de openbare school te Ond-Sabbinge, beeft de ge
meenteraad den -IQ- dezer besloten tot bet doen
van eene nibawe en- gewgzigda oproeping. Dewijl
<ie schooljeugd aldaar nu sedert 1 Juni van alle
onderwgs verstoken is gebleven, en dit gemis nog
wel eenigen tijd kan voortduren, heeft het gemeen
te bestuur intusscheg goed gevonden, deze de 'vergun
ning te verleenen, om van af heden (Maandag)
tijde! (jk de school alhier te bezoeken, waartoe dan
-ook nu de benoemde hulponderwijzer, dhr. J. J.
Bartdse, voorloopig hier zgn assistentie verleent,
om later, te gelgk met den te benoemen hoofd
onderwijzer, in de school te Ond-Sabbinge zijne
betrekking definitief te aanvaarden.
Voor dhr. D. van de Lindedie heden.zgne echool-
betrekking nederlegde, welke hg bijna 57 jaar in
zijne geboorteplaats met onverdroten ijver mocht
vervullen, was het een roerende stond, toen hij
plechtig afscheid nam van de schooljeugd, aan wel
ker opleiding en vorming bij bg ruim 3 opvol
gende geslachten met gemoedelijke tronw heeft ge
arbeid. 'Dat hij zijn zoon thans in zijne plaats
ziet optreden, zot evenwel de kroon op de eervolle
rust, welke, hem bereid is; en waarvan hg, bg zgna
krachtige gezondheid, hoezeer tot nagenoeg 80ja-
rigen leeftijd geklommen, nog geruimen tijd een
zoet genot moge smaken!
STATEN-GENEBAAIi.
TWEEDE KAMER,
nu den heer Godefroi sprak; dit belette echter niet,
dat zg nu deze wet voordroegen en de beer Tak
haar verdedigde.
De Schoolwet vorderde daarop éen art. Art.
45 werd afgedaan. Merkwaardig was de rede van
den min, Kappegne ter verdediging, om de afwe
zigheid van argumenten ten aanzien der hoofdzaak
de vraag, waar het geld21, 4 of 6 millioen
zoa worden gevonden. In de eerste plaats verklaar
de de Min., zich ontslagen te rekenen van breede
verdediging, omdat het debat breed was ge
weest. Daarop zette hg zgn beginsel uiteen, dat
het Rijk/ een deel der uitvoering aan de gemeen
ten opdragende, ook een deel der lasten moet dra
gen. Die bgdrage ia geene tegemoetkomingdus
moet zg aan allen geljjkelgk geschieden, zonder naar
den rijkdom der gemeenten te vragen. (Dat het
>gelgkelijk" zal geschieden een der hoofdpunten
der oppositie toonde de Min. met geen enkel
woord aan.)
Doch hoe zal-het geld gevonden worden? wel!
eenvoudig uit de beurzen der belasting-betalers. En
dit decreteerde de Min. zal onze krachten niet te
boven gaan. Omdat men in Belgiö nog wel meer voor
het openbaar (en bizonder) ondervrgs doet endaar
30 frs. per hoofd belasting betaalt, tegen 52 frs. hier?
voegde dhr. v. Nispen er bij.-- Waarom dan ook niet.
Indiö, 't is waar, brengt minder.op; doch tgde
lgk suste de Minister. En de Regering overweegt
den toestand heuBch ernstigzij zal zelfs bg de be
grooting toonun, karig of zuinig te zijn. En is
dat nog niet genoeg, dat men dan wat minder je
never drinke, zoo ging het ernstig betoog van
den Minister voort.
Even luchtig als de Minister daöht over de 21
6 millioen, zoo ook over de amend. Misbruiken
de Minister ducht ze niet. Onbillijkheid de Mi
nister ontkent haar. Bovendien, geven de amend,
iets beters? Neen immers. Achtereenvolgen^ont
kende de Minister dit ten aanzien van alle, met of
zonder reeds bekende argumenten. Alleen dat van
don heer Bergsma uitkeering van 40 pCt.^ kon,
al bleef de Minister aan zijh 30 de voOrkeu^^#ven,
in zoo ver zgn* principiëole goadkeuring verwis ven,
dat ditdit alleen? hem eventuëel de uitvoe
ring van do wet niet onmogelijk zon ruaken.
