NIEUWE fiOESSGIE COURANT.
Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- eu Noord-Beveland.
So. 96.
Dinsdag 9 December 1879.
deertiende Jaargang^
fiooaenii.V 7.44 8.45 10.415 1,- 8,5 7,8 7,57 ».4o
Wonw7,54 9.11 10,56 1,-0 8,ao
Berg. op l - 8.10 9,25 11,7 1,21 3,27 7,25
Woetudr8,24 - 11,16.1,30 -
11.29- 1,43 8,50
11,36 1,49 3,57
11,45 1,6» 4,14
11,50 2,4 4,20
12,— 2,15 4.82
12,10 2,24 4,43 8,6
12,18 2,32 4,58
12.82 2,47 5,9
12,41 2,56 5,20 8,35 9,6 10,50
12,60 3,5 U.--
H2 I 'Rilland.... 8.37
1 Krabbend.- 8,43
•5 1 Krniningen 8,53
S «Vlake8,58
-jg Biezelinge.. ,9,7
.S IGoes9,18
g j'»H,Arend» 9,26
Arnemuid. 9,41
J§ f Middelb. 9,52
j VÜBB.stad 10,2
.,25
6,12 7,34
6,20
6,86
6,47
7,—
7,8 2
7,14 o
7,26 S
7.82
7,47
8.40
12.32
8,50 12.44
l2,öl
1,6
9,14
9,26
1,14
1,25
1,82
1,40
1,60
1,66
8,11
8:19
3,26
5.30. 7,26 gt?
5.42 7,87 f S
6.50 7,44 e
6,6 7,59 S
Bierelinge.
•vi,,i«
krabbend.
'Rüland- 7.82 1,66 8,49
terg. -/'£ 7,5 8,2 9,57 2,22 4,15
W.,uw7,19 8,14 2,33
bav 5 80 8,45 9,15 *5an deze halten wordtalléén ge»topt, wanneerRoosend.A 7,80 .8,26 8,45 10,11 2,42 4,80
1 daar reinsert worden opgenomen of uitwlaten.
D... Coonnt nnobiiat, utk'wndud opCbrirtslijk. iM.ta.m». de.'Kuub?»» 2W"Af««*-1» T0,85 Ir. p port I? l,_.ItajUb Nonmor. 10.05 w
Prii* der Adrertentien 10 cent per regel, groote letter» en Yignetten naar plaatirmmte. Geboorte, hnwelyk»- en doodberichten van 15 50 cent.
Alle Stokken de redactie betreffende gelieve men minstenséén dag vóór de uitgave franco, toetezenden aan de Uitgeefstei^Wed^V^^
6,17
6,80 8,19
6,88 8,26
6,44. 8,86
6,6o 8,46
7,2 8,51
7,17 9,4
7.32 9,18
7,46 9,81
7,57 9,41
<°2
GEMEENTE-BESTUUR
NATIONALE MILITIE.
BURGEMEESTER en WEIHOODEHS vaD GOES
gezien art. 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21 en 24 der wet
op de Nationale Militie, dd. .19 Augustus 1861, (Staats-
~blad no. 62)
brengen by deze voor de EERSTE MAAL ter kennis
der ingezetenen-
dat het register van INSCHRIJVING voor de NATI
ONALE MILITIE dagelijks, gedurende de maand Janu
ari, (uitgenomen des Zondags) van des morgens 9 tot
des namiddags 2 urén, ter secretarie der gemeente zal
gereed liggen;
dat tot.de inschrijving verplicht zjjn alle mannelijke
ingezetenen, die op den Isten Januari aanstaande hun
19e jaar zullen ingetreden, en dus in bet jaar 1861
geboren zjjn, alsmede diegenen, welke na het intreden
van bun 19e doch voor net volbrengen van hun 20ste
jaar iogezeteoen zyn-geworden;
dat, volgens art. lb voor ingezetene wordt gehou
den:
1". hjj, wiens vader, of, is deue-orerfeden, wiens moe
der, of. zjjn beiden overleden, wiens voogd inge
zeten is, volgens de wet van den 28 Juli 1850
(Staatsblad .no 44);
2°. by, die, geen ouders of voogd hebbende, geduren
de de laatste aan bet in de eerste zinsnede van
dit artikel vermelde tjjdstip voorafgaande, achttieD
maanden- in Nederland verblyf hield
S°. hjj, van wiens ouders de langstlevende ingezetene
was, al is zjjn voogd geen ingezeten, mits hjj bin
nen het rjjk verblyf houdt.
