Du br. v. cl. Kaagdio vrijheid wilde laten om een
jorigmenseh als kwuekeling aan to stellen, mits on
der blijken van geschiktheid omdat er vooreerst
to weinig onder wijzers zouden zijn vond daar
slechts 32 st. voor, maar 64 tegon. (Dit bestreed
do Min. omdat het te veol aan do willekeur van den
schoolopziener overliet.)
De hr. Mackay stelde een amend, voepj, dat tot
beginsel had, aan bet biz. ond. vrijheid te laten' in
de wijze van opleiding der onderwijzers. Met 51
tegeü"27 st. wqrd dit verworpen.
De hr. v. cl. Feltz stelde, voor, do kweekelingen als
-gedeeltelijke onderwijskracht te behouden, doch trok
dat in-toen do Min. verklaarde, dat stelsel niet te
willen en de kweekelingen alleen tot hun eigen op-
loiding toe te laten, ofschoon do hr. v. d. F. zich
zelfs op de meeste der tegenwoordige onderwijzers
had beroepen.
Bij het debat ovor de verschillende amend, trok
ken de hh. DijcTcmeester on Patijn voorjde kweekelin
gen te velde, doch onder beperkender bepalingen
dan tot dusver, de laatste op grond van de goede
resultaten, welke dat stelsel tot dusvec,gaf, en na
dat nog eenige andere loden het systeem mede had
don voorgestaan, werd dan ook eindelijk een amend,
van den hr. Verheijen om de kweekelingen reeds op
hun 15e jaar toe te laten met 58 tegen 20 st. aan
genomen. Tegen dit aaiend, stemde de hr. Bredius
jr. wiens «rede» van jl. Maandag wij hier tor
loops ter lezing aan de kiezers van het district Goes
aanbevelen.)
Gister kwamen wij in eens een flink eindje verder;
nadat een amend.- Godofroi, behelzende eon poenale
sanctie op de vorige artt, wa3 verworpen, verklaarde
dhr. Moens zóó teleurgesteld te zijn door den on
wil zijner liberale vrienden om de wet te verscher
pen, die daarentegen wol eens verzwakkende, hostile
(of vijandige) amend, hielpen aannemen, dat hij eens
klaps al zijn amend, introk, met behoud van goe
den moed op de toekomst, dien wij hom gaarne
gunnen als loon voor de discussie-bekorting.
Ben amend, van dhr. Verheijcn om do opleidings
klassen Rykszaak te doen blijven, werd, nadat do
Min. het bestreed, onder opmerking dat subsidie
aan die gomoentelijke instellingen niet word uit
gesloten,. mot 48 tegon 27 st. verworpen, waarna
de Kamer eensklaps vorderde "van art. 9 tot art. 15.
Hierbij doden zich twee vragen voor: 1°. of kin
deren tot hun 6e dan wel, zooals do brn. t>. Eek
en Moens wel on do hr. Idzcfda niet wonschto,
tot hun 7o jaar opeen bewaarschool'zullen mogen
komenen 2°. of, zooals de hrn. v. Kerkwijk, Moens
en Bredius verlangden, de militair die aan de mi
liciens ëuz. lozen en schrijven leert, daartoe eerst
in optima Jorma een acte zal moeten Vork rijgen,
naar deze wet, dan wel .óf bi] zooals do hrn.
v. d. Schrieck, de Bieb er stem, v. Nispen en do Minister
betoogden wegens do eigenaardige oischen on
roeping van hot milit. ond. daarvan vrijgesteld be
hoort te 1 blijven. Omtrent hot milit. ond. kwam
hot dan ook niet tot stemming; dhr. Bredius nam
eon onbruikbaar geredigeerd amend, terug. Maar
ten behoeve van gymnastiek en teekenen en van
do bewaarschoolkiudoren stoldo do br. v. Eek amend,
voor, die echter worden verworpen,' en wol do gym
nastiek mot 73 tegon 2, de bewaarschoolquaostio
mot 46 tegon 29 st."
Bij art. 16 verklaarde do Min. daarna, op oen
pertinente vraag van don hr. Heijdciiiijckte moenon
dat de Grwt. niet toelaat, dat men bij do booor-
deoling van do behoefte aan openb.' ond. op liet
'biz. ond. lotte. Br moet overal bon oponb. school
zijn; hot biz. ond.-mag geen rodon wordon om do
stichting van openb. scholen na te laten.