En verder was de Minister door de breede de
batten vermoeid.
Nochtans repliceerden no£ enkele ledende beer
v. Nispen, die de bezwaren nogmaals aanvoerde, wel
ke de Minister niet weerlegde; de heelt Wintgens,
die na twee hartige en scherpe terecijfefvijzingen,
aan de heeren Viruly van Botterdam en Bredius
jr. van Goes, die- zich reeds in een tweeden flater
heèft te vérbeugen, .constateerde, dat de Min.
tegen de financiëele vragen en bezwaren nietB, niets
aanvoerde dan een beroep opzgn meerderheid
de onverbiddelijke meerderheid; en djè voorts bog-
maals, gelijk te voren reeds' verscheidene sprekors
op verschillende dagen hadden gedaan, constateerde
dat de Reg. zelve voor de financife'ele gevolgen vreest,
daar de Min. Gleichman, hoe vaak ook opgeroepen,
niet in dit debat durft verschijnen.
Ten slotte constateerde de Leer v.d. Putte, dat'by
in dezen-stand van bet debat door zijn advies
geen invloed wilde uitoefenen,— waarom hij wachtte
tot *dezen stand van het "debat» expliceerde spr.
niet, maar is wellicht te begrijpen,—maar dat bij
voor zich overwegende bezwaren tegen bet art.
bad; misschien begrjjpt men den Btand der zaak.
Toen bestreed nog de br. Vader bet beginsel van
bet art., dat strjjdt met de vrijheid van het biz. ond.
en, door het Bgksgeld, privilege geeft aan de openb.
school. Enkele leden verdedigden hun amendemen
ten, waarbij de hr. Schimmelpenninck het zgne ont
deed van het eenige punt dat de Min. daarvan had
bestreden. Om nïetl De «meerderheid» van den
Min. toonde haar kracht van de massa achtereen
volgens verwierp zij alle amend.; dat van den hr.
Schimmelpenninck ook, ofschoon zich daar het groot
ste aantal stemmen (26 van de 81) voor verklaarden.
Eindeljjk werd art. 45 met 45 tegen 36 st. aan
genomen
Voor do heeren Bredius, Sandberg, Blosaó, liorn-
baeh, van Kerkwgk, Pafcgn, Gevers, de Meyier, v.
Kees, Godefroi,-Wybenga, v. Eek, Sickesz, Idzorda,
Lenting, de Vos, Gratama, Zylker, v,t d, Kaay^Kopa,
de Beaufort, Dgckmeeater, Schepel, v. d. Loeff,' Hingst,
Bredius Jr., Mees, v. d. Werk, Viruly, Befgsma, Ve-
ning Meinesz, Mirandolle, v. Tienhoven, v, Harinxma,
v. Stolk, Schagen van Leeuwen, v. Heukelom, Moens,
Begram, Holtzman, Cremers, Bqrgesius, de Jong, v.
d. Peltz en de Voorzitter.
Tegen do heèren Insinger, Kerens, Biiètert, Bor-
ret, de Jonge, Todingvan Berkhout, van dor Scbrieck,
Luybon, van Zinnicq Bergmann, Reekers, ArnoldtB,
Lambrechts, Wintgens, van Waesoilaer, Vader,
Schimmelpenninck van dor Oye, van Houten, Bóöll,
van Baar, van de Putte,-'Mackay, van Nispen, van
Naamon, Heydonrgck, Barge, HnfftnanB, van Asch
gok, Schimmelpenninck, van dor Hoevon, do
Bieberstein, de Casembroot, Brouwers, Verhegen, van
Delden, van den Bergh en Oorver Hooft.
BEU TELEGJBAAF.
De Kamer heeft heden middag aangenomen de
artikelen der schoolwet betrekkelijk de facultatieve
schoolgeldheffing, en den eiscb van de acte voor
den hoofdonderwijzer der bizondere school.
BÜITENLANDSCH OVERZICHT.