Voor ingezeten wordt niet gehouden de vreemdeling,
behoorende tot eenen staat, waar de Nederlander niet
nan den verplichten krijgsdienst is onderworpen, of
waar, ten aanzien der dienstplichtigheid, het Beginsel
van wedorkeerigheid is aangenomen;
dat volgens art. 17 niét behoeven to worden inge
schreven" ae in een vreemd ryk achtergebleven zoon
van een ingezeten, die.geen Nederlander is en de in
een vreemd ryk verblyf houdende ouderlooze zoon van
een vreemdeling, al is zyn voogd ingezeten, alsmede
de zoon van eèn Nederlander, die ter zake van 's lands
dienst in 's ryks overzeescbo bezittingen of koloniën
woont,
dat volgons art, 16 de inschrijving moet plaats heb
ben;
1°. van een ongehuwde in de gemeente wiar de va
der, of, iB deze overleden, de moedor, of zjjn bei
den overleden, do voogd woont;
2°. van een gehuwde en van een weduwnaar in do ge
meente, waar hjj woont ;-
3°. van hom. die geen .vader, moeder of voogd heeft
of door deze is achtergelaten, of wiens voogd bui-
- tenslands gevestigd is, in do gemeente waar hjj
woont j -
- 4°. van dén buitenslands wononden zoon van, oen Ne-
*-" dotlander, die ter zake van 's lands dienst in een
vreemd land woont, in de gemeente waar zjjn va-
dor of voogd het laatst in Nederland gewo.ond
heeft.
Terwjjl oindeljjk, volgens art. 18, elk die behoort
ingeschreven te worden, verplicht is zich tusschen don
1st on on 31 sterf Januari daartoe aantegojen by burge
raoestor on wethouders tor plaatBe en op do uren hier
voren aangewezen, t°nvjjl by ongesteldheid of afwerig-
hoid zjjn vader, of,- is doze ovor'eden, zjjne moedor,
of, zjjn beiden overleden zyn, voogd, bot het doen van
die aangifte verplicht ia
Goes, den 6 December 1879
BUrgotnoester en Wothoudors voornoomd,
J O. DE Wirt BAMIOR.
De Secretaris,'
HART M A N.
BE REDEVOERING VAH Mr. SIX.
Ofschoon wjj reeds met een enkel woord den
nlgemeonen indruk wedergaven, dien deze rede
op ons mankte, zagen wjj reeds dadeljjk de wen-
soheljjkhoid iu, daar nador op terng te komen.
Keurig van vorm on siorljjk vun inkïoeding kon
het wel niet anders of zij moest voor velen een
verleidenden, een verblindenden indrak hebben.
Juist daarom echter achten wij het van belang
daarop terug te kooien en na te gaan of de
inhoud en strekking, ontdaan van verleidelgken
vorm en inkleeding, ook op zich zelf een over
tuigenden invloed-heeft.
En dan twijfelen wg niet of allen die deze
rede bedaard, en ernstig nalezen, zullen met ons-
deB' indruk krggen, dat deze rede overtuigend
had'kunnen werken in 1857, doch in 1879 den
feitelijken toestand en de ondervinding van meer
dan 20 jaren miskènt.
Het is eene rede, alsof de ondervinding nog
moest worden opgedaan, steunende op theoreti
sche beschouwingen, waarbij echter het
standpunt en het streven der voorstanders van
het christelijk onderwijs worden over het hoofd
gezien.
Plaatsruimte belet ons er zoo over uit te wei
den als wg zouden wenschen, en daarom zullen
wg ons bepalen om de hoofdgedachten weer te
geven en aan de ondervinding te toetsen.
Mr. Six betreurt het, dat de strjjd over het
onderwijs is ontaard in een politieke strijd. Voor
hem is de quaeptie slechts een opvoedkundig
vraagstuk: ,hoè;.zallen de kir deren" van ons
volk verstandelijk: en zedelgk bet best worden
9ontwikkeld?» f: -
Theoretisch heeft deze ontboezeming schijn
baar veel waars, is zg zelfs verleidelijk schoon.
Jammer maar, dat de praktgk ze eiken grond
doet ontvallen. Oök wg zouden, meer dan ie
mand,-wenschen dat de strgd over het onderwgs
vreemd bleef aan den strijd der politieke harts
tochten indien dit mogelijk ware. Maar
nit den aard der zaak is dit niet mogelijk. Zoo
lang het waar blijft dat het onderwgs het hoofd
element is van de opvoeding; zoolang het waar
blgft, dat wie het onderwijs in zijne macht heeft
ook de toekomst in zgn hand heeft, zoo lang
blijft het onmogelijk dat eene 'politieke partij,
die eene overtuiging, een grondslag heeft, niet
zal wenschen en trachten aan het opkomend
geslacht in te prenten de beginselen die zij goed,
waar en schoon acht. Zoolang het waar blijft
dat het ondenvij's, juist als hoofdelement van de
opvoeding, beslissend blijft voor de vorming van
het opkomènd geslacht voor het leven', zoowel
in deze wereld als voor een leven hiernamaals,
zoo lang zal het onderwgs ook het doel van den
strgd big ven tusschen de voorstanders van het
christelijk standpunt, en van de inrichting der
maatschappij naar den geest des tjjdstusschen
de voorstanders van eene maatschappg met of
buiten God tusschen de voorstanders dus van
de tegen elkander overstaande hoofdbeginselen der
verschillende politieke richtingen.
