MS1WI I1IHM1 EIIBMÏ.
Nieuwsblad voor Tholen, Zu|d- en Noord-Beveland.
.SI,
No. 15.
Dinsdag 19 Februari 1878.
Dertiende Jaargang^
Ir
Ml i
In on
rekken f
)ïle vr
ng var j
ifc' öcht
aiholi
h: v
iti-ra
ïMaa
[kwijl
me
«zen
ivera.
/En
Kun
Daa
ne e
aarai
Blij
lïeft
^ii»
itzek
ftn
tsla;
Das
>rt i
ènstj
3gbl
en* i
Rosend. V
g i Wouw
SM Berg. op Z.
28 i Woonidr...
jg 1 *Rül*nd.
1 Krabbend.
Ja fKruimngen
S *Vlako
- Bioxelinge..
«5 jGoes8,15
g f'sH. Arend» 8,23
gg I Arnemnid. 8,39
MMdelb.T*j|$
Jw nias »t«d 9,
bar.
11,55
9,10 12,6
9,22 12,20
9,81 12,80
9,45 12.46
9,51 12,53
10,4
8,10 8,35 6,59
8,58
8,344,5
7,15
10,9
10,20
10,80
10,38
10,55
11,1
11,6
11,15
1.6 4,21
1,11
1,23 4.86
1,88 4,47
1,41
1,58
2,4 8,80 6,16
2.7 8,40 5,20
2,15
5,30
,46
8,55
9,10
9,19
9,88
9,89
9,49
9,54
10,5
10,16
10,24
10,41
10.47
8,209,85 10,58
9,45 12,
8,80
7,55
8,16
7Ü8B. har 7,25
itad 6,
ïlddelb.;';»,
Arnemnid. (^20
'»H. Arend» 6,86
Goes..,6,47
Bierelinge. 7,—
"Vlalce7,8
Kruiniagen 7,14
Krabbend.7,25
•Rilland... 7.88
Woen»dr... 7,47
.A, Berg. op Z. 8,2 10,85
•Aan dezehalten wordtalldénjMitopt, wanneer Wouw....M 8,14
daar reinigers worden opgenomen of uitgelaten. Eooseijd.A 8,25 8,45 10,50
12,45 8,
9,23 12,58 3,10
9,30 12,57
1*19
0,52 1,29
1,40
1,47
1,57
2,7 -
2,18
2,27
2,40
2,52
8JL -
5,80
5,39
5,42
5,50
6,6
6,18
6,81
6,89
6,45
6,56
7,8
7,24
4,25 7,41
4,89 7,54
4,50 8,5
8,45
8,55
B
De» Courant ««schijnt, nitgeionderd op Christelijke feestdagen.de» Maandag* en Donderdag» mondt. Prys kwartaal i 0,85.fr. p. post/1,—Afxonderliike Nommers
Prns der Adrertentien lOet. per regel, groote letter» en rignetten naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelijks en doodberichte» ran 15 regels 50 cent.
Alle Stukken de redactie betreffende, gelieve men minstens dén dag vóór de mtg$re franco toe terenaen a»n den Uitgever A.O.PB JOHgg BJs. te Hoe*.
GEMEENTE-BESTU UR.
's EOr/lDGS VERJAARDAG.
Do BURGEMEESTER van GOES brengt naar aan
leiding van art. 24 van het Brandreglement in deze
gemeente, ter openbare kennis;
dat het in den avond van Dinsdag den 19 dezer,
bij gelegenheid van 'sKonings jaardag, geoorloofd is
VOETZOEKERS en ander klein VUURWERK af te
steken, doch uitsluitend op de Groote Markt, de Vlas-
markt, de Beestenmarkt en de Groote Kade;
en dat het verboden blijft dit elders te doen, zoo
mede het schieten met KANONNETJES, SNAPHANEN,
PISTOLEN, DONDERBUSSEN en ander GEWEER,
op Btrafien bij voormeld reglement bedreigd.