Het congres is afgeloopen. De uitBlag wasbe
houd van den Europeeschen vrede. Sommigen mee-
nen voor korten tgd, het zg zoo, maar ook in dezen
geldt het: tijd gewonnen, veel gewonnen. Wg
voor ons vleien ons met de hoop dat die vrede niet
zoo spoedig verbroken zal worden. Wie hem
wenecht te verstoren, weet dat een algemeene Eu-
ropeesche oorlog het direct gevolg zal zgn, nu En
geland op zich genomen heeft de tegenwoordige
grenzen van Turkije te doön eerbiedigen; en daar
voor zal men zich wel tweemaal bedenken, eer men
er toe komt.
Daarbg zal ook Turkije wel geleerd hebben. Het
heeft gezien tot welke gevolgen thans geleid heeft
-zijne nalatigheid om vroeger beloofde hurvormin-
gen in te voeren. Ook thans heeft het zich tegen
over Engeland daartoe op nieuw verbonden. Zal
het ze ook nu - nalaten Zal Engeland al zg
het ter wille van den zedelgken schijn daar de
hand niet aan houden?
Ook Kusland zal zich wachten zich ter .wille van
het bezit van Constantinopel in een strijd te wer
pen met twijfelachtigen uitslag. Vooral twijfelach
tig, indien Turkije hem, door het invoeren van be
loofde hervormingen, elk voorwendsel ontneemt,
om deswegens tnsschen beide te treden. Nu Tur-
kij'e, als Europeesche mogendheid nagenoeg verdwe
nen, alleen zgn beteekenis heeft als bewaarder dgr
Dardanellen, zou Europa- nog minder kunnen dul
den dat het zonder gegronde reden werd aange
vallen.
Het (bevallen van het eiland Cyprus aan het sluwe
Engeland moge voor volgende verwarringen veel
stof tot denken geven, voor' het oogenblik zal er
niet veel aan te doen zgn. Hoe belangrijk dit ook
is; niet alleen voor Rusland, dat daardoor weinig
voordeel zal trekken van bet door hem veroverde
Kars en Batoum, maar ook voor alle 'mogendheden
aan de Middellandscbe zee, door dat Engeland daar
door weer een zeer sterk vast punt heeft gekregen,
waar hij met gemak zijne troepen uit Indië kan
aanvoeren, om een eventueelen vijand van twee
kanten te bestoken. Daarbg beeft het door Gibral
tar en Cyprus de beide uitgangen der Middelland-
sche zee in zgn maebt.
Cyprus zelf ofschoon voor het tegenwoordige
schaars bevolkt en grootendeels onvruchtbaar, kan
onder goed,bestuur spoedig in een zeer vruchtbaar
.eiland herschapen worden, en bovendien van groot
gewicht voor den handel worden, indien het zich
bevestigt, dat Engeland door het dal van den Eu-
phraat oen spoorweg wil aanleggen naar Indië.
Maar dan zal het ook eene dubbele beteekenis krjj-
gen uit het strategisch oogpunt. Langs zoodanig
spoor zal het zijne troepen dagelijks bij tienduizen
den naar Cyprus kunnen ontbieden.
Wijziging van Hoofdstuk VIII Oorlogder Staats-
begrooting voor 1877 Memorie van antwoord).
De tijdelijke Minister van Oorlog heeft zich in bet
antwoord bepaald tot het geven van inlichtingen,
uitsluitend en alleen betreffende die punten, welke
oömiddeljjk met dit ontwerp in verband staan, en
waarvan de kennis volstrekt noodig is, ter juiste
beoordeeling van de daarin behandelde onderwer
pen.
Te eerder meent bg dien weg te moeten inslaan,
nu het vooruitzicht bestaat, dat de Minister van oor
log over eenigen tgd zijne werkzaamheden weder
zal kannen opvatten, en. dan door hem ongetwij
feld de eerste de beBte gelegenheid zal worden aan
gegrepen, om de door de Kamer gevraagde in
lichtingen op eene meer afdoende en -betere wijze
te verschaffen, dan de tijdelijke -Minister zou kun
nen doen. Hierbij vergete men niet, dat de onge
steldheid van den Minister de Roo'reeds dagtekent
van medio Februari, en dat mondelinge gedachten-
wisseling tnsschen hem en zijne Ambtgenooten van
af dien tgd slechts zeer zeldzaam kon plaats vin
den..
