NIEUWE GOESSCHE COURANT.
T;
Nieuwsblad voor ïbolen, Zuid- en Noord-Beveland.
1 RIJKS-WATERSTAAT.
No. 97.
Vrijdag 12 December 1879.
Veertiende Jaargang.
Jtooaeod.V 7.4* 8.45 10,40 l,— 8.5 7,8
Wonw7.54 9.11 10.58 1,*0
Berg.opt 8.10 9,25 11,7 1.21 8.S7 7.26
8.24
11,18 "1.80
1 Woen»4r
1 *Rfll«nd.8,87 11.89 1.48-8,60
1 Entten*- 8,48 11,85 1,49 8,57
11 Krulling» 8,53 11,45 1,59 4,14
5 *VJike8,58 11,50 2,4 4.20
j Biexelfige-- 9,7 -12.-2.15 4.82
'Qoea„9.18 12,10 2,24 4.48
i'*H.Axendi 9,26
fAroeznoid- 9,41
ïiddelb. 9,62
7Usf.'t*d 10,2
kir.
12,18 2,82 4,68
12.82 2,47 6,9
12,41 2,56 5,20
13,60 8,5
7.25 8,40
6,— 12,82 2,80
6,12 7,8* 8,60 12,44 2,41
e.SO 12,51 2,48
6,86 1,5 8,2
6.47 s*. 9.14 1,14 8,11
5,80 7,25 13
5,42 7,87
5,50 7.44 -
,6.6 7.59 g J
6,17 8.8
6,80 8,19 g S
6.88 8,26 g 1
6,80 8,46 9;i6
Berg. i- L 7,5 8.2
Wotttfl7.19 8,1*
1.25 8.19
9.26 M2 8,26
1,40. 8,88
1,60 8^43 6,55 8,45
1,56 8,49 7,2 8,61
2.9 4,ï 7,17 9,4
9.57 2,22 4,15 7.32 9.18
V'— '2.88 7,46 9,81
4,80 7,57 9,41
■Au detelialtei «or^tillééngettopt, «unêerRoosend.A 7,80 8,25 8,46 10,112,42
dujrelsicer* worden opgenomen of ao
De»« Connnt reiecfcüit, nitfcwonderd opClxriitelijke fee»t<lwten. de»^MssutUften Bondsrisgs msonis Kr\j»? kwiruil 0,85 fr.p. poit/- -1,—. Afeonderliike Hommer* f0.05
Pnji der Adrertentien 10 «ent per regel, groole letter» en rignetten ne»r pluUrnimtt.Geboorte, bnweLyk*- «n doodberichte» via 15 50 oent.
Alle 8tnkkende redartle betreffende geliere-inen minstens één dag véór de nttgire franco, toetetendna a-in de Uitgeefster, Wed. A.C. DE JOHQgSJr. te Gors
4 KHBTEHIEYAH WATERSTAAT, HAHDEL fit HUYERHHD.
PROVINCIE ZEELAND.
Aanbesteding.
'p"7- Op Vigdag, 19 December 1879, des voormiddagB
ten 10 ure, "ral. onder nadere goedkeuring, door den
Commissaris des Koning» in de provincie Zeeland, of
bg zgne afwezigheid, door een der leden van de Gede
puteerde 8taten, en in bjjzgn van den Hoofdingenieur
van dea Waterstaat io het 11de district, aan het ge
bouw van het Provinciaal Bestuur te Middelburg, wor
den aanbesteed
Het eenjarig ouderhoud yan de Rijks
contr'escarpe te Tholen, behoorende tot
de zeewerken in Zeeland.
,7 (Raming ƒ707.)
Deze aanbesteding xal geecnieden bg enkele inschrg-
vjar, volgens art. 7 lt van het bestek.
Het bestek, no. 38 ligt ter lering aan bet gebouw
- van bet Ministerie van Waterstaat, Handel en Ng ver
heid, aan dat vao het Provinciaal Bestuur van Zeeland te
Middelburg, en zgn voortsjjp franco aanvrage, tegen betaling
Serkorfcente bekomen bg den boekhandelaar M. Nühow,
Nobelstmat no. 18 te *s Gravenbage, en doorignetnsschen-
- komst in de voornaamtte gemeenten des Rjjks.