Goes, den 9 Februari 1878,
De Burgemeester voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
Aaimemiag m SchoelleerlingeB.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS ran GOÉS
brengen ter kennis van de ingezetenen, dat de plaatse
lijke schoolcommissie op Donderdag den 21 Februari
a. s., dea middags te 12 nren, in een der zalen van het
Raadhuis eeae zitting zal honden -tot het insehryren
van leerlingen voor al de scholen van lager onderwijs
en de bewaarschool.
De belanghebbenden worden hier by opmerkzaam ge
maakt, dat na deze zitting geene gelegenheid meer zal
bestaan voor aangifte van leerlingen dan in de maand
Angnstns e.k.
Goes, den 14 Februari 1878.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris
HARTMAN.
BE VE&KIEZIM VAK EEN LIB BES
TWEEBE KAMEJL
Eene belangrijke dag voor Nedorland ön Oranje
nadert. Dinsdag den 26sten Februari worden in
een deel van ons Vaderland de kiezers opgeroepen,
om voor hnnne overtuiging uit te komen, om te kie
zen tusschen de twee hoofdrichtingen, die zich in den
staatkundigen stroom voortbewegen. Vóór of tegen
moet men stemmen. Eone keuze moet gedaan wor
den. Eene keuze niet tusschen personen, maar tus
schen beginselen. Eene keuze vóór of tegen de zoo
genaamde «liberale" richting.
Alvorens echter de keuzo te doen, geve ieder kie
zer zich ernstig rekenschap erjvan, wat die zoogenaam
de «liberale" richting in waarheid is. Ging men op
don naam af, mon zou onderdo liberale richting zoo
ken, die richting op staatkundig gebied, die onder
do banier der vrijheid, bij handhaving van eigen
beginBolen, do overtuiging van anderen eerbiedigt;
de richting die theorie, in overeenstemming willende
bezigen met de praktijk, de inrichting van den Staat
geleidelijk, zonder schokken, naar gelang dor uiting
van het volksbewustzijn, mot dit bewustzijn in
harmonie traoht to brongen.
Voldoet nu in waarhoid die zoogenaamde libe
rale" part}) in ons vaderland aan deze verwaohting?
Helaas, wie de geBobiodenis der laatste jaren aan-
daohtig hooft gadegeslagen, zal tot de overtuiging 'go-
komen zijn, dat juist hot omgekeerde hot goval is.
Dat do zoogenaamde liberale" party slechts vrjjhoid
duldt voor hen, die gehool oonsdenkond met haar
zjjn, doch die - zoo als haar togonwoordigo leider
hot dan ook openlijk uitsprakzoodra zjj or kans
toe zien, hot boginBol huldigon: do mindorhoicl moot
maar ondordrukt wordon, als do vlieg, die do zalf
traoht te bedorven 1
Slechts dons word dit zoo oponlyk orkond, wjj
willen gelooven in oen onbewaakt oogonblik, dooh
daarentegen steodB in toepassing gobraoht. Do on
dervinding leert, hoe eigen- en partybelang steodB
doel on dryfvoer was, in stede van aan allou rooht,
aan ieder hetgeen hom toekwam, to gunnen.