Dat de door mr. Six getitelde vraag «hoe
■kunnen onze kinderen het best verstandelijk
en zedelgk ontwikkeld worden,» zekor de hoofd
vraag is, zal ieder gereedelgk toestemmen. Maar
juist in de beantwoording dier vraag ligt het
groote verschil der tegen elkander overstaande
richtingen.
Velen meenen dat hiervoor verstandelijke ont
wikkeling voldoende is, en dat vorsèondsontwikr
keling onmisbaar verbetering dor zedeljjkhoid ten
gevolge moet hebben. De oudervmdfflg^i&rt
echter anders. Ontegenzeggelijk is de maata^iap-"1
pg in de laatste halve eenw veel in verstande
lijke ontwikkeling vooruit gegaan, maar zal er
iemand gevonden worden," die dnrft beweren dat
dit ook het géval is met de zedelijkheid? Leert
niet integendeel-de ondervinding dat de- zede
lijkheid is achteruitgegaan," zooals zoo duidelijk
blijkt uit het onwédersprekelgk feit,' dat eigen
belang meer en in eer de liefde voor het in het
oog houden van belangen van onze evénmensehen
verdringt - Eigenbelang vooral merkbaar in
steeds toenemende genotzucht, onder de leuze
van het leven en al wat ons daarin prikkelt te
genieten; merkbaar in toenemende zelfzucht
zooals blijkt nit al het jagen om maar geld bij
een te schapen zij het ook ten koste van de
goederen of van de gezondheid hunner mede-
menschen; in toeneménden hoogmoed, blijkbaar
in. den wedstrgd om boven elkander, uit te blin
ken, .waardoor bijna niemand meer te 'vredenia
in den stand waarin hjj geplaatst werd, én zjjne
standgenooten in uiterlijke, vertooning wenscht
te overtréffeq.
Juist deze ondervinding geeft dan ook steun
aan de overtuiging van anderen, die met een bloofce
verstandelijke ontwikkeling niet tevreden zgn
als slechts- dienstig om goed-door, niet om goed
uit deze wereld te komenvan anderen die eene
grootschere opvatting van de opvoeding der kin
deren hebben,- met Bet oog op een leven hierna
maals'en daarom slechts heil zien in een op
voeding, en dus ook in een onderwgs, steunende
op cbristeljjken grondslag. 1
Na verklaart mr. Six ook wel grooten.prgs
te stellen op eene godsdienstige opleiding, manr
die heeft men immers, zegt hg, op de
neutrale" school? Op de neutrale school waar
aan de kinderen wordt ingeprent; •gehoorzaam
heid, trouw »in den arbeid, waarheidszin, ver
draagzaamheid, in een woord alle
christelijke en maatschappelijk deugden."
Dat de godsdienstige overtuiging van alle
leerlingen geëerbiedigd wórdt daarvan is hem
de aebthaarheid van den onderwijzersstand borg.
Maar de school ia niet de plaats tot het ont
vangen van «speciaal godsdienstige indrukken»,
die moeten de kinderen van hunne ouders en
godsdienstleeraars ontvangen.
Ook weer op zich zelf heel schoonschijnende,
zèlf9 verleidelijke theoriënindien zjj niet
door de praktijk en de ondervinding gelogenstraft
werden. En dat' dit het geval is hopen wg in
eeno volgende beschouwing uit een te zetten.
Wij ondertchrappon.
BINNENLAND-
Goes, *4 December 1879.
Aan jhr. tnr. J. B, M. Soborer is op zjjn
daartoe gedaan verzoek, met ingang van !L6 Do-
ooinbor e. k. eervol ontslag verleend als lid van
hot bestuurdor visBohoryon op do Sobeldo en Zoouw-
aoho stroomon, ondör dankbetuiging voor do ln die
betrekking door hora bowozons diensten.
Do hoor P. Jv Sujjer, oontrolour bij do ge
meentebelastingen te Middelburg, gedacht Vrjjdag
zjjn 25jnrige dienstvervulling.
Mon meldt uit Yorseko: Do rivier iaula'mot