Op 13 en 15 December 1879 wordt de noodige aanwjj-
ring op de plaats gedaan; voorts rgn nadere inlich
tingen te bekomen bg den Hoofdingenieur van den Wa
terstaat te Middelburg, en bg den Ingenieur van den Wa
terstaat te Zierikzee-
"s Gravenbage, 24 November 1879.
t Voor den Minister,
De Secretaris-Generaal,
BOOGAARD.
GEMEENTE-BESTUUR
OPENBARE VERGADERING
vak oaf
BAAD der GEMEENTE GOES,
op VRIJDAG den 18 DECEMBER 1879,
des avonds ten 8" are.
Goes, den 10 December 1K79.
De Secretaris,
HARTMAN.
Ponten van behandeling:
1. Mededeelingen, ingekomen stukken.
2. Onderzoek der geloofsbrieven van den heer W. L.
Kakebeeke als gekozen lid van den raad.
3- Beslissing op bet verzoek van Mej. de Wed. J. J.
Hartman, om afstand van grond.
4. Wgriging der verordening op de invordering van
rechten voor verrichtingen van den BurgerJgken
Stand.
Benoeming voor één 1 eeraar in de Engelscho en
Hoogdnit8che talen en letterkunde aan de H. B. S.
voor jongens.
Beschikking op de reclames van J. Prins en A
De Jonge Jz. tegen hunne designatie bg de brand
weer.
Verzoek van den heer L. D. Borel om oen uit
weg voor zgn "te bonvreo buis aan don stationsweg.
Verevening van .declaration van L L. Wapstra
Over 1878.
Voorstel van burg. en weth. omtrent de ambte
naren belast met ae keuring van vleesch. enz.
s.
7.
9.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat de COMMISSIE TOT
uitdeeiJng van eetwaren en brand
stoffen op nieuwjaarsdag weder samenge
steld is en bestaat nit de beeren:
j. a. a. fransen van de putte
als voorzitter;
F. S. a- KNITEL, lid van het Burgerlijk Arm-
bestuur
- C. SïlOEP, lid der diaconie van de Ned. Hero
Gemeente
J. PROOSTlid van het R. C. Parochiaal Arm
bestuur;
en J. KOQMAN, Azlid der commissie tot de CEco
nomisdic spysuitdeeUng
terurijl de heer C. RISSEEUW, griffier ter Sec
retarie, als Secretaris aan de commissie is toe-
en dat deze commissie de bridragen der Ingezetenen
heeft opgehaald op heden Donderdag denJf December.
Burgemeester en Wethouders verzoeken geene aal
moezen aan de deuren uit te reiken, maar deze veel-
eer voor zoover dit nog niet gedaan, is aan de com
missie toe te vertrouwen, opdat tg in staat zg hare
gewone nieuwj ars bedeeling te doen, terwgl Burgemees
ter en Wethouders vermeenen, dat elke aanbeveling tot
het geven van ruime bgdragen thans overbodig zal
zgn bg de duurte der eerste levensbehoeften.
Goes, den 11 December 1879.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De 8ecretaris.
HARTMAN.,
DE REDEY0EEIH3 VAK SIX.
Zooalg wjj bg bet einde van onze Vorige "be
schouwing opmerkten, verklaarde ook znr. Six
grooten prjj& te stellen op eene godsdienstige om
leiding van bet opkomend geslacht, maar be
weerde hg dat deze immers op de «neutrale»
school plaats bad. Op de neutrale school waar
aan de kinderen ingeprent wordtgehoorzaam
heid, trouw iff den arbeid, waarheidszin, in één
woord alle christelijke en maatschappelijke
deugden.»
Dat de godsdienstige overtuiging van alle leer
lingen geëerbiedigd wordt, daarvoor is hem de
achtbaarheid van den onderwijzersstand borg.
Maar de school is niet de plaats tot het ont
vangen van«speciaal godsdienstige indrnkken»,
die moeten de kinderen ontvangen van hnnne
ouders en godsdienstleeraars.
Laat ons na eens zien in hoeverre die schoon
klinkende tbeorien .door de praktijk en de on
dervinding gestaafd of gelogenstraft worden.