Ziet het op het gebied der school. Sleohts de
school hunner keuze'maakt een punt van zorg voor
de zich noemende «liberalen" uit. Door alle hef-
boomen, vooral door die van het geld, de godsdienst-
looze school in de hoogte heffende, ia de bloei, heen
de mogelijkheid der <vrye" school, hun een doorn in
het oog. Achter holklinkende njAchtspreuken zich
verschuilende, durven zjj den eerlijken kamp met
gelyke wapenen" met andersdenkenden niet aan
vaarden. Onder de leuze van «vrijheid van over
tuiging" willen zij andersdenkenden dwingen voor
hunne kinderen gebruik te makep van de naar hun
ne inzichten ingerichte school. Van de werkeljjke
vryheid en gelykbeid," die hphne tegenstanders
slechts vragen, van het meten niet éene mate wil
len zy niet weten. Wie zioh niet waar hunne inzich
ten wil schikken, wie het waagt eene eigen van de
hunne afwjjkende overtuiging te jhebben, moet maar
onderdrukt worden als de vlieg dje hun zalfje dreigt
te bederven 1 j
Onder de lenze van ecrbiedigiïxtFxTüji dejGodsdien-
stige ovèrtuiging van anderen «loten zy geene gele
genheid ongebruikt," om als.»haat verwekkend," die
school verdacht te maken, waar aan de jeugdige
kinderharten de Godsdienst wordt ingeprent, welker
hoofdbeginsel ishebt uwen naaste lief als u zelve.
Onder de leuze van verdraagzaamheid," worden de
zonen van hetzelfde vaderland opgezweept in twee
tegen elkander overstaande en elkander bestrydende
kampen. In het land door de «eendraoht" onzer
vaderen machtig geworden, ïb klimmende tweespalt
de vrucht van het «liberale" drjjven op redelijkgebiod.
Is dit de kenmerkende vrucht van het «liberale"
dryven op zedeljjk gebiód, welke, zjjn de vruch
ten daarvan op stoffelyk gebied
Tijd en plaatsruimte verbieden cms in het breede
uit te weiden in bespiegelende beschouwingenuit te
weiden b. v. over de kenmerkende taktiek, om onder
de leuze van handhaving der grondwet," die grond
wet te verwringen naar den wensch van de zich
noemende «liberalen"; te verwringen vooral daar
door dat de macht, door de Grondwet aan den Ko
ning toevertrouwd, worde overgebracht naar de tij
delijke meerderheid der Tweede Kamer. Neen, wjj
willen ons niet in zulke meer theorische beschou
wingen verdiepen; wjj willen alleen herinneren aan
feiten, als zichtbare vruchten der heillooze zoo
genaamde «liberale" bemoeiingen.
En dan zien wij onze Nationale scheepvaart
vernietigd door de afschaffing van het consignatiestel-
boI, krachtons hetwelk onze Koloniale producten bij
voorkour met Noderlandsche schepen naar het Va
derland worden vervoerd. De afschaffing doordrij
vende beseffen do «liberalen" niet, hoe onze sche
pen, die slochts bjj uitzondering bij do uitreis oen
vracht kunnen vinden, mot geen mogelijkheid kun
nen conourrooren mot do schepen van vreemde natiën,
die zoowel bij de uit- als de thuisreis eon goed bo-
talendo bevrachting krjjgen.
Dan zien wij als noodzakelijk gevolg van die kwij-
ning dor scheepvaart, onze schoopBtimmerworvon
ledig.
Dan zion wjj onder do louzo van «vrjj handelstol-
sol" onze nationale nijverheid.... donlaatston nekslag
toegebracht, doordo afaobaffing dordifforontiëolo rech
ten in Indiö, dio alleen in staat waren onzo nationale
njjverheid staande to houdon togonovorjj die in hot
Buitonland,waar zjj do hoofdbehoefton on grondstof
fen moor in do nabjjhoid hobbon.
Dan zien wjj don nationalon suikorhandolver
plaatst nowh andere landen, door du afsohaffing van
do suikor-oulturon on duarmodo do millioonen, dio
jaarljjksoh daardoor in do sohatkist vloeiden, ovor-
gobraoht naar do zakken van oenigo, in oost al nog
vreemde, fortuinzoekors.
Dan zien wjj den koffiehandelreeds grooten-
deels verplaatst naar vreemde landen, almede een
gevolg van de afsohaffing van het consignatiestelsel
en het door de «liberalen" doorgedreven verkoopen
der koffie op Java.