Dusvraagde do hr. flcjdenrijckook danveen
oponb. school als gij woet-dat er niemand komoh-
zul? -T Do Min. antwoordde niet.
Bij art. 19 wildo do hr. t>. Delden do regeling
van schooltijdon ên vacuntios ook aan God. Staten
opdragen; doch mot 55 tegon 16 st. word dit
verworpcil on dq zitting, na goodkouring van art.
20, verdaagd.
JPJElt TE LEG 11A AF.
In hare zitting van heden heeft do TWEEDE
KAMER beslist, dat de vaststelling van hot leer
plan, do sohooltydon en do vacaution door don ondor-
wijzer onder goodkouring van do schoolopzionor ,on
van hot dugolijkack bestuur zou goschiodon.
Hot artikol botrokkolijk -hot godsdienstonderwijs
word aangenomen mot 63 tegen 16 stommen na
langdurige discussie, waarbij do Minister hot gods
dienstonderwijs als oen noodzakelijk element vopr
do opvooding orkondo.
BUITENLAND"."
HET CONGRES.
Hot is .Bismarck golukt hot congres in weinig tijds
vqol to laton afdoen. Althans naar mon mo-
dodoolt, bad hjj to konnon gogovon, dat wannoor
do werkzaamheden hiel spoedig aflio'ponzijn gezond
heidstoestand hem zou nopen het voorzitterschap
neder te leggen. Dit werkte voortreffelijk. In T
korten tijd vverden de grenzen van Servië en Mm-
tenegro overeenkomstig de wenschen van Oostenrijk
bepaald. Rumenië werd beroofd van dat gedeelte
van Bessarabië, dat aan Rusland na den Krim-oór-
log ontnomen werd. Hot overige, gedeelte mócht het
behouden en verkireeg daarbij behalve do moerassen
in de- Dobrudsja, die Rusland het wei wilde gun
nen, nog een vruchtbare landstreek ten zuiden
daarvan. In Rumohie heeft Rusland geen jhe-
d eb el per., te verwachten voor uitbreiding- in' jjli'é
streken. Alleen de ^iken in Azië blyvan dus nóg
te regelen en daaromtrent zijn de beide hoofd
partijen, Engeland en Rusland, het eens. Thtlns
mag men dus met grond aannemen dat de vrejde
van Europa gevestigd is. Slechts één' donker pdnt
blijft aan den horizont.
Aau Oostenrijk werd de taak opgedragen - wel
licht ware juister gezegd: vergunning verleend
Bosnië en Herzegowina te bezetten, om daar
de orde te bewareD. Volgens sommigen voor goad;
of met andore woorden, kreeg het dit gedeelte yan
den buit. Hiermede was Turkjje echter minder,in
genomen. Daardoor zou bet een gróót gedeelte-ver
liezen, dat hot volgens het tractaat vaü San 8te-
fano zou behouden hebben. Niet dan schoorypë-'
tend stemde hot in die bezetting toe, en dan slechts
onder voorwaarde, dat de bezetting tijdelijk zou zjjti
met oen bepaald aantal «troepen en in een bepaald
gedeelte. Doch of het wil of niet, het zal wel'moe-
ten toegeven aan do besluiten van het congres, in
dien dit hot ernstig wensebt, en waar de groote
Europeesche Mogendheden het geheel over dit punt
eens waron, heeft men van deze geen mobiëïykho-
den te wachten. Hoogstens zou het den dithr van
den vrede kunnen bekorten, doch voor het oögen-
blik mag men den Europeoschen vrede behouden
achten.
GEMENGDE BERICHTEN.
Men2 ia in don Haag niet gelukkig mét het
opnemon der stommen wat verkiezingen betreft.
Wederom is bij de jongste stemming voor den ge
meenteraad een onregelmatigheid voorgevallen,
waardoor oen niouwo telling dor biljetten noosig
wordt. Te zamen getold waron or 1251 stemn^n
uitgebracht en 10 briefjes van onwaarde, terifcl
1271 kiezers hebbun deolgeuomon en men ookj
zelfde aantal stembriefjes in de bus beeft gev'ón
Daar do hoer Rose slechts 9 stemmen benede:
volstrekte meerderheid bleef, konden do ontbra
do briefjes 10 in getal invloed op den uil
'uitgeoefend hebben. Burgemeester en Wethouders
hebben don Raad voorgostold een nieuwe stemo]
uiing te doen plaats hebben.
