XX-
p
V>
fl
|ale
yx
w
>op
5er -. J
j J M
Snpe,
C. H
nhuis
J&'
lam
i, to
c&
ÏÏJEN
S toöKf
*Stre
»De Tweede Kamer dei- Staten-Generaal stelt op
hoogen prijs aan Uwe Majesteit hare heilwenschen tu
kannen aanbieden, ter gelegenheid van Uwer Majes-
teits voorgenomen huwelijk met H. D. H. Mevr. de
Prinses Adêlheii Emma Wilheïmiha Theresia "van
Waldeck-Pyrmont.
»Vnu ganscber harte wenseheu wij, dat deze echt
verbintenis, bij het onwaardeerbaar genot van hui
selijk geluk, moge leiden tot verhooging van de le
vensvreugde van U. M. en tevens tot beveiliging van
den bloei van het regeerend Stamhuis, waarmede
di dierbaarste belangen van Nederland zoo nauw ver
bonden zijn.
»Als vertegenwoordigers van het Nederlandscbe
volk durven wij de verzekering geven, dat onze aan
staande Kóningin niet slechts bij hare komst op den
Vaderlandschen bodem overal met ingenomenheid
zal worden begroet, maar ook voortdurend in ruime
mate ég/.deelen in den eerbied en de liefde, door
Nederla^j;, voor de Vorsten en Vorstinnen uit bet
Buis van Oranje-Nassau gekoesterd."
Ook do Eerste Kamer besloot Z. M. een adres
biedendaarover moet echter nog nader be
id wprden.
Bijfde .Tjyèede Kamer zijn ingekomen:
1. Eepi Vsretaóntwerp tot herziening van de wet van
1818, houdende straf bepaling tegen de niet-naleving
van algemeene voorschriften 'van inwendig bestuur
'2. Een nota van wijziging op het nog aanhangig
onteigenings-ontwerp voor den spoorweg Stavoren-
Leeuwarden, zoo dat Bolsward als zijtak daarin
opgenomen is.
Tweede Kamer.
Met algemeene stemmen stelde de Kamer Dins
dag het hulde-adres aan Z. M. den Koning vast.
Met 69 tegen 2 st. (die der hh. Saaymans Vader en
Van Eek) besloot zij daarop, een adres der heeren
W. v. Ujje en Zn. te Middelburg, om ontheffing
van boete op een aanneming, ter griffie te deponee-
ren, omdat het inconstitutioneel zon zijn, in een der
gelijke zaak rekenschap van de Regeering te vragen.
Daarop betoogden de bb. Kops, Borgesius, Oremars en
v. d. Linden nogmaals het noodzakelijke van een
goed.georganiseerde Rijksstatistiek, maar werd ten
slotte de motie-Kops dienaangaande (die ook als on-
practisch was bestreden) ingetrokken, nadat de Min.
Kappeijne verklaarde,, te zullen overwegen of aan
een der departementen een afdeeling met de be
werking van de algemeene statistiek kan worden
belast.
De hr. Verkeijen deed daarop, gesteund door den
hr. v. Baar, een poging om aan de. ambtenaren ter
prov. griffien van N.-Brabant en Zoeland oen ge
lijke tractementsverbooging te verleenen als voor
de andere provinciën is toegestaan.-— Deze stuitte
echter af "op de opinie van den Min., dat die ver
booging voor deze twee gewesten z. i. niet dringend
noodig ...is.met 45 tegen 28 st. werd het amend,
voor Brabant verworpen. Met 51 tegen 25 hand
haafde de Kamer daarentegen een soortgelijke ver
hooging voor Gelderland.
Eenige gedachtewisseling had- ook plaats over de
vraag, of bij de herziening van de prov. wet niet
al de prov. uitgaven ten laBte der provinciën kon
den worden gebracht; de hm. De Jong en v. Naa-
men drongen daar op aan maar de Min. wees er
op, dat de provinciën ook voor het Rijk uitgaven
doen en verwees de quaestie overigens naar cle be
doelde wetsherziening, die bij daaga te voren «een
werk van langen ndnm» noemde.