Dan zien wjj den Iaatsten, den hoofd-tak ran nationa
le njj verheid, den landbouwmet ondergang be
dreigd! Door het doen opdroogen der bronnen van
staats-inkomsten, moeten er bjj de steedB Stijgende
uitgaven nieuwe bronnen worden geopend. Nieuwe
bronnen, die naast de inkomsten-belasting, dit
voortdurend lievelingsideaal der «liberalen"— vooral,
bijna uitsluitend, den landbouwerstand bedreigen.
Verhooging van grondbelasting is onder de lenze
van «herziening" reeds in aantocht. Daarby wordt
die grondbelasting geövenredigd aan de tegenwoor
dige meerdere opbrengst, en zal dan de meerdere
opbrengst die een gevolg is van aangobraohte verbe
teringen, van jjver en vljjt aan de landen besteed,
Voor een deel in de schatkist vloeien.
Na weten wy wel, dat reeds door
Hcim bet ontwerp daartoe werd ïtogeo)*^^aoMi
daar gelaten dat het juist de gTOótste^gnèjT; £er
conservatieven tegen hem was, dat bjj, .eenmaAl
minister, zich mede liet slepen op de baander
«liberale» theoriBn, vond dit ontwerp van hem zyne
eenige oorzaak in de door de vroegere «liberale"
miniateriën aangerichte verwoestingen in onB finan-
cio-wezen. Even als zoo dikwijls waa ook hier
voor de conservatieve richting do voorzeker niet
benijdenswaardige taak weggelegd, om de kastanjes
uit bet vuur te balen, eö te trachten te herstel
len wat door haar voorganger bedorven was.
Waar de tienden als een hinderpaal voor de ont
wikkeling van den landbouVr werden af koopbaar
gesteld, zullen de vijfden want de grondbelasting
bedraagt ongeveer een vjjfde der opbrengst zon
der genade van den landbouwer geöischt blyvem
Dat die verbooging vooral door aen pachter zal
moeten gedragen worden; dat de grondbelasting
bereids reeda een inkomBten-belasting is van on
roerende panden en het dus eene scbreeuwonde
onbillijkheid is deze inkomBten-belasting eenzijdig
te verboogen, schijnt er niet op aan te komen.
Integendeel, reeds jaren lang hoort men van «li
berale" zijde zelfs stommen opgaan, die bovendien
nog patentplichtigheid van den landbouwer eisohen.
Wel zeker; het platte land, do landbouwende stand
behoort immers in den regel niet tot de «libera
len"? Daarom moeten zjj vooral dan ook: maar
ondordrukt worden als de vlieg die de «liberale"
zaltjeB dreigt te bedorven.
Ziedaar in korte hoofdtrekken do reeds gelukte
en nog dreigondo vruchten van bet «liberalisme'
in Nederland geschetst. Wij begrjjpen en voor
zien dat nu de verkiezingen naderen, nu hot oogen-
blik daar is dat do kiezers uitspraak moeten doen
ovor hun drjjvon,, de «liberalen" wol willen trach
ten dit alles zoo al niet te ontkennen, dan toch
te verbloemon en te vergoelijken. Maat beroe-
pon wjj ons op het geheugen der kiezers, op bet
oordeel van elk denkend kiezor.
KiozorB in het nieuwe district Goesl Kunt gjj
in dozo vruchten van hot zoogenaamd «liberalismo'
oen zegen voor uw Vaderland zien, sluit n dan
daaraan; wjj voor ons kunnen niot anders dan
in elke stom voor hot liberalisme, op don «libera
len" candidaat, zien oen stom voor don ondorgang
van óns diorbaar Vaderland.
Daarom aarzolon w« niot uwe aandaoht te vos-
tigon op oen waarlijk liboraal manoen staatsman,
roods herhaaldoljjk als don Christen-staatsman bjj
uitnomendhoid bostompoldoèn staatsman die godu-
rondo zjjn veeljarige roemvolle loopbaan gotoond
hoeft oen Open oog to hobbon voor het: «goljjk
rooht aan allen", voor do woanvchtigo bolangon tan
s.3