Godsdienstige opleiding op "de neutrale school;
8lniten de beide heterogene bestanddeelen niet
reeds nit den aard der zaak elkander nit? Tot
welke godsdienst wordt .die school dienstbaar ge
maakt? Van God, van Christus, van eenwig le
ven mag, zooals de neutraliteit langzamerhand
werd uitgelegd, niet gesproken worden, om niet
in gevaar te komen de (negatieve) godsdienstige
overtuiging te kwetsen van hen die aan geen
God, aan geen Christus gelooven, zooals de Bg-
bel ons leert; van hen die aan geen eeuwig le
ven gelooven, zooals irrrT Fock indertijd toestem
de, dat ook de vermelding hiervan niet op de
school te hnis behoorde. Hoogstens das is er op
de zoogenaamd «neutrale» school plaats voor de
moderne godsdienst; - dat is de godsdienst die
ieder zich zelf scheptzooals hem persoon
lek het meest waarschijnlijk, het meest wensche-
ljjk voorkomt. Een godsdienst dus zonder vas
ten grondslag; veranderend en afwisselend, zoo
als de individuen van'elkander verschillen!
Maar op die «nentrale» gchofen wordt aan de
kinderen daD toch ingeprent «gehoorzaamdheid,
trouw in den arbeid, waarheidszin in een woord
- volgens mr. Six~—aüe christelijke deug
den». Omvatten die opgenoemde deogden dan
in waarheid <aüe christeljjkeK deugden?»
voor ons, missen er twee, en" nog wel de twee
voornaamste«Hebt God lief boven alles en uwe
naasten als u zei ven», van welke laatste al de
door mf. Six opgenoemde hoogstens slechts uit-
vloeisels zjjn.
Maar die beide «christelijke» hoofddeugden.be-
hoorendan zeker, volgenB mr. Six, tot die «spe
ciaal godsdienstige indrukken», tot welker in-
'prenting de school de plaats niet is, maar die
door de ouders en godsdienstleeraars moeten
worden ingeprent. Ieder die begrip heeft van
wat christelijk geloof en christelijke godsdienst is,
znl inzien dat met het uitsluiten van de school
vaü die'beide hoofd- en gronddengden, ook de
eigenlijke «christelijke» dengden zonden zgn nit-
gesloten. En dan.de ouders moeten daar
voor zorgenZeker ook die ouders en jnist
deze roepen" het meest om chriettUjk onderwgs
waarvan de vader, in bet zweet zjjns aan-
8chgns zgn kost «buiten *s hnis» moet verdienen,
en dit 's morgens verlaat vóór zgn kinderen zgn
ontwaakt, om 's L."tsda-ZBOeds.,
op bet oogenblik, dat de kinderen zich gereed
maken weer ter ruste te gaan; waarvan de moe
der tracht buiten 'b huis nog wat te verdienen
gedurende de weinige nren, dat zjj in haar eigen
woning zich niet moet afslooren.
Ontneemt aan de kinderen van dien stand den
cbristelgken godsdienstzin en rooi rest hnn
dan?
Maar al is dat alles waar, roept mr. Six nit,
de achtbaarheid van den onderwijzersstand is mg J
borg dat op de neatrale school, de godsdienstzin
der kinderen niet zal ondermjjnd, hnnne gods
dienstige; overtuiging geëerbiedigd zal worden.
Dat beeft hem zjjne ervaring geleerd.
Mr. Six schgnt dns een andere ervaring te
hebben, dan andere mannen, die rich vaak een
levensdoel hebben gemaakt ran het onderwgs.
Getuige b. v. dr. Vitringa die er reeds eenige
jaren geleden op wees, hoe juist in het meeren-
deel der onderwijzers eene onschatbare kracht
ligt tot verspreiding der moderne levensbeschou
wing. Getuige ook de tijdschriften van den on
derwijzersstand.' Getnige het de resultaten der
wetenschap van een onderwijzer als de bekende
heer Vorsterman van Oijen. Getnige ook de zich
steeds herhalende klachten zooals onlangs te
Leiden aan de normaallessen dat de onderwg-
zers telkens doen voorkomen als of al dat ge
praat over een volgend leven,.eigenlgk onzin is.
Wg weten het, men heeft ook dit voorval las
ter trachten te vergoelgken, maar men daide on-
toch niet ten kwade, dat in elk geval, die on
derwijzer rich zóó heeft uitgedrukt, dat bg
begrepen was. En al tracht 'men l-*er d-
gengift het vroeger toegediend p'
dit heeft vaak reeds schromf
nog niet direct doodelgke. v
richt. En daarbij weet m
dergelijke aanrandingen d
wezen „worden, omdaf
ter verantwoord'' j,
schnld ontke"'
keerd be
ditri-
W
V WÈ
f
