Nieuwsblad voor Tbolen, Zuid- en Noord-Beveland.
j
JN o. 5.
Dinsdag 16 Januari 1*77.
Twaalfde Jaargang
Rosend. v
iWcum
Berg. op Z.
Woensdi...
•Rilland...,
Krabbend.
K^ninmgen
•Vlake
Biewlinge..
fitoesv.
'sH.ATand»
Araemaid.
Mfddélb. o
9,10 11,56 8,9
9,20 12,6
9,80 12,20 3,28
9,39 12,80
9,53 13.46
9,59 12,53.
10,14
10,19
10,80
i0,41
10,49
11,6
11,12
1,5
1,11
1,22
1,33
1,41
1,58
2,4
2,7
2,lï
6,50 8,50
9,
—7,7 9,10
9,19
9,38
9,89
9,49
9,54'
10,5
—7,4710,16
19,24
10,41
8,8 10.47
6, 8,1210,52
5,10 8,2011,
VliBBing. v 6,15 7,80
Kiddelb.
Arnêmnid. 6,85
'sB.Arecis 6,51-
Goes...7,2
Biezelinge, 7,15
•Vloke 7,28
Krabbend. .-7,40
•Rilland 7,47
Woenadr.. 8,2
Berg. 9,17.
•Ann deze halten wordt alléén gestopt, wanneer Wouw .j. 8,29
daarreiiigerB worden opgenomen of uiteelaten. Roosend. A 8,40
9,80 12.45 4,40 5,80 -7-
9,88.12.63 4,50 5,38
9.39 12.57 -
5.42
-r.
1.4
5,49
1,19
6,4
10.
1,29
6,15
1,40
6,27
1,47
6,84
LM -
6,89
2,7 —^-7
2.18
6,55
2,27
7,14
10,42
2,40 4,17
7,28
2,52 4.29
7,42
10,57
8,1* 4,40
.7,58
8,30
8,40
8,46
8,62
9,7 J
9,15 f
m
'2
11,17
Ylisaing. 8,10 - 11,25
Deze Courant ve*dofcijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen. desMaandag» na.ponderdag» avond*. Prijs ^kwanonl 1 0.85. fr.p. pbit/T,—. Af zonder Hike Noromen et.
Prijs der Advertentie'n 10 ét: per regel', groote letter*én.'vignetten haar plaatsruimte. Geboorte-,.huwelijk» en'doodberichten van 15 regél» 50 cent.
Alle Stukken de reddctie bet,rèlfende^ gelieve men minstens ébn, dair vóór de nitgavw franco toe te/ende' »H,n den Uitgever A.c. DB JOHGE SJz. te Goes.
AdvertentigQ voor dit Blad worden aanpei&men voor Frankrijk,Belgie, Dnitschland, Engeland en Oostenrijk doorG. l.dapbe&cq., 3M)is Rnedp Faubourg, Montmartrete Pa
gemeente-bestuur-
OPEIGHTING êe8er SLACHTERIJ.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbarè kennis, dat aan L. Melae vergunning
is verleend/ tot het oprichten eener slachterij in hefc
perceel wjjk C no 27 in de Lange.-Kerkstraat, doch dat
is geweigerd .de slachtplaats tot stalling van bees-
tenNm te richten of te gebruiken.
Geschiedende hiervan afkondiging ingevolgd art. 8
der wet van 2 Januari 1875 (Stbl. no. 95.
Gpes, den 15 Januari 1877.''
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAÜBEEN.
De Secretaris,
/HARTMAN.
en Zonterij Tan Huiden en
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen -ter ópeubare. kennis, dat door hun College
eeae afwpzende beschikking ie genomen op hefc ver
zoek van Marcus Cohpn, om vergunning tot oprichting
eener bergplaats en 5k»uterp Van .huiden en vellen in
het pérceel. Wjjk D no. 63, in de 's Heer HendrikBkin-
derenstraat alhier, terwyl hem tevens is verboden, de
reeds aangevangen werkzaamheden daar voort te zetten.
Geschiedende daarvanaankondiging ingevolge art. 8
der wet van 2 Juli 1875 (Stbl. no. 95).
Goes, den 15 Jan. 1877.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBBEN.
De Secretaris,
HARTMAN
posterijen.
Maildienst Oost-IndiÖ.
DIT NIEUWEDIEP,
met de Stoomschepen der .Maatschappij Nederland"
21Januari.
Laatste buslichting 5.45 av.