Hier on daar worden -roeds pogingen ür
werk gesteld om do kermissen langzamerhand t
schaffen. Eonigo hoofdsteden des Rijks gingen h*
in voor; doch jammer do kleine plaatsen,.die
gewoonlijk de moesto vechtpartijen enz., enz., ohz.
mot kermis tb aanschouwen gove«, volgen het voor
beeld hunner «grootero zusters» niet op. Een voor
stel in de jongste zitting van don Gemeenteraad
van Gorinchem godaan en dat voorzekqr goedjam
gewerkt bobbon, word echter, jammer genoeg,' v
worpen om door hot verhoogen der plaatsgolden vl
kramen on spollon do kermis langzamerhand te dl
verdwijnen.
Dezor dagen is in do boekbinderij van de f r-
ma Proost op hot Rusland te Amsterdam een .3
jarige knaap die zich langs do trapleuning óf ir
bonoilen afglijden liet, zoo hevig gevallen, dat ijj
in zorgwekkonden toestand naar het Gasthuis me* it
worden gebracht. We doelen, dit bericht mö< o,
niet om db groote belangrijkheid ervan, doch vocr-
luuneiyk als een'-waarschuwend voorbeeld voor ai»
deren.
Bij bot lozen van ondorstaand bericht wói ït
mon onwillekeurig meteen gevoel van huiveringaal-
gogropen, en verlangt men hoe langer hoo 'meer <oi
afdoondo middelen togun het drankvorbruik, watr-
aan velen zich, hetzij door eigen toedoen, hotzi) dc >r
do op hen uitgooofondo pressie van andoren schi !-
dig maken.
Zatordagavond hud nl. to Amsterdam, oen Ij»
treuronswaardig vöorval plaats. Een huisvader v h
8 kinderen kwam bjj t\yoe lieden, vader en zoon, ziih
beklagen, omdat zjj zijn zoon haddon dronken b-
voord. lly „werd hierop _zoor onzacht op do stro kt
geworpen, waarna een dor beide kerels hem h<r-
lmaldelijk trapte, zoodat hij kermde van pjjn. Mo
gemooskundigo, die in do herborg op den hoek v n
do Blooiugracbt on tweede Leliedwarsstraat, do oi r-,
sto hulp verleende, zou dan ook hebben verklaard, dit.
do man'ill levensgevaar verkeert. Do beide onvdr-
laton, die zioh poogden to verwijderen, wordon nóg
bjjtijds govat. De vader word hot. eerst aan de pö-
lioio op do Noordomiarkt ovorgolovord daarna do
zoon, op wion de menigte het oog had als bedrijver
Herv. gemeente alhier beroepen, ds. Creutzberg
pred. te Woudenberg, met 23 van do 40 uitge
brachte steramen.
Ds. K. W. Vethakepredikant te Katwijk aan
den Rijn, en bevorens, te Wilhelminadorp, is beroe
pen te Schiedam.
Ds. W. Vliegenthartpred. te Enschedé, en be
vorens te Goes, komt voor op het 12tal te 'sHer-
togenboseh.
Alsnu is mej. 'v. d. Valk benoemd tot hoofd
onderwijzeres aan de christelijke bewaarschool al
hier, welke benoeming zij heeft aangenomen.
Benoemingen en Besluiten.
Benoemd tot gezworenen in de poldersLeendert
Abraham, A. Markusse Az. Adriaan, H. Roelof.
Anna Friso, J. Leendertso Hz. Willem, M. Noord-
hoek. Soelekerke, D. Remijnse. Oud Noord-Beveland,
J. Rijke. Oud Wolfaartsdijk, C. van Damme. Oost
Nieuwland; P. Koeman. Oost, J. van Liere. Wes-
terkerke, A. van Strien. Waterschap Kruiningon,
P. Koole Mz. Nieuw Krabbendijke, A. de Kok Jz.
Maags, J. Butijn. Muijo, Gemeente St. Maartens
dijk, L. Westerweel. Niouwlando, J. Verlare Sz.