Voor Friesland was 100,000 uitgetrokken voor
den aankoop van een buis voor don Commissaris
des Konings. Do hr. Wintgens betoogde echter dat
die uitgaaf wol wat hoog. scheen in dezen tijd van
tekorten, vooral' omdat niets waarborgt dat de som
voldoende zou zijn. Niettegenstaande het verzet
van den Minister word dan ook een amend, van dhr.
Wintgens, om het bedrag voorioopig te schrappen,
met 56 tegen 21 st. aangenomen.
WoenBdag drong dhr. Viruhj aan op een wet op
de levensverzekering-maatscbappijön, die de Mi
nister echter niet toezegde, daar de zaak veel onder
zoek vereisoht.
Evenmin gaf de Min. aan dhrn. Idzerda en Patijn
eene bepaalde belofte ten aanzien van de gebreken
in den toestand van het krankzinnigenwezen, of-,
schoon hjj deze erkende en. zijn belangstelling voor
de zaak betuigde.
In antw. aan dhr. Viruly verklaarde de Min., ad
art. 76, niet to kunnen beslissen of de maatregelen
tot bestrijding van de longziekte onder hot vee de
ze zullen kunnen uitroeien, maar wel .te weten dat
die ziekte offioiëol afneemt, (wat dhr. Virult/ botwis-
te,) on doarbjj to meenon, dat al het mogoljjke moot
worden beproefd.
Bet Booger Onderwjjs lokte eenig debat uit, in
de oorato plaats protest van oen paar loden togen het
denkbeeld om het getal dor universiteiten in to
krimpen* waaromtrent do Minister dan ook verklaar
de, er niet aanstonds op te willen terugkomen.
Waardoor kan men er de studenten toe bren
gen, getrouwer de colleges te bezoeken was de twee
de quaestie. Dhrn. De Beaujort, Cremers en Van Naa-
men achtten 't wensebelijk, de studenten jaarlijksch
een" Vaete söm te doenbetalendhr. Van Wassenaar
en de Minister wezen echter op bet belang dergenen
die slechts enkele lessen bijwonen, en'de laatste was
dan ook.van gevoelen, dat men veel meer heil van
goeden wil moest verwachten en daarbij db hoogleer-
aren en de inrichting der examina meer moesten ge
richt zijn naar algemeene ontwikkeling, minder naar
uitsluitende vakstudie.
Op voorstel van dhr .'De Beaufort bracht de Kamer,
niettegenstaande de Minister er zich tegen verzette,
om der wille van de consequentie, met 41 tegen 28
st., een bedrag van f 6000 op art. 96, voor een
subsidie aan het gymnasium te Doetichem.— Dhr.
Bergsma trachtte dit te beletten, door aan die school
een kerkelijk karakter toe te schrijven, maar dbr.
Sickesz o. a. bestreed dat, en de Min. vond daarin
juist veeleer een argument voor het subsidie, daar
die Kerkelijke richting er ook geldelijk steun voor
verleent.
De hr. Bredius betoogde debehoefte van meer
middelb. scholen, vooral voor Brabant en speciaal
voor Bergen-op-Zoom. De Minister beloofde, or bij
gelegenheid aan te zullen denken. Minder aandacht
schonk de Min. aan een bewijs, dat dbr. Vader aan
voerde voor diens gevoelen, dat vooral in den te-
genwoordigen veel- bewogen tijd meer nog dan an
ders strong toezicht noodig is, opdat de leeraren bij
het middelb. ond. niet den godsdienst in het gemoed
der kinderen bederven; al voerde spr. nu ook een
feit aan, dat een directeur van zulk een school open
lijk bet Christendom, als staande tegenover de we
tenschap, bespotte, de Min. vond dat niet do
möóite waard. Die appreciatie zal wel onmiddelijk
verband houden met 's Min. opinie over het Christen
dom.
Een: poging van dhr. Van Asch van Wijde, om
f 18.500, voor tract.-verhooging der leeraren midd.
ond., te schrappen, werd met 56 tegen 13 st. ver
worpen.
