Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- en Noord-Beveland,
Vrijdag 8 Maart 1878,
Dr. P. J. F. Vermeulen
Dertiende Jaargang.
É£-:JtO801ML V
j Wouw......
"S\ Berg. op Z.
®j§ 1 Wocnsdr
g l*Killaat...
1 Krabbend.
Kruiningen
iS/*Vlake
■53.;-1 Biezelinge..
POSTERIJEN
neer.
11,55
9,10 12,6
9,22 12,20
9,81 12,80 -T
9,45 12.46
9,51 12,68
10,4 1,5
10,9 1,11
8,15
i'aB.Arend» 8,23
I Arnemuid. 8,89
ipiddeib.;!;^ 1
Tliss-stad 9,
bav.
10.20
10,80
1,83 4.47
10,S8
141
2,4 3,80 5,16
11.1
2,7 3,40 5.20
11,15
,15
10.16
10.34
10,41
10.47
6,16
8,209,35 10,52
9,45 11,
a 6,9 7,88
aiiddelb. T „;12 s4
Arnemuid.. 6,20.
'sH.Arecds 6,86
<7068........ 6,47
Bierelinge. 7,
•VUke7,8
KrniniHgen 7,14
Krabbend.7,25
•Rilland7.82
W «cnidr7,47
Berg. of Z.' 8,2
•Aan dezebalten wordt alléén geitopt, wanneer W"&uw8,14
daar reiriger» worden opgenomen of uitgelaten. KooSi-nd.A 8,25 8,45 10,50
Deie Courant ve» schijnt, uitgeronderd op Christelijke feestdagen, de* Maandag» en Donderdag» avond*. Prijs kwartaal f 0 85 fr.p. post/1,—Aizonderli
Prijs der Advertentien 10 et. pér regel, groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelyks en doodberichten van 15 regels
AUe Stukken de redactie betreffende. gelievpmen minstens één dag vóór de uitgare. franco toe te r.c»"en aan den Uitgever A.C. DB JOHGR 83». te floes.
9,20
12,45 8,
9,28 12.53 8,10
9,30 12,57
1,4
1,19
9,52 1,29
'1,40
1,47
1,67
2,7
2,18 -
10,85 2^40
5,80
5,39
5,42
5,50
6,6
6,18
6,31
6,39
6,45
6,56
7.8
7,24
i,25 7,41
2,52 4,89' 7,54
8,1
4,50 8,5
Afzonderliike Nommert
50 cent.
Staat van brieven, geadresseerd aan onbekenden,
leer de late helft van de maand Februari 1878,
pOBtkantore te Goes.
Verzonden geweest naar:
0$::i Streurs, Amsterdam.
^2. J. B. Siemens,
3. J. de Rooft, Colijnsplaafc.
£4..' Vrouw PriesterLeiden.
£j&.' J. A. Rijk, Ovezande.
6. P. J. lourij'sse, Ubbergen.
'py Van het Hulpkantoor:
CORTGENE:
7. Nibbeling, Amsterdam.
DE HERSTEMMING-.
Het is voorwaar geen benijdenswaardige taak om
Ach, aan den vooravond van eene herstemming, waar-
de oandidaat onzer kenze, de candidaat onzer be-
slen niet in aanmerking komt, rekenschap te ge
iten'op: de vraag: wat nn? Waar de Staatsman, dien
^TEt mefc overtuiging en warmte heeft aanbevolen
een sieraad der volksvertegenwoordiging, van
rien met grond kon verwacht worden, dat hij de
raarachfcige belangen onzer natie zou voorstaan, zij
iét slechts met enkele stemmen, buiten den Btrgd
gedrongen, zal men bij eene herstemming niet
rderen of verwachte^ dat met evenveel sympa-
lie en warmte tusschen de beide overblijvende can-
lidaten gekozen wordt.
Jtfaar al' ontbreekt dan de gloed, dien men voelde
'oor den man der eigen, der uryV keuze, toch moet
nen zich rekenschap geven van dp gevolgen aan den
uitslag der .herstemming verbonden.
Kan men beweren dat, omdat men den man zij
ier eigene beginselen niet kon krijgen, het daarom
'«heel onverschillig is, wie der beide in herstemming
ijnde candidaten zegevierend uit de bus komt?
Is het voor hen, die don nimmer eindigenden, den
ik zoo ontmoedigenden, doch op het goed recht
jegronden strijd voor «vrijheid van onderwijs» als
levensdoel en levenstaak gesteld hebben, geheel on
verschillig of een medestander vóór die «vrije school»
Aan wel een fel bestrijder daarvan, een openlijk voor
stander van bet steeds drukkender wordend mo
nopolie der godsdienstloozé Staatsschool gekozen
iWorde?