Reigerbergschen, J. J. van Gorsel Hz.
OnruBt, P. Israel. Deurlipsland, C. W. van Nieu-
,l;;^ïsraÜ3öizen. Thoorn, J. van Schouwen. Stads, A.
h^^Danckaerts. Waterschap de vrije polders onder
'v^^^Oqïën, C. Bierens en M.' Christiaanse. Nieuwen-
'•^polder (annex Stavenisse,) J. C. Luijk. Molenpol-
der, J. Scheele. Het Waterschap Oud-Vosmoer,
W. H. van Gorsel. Het Waterschap Poortvliet, A.
de Rjjke en W. van de Vate. Het waterschap
Hoedekenskerke, J. van Dijke. Den Noordkraaiert,
W. Karelse. Waterschap St. Maartensdijk, J. Geluk.
Zuidkraaiert, P. Karelse. Den Nieuwen-Olzendon-
poldor H. A. Markusse, Den polder Pierssens, A.
Scheele. Westerland, J. van Dammé.' Baarland,
A. Vaar.
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Verschillende amendementen zijn weder op hot
wetsontwerp nopens het lager onderwijs voorge
steld.
De heer de Jonge hoeft voorgesteld, uit art. 83 de
woorden »Christelijke deugden" te laten vervallen.
De heeren van Uelden en van Houten hebben voor
gesteld door opneming van een nieuw art. 21 en
wijziging van hot bestaand art. 21, do regeling van
de schooltijden en van de vacantiön to doen geschie
den door den gemeenteraad.
De hoer Roëll, van Naarden en Patijn hebben drie
amendementen voorgesteld, waarvan bet lsto strekt
qm, in plaats Yan 30 aan allo gemeenten uit te
koeren," 50 in de kosten der jaarwedden van de
onderwijzers .te vergoeden aan die gemoonten, welke
een hooger bedrag aan belastingen moeten heffen,
dan oen zeker aantal opcentoD op de grondbelas
ting enz.
Volgens het 2de amend, kan aan gemeenten, die
door deze belastingheffing te zwajvr wordon gedrukt,
'oen Rjjkssubsidie worden- toegekend.
En volgens het 3de amend, zijn alleen do school-
bestekkon van gesubsidieerde gemeonton aan de
goedkeuring van don districts-schoolopzionor ondor-
worpen.
f Zitting van Dinsdag en Woensdagw.
Dinsdag hield de Tweedn-Kamer zich bezig mot
het schooltoezicht en met do kweekelingen.
Do br. Moens wilde nl. onkel een 45tal bezoldigde
districtsschoolopzieners, ipet 5 of 6 inspecteurs, ton
einde het toezicht te verscherpen, mot Rijks-sohool-
commisBiën.Do hr. Verhoijendaarentegen stond
het behoud ook van de onbezoldigde schoolopzieners
voor.
Do Min. wildegepmontelyk toezicht door school-
commissiën en-Ryksioozicht door Ambtonaronbij
wildo oohr^e inspoofcours^zuiver technisch doen wor
den en hen daaróm ontheffon van do administratieve
bezigheden; 45 schoolopzieners waren z. i. te weinig,
omdat dan niet ieder zijn (100 a 120) scholon, goed
kan bozookonieder arrond.-Bchoolopz. moet oen 40tal
•scholen onder zioh hebben.
1 Do hr. Borgesius vordodigdo hot stolsel van algo-
meeno bezoldiging van allo schoolopzieners als blij
kens do ondervinding noodig; waartegen do boor
Verheijen opkwam, met het gevoólon dat ook nu do
soboolopzienerB hunne taak goed waarnemen.
Do hr. v. Nispen waagde oeno vraag naar do kos
ten,maar kroeg van don Min. tot antwoord', dat
dit nü niet aan do orde was.
Ton slotte werd bovengenoemd amend, van don
hr. Moens mot 57 'togen 21 stommen verworpen.
De kweekelingon vormden hot twoede ondorwovp
van dobat, en van tal van amendoraonton.
Do hr. Moens wildé gaon kwookolingon, doch thans,
als conoossio, onder zekere voorwaarden van theo
retisch onderwijs, hun bestaan tydelyk verhingen.
Mot 67 togen 11 at. wérd.dit verworpen. 1