Eindelijk verdedigde dbr. De Jong breedvoerig zijn
amend, tot vermindering van don post voor de Rijka-
Iandbouwscbopi. Bij deed daartoe een reis door do
boter- rij en, om tot de conclusie te
komen, 72,000 en des nóods veel meer
zóu'willen het onderwijs in zuivel- en
kaasbereiding^Bw Landbouwschool, maar niet
thans, nu zeker de aaögevraagde 72.000 veel te
weinig zijn en de. staak niet voldoende is onderzocht.
Heden zou het debat daarover worden voortgezot%
Kerk- e>n Schoolnieu ws.
- R. C. Kerk.
Naar wg vernemen, is dhr. A. C. Hoogstraten
kapelaan alhier, als zoodanig door den bisschop
van Haarlem overgeplaatst naar 's Gravenhage, en
is in zijne plaans benoemd dhr. A. Schouten, adsistent
te Spanbroek.
Tot leerares aan de handwerksebool van
het Weeshuis alhier is benoemd mejuffrouw G.J.
Ten Gate, die vroeger reeds 5 jaren aan genoemde
inrichting als onder-maitros werkzaam was
Benoemd tot hoofdonderwijzer aan de leer
school, verbonden aan de Rijks-kweekschool voor
onderwijzers te Middelburg, dhr. Do Haas te Lisse
Beuoemingen en 'Besluiten.
Benoemd tot gezworen van den polder Willem
•F. Hoveyh; tot lid van het bestuur der water-
keuring van den Calamiteusen Nieuwe-Nouzenpol
der, D. Scheele Jzu; tot gezworenen van den
polder Van Lynden, P. Zógers en W. Scheele
Jzn.tot raad in het poldörbestüuv van Wal
cheren, P. Pouwef.
Landbouw en Veeteelt.
Kapelle, 5 Dec. In de heden avond gehouden
bijeenkomst van de Landbonwvoreeniging Voor
uitgang is ons Stroven", trad als spreker op de
heer Hartman uit Goes.
Ale onderwerp zijner rede gekozen hebbende de
bespreking eoner kaas-en boterfabriek, gaf hij zeer
duidelijk eene beaohrijving van zoodanige inrich
ting, do werking, de middelen en de wijze, boe
zoodanige fubriok onderling kon, en ook behoorde
te worden in werking gebracht. Als zijne meening
gaf bij te kennen dat bjj geloofde, dut hot er oen-
maal van moest komen daartoe over te gaan; nu
toch was men tegenover het buitenland met onze,
vroeger zoo beroemde, kaas en boter veel ten
achter, zóóvool dat ze hot laagst aan de markt
genoteord stond.
Na do pauze sprak hij over do zoogenaamde
St. Jansroggo en zooals dio, b. v. in Gelderland,
mot voordeel verbouwd wordt, vooral dddrora mot
voordeel omdat zv, zonder sohade voor het gewas
als graangewas, als groonvoeder kan wor'dei
tnaaid, ja, bij afmaaiing zelfs beter gewï
levert. :V ';r
Verder sprak hij nog even over do bekendt wvrd-
appelziekte, en gaf als proeve een middel--; laar-
tegen aan de hand, en wel om, zoodra dé; lékte
bespeurd werd, den boa aardappolen met öëhe
breede schop op te lichten, zóó dat de - Juö
onder kon kometi.
Vorvolgens besprak bij nog oven eenige'-a often
van meststóffen, zooals dierlijke, afval vflnS
en do bereiding, de wijze vim derzelver. gë
en do goede uitkomsten bg doelmatig gebruik
mede verkregen. i.,
De luide goedkeuring getuigde dat Ide 'ÏB|
met genoegen was gehoord.
risch,
'ruik,
dóar-
rekër
RECHTZAKEN.
De officier van justitie te Middelburg is, -last
van den procureur-generaal bij het gerecbtA of; te
's Hage, in appèl gekomen van het vonnis]gei) 22
der vorige maand door de genoemde rechtb nk in
zake J. De Decker gevold.