Is bet geheel onverschillig of een voor- of tegen
stander gekozen worde van een inkomsten-belasting
bn successie in de rechte lijn Is het geheel onver-
éohillig of een voor- of tegenstander gekozen worde
Van eenzijdige verhooging der grondbelasting?
j Is het geheel onverschillig of een voor- of tegen
stander gekozen wordo dor radicale koloniale poli-
Lek, waardoor onze overzeesohe bezittingen, die
Vroeger jaarlijks milUoeneu in de schatkist wier
pen, thans een lastpost1 worden, zonder dat de be
volking er door is gebaat
Neen, alB men de vraag zoo stélt, dan zijn wjj
wertuigd, dat dit alles op verre na niet onverschil
ligis en dat bij de keuze waar wjj nu toe gebracht
ign, dank zij het wegblijven van een 34tal onzer
jeeatverwanten, waar de keuze slechts overblijft
iU88oben den radicaal-modernen Bredius en den anti-
adicalen Katholiek Vermeulen, het meest wenschelijk
,8, dat
jdkozen worde.
Wij voorzien, dat do kiezers van «liberale» zjjde
even als of de godsdienst b(j hen in alles op don
roprgrond staat zullen worden aangespoord, om
rooral toch geen Roomscho to kiezendan liever
n «vredesnaam» don radicalen <?andidaatdie is
zullen zij beweren —"ten minste protestanti
Zie, dit kunnen wij niet toestemmen. Wel draagt
de radicaal-moderne nog den naam van protestant,
maar in werkelijkheid is hg het, naar onze overtui
ging, niet.
Zeker is er een groote klove thaschen den ge-
loovigen Roomsch-Katholiek en den geloovigen pro
testant; maar is de klove nog niet gro'oter tusschen
den geloovigen protestant en den radicaal-modernen
naam-protestant
Voor het 'antwoord op deze vraag is het wellicht
niet ondienstig te berinneren aan. wat de heer Groen
in 1865 «aan de kiezers» herhaalde, waar hij waar
schuwde om de worsteling tusschen geloof en
ongeloof niet te verwarren met den strgd over ge
loofsbelijdenissen «De Katholieke kerk moet door
protestantsche christenen verdedigd worden, voor
zoover in haar Christus zelf wordt aangerand."
Aan do Kiezers, XIX.
Ofschoon eerbiedigende de overtuiging van hen,
die meenen, dat men bij eene herstemming tusschen
personen, die geen van beide onze eigene beginse
len zgn toegedaan, zich niet in deéf-Etrgd behoort
te mengen, is dit onze overtuiging niet. Wij voor
ons gelooven, dat waar een kenmerkend verschil
bestaat, men ook kiezen moet. Waar men den man
van eigen keuze niet kan-krijgen, kieze men hem die
er bet minst ver van af staat.
Waar dit onze overtuiging is, hebben wij gemeend
die niet te mogen verzwijgen. Aan de kiezers het
oordeel of zij er mede instemmen. Wij dringen ons
oordeel niet op en .zijn niet voornemens op de na
derende herstemming terug te komen.
BINNENLAND.
Goe?, 7 Maart 1878.
Eerst in het no. van 6 Maart van het Nieuws- en
Advert.-blad voor B. 0. Z., komt de tegenwoordige
schoolopziener in het Xle district van Noord-Brabant,
Mr. W. II! E. Baron van der Borch op tegen het in
gezonden stuk in ons blad van 19 Februari, en pro
testeert tegen de bewering dat de heer Bredius
zijn voorganger was <.mislukt> als schoolopziener.
Waar bij «onwaar» noemt de bewering in de
Goesche Courant, dat de beer Bredius als schoolop
ziener bedankt heeft, wegens «onaangenaamheden
met de geestelijkheid», beticht hij het in ons blad
ingez. stuk van «onwaarheid» en «verdachtmaking».
Anders niet. Tevens verzoekt hij opname van dat
stuk in ons hlad. Plaatsgebrek verhindert ons dit
in zijn geheel te doen; doch gaarne nemen wij de
strekking van zijn protest, ontdaan van de groote
woorden en aanvallen tegen den persoon doB in
zenders, op.
Ten eersten: omdat wij zelfs in het schrijven van
den heer van der Borch volstrektniet het bewijs
zien van het omgekeerde van het in dat ingezon
den Btuk. Dhr. v. d. B. ontkent toch niet dat de
heer Bredius zijn ontslag nam als schoolopziener,
toen hij. zag dat hij niet slagen kon in wat hij
zich voorstelde; met andere woorden: toen hem dit
niet gelukte!