Op gronden van billjjkheid werd aan een aan
tal laag bezoldigde ambtenaren, bg wijze van eene
tractements-verhooging, eene geringe tegemoetko
ming geschonken," voor de gvoote geldelijke opoffe
ringen, welke hun overgang uit den Militairen tot
den Burgerlijken dienst, aan hen oplegde wegens de
bg dragen aan het pensioen-fonds.
Zeer uitvoerig worden in de Memorie van ant
woord tal van bizonderheden opgegeven, omtrent
de Kon. Militaire Academie.
Onjuist wordt genoemd de veronderstelling dat
de Academie voor een 400tal cadetten was inge
richt. Sedert jaren was er aan meubilair, als:
'kasten, tafels, banken, matrassen enz. slechts het
noodige voor ruim 200 cadetten voorhanden.
De hulpmiddelen voor het onderwgs eiscben drin
gend aanvulling.
Voor een zeer aanzienlijk bedrag aan leerboeken
is aangeschaft.
Bij de beantwoording van het artikel nopens de
uitgaven gevorderd voor de tgdelijke voorziening
in de huisvesting van troepen ton gevolge van
•den brand dér Willemskazerne te Utrecht, deelt
-de Minister, ten.aanzien der plannen van de re-
- geering' nopens de blijvende maatregelen in de
hier besproken aangelegenheid, mede dat een wets
ontwerp te dier zake ini behandeling is.
Er zgn .maatregelen genomen om de herhaling
van eön ramp ala die van.den brand der Willems
kazerne te Utrecht zooveel mogelijk te voorkomen.
.Voor Je kosten van het kampeeren van troepen
•enz., is nog een tekort van 24.500, waarmede
het ontwerp verhoogd is.
Bg het antwoord is gevoegd een specifieke op
gave van defuitgaven voor tractementen der amb
tenaren enz. in, 1,877 vergeleken met het toege
staan bedrag voor die uitgaven.
Zitting van Vrijdag.
Vrgdag nam de Kamer, alvorens met de sohool-
.wet voort te gaan, het wetsontwerp op de zg. locaal-
.epoorwegen (atpomtramwajjB)' aan, met 57 tegen 7
•;,atemmen, pad^i dhn. Gpdejroi en tv Eek hot hadden
bestreden, om hot beginsel, dat er eene inconstitutio-
Proces tegen Hödel.
De berichten omtrent het proces tegen Hödel dat
verleden Woensdag werd gevoerd, bevatten weinig
bizonderheden, die der vermelding waard zijn. Reeds
vóór 6 uur 's morgens verzamelde zich in de nabij
heid van het paleis van justitie dichte menschenmas-
sa's. Do toegang tot het gebouw word door de poli
cie streng bewaakt. Omstreeks kwart voor zeven
kwam do govaDgenwageD met don beschuldigde aan.
Een luitenant der policie reed voor don wagen uit,
die bovendien nog door vier bereden policie-beamb-
ten omgeven word. Slechts met moeite gelukte het
der policie de monschenmenigte, die onder luide ver-
wonschingen op den wagen toestormde, af te weren.
De wagen reed de Bollmunnstraat in, waar de misda
diger, aan bandon en voeten gebonden, uit den wa
gen getild en in het gebouw godragen werd. De
vertegenwoordigers van de pers waren in grooten ge
tale verscheneneen aantal buitenlandsche bladen
hadden mede verslaggevers gezonden. Om 8 uur
werd de deur van bet gebouw geopend, en met gronto
baast stormden nu de journalisten, die, dank zg de
welwillendheid der policié-agenfcen, dicht bg bet hèk
post haddon kunnen vatten, het gebouw binnen. De
oude portier, die met do uitgifte dor entréokaarten
was belast, had bet zwaar te verantwoorden, 't Was
een onbeBchrgfolijk gedrang, 't geen gemakkeljjk te
begrijpen is, wanneer men nagaat, dat er slechts 50
kaarten beschikbaar waren. De kaarten werden den
portier bjjna met geweld uit do handen gescheurd.
Wie zoo gelukkig was geweest eene kaart machtig
te Svbrden, Bpóodde zich, zoo snel znno beenen hem
kondon dragon, naar do zittingszaal, waar voor do
verslaggevers eon aantal Btoolon waren gereserveerd.