Ter civiele terechtzitting van het GèrëC Itshof
te 's Gravenhage van Maandag, werd uitt taak
gedaan in de zaak van F. W. Van Leeuwen; /han
delende onder de firma Van Zeijlen en Decker,
tegen de - Nederlandscbe Algemeene Verzekerings-
Maatschappij te Tiel, waarbij het betreft hét ge
schil over de uitbetaling van assurantiopenoingen
voor het gestrande schip Oceanus. Het Hof heeft
het vonnis van den eersten rechter vernietigd en
da Tielsche Maatscbappg tot betaling 'd^r jassu-
rantiepenningen veroordeeld. j
JPER TELEGRAAF.
's Gravenhage, 12 December 1878.
De EERSTE KAMER heeft beden het volgend
adres aan Z. M. den Koning vastgesteld:
»Sire
»Het Nederlandscbe volk is door zoo uauwen'band
aan Uwer Majesfceits Vorstelijk Stamhuis verbon
den, dat het in de lotgevallen daarvan steeds leven
dig deel neemt.
»De Eerste Kamer der Staten-Generaal wenscht
van dat gevoel getuigenis af te leggen en hare har
telijke gelukwenschen aan te bieden bg de1 door
Uwe Majesteit voorgenomene huwelijks-verbintenis
met H. D. H. Movrouw de Prinses Adelheid Em
ma Wilholmina Theresia van Waldeck-Pyripjpnl.
Mocht deze gewichtige gebeurtenis, onder Gods
zegen, bij voortduring strekken tot verhooging van
Uwer Majestoits levensgeluk, tot heil.van Uw dier
baar Stamhuis en tot. welzijn van het Vaders,
land."
In de zitting der TWEEDE KAMER van
heden werd de post voor de Landbouwschool on
veranderd goedgekeurd, na verwerping van bet
amendement van den heer De Jong (zie Het ver
slag biervoren) met 42 tegen 33 stemmen. De
Minister verklaarde voornemens te zijn maatrege
len ter uitvoering van de nieuwe schoolwet medio
1879 te zullen afkondigen en de wet primo 1880
te willen invoeren. Een amendement betrekke
lijk de Commissie van Rijks-adviseurs voor kunst
is aangekondigd. V
BüITENLANDSCH OVERZICHT.
De berichten omtrent de Turksche quaestie blij
ven in gunstigen zin. Waarschijnlijk zullen par
tijen gaan begrijpen dat'het zoo niet kan blijven.
Een nieuwen .oorlog te beginnen is voor alle par
tijen hoogst gevaarlijk. Het onderhouden van zulke
talrijke legers, zonde* dat er gebruik van wordt
gemankt, is langer onhoudbaar. De millioenen wor
den er bij honderdtallen door verslonden en welk
voordeel staat er tegen over? Het negatief voór-
deel om een tegenstander nog meer achterdochtig
te maken. Eindelijk het gemeenschappelijk dat alle
goed geordende staten dreigt van de zijde van het
socialisme. Dit is wel van een aard om de hoogo
noodzakelijkheid te gaan beseffen om den inwen-
digen toestand in eiken staat-* te verzekeren.
Ook Turkije schijnt het. ernst do beloofde her
vormingen in te voeren. Zelfs van de zgde dor
Uloma's gaan stemmen- op, dat die hervormingen
niet in strijd zijn met den godsdienst van Moham
med, en moer en meer wint de hoop veld, dat de
beteekenis van het optreden van het nieuwe mi
nisterie is, die hervormingen door te zettep.
Onwillekeurig vraagt men zioh echter, af, wat
beduidt het dat Vorst Gortschakoff gedurende een
paar dagen te Berlijn is geweest? Heeft dit be
trekking op den Oosterscken oorlog of'op het nemen
van .internat ionaio maatregelen tegen hot éooiélisme
Want ook dit schjjnt ernst te worden, dat Europa
aan Zwitserland doe begrijpen, dat het zulk een
kwookstaat van maatscbappg-verwoestende opruiers'
on koningsmoordenaars niot in zioh kon dulden.