Do heer van der Borch geeft- dan ook niet de
juiste woorden,' in het ingez. stuk gebruikt, terug.
Daar wordt niet botweg gezegd, zooals dhr. v. d. B.
laat voorkomendat de beer Brediusook als
schoolopziener was amtsluklmaar wol dat«in-
•dien bij door die betrekking lauweren had willen
«inoogaten, dit nog met gelukt was».
Dhr. v. d. B. deelt mede, dat dit ontslag niet
tot algomeene droefheid; maar toch «algemeen
tot droefheid», genomen werd.
Wion deze aangelegenheid zoo nauw ter harte gaat,
dat by daarvan zjjno eto» wil laten afhangen, jfofv
halen wg echter den raad in dat ingezonden stak
zelf gegeven<Niet overbodig zou het zijn, daarom
trent de meening der onderwijzers in zijn voormalig
district te hooren*.
Eene raadgeving, 'die naar wg meenen,' wel be-
wgst dat de inzender volstrekt niet bevreesd was voor
een nader onderzoek van het door hem ^geschrevene.
Wg kunnen niet beter doen dan dien raad te her
halen, overtuigd als wij zgn, dat er dan ook wel
andere individuöele oordeelvellingen zullen, kenbaar
worden, dan die van den beer van der Borch.
De Staats-Courant no. 53 bevat een Konink
lijk besluit omtrent de militie. Het beeft destrek
king om jongelieden, die de lessen van bet middel
baar onderwijs met vrucht hebben bijgewoond, de
lessen van het booger onderwijs volgen of zich wij
den aan de stadiën, betrekking hebbende op
handel, nijverheid of landbouw, door verkorting van
oefeningstijd, niet langer door den werkelijken dienst
der militie te bezwaren dan in het belang van het
leger volstrekt gevorderd wordt."
Daartoe wordt de eerste oefeningstijd van 12 tot
5 maanden verkort voor miliciens (bij de onbere-
den wapenen) die minstens één jaarTésseh ge^
volgd hebben of nog" volgen aan een der Univer
siteiten, de Polytechnische school, de Handelsschool
te Amsterdam en de Twentsche Industrie- en Han
delsschool, de RijkslandbouwBÓhool te Wageningen
en 's Rijks Veeartsenijschool en die het getuigschrift
van gymnasiaal onderwga, middelbaar onderwijs
en van hulp-apotheker hebben.. Als zij na 6 maan
den aan een militair examen voldoen, behoeven
zij niet meer voor herhalingsoefeningen op te ko
men. Zij hebben keuze van corps en garnizoen,
houden te zatnen menage en kunnen verlof krij
gen bij hun ouders (in de garnizoensplaats) te wo
nen. Dat geldt ook voor allen, die vóór hun in
lijving een voldoend militair examen afleggen.
Verder wordt ter aansporing >om zich met bi
zonderen ijver toe te leggen op het verkrijgen van
de vereischte militaire kennis, ook voor het be-
kleeden van een graad" de eerste oefeningstijd van
9 maanden verkort voor hen, die blijken get
van geoefendheid bij de verschillende wapens.
Te Helder zijn door schipper A. Korving,
voerende de Scheveninger viBohschuit Vrouw Neeltje,
aangebracht vijf schipbreukelingen van de Engel-
acbe vischgloep ConstanceVolgens hunne opgaven
had het vaartuig "in den nacht van 25/26 Febru
ari op eene bank in de Noordzee gestooten en ver
lieten zij het met de sloep. Na zes uur in die
sloep te hebben doorgebracht, werden zij door schip
per Korving gered en kort daarna zonk het vaar
tuig.
Den 6den Mei e. k. zal de planeet Mercurius
voorbij de zon gaan. Twee jeugdige Fransche ge
leerden, die reeds in Nieuw-Caledonie -hetzelfde
verschijnsel van Vonus hebben waargenomen, zijn
thans belast met het inrichten eener expeditie. Het
instituut heeft als het beste station voor deze waar
neming Ogden, in den staat Utah, in Noord-Ame-
rika aangewezen. Een millionair, groot vriend der
wetenschap, heeft de 30,000 fir. voor dezen waar-
nemingstocht vereischt, aan dé genoemde geleerden
verstrekt.
Zeer onvoorzichtig is het onbekende personen
in den gang te laten staan, in plaats van op de
stoep,want gewoonljjk komen zjj slechts met een
voorgewende boodschap, om de meid naar binnen
te doen gaan, en dan van de gelegenheid gebruik
te maken het een en ander weg te nemen.
Dit was verleden week te Amsterdam wederom
het geval. Een onbekende kwam rapport op een
den. ygrigeu dag; bezorgdea brief vragen, de dienst