Maar de Schoolgêuzen-Unie heeft .liet anders gedaan
en gezegd „Laat niemand water in zijn wijn doen,
maar laat ieder geven aan hetgeen hem het meest
lief is, laat elk de vrijheid om zijn geld te besteden
naar goedvinden." De vraag is maar.- „of men wat
geeft, of men meehelpt."
'/Aj liet dus de meeste speelruimte. En al de Scliool-
gcuzcu hebben het begrepen, voor zoover zij meege
daan hebben.
Zoodoende werd cr gecollecteerd voor zeer verschil
lende belangen, maar hel ecnige wat de Unie be
geerde was, dat men twee dingen in het oog zou
houden
1". Van al wat men collecteerde op 17 Augustus
liet bedrag op te geven aan de Unie, opdat mcu kon
zien, wat er over het gchcelo land gedaan was.
2". Het geld, dat geen bepaalde bestemming had,
aan de Unie te zenden; (leze zou daarvan afhouden,
wat zij voor zich zelve 'noodig had en de r?st ver
doelen onder de twee Verecnigingen van Ghr. Natio
naal en Gereformeerd Schoolonderwijs. Dit zou aldus
geschieden, dat ieder kreeg naar male van zijn uit-
gaven, dat wil zeggen als de ccne Vcreeniging bijvoor»
beeld f 2600 had uitgegeven in het afgefoopen jaar*
cn de andere 1 1000, dan zou dc eerste twee derden
krijgen en dc ander ccn derde.
De 17de Augustus "kwam. Door het gchcelo land
wef'd gecollecteerd dc opgaven werden naar wcnsch
gedaan en dc slotsom was, dat cr ruitn hcee en
veertig duwend gulden werd geschonken.
Merkwaardig was het, zooals ieder vrij was in zijn
beweging.
Hier was dc collecte voor de Unie zelve, daar voor
Christelijk Nationaal, ginds voor Gereformeerd School
onderwijs, elders voor het tekort in de kas van de
school daar ter plaatse, in een andere gemeente weer
voor den eersten steen van een nieuwe school. Dikwijls
vond incn in de collecte giften in een papier gewik
keld, waar dc bestemming op geschreven was cu- welke
gil ten behoorlijk werden overgemaakt. Dan weder be
stemde men een deel van dc opbrengst voor de ver
ecnigingen Jiamaba-s en Johannes, twee kostelijke
zaken, die ten doe' hebben, dc ccneom voor weezen
cn weduwen van onderwijzers, de andereom voor
oude of gebrekkige onderwijzers te zorgen.
Dc liberalen zeggen altijd, "dat zij neutraal, onzijdig
zijn, maar de schoolgeuzcn weten wat die neutraliteit
bctcckeut.
„Ik ben neutraal" 'zeggen de Uberaliston, maar
dat beduidt in hun mond „gij krijgt niets, of gij
moet uw geloof verloochenen.
„Ik wil ruim van hart zijn" zegt de Unie
„dus als gij een gift geefi voor een school met den
Bijbel, laat ik u vrij om die gift te gc.cn aan welke
school gij wilt. Ik zul u niet dwingen, om uw kous
naar miju zit, te doen."
Dat is heler dau die hooggeroemde neutraliteit.
De Unie wil dus verbinden en ^iiul scheiden, en de
beste wijze, om velen uun elkander te binden, is hug