OVER; BRINDISI,
met de 'Engeïsehe Pakketboten,
19 Januari.
Laatste buslichting 1 uur 's avonds.
OVER TRIË8T,
in aansluiting .óp'de Engeïsche Pakketbooten,
17 Januari.
Laatste buslichting 9.40 's morgens.
biet voldaab:
Gaven wij in onze vorige beschouwing de
redenen op, waarom wij dankbaar waren voor
dé bepaling dat voortaan althans van de kin
deren der meergegoeden een schoolgeld zal ge
heven worden, evenredig aan de uitgaven die
het onderwgs vordert, wij voegden er in éénen
ridem bg; maar niet voldaan.
En waarom wij niet voldaan zijn, zal ieder
onzer lezers duideljjk zijn, die bij eenig na
denken inziet, dat door de daaraan verbonden
bepaling: dat nimmer eenige geldelijkehulp
van overheidswege aan de vrije school ten goede
mag komen,, dé finantieële druk voor het vrjje
onderwgs nagenoeg even sterk hljjft.
Het is toch bekend hoe onder de voorstan
ders van het christelijk onder wijs, helaas slechts
weinige edelen en rjjken" zich bevinden. Van
de kinderen "die dé christelijke school bezoeken,
behoorén verreweg dé meesten tot de min- en
on vermogenden. Voor dezen kan van hunne
ouders geen voldoend schoolgeld gevorderd Wor
den. Waar dus de overheid voor hen de staats
school kosteloos óf nagenoeg kosteloos openstelt,
doch voor hen niets overheeft op de vrije school,
daar blijft de concurrentie voor de vrije school
eene Qnmogelijkheid, Blijft reeds hierdoor', dus
de finantieële druk voor. het christelijk onder
wijs even zwaar, door andere bepalingen wordt
deze. nog verzwaard. Dit toch zalb. v. een
natuurlgk gevolg zijn, zoowel' van deverplich
ting, ook voor de vrije school, om meer dhr
derwijzers te hebben dan tegenwoordig, als van
de verplichting om schoollocalen te hebben met
eene bepaalde inhoudsruimteon verschillig of er
voor ventilatie gezorgd is of niet.
Na moge mén beweren dat die bepalingen
op zich zelf goed zijn, maar men moet toch*
het-geld hebben om die te Aanwen toepassen.
Wil men dus hét vrije onderwas zwaardere
lasten; opleggen, men onthondh de voorstanders
dan niet de middelen die te dragen.
Ook hier verkeerde mr, Heemskerk^ wij er
kennen het gaarne, in eën hoogst moeielgken
tóestand. Wilde hij nu zijn ontwerp tot wijzi
ging voórstèllen; Het zou een dwaasheid geweest
zijn, indien hg geen rekening had gehouden met
den toestand van het oogenblik. Bij de tegen
woordige samenstelling der kamer was het te
voorzien^ dat elk voorstel oni op afdoende wijze
de vrije; school.mogelijk te maken, nimmer war'è
goedgekeurd dóör een kamer waarvan de meer
derheid der leden dat vrije onderwijs vijandig is.
Daarom hebben wij het steeds betreurd en
steeds er voor gewaarschuwd, dat juist door de
vrienden van 'het vrije onderwas, onder voor
hen zulke ongunstige omstandigheden, op her->
ziening der wet werd aangedrongen.. Waar zij
van te voren' konden en moestén voorzien, dat
eene wijziging dóór de tegenwoordige meerder
heid der Staten-Generaal eer nadeelig dan voor-
dèelig zon zgn, zal eene groote verantwoorder
lgkheid drukken op hén, die zoo ter kwader^
ure zoodanige wijziging provoceerden, indien deze
nadeelig voor hen uitvalt.
Bg deze voor het vrije onderwijs zulke on
gunstige omstandigheden tot herziening* der wet,
hadden wg ons kunnen begrijpen, dat de mi
nister, oveirtuigd dat hij van de tegenwoordige
kamer niet meer kon verkrijgen, zich -— om,
erger te voorkomen tot deze feitelijk geringe
tegemoetkoming voor schoolgeldheffing voor de
meergegoeden had bepaald. Ofschoon wij de
voorkeur zouden gegeven hebben aan een waar
lijk liberaal ontwerp, waarbij aan allen recht
werd verschaft, öokaan den christen, en ware
dat verworpen, dan een beroep op de natie; op
de natie, waarvan de kern nog gehecht is aan
christelijk onderwjjs, wjj zouden onder deze om
standigheden, ons desnoodscjoch alleen óm
erger te voorkomen ons daarbjj hebben
kunnen nederleggen. Maar nu de minister in
zgn memorie van toelichting verklaart, dat elke
geldelgke steun aan het vrge onderwgs zoowel
onbillgk als ongrondwettig zou Zgn, nu moeten
wij daartegen opkomen.
Integendeel achten wij het hoogst onbillgk
en vierkant in sfcrgd met de grondwet, indien
aan de vrge school geen geldelgke steun wordt
gegeven van overheidswege. Wjj hebben het
reeds meermalen herhaald hoe de grondwet vrij
heid van onderwgs wil en hoe de vrgheid on-
mogeljjk, ja een bittere ironie wordt bij hét nu
voortdurend monopolie der staatsschool; onmo
gelijk, ja een bittere ironie zoolang er geen ge-
lijkheid-^bestaattusschen staats- en vrge school,
Zoolang niet beide met gelijke maat gemeten
worden, zoolang niet aan beide evenyeel of even
weinig van overheidswege; wordt te gemoei
gekomen.
Waar de. grondwetgever uitdrukkelgk erkent
en uitgaat van het standpunt, dat er twee rich-.,
tingen zgn op hetgebied van onderwgs en
dak deze gelijke rechten hebben, daar vragen
wij in gemoede: of het aangaat om van,over
heidswege: slechts voor ééne dier richtingen zórg te
dragen^ of heeft het vaderland sléchts, belang
bg het goed, onderwijs van een bepaald:gedeelte
zijner Möderen? Kómt het óndèrwgs voor het
andere déél ^der kinderen er niet op aan Wie
zal dit durven beweren. Maar heeft; het va-
dérland .gelgk belang in goed: onderw^B van
alle zgne kinderen,, dan moet hét'rach ook ge
lijke opofferingen van alle, getroosten. Het gaat
niet; aan alles te besteden voor de - eenè rich
ting en de andere aan zjjn lot over te laten.
Daarom doet het ons smartelijk leed ook van
een staatsman als mr. Heemskerkdie wg in
andere opzichten zoo hoog achten, ja nog meer
omdat, wij bem zoo hoog achten-, te moeten
hoorén dat hij niets wil weten van., een gelde
lgke tegemoetkoming van overheidswege voor
het onderwgs van die kinderen, wier oudere er
prijs op stellen, dat de godsdienstige ontwik
keling gepaard ga met het aanleeren van alge-
meene kundigheden.
Is het dan wonder dat een hoofdbepaling als
deze óns onvoldaan laat?
binnenland.
goes, 15 Januari 1877.
Bljjkens oen bg het departement van kolo
niën ontvangen telegram van den gouverneur-ge
neraal van Nederl. Indië, dd. 9 dezer,, heeft de
meuwe radja van Simpang Olim de voorwaarden
aangenomen, die voor de onderwerping van dat
landschap gesteld waren (waaronder de bevoegd
heid 'van het gouvernement om dé belastingen
tegen schadeloosstelling over te nemen). Nadat
hjj was beëedigd, is op 5 dezer op plechtige wgze
de Nederlandèche vlag te Simpang Olim geheschen
en op den 7 de blokkade/opgeheven. {St.-Crt.)
..Het stéeds toenemend.getal leden der Zeeuw-
sche Maatschappij van Landbouw,^ thans tot 2200
geklommen, maakt het deze mogelgk een afzonderw
qjke landbouw-almanak aan hare leden te ^kunnen
aanbieden. ïs dit op zioh zelf een heugelgk yer-
Bchjjnsel, daar hieruit bljjkt van toenemende ber
langstelling bjj den. Zeeuwschen landbouwersstand,
do eersteling, die yoor ons ligt mag. gelukkig ge-
slaagd heeten.
Veel komt er in voor dat meer uitsluitend van
belang is voor .den Zeeuwschen landbouwer, ala de da-
gen waarop de vereohillënde markten in deze atre-
ken gehóuden wórden, een tafel van hoog en laag
water enz. Öok de, herinnering aan 'wat in elke
maand, 0^ het land'zoowel als in groenten- en
bloementuinen, moet gesohieden, achten wg een
gelukkig denkbeeld. Moge de landbouwer van be
roep én ondervinding er veel in vinden, wat hg
reeds wist, bg zal er ligt nog ieta nienWB uii yerne-
men, wat vooral het geval zal zgn voor hen die
meer ala liefhebbers te besohou wen zgn